장음표시 사용
21쪽
ercitationibus nostris medicis semper novos, mirabiles, raros, a paucis mis descriptos casias, & quaedam quasi monstra quaeramUS. BC- linquamus id quibusdam historiarum medicarum colles oribus, qui ejusmodi inconsueta&monstrosa sollicite venantur, repudiatis illis vulgaribus morbis, nullam apud lectores admirationem eXcitantibus. Sussiciat nobis, si quotidianis, obviis, qui mortales amigunt,
Illi Orbs, citam, tutam, & jucundam medici. nam facere didicerimus. Etenim, ut Verum fatear, magnum, non ulterius hucusque promotae niudicinae obstaculum semper arbitrabar,
quod humanum ingenium , quemadmodum inplerisque, sic & hie, res in medio positas,& Vulgares, sua levitate transvolet, & nisi fugientia, procul sita, aut insolita captet. Inde factum est, quod vulgatissimorum quorundam morborum notio, si a J trutinam experientiae & fgnae rationis CXaminentur, incompleta, confusa, nulla, & multi levissimis in specie morbis male medeantur, dum interim aut rarissimos naturae insus 2olligunt, aut molestulas sanguinis globulum constituentes numerant, aut alio otiosis vanisque ingeniis apto negotio occupantur. Alterum est, cujus nos esse memores itentidem Oportebit, sci-
22쪽
scilicet praecipuam illedentis iii lustriam ex mente magni Sydenhami in eo collocandam efffe, ut morborum, quos eXamini subjicit, legitimam diagno sim formet, qua habita, facillimum vel infimo, ut ait Sydenhainus, pharmacopaeorum servulo erit, adaptatam remediorum sormulam componere. ErrAnt, Hercule, atque errorem perniciosuin errant, qui
neglecta semiotice , neglecta diaguosi, solum formulas multiplices, speciosas, inusitatas, atque speciem profundioris doctri lite preseserentes summa diligentia conquirunt, in UO- lumina congerunt, ae vix audito morbi nomine, nulla faeta causarum perquisitione, mox mille formulas ex suo promptuqrio desumptas recitant, nominibus morborum m. luminodo, non vero illorum caussis remedia ad aptantes. Hos nos aeque parum imitandos, proponimus, ae poetam Lucilium,
qui, ut ait Horatius, in hora saepe dueentos , ut magnum quid, verius dictabat, stans pede in lino. Nunc, quem ordinesn studioruni nostrorum observaturi simus, paucis exponam z Imo. morbos plerosque, quorum Vivam in aegris imaginem exhibere possctumus, ea, qua par est attentione & sedulitate demonstrabimus, reli. quos ,
23쪽
lectos aegrorum demonstrandi facultas non est, Vi Va Voce eXplicabo, et lo cum non cujuslibet sit prudentem an amnesin instituere, &in, 1litntam Hippocratica brevitate stiloue deseribere, Operam dabimus, Ut, quantam nunc possumus, sacilitatem & in hoc eXercitationis ge nere nobis comparemus. Hinc qui sese ad hoc negotium obtulerit, eX ordine eXamen
aegri instituent, institutaque sub oeulis nostris anam laesi, di agnosin , prognosinque for- mahunt, indicantia symptomata, indieata ipsam et nobis praesentibus demonstrabunt- Haeeipsorum agendi ratio singulatim exam tui subjicietur , excutieturque, num & quid addendum , immutandum, corrigendum. uod sit gravior quidam casus Obvenerit, plurium se tentiae colligentur, discutienturque; quavis septimana per horam de rebus practi eis evs minando, respondendoque discurremus Id solum hic rogo, ne quis intempesti Vo quo dam pudore, quod forte se minus instructus nadhuc iij in in re practica ellistimet, amico nostro discursui, qui neminem confundet, susubtrahat. Interea, qui aliorum prius responsa audire, quum sita promere, malint, id sacere
24쪽
citationis genus non recusant, nominibus suis, quae tradunt, responsuros, signtim addant.
