Titi Lucretii Cari De rerum natura, libri sex ad optimas editiones collati accedit varietas lectionis cum indice rarioris et obsoletae Latinitatis studiis Societatis Bipontinae

발행: 1782년

분량: 395페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

131쪽

9 TFil aliud tamen in nobis, quod tempore in illo Multimodis agitatur, & omne is accipit in se

Laetitiae motus, A curas cordis inaneis. Nunc Aniniam quoque ut in membris cognoscere possis Es e . neque Harmoniam corpus retinere solere :principio fit, uti, detracto Corpore multo , I 2OSaepe tamen nobis in membris Vita moretur. Atque eadem rursus, cum Corpora pauca caloris Dislugere , forasque per os est editus aer; Deserit extemplo venas, atque ossa relinquit :Noscere ut hinc postis, non ae illas omnia parte lS 32 Corpora habere , neque ex te trio fulcire salutem :Sed magis haec, Venti quae sunt calidique Vaporis

Semina, citrare in membris ut Vita moretur.

Est igitur Calor ac Ventus vitalis in ipso Corpore , qui nobis moribundos deserit artus. IJO uapropter, quoniam 'st Animi natura reperta, Atque Animae, quasi pars Hominis : redde Harmoniai omen , ab organico saltu delatum Heliconis, Sive aliunde ipsi porro traxere, & in illam Transtillerunt, proprio qiue tum res nomine egebat; I3yQuidquid id est, habeant: tu cetera percipe dicta Nunc si nimum atque Animam dico conjuncta teneri

Inter se, atque unam naturam conficere ex se

Sed Caput esse quas, & dominari in corpore toto Consilium, quod nos Animum , Mentemque Vocam US: I OId lite situm media regione in pectoris haeret. Hic exsilitat enim Pavor ac Metus; haec loca circum Laetitiae mulcent: hic ergo Mens Animusque 'st. Cetera pars Animae per totum dissita corpus Ρaret, & ad num ea Mentis momen ille movet. r: ra

132쪽

Cum neque res Animam, neque Corpus commovet ulla. Et quasi cum Caput, aut Oculus, tentante dolore , Laeditur in nobis , non omni concruciamur Corpore : sic Animus nonnunquam laeditur ipse , i Laetitiaque viget, cum cetera pars Animai per membra, atque artus nulla novitate cietur. Verum ubi vehementi magis est commota metu Mens, Consentire Animam totam per membra videmus:

Sudores itaque & pallorem exsistere toto scorpore, & infringi linguam , vocemque ab oriri , Caligare oculos, sonere aureis, succidere artus. Denique concidere ex Animi terrore videmus Saepe homines: facile ut quivis hinc noscere possit, Esse Animam cum Animo conjunctam ; quae cum Animi vi 16 opercussa 'st, exin corpus propellit, & icit Haec eadem ratio naturam Animi atque Animai Corpoream docet esse : ubi enim propellere membra ,

Conripere ex sommo corpus, mutareque voltUm , Atque hominem totum regere ac versare videtur: 16 i

Quorum nil fieri sine tactu posse videmus; Nec tactum porro sine Corpore) nonne fatendum 'st , Corporea natura sinimum constare, Animamque t praeterea pariter fungi cum Corpore: A una Consentire Animum nobis in corpore cerniS. Iro Si minus offendit vitam vis horrida teli , Ossibus ac nervis disclusis intus adacta: Attamen insequitur languor, terraeque petitUS Suavis, A in terra Mentis qui gignitur aestus, Interdumque quas exsurgendi incerta voluntas. 17sErgo corpoream naturam Animi esse necesse 'I:

133쪽

LIBER TERTIUS.

Corporeis quoniam telis, ictuque laborat. is tibi nunc Animus quali sit corpore , & unde Constiterit, pergam rationem reddere dictis. Ρrincipio esse ajo persubtilem , atque minutis perquam Corporibus factum constare : id ita esse , Hinc licet advertas animum , ut pernoscere possis, Nil adeo fieri celeri ratione videtUr,

Quam si Mens fieri proponit, & inchoat ipsa.

Ocius ergo Animus, quam res se perciet ulla , Ante oculos quarum in promtu natUra videtur.

