Théophile prètre et moine : Essai sur divers arts = Theophili presbyteri et monachi libri III seu Diversarum artium schedula

141쪽

teritur, et seipho excipitur vel hacino. Quae tante lavatur quod melius ciam aqua interdum Projicitur, etc. Ipsa aqua frequentius in diversis vasis recipitur. Postea procurato lucidissimo expergamenis glutine in hypogeis, aut in occultis locis convenit seribere. Deinde limpidi Mima petra vel onychino aut emate vel simili re convenit scripturam detergere, quod sic et soliditatem accipit et sulgorem vel Colorem.

CAPUT XXXVI.

Argentum aut cuprum vel aurichalcum tere super marmorem cum selle taurino et modico sale spisso. Quando scribere volueris, cum supradicta distemperatura scribe et burni vel dente vel

Dertim. Si vis scribere de auro, accipe pulverem auri et distem pera cum glutine ipsius Pergament, in quo debes scribere, et

inique se brote aveo uiae pierre dure. et se recueille dans une coupe ou dansun hassin; on t y lave si bien qu onpuisse te verser a dis rentes reprises aveo de l'eau, etc. on transvase λέ-quemment cette eou. On se procureensuite une colle de parchemin tias-

142쪽

ad ignem de ipso auro cum glutine scribe; et quando littera sicca suerit, hurni de planissima petra aut de dente apri.

Item ad idem. Tolle vivum argentum et misce cum auro et terens liene mitte in caliculum, et pone ad ignem donec vivum argentum siccetur et remaneat aurum, quini mittens in mortariolo marmoreo, Cum Pistello aereo teres donec pulvis fiat. Deinde tolles crocum et teres in unum. Si enim una suerit auri, croci solidi sint duo. Mittes in aquam ; decoquant similiter. Similiter inium in com- Sitione ejus aquam de gummi, teres diligentcr, postea mitte in ampullam et suspende ad solem, et tollens de sole quae volueris

seri he. Similiter argentum et aeramentum Com PoneS.

CAPUT XXXVII.

Sume stagnum et mussa cum argento vivo et mitte ut refrigeret,

143쪽

Et tere in mortariolo cum alumine scissili et locio pueri. Fiet inde liquidum, et eum secerit atramenti scriptoris pinguedinem, scribe ex eo. Cumque siccatum fuerit, separatim teres crocum eum glutino puro. Scribe ex eo quae jam scripseras et siccatum dente fisi ea. Sicut dixi. Sanguine draconis intinge aurum et pone in aereo vase; et circumda foris carbonibus, et statim solvitur; et in tantum erit liquidum ut ex eo pomis scribere. Aihuc audi. Tolle aurum et lac tenue, postea incide minutati in , et tolle duodecim partes argenti vivi et misce cum eo in vaseulo ligneo, et tamdiu misce cum digito, donec fiat totum argentei coloris. Postea mitte in conchula, et in prunas lenitercalefac cum fabricio solle. Tunc habeas serrum bene politum et misce cum eo usque dum summitas illius serri habeat aureum colorem. Hoc autem facto projice illud in aquam frigidam :tunc tractum de aqua Pone super lapidem porphirii et commisce sulphur, et tamdiu tere cum lapide porphirii donec aurum et

pierre de porphyre jus tu a ce que l'or

144쪽

sulphur veniant ad nigrum coloretia; et iterum pone in conchula super calidum cinerem, et tum dimitte donec aurei coloris emotatur, et sic pone in aliud vas et diligenter lava, donec omnis immunditia recedat, et utere. Dem. Aurum obrigum et bene coctum lima lima tenui et inmortare marmoreo Inities et adii ies acetum acerrimum et teres

pariter et lavabis tamdiu quamdiu nigrum fuerit et effundes. Tum demum mittes aut salis granum, aut assi onitum ; et sic solvetur, et scribes. Postea litteras polito. Similiter omnia metalla solvuntur.