Convenimus denuo A. o. ad ea studia gravissima pertractanda, quorum perita eX- 'ercitatione praeclarum magis nihil est, nihil per omnem, qua patet latissime, omnium scientiarum ambitum, sublimius, & divinius nihil ad ea inquam sacra accingimur , quae perfunctorie & quasi aliud agendo facere, infandum nefas foret, & laeta humanitatis ipsius, in cujus perniciem impunita hare osci. tantia cederet, infame crimen. Sinite A. A. o. o. ut studii illius, cujus praestantiam ,
gravitatem Vos Omnes nosse arbitror, ratio Bem, modumque paUeis e cponam.
Igitur omnium primum oportebit artis illius theoreticas praeceptiones, quibus imbuti per hos annos in publico Athenaeo a doctinsimis viris estis, in usum trahere, & quousque illae valeant, & quod & quando Valeant, ipso exercitio condiscere. Discemus morbos non ex ore magistri cujusdam, cujus manea
25쪽
minata, ct hypothesibus sussulta doctrina, sed
ex aegro ipsomet, ex ore fidissimae magistrae, summe videlicet veridieae Naturae. Multa praeterea nostris ipsimet oculis usurpabimus, quae
aut libris committi nequeunt, aut si etiam committantur, percipi tamen aut non omnino,
aut non nisi tarde, & post mille taedia, per labores mille, & mille, per mortes ipsas luctuosissimas, eXperimenta possitnt. . Praeclare igitur Vobiscum agetur, quos non ego, non
alius quisquam deceptioni obnoxius magister, sed viva naturae ipsius voX erudiet. Hac nostra magistra diversa anni tempora contempla. bimur tacito gressu labentia, suis singula aegri. tudinibus insignita, & propriis, nullique ulteri anni parti communibus. Videbimus sub hyemis, praecipue frigidae ingressu, morborum inflammatoriorum catervari ingredi, & mense Januario longe lateque dominari; postre. missiore aliquantum frigore, & veris tempore
appetente, Vis inflammationum contrahetur novumque orietur morborum genus, ubi inflammatoria humorum dispositio sensim sine sensu tu vitium catarrhosum , pituitosumque fatiscit. Anno ulterius profecto, sub veris exitum & testatis ingressum, bilis caput esserre incipiet, desertamque ab hyemalibus, ver
26쪽
nisque morbis stationem occupabit. Hi e se-brim biliosam mirabimur, mille formas luden. tem, & eodem in tbeatro diversas personas agentem; etenim modo caput impetet phrenitica , modo in pleuram irruet & pulmones, sub pleuritidis , peripneumoniae , hetem opines I arva. Nunc eadem biliosa labes diffusa petcorpus, atque ad cutis CXtrema vasa delata , corpus exanthemate pinget, eoqu2 vario, erysipelaceo, scarlatino, miliari; petechiali; nune in intestina detonabit, & colicas , diarrhaeas, .dysenterias produeet. Haec tanta symptomatum Varietas, hie lusus varius ejusdem morbificae causae, eos omnes mirifice ludet, qui versatile ejus ingenium penes ipsos aegro. tantium lectos non fuerint edodii, mirifide illos ludet, qui nominibus morborum contenti res ipsas negligunt. Hi symptomatum hac varietate , mutabilitate conturbati Vanam, emis pyricam , Variam, mutabilem medicinam fa cient, miserrimi medici, ipso morbo detestandi magis, & magis perniciosi. Alterum est, cujus notitia carere saltem aliqua nemo potest, qui prosperos artis suc. cessus optat, cujusve notitiae comparandae facultatem praesens Aunus dabit. 6Luid enim medicum exornat magis, quant artis chirurgi
27쪽
cae & operationum praeprimis chirurgi earum peritia 3 quam multiplex hujus artis usus est medico ruri degenti, cui integrae non raro provinciae salus concredita est, & qui idoneum chirurgum non habet, cujus dexteritati confidere tuto possit. Haec cum perviderem,n0lui & huic vestro desiderio deesse. Hunc in finem quavis septimana, die & hora consti tuta, praeter collegi Am medico . practicum etiam alterum praelegetur a deXterrimo Viro Raphaele Steidele, Chirurgiae Professore, de re instrumentaria chirurgorum, ' VAriae methodi variorum exponentur, & tota haec di-