At quod mobile tantopere 'st, constare rotundis perquam seminibus debet, perquamque minutis: Momine uti parvo possint impulsa moveri. Namque movetur Aqua , & tantillo momine sutat: Quippe volubilibus parvisque creata figuris. At contra Mellis constantior est natura, Et pigri latices magis, & cunctantior actus. Haeret enim inter se magis omnis materiai Copia : nimirum quia non tam laevibus exstat Corporibus, neque tam subtilibus atque rotundis. Namque papaverum , aura potest suspensa levisque Cogere , ut ab summo tibi diffluat altus acervus: At contra Lapidum conjectum , Spiciorumque Nenu potest: igitur parvissima corpora quanto Et laevissima sunt, ita mobilitata feruntur. At contra quo quaeque magis cum pondere magno , Asperaque inveniuntur, eo stabilita magis sunt. Nunc igitur, quoniam 'si Animi natura reperta Mobilis egregie : perquam constare necesse 'si Corporibus parvis & laevibus atque rotundis. Quae tibi cognita res in multis, O BONE , rebus

134쪽

Utilis invenietur, & opportuna cluebit. Haec quoque res etiam naturam deliquat ejus, Quam tenui constet textura; quamque loco se et roContineat parvo, si possit conglomerari:

Quod , simul atque Hominem lethi sectara quies ellindepta , atque Animi natura Animae lite recessit: Nil ibi limatum de toto Corpore cerna SAd speciem , nil ad pondus: mors omnia praeliat, et IIVitalem praeter sensum , Calidum lite vaporem. Ergo Animam totam perparvis esse necesse 'i

Seminibus, nexam per Venas , viscera, nerVOS:

uatinus omnis ubi e toto jam Corpore cessit,

Extima membrorum circum caesi ira tamen se 22O

Incoli linem praestat, nec dest ponderis hilum :Quod genus est, Bacchi cum flos evanuit, aut cum Spiritus Unguenti suavis diffugit in auras; Aut aliquo cum jam Succus de corpore cessit: Nil oculis tamen esse minor res ipsa videtur propterea , neque detractum de pondere ci iidquam :Nimirum, quia multa minutaque femina Succos

Eficiunt. 9 Odorem in toto corpore rerum. Quare etiam at ille etiam Mentis naturam , Animaeque

Scire licet perquam pauxillis es e creatam et 3 o Seminibus: quoniam fugiens nil ponderis aufert. Ν et tamen haec simplex nobis natura putanda 'st. Tenuis enim quaedam moribundos deserit Aura Milla Vapore; Vapor porro trahit Aera secum Nec Calor est quisquam, cui non si in lus & Aer. 23 Rara quod ejus enim constat natura , necesse Aeris inter eum primordia multa cieri. Jam iriplex Animi 'st igitur natura reperta.

135쪽

Nec tamen haec sat sunt ad Sensum cuncta creandum :Nil horum quoniam recipit mens posse creare 24o Sensiferos motus, quaedam qui mente volutent.

Quarta quoque his igitur quaedam natura necesse Attribuatur: ea 'st omnino nominis expers: )Qua neque mobilius quidquam , neque tenus is exstat, Nec magis e parvis, aut lamibus ex elementis: a is Sensiferos motus qui didit prima per artus. prima cletur enim parvis perfecta figuris; inde Calor motus, A Venti caeca potestas Accipit ; inde Aer; inde omnia mobilitantur: Tum quatitur sanguis; tum viscera persentiscunt et scio in via; postremo datur ossibus, atque medullis Sive voluptas est , sive 'st contrarius ardor. Nec temere huc dolor usque potest penetrare, ne ille acrepet Tianare mallina, quin omnia perturbentur: Utque adeo ut vitae dest locus, atque Animai ΣssDiffugiant partes per caulas Corporis omne is Sed plerumque fit in labriamo quas corpore finis

Motibus: hanc ob rem vitam retinere valemus.

Nunc, ea quo pacto inter sese in ista , quibusque

conata modis vigeant, rationem reddere aventem asio

Abitrahit invitum patrii sermonis egellas. Sed tamen , ut potero summatim attingere, tangam. Inter enim cursant primordia principiorum Motibus inter se, nihil ut secernier unum

possit; nec spatio fieri divisa potestas :Sed quasi multae vis unius corporis exstant. Quod genus in quovis Animantum viscere volgo Est Odor & quidam Calor, & Sapor: Et tamen ex hi Omnibus est unum perfectum Corporis augmen.