Dem. Plumbiam confla et frequenter tinge in aqua, et tunc onfla aurum et restingue in pri icta aqua, et fit fragile. Limatum teres diligenter nurum cum argento vivo et purgabis diligenter, et misces gummam liquidam cum eo Et scribes. Antea autem in alumine liquido tinges calamum. Quod alumen cum sale et aceto optimo purgabis. D m. Sumes laminas argenteas vel aureas et teres in mortariolo

145쪽

aureo cum sale graeco, vel nitro donee non compareat, deinde mittes in aquam et ablues. Et iterum mitte sal et ablue similiter, et ut purum remanserit, adjicies aeris florem modicum et solis urinum et conteres pariter et scribes. Postea poli litteras. Si vero vis ut dissusum sit et abundantius litteras scribore, separatim auripigmenti quatuor paries scindes et clectri ' Parioni unum mittes, et tribulas et misces in tantum quantum Sit aequale auria, et teres pariter et scribes, et cum siccaverit poli. Ex hoc autem et in muro et in marmore Potes pulchre pingere. Huc usque de solutione auri et argenti et aliorum metallorum, quamvis multa sint alia documenta vel dicta, sod ad unum intellectum redeunt.

sotit identique .

146쪽

CAPUT XXXVIII

Si vesicam non habueris, pergamenuni' vituli spissum eodem modo incide, lava, et coque. Follem ' quoque anguillae diligentissime rasum, incisum et lotum eodem modo coque. in quoque' capitis lupi piscis sicci diligenter lota in calida aqua ter, ita coque. Qualecunque horum coxeris, adde ei tertiam partem gummi lucidissimi, et modice coque, Poterisque SerVare quamdiu volueri S.

CAPUT XXXIX.

His ita peractis fac temperamentum ex gummi lucidissimo et

147쪽

aqua sicut supra, et tempera omnes colores, excepto viridi, et cerosa, et minio, et carmin. Viride salsum non valet in libro. Viride Hispanicum temperabis vino ' puro, et si volueris umbras sacere, adde modicum sucum gladioli, vel caulae, vel porri. Minium et cerosam et carmin temperabis claro. Omnes mixturas colorum', si indigueris ad pingendas imagines, compone in libro ut supra. Omnes colores his' ponendi sunt in libro, inprimis tenuissime, deinde spissius; in literis vero semel.

CAPUT XL.

Folii tria sunt genera, unum rubetam, aliud purpureum, tertium saphi reum, quae sic temperabis. Tolle cineres et cribra eos

148쪽

Per Pannum, et perfundens eos aqua frigida, lac inde tortulas in similitudinem panis, mittensque' eas in ignem, sine' donec omnino candescant. Postquam ante' diutissime canduerint, et postea friguerint, mitte inde partem in vas fictile, persundens urina, et move ligno. Cumque resederit lucide, persunde inde rubeum solium, et terens illud modice super lapidem, adde ei quartam Partem vivae Olcis, et cum tritum fuerit ac sufficienter persi sum, cola illud per pannum, et trahe cum pincestio ubi Volueris tenue, deinde spissius. Et si placet similitudinem pallii in pagina sacere purpureo solio, eodem temperamento sine calce Perfuso, Pinge penna Prius in ipsa Pagina nodos vel circulos, et interius aves sive hestias aut solia; et cum siccum fuerit, linies per omnia rubeum solium tenue, deinde spissius, et tertio si sit opus; ac postmodum linies desuper tenue vetus

Clarum, Sine aqua percussum. Purpureum solium et saphi reum

che de folium rouge, ruis une Plus Spuisse, puis une troisthme, si hesoin

149쪽

non teres, sed Persunde eodem temperamento in concha sine cale , et move ligno, et cum Per noctem steterit, in crastinum pone quomodocumque volueris, liniens claro superius. Vestimenta quoque ' et omnia quae solio et carmin pinxeris. olam superlinies. Cineres autem coctos, qui remanserint, servare diu 'poteris SiccOS.

CAPUT XLI.

Si desideras cenobrium componere, tolle sulphur, cujus tria sunt genera, ni bum, nigrum et croceum, quod fra rigens super lapidem siccum, adde ei duas partes Vivi argenti, aequo Ponderestaterae; et cum diligentius miscueris, mitte in vitream ampullam , cooperiens eam ' ex omni Parte argilla, et os obStrue, no

150쪽

sumus exeat, et Pone eam ad ignem ut exsiccetur Deinde pone eam inter carbones ardentes, et mox cum coeperit calefieri, audies fragorem interius, quomodo se Vivum argentum commiscet ardenti sulphuri; et cum Sonus e Saverit, statim diceampullam et aperiens tolle colorem.

CAPUT XIII.

Si autem viridem colorem velis conficere, sume lignum quercinum, quantae longitudinis et latitudinis volueris, et cava illud in modum scrinit. Deinde tolle cuprum, et fac illud attenuari in laminas, quantae latitudinis volueris', ut tamen longitudo ejus cooperiat latitudinem cavi ligni. Post haec accipe scutellam plenam salis, et comprimens eum sortiter mitte in ignem et