seiplina Auditoribus collegii praetici, hisque
solummodo, clgre distincteque tradetur. Tertium est, quod ea, uti anno exacto, seduli. late prosequemur, artem videlicet obstetrici aut, cujus praecepta in conventu nostro penes ipsos etiam parturientium lectos hau
Haec si assequamur, si ea animi contentione, ea laboris diurni nocturnique tolerantia connitamur , quam res ipsa & disticillima& momentosa postulat, non procul aberimus ab illa perfecta medici imagine, quam animo Concipere quidem , sed pro rei dignitate describere verbis nequeo. Etenim quae & quanta
28쪽
ta desiderantnr ad illud absolutissimum exemplar perfecti medicit quanta ingenii vis &promptitudo, ut res vel minimas, vel citissime transeuntes, vel abstrusissimas apprehendat, seligat, suosque in usus recondat i quam subactum judicium & concoctum, non praeceps, non animi impetu quodam caeco rapti solitum, sed consilio gubernari, non meticulosum in
in agendo,sed nec leve, nec temerariuml uanta praeterea animi firmitas requiritur, quae non ex indisserentia quadam, aut mentis innato quodam stupore pro siet seitur, sed quam ratio &Jeientia pariti cluam patiens laboris
animus, qui devorare mille molestias novit, mille vitae commodis cyrere, mille incommoda susserret animus, quem nec Otiosorum 1 pectacula, nec bachantium festa, nec populi tumultiiosa concursatio, nec compotatio, nee vanissimorum hominum fabellae, a perscrutandis morborum ' naturae arcanis unquam valem dimovere, qui vitam omnem laboribus in emolumentum miserorum mortalium
cessuris impendit. Sed & quanta vitae morumqsse integritate. Opus est, ut illud exemplar perfecti medici omnibus numeris absolvatur, vite a jo & morum integritate, qua
sine, credite mihi, nihil illustre unquam sti.
29쪽
stipitur, nillil que, quod posterorum memo
Cum praesens nos. iterum annus jnngat quo intermissa aliquamdiu studia resumimus, pauca qliaedam praesari oportere existimabam. qnae huic loco & tempori, huic vestro spectato conventui convenire prae primis arbitrabar. Sinite ergo A. o. ut vestram paulisper patientiam deprecer, & de erroribus quibusdam di steram, qui in in gddiscenda medicina plerumque committi soletu. Multa praepostere ab iis non raro fieri, qui artis hippocrati eae studia suscipiunt, vetus jam, multorumque querela fuit, eaque in hodiernum usque recocta diem, sed incas sum plerumque, & non audita. uvat ergo non solis tantam modo errorum criminiltionibus inhaerere, sed in ipsos adeo eorundem scaturigines inquirere, quo
facilius malo obviam iri ab iis possit; quos recti studium tenet, & amor veri, & quibus
cur sapit. Atque omnium primo in eo non mediocriter erratum existimo, quod quaedam perversa opinio non paucis insidesti, medici
30쪽
nempe scientias alias, si linguae latinae perfundioriam solum notitiam , persundioriam
quoque logices cognitionem exceperis, neutiquatia esse necessarias. Ρudet me haecce re-1ellendo, huic pessimae opinioni immorari, quam enim manca , & utroque orbata oculo Omnis erit medicina, que perfecta logiees physicaeque cognitione caret, quae mathesi, ordinate cogitandi diluuideqne demonstrandi magistra, destituitur. Non id clo, medicinam Omnem Ad mechanices regulas re Vocari, aut algebrae calentis iubjici posse; at vero Omnem bonam methodum, seu erruere res ante incognitas, seu repertas in disciplina, clare, dilucideque exponere velis, Omnem inquam bonam methodum e rigorosa geometrarum tribu transferendam esse , id quidem sidenter, & totis viribus contendo. Atque has ego scientias ita necessarias arbitror , ut sine illis medicina nulla, nisi summopere empyriea esse possit. Verum & aliae qivedam dantur scientiae, quarum cognitio non eXiguum medieO Ornamentum adjicit, eumque omnibus eximie commendat, artis taedia so.
latur, fractum severis studiis animum oblectat. Quid enim jucundins sessum labore multo ad Poetarum hortulos divertere, ibique