136쪽

Sic Calor , atque Aer, Ν. venti caeca potestas Mista creant unam naturam , & mobilis illa Vis, initium motus ab se quae dividit ollis, Sensifer unde oritur primum per viscera motus. Nam penitus prorium latet haec natura, subestque :Nec magis flac infra quidquam est in corpore nostro :Atque Anima Animae proporro totius ipsa :Quod genus in nostris membris, & corpore toto Mista latens Animi vis est , animaeque potestas; Coporibus quia de parvis paucisque creata 'st :Sic tibi nominis Haec expers Vis, facta minutis Corp0ribus latet: Atque Animai totius ipsa proporro 'st Anima , & dominatur corpore toto. Confundi ratione necesse 'st Ventus Aer Et Calor inter se vigeant commista per artus: Atque aliis aliud subsit magis, emineatque: Ut quiddam fieri videatur de omnibus unum :Ne Calor, ac Ventus seorsum, seorsumque potestas Aeris interimant sensum , diductaque solvant. Est etiam Calor ille animo , quem sumit in ira, Cum ferviscit, & ex oculis micat acribus ardor. Est & frigida multa comes formidinis Aura :Quae ciet horrorem in membris, & concitat artus.

Est etiam quoque pacati status Aeris ille , pectore tranquillo qui sit, voltuque sereno. Sed Calidi plus est illis, quibus acria corda , Iracundaque mens facile effervi scit in ira :Quo genere in primis vis est violenta Leonum ;Pectora qui fremitu rumpunt plerUmque gementes, Nec capere irarum fluctus in pectore possint. At Ventosa magis cervorum frigida mens est,

137쪽

LIBER TERTIUS

Et gelidas citius per viscera concitat auras; Quae tremulum faciunt membris exsistere motum. At natura boum placido magis Aere vivit,

Nec nimis irai fax unquam subdita percit Fumida, susti indens caecae caliginis umbras ; 3o Nec gelidi torpet telis perfixa pavoris: Inter utrosque sita 'li, Cervos, saevosque Leones. Sic dominum genus est, quamvis doctrina politos Constituat pariter quosdam , tamen illa relinquit Naturae cujusque Animae vestigia prima. 3 iis Nec radicitus evelli mala posse putandum , Quin proclivius Hic iras decurrat ad acreis;

ille metu citius paulo tentetur: at Ille Tertius accipiat quaedam clementi US aequo.

Inque aliis rebus multis differre necesse 'st 3 is

Naturas hominum varias, moreique sequaceis :Quorum ego illinc ne ideo caecas exponere causas, Nec reperire figurarum tot nomina , quot sunt principiis, unde haec oritur variantia rerum.

Illud in his rebus videor firmare potesse , a QVique adeo Naturarum vestigia linqui parvola , quae nequeat Ratio depellere dictis: Ut nihil impediat dignam Diis degere vitam. Haec igitur Natura tenetur Corpore ab omni, ipsaque corporis est custos, & causa salutis ; 31s Nam communibus inter se radicibus haerent: Nec sine pernicie divelli posse videntur. Quod genus, e Thuris glebis evellere odorem Haud facile 'st , quin intereat natura qΠ0que ejus, Sic Animi atque Animae naturam corpore toto 33OExtrahere haud facile 'st , quin omnia dissolvantur:

Lucretius. s

138쪽

T. LUCRETI I

Implexis ita principiis ab origine prima Inter se sunt consorti praedita vita :Nec sine vi qii id quam alterius sibi posse videtur Corporis atque Animi seorsum sentire potestas: 33sSed communibus inter eos constatur utrinque Notibus accensus nobis per viscera Sensus. praeterea, Corpus per se nec gignitur unquam , Nec crescit, nec post mortem durare videtur. Non enim , ut Humor aquae dimittit Lepe vaporem , 3 4o Qui datus est , neque ab hac causa convellitur ipse , Sed manet incolumis: non, inquam, sic Animai Discidium possunt artus perferre relicti :Sed penitus pereunt convolsi , con qne putrescUnt. Ex ille in te aevo sic Corporis atque Animai 34s Mutua vitaleis discunt contagia motus, Maternis etiam In membris, alvoque reposta Discidium ut nequeat seri sine peste maloque: Ut videas, quoniam conjuncta 'si causa salutis , Conjunctam quoque naturam consistere eorUm. 3 o Quod superest , si quis Corpus sentire renutat; Atque Animam credit permistam Corpore toto Suscipere hunc motum, quem Sensum nominitamus: Vel mali fellas res contra , vera de repHgnat.

Quid sit 'enim Corpus sentire quis asseret Ilia Lam, J SSi non ipsa palam quod res dedit ac docuit nos tAt dimissa Anima corpus caret undique sensu : Perdit enim quod non proprium fuit ejus in arvo: Multaque preteterea perdit cum expellitur aevo. Dicere porro oculos nullam rem cernere posse; 3 6 o Sed per eos Animum ut foribus spectare recisi sis; Despere 'st, contra cum sensus dicat eorum:

139쪽

Sensus enim trahit, atque acies detrudit ad ipsas. Fulgida praesertim cum cernere saepe nequimus, Lumina luminibus quia nobis praepediuntur: 36s uod foribus non fit: neque enim , qua cernimus ipsi, Ollia luscipiunt ullum reclusa laborem. praeterea, si pro Foribus sunt lumini nostra , tam magis, exemtis oculis, debere videtur

Cernere res Animus, sublatis politibus ipsis. 3 7o Illud in his rebus nequaquam sumere possis, Democriti quod sancta viri sententia ponit, Corporis atque Animi primordia singula primis

Adposita alternis variare , ac nectere mombra.

Nam cum multo sunt Animai elementa minora , 37SQuam quibus e Corpus nobis & Viscera constant, Tum numero quoque concedunt, & rara per artus Dii sita sunt, dumtaxat ut hoc promittere postis, Quantula prima queant nobis injecta ciere Corpora sensiferos mollis in Corpore, ta ta 38o Intervalla tenere exordia prima Animai. Nam neque pulveris interdum sentimus adhaesum Corpore , nec membris incusam infidere Cretam , Nec Nebulam noc ii, nec Aranei tenvj a fila

Obvia sentimus, quando obretimur euntes : 38, Nec supra caput ejusdem cecidi se vietam Vestem , nec plumas avium, Ρ apposque volanteis, Qui nimia levitate cadunt plerumque gravatim : . Nec repentis itum cujusviscunque Animantis Sentimus, nec priva pedum vestigia quaeque , 39o Corpore filiae in nostro Culices, & cetera ponunt. Us iste adeo prius est in nobis multa ciendum Semina, c0rp0ribus nostris immista per artus,

140쪽

T. LUCRETII

Q iam primordia sentiscant conchisa Animai, Et quam latervallis tantis tuditantia possint Concursare , coire, Ν dissultare vicissim. Et magis est Animus vitai claustra coercens, Et dominantior ad vitam , quam vis Animai. Nam sine Mente Anthaoque nequit residere per artiis Temporis exiguam partem pars ulla Animai:

Sed comes insequitur facile , & discedit in auras; si gelidos artus in lethi frigore linquit.

At manet in vita, cui Mens Animusque remansit , Quamvis est circum caesis lacer undique membris: Truncus, ademta Anima circum , membrisque remotis, Vivit, Ν aetherias vitaleis suscipit auras: Si non omnimodis, at magna parte Animai privatus, tamen in vita cunctatur, & haeret. Ut lacerato oculo circum si pupula mansit incolumis, stat cernendi vivata potestas; Dummodo ne totum corrumpas luminis orbem, Sed circumcidas aciem , solamque relinquas: Ii quoque enim fine pernicie conflet eortim.

At si tantula pars oculi media illa peresa 'st ,

incolumis quamvis alioqui splendidus orbis, Occidit extemplo lumen , tenebraeque sequuntur: Hoc Amma atque Animus vincti sunt foedere semper. Nunc age , nativos animantibus, A mortaleis Esse Animos, Animasque leve is, ut noscere possis; Conquis ita dui, dulcique reperta labore Digna tua pergam disponere carmina vita. Tu fac utrumque uno subjungas nomen eortim , Atque Animam, verbi causa, cum dicere pergam, Mortalem esse d0cens ; Animum quoque dicere credas

SEARCH

MENU NAVIGATION