Acta sanctorum martyrum Simplicii Constantii vindicataopera et studio Petri Antonii Corsignani

41쪽

as SS. MM. SIup EICIT, CONI TANTII, et arant: Hinc Ughellus Ita l. Sacr. edit. I. TOm.I. col.ς 4. vel edit.χ. col. 883. scripsit: Celani olim Praepositus Mitrata Baculo exornatus Episcopalem Iurisdictionem exercebat ...inque novem circumvicinis Caseuis . . .: Et Lucentius in Adiaditionibus ad Ughellum Tom.I. col. I 293. : Celanum inmani iuusratur Collegiata sub titulo S. Joannis Baptista, e jus jura persolvunt Octi Canonici G Beneficiati eum unica Dignitate Praepositi, quae olim Pontificalibus Insigniti fulgebat eum Iuri tisione. . . Celani ta novem conterminis C senis .... d. M. Phaebonius in Marsor. hist. edit. I. pag. 234. ita: Canonicorum nobile Collegium, quod Praepositus regit,

qui foli quondam Romano Pontifici parebat, Mura ει Baemio utebatur ... Jura quas Episcopalia dabat . . .: Quod constat etiam ex Vita S. Berardi pag. i. : Romani Pontifices &Cardinales nonnulli eandem Ecclesiam ex notatis in Reg. Marsic. pari.I. pag. 44. ad s46. tali honore decoratam a inpellarunt : In opusculo Uiror. illustr. Marsi pag. I o, ct aliis auctoribus, id ipsum fit clarius. Perstitit hujusce Jurisdicti nis praestantia usque ad annum M. n. xcii. , quo Tribunal Sacrae Rotae Romanae coram doctis ea tempestate Praesulibus, Blanchetto, & Orano illam Marsicano Episcopo binis decisionibus deberi pronunciavit; quarum alteram Phaeb nius in cit. hist. pag.234. retulit: Alteram M. S. in d. Reg. Marsic. pag. 3I. memoratam, Romae vidi in Bibliotheca

Fulvii CardinaIis Astalli Episcopi Ostiensis & Velitrensis, s

crique Collegit Decani, cujus primo a studiis &Convisitator, exinde Auditor exstiti: atque in alia q. celeberrimi &clarissimi Philippi Sacripantes Consistorialis Aulae Advocati , dum penes ipsum legali palestrae operam darem : tum etiam inter similia Manuscripta Bibliothecae cl.mem. Card, natis Iosephi Sacripantes, morum innocentia, in pauperes charitate aut liberalitate , doctrinaque insignis, cujus etiam

Ruditor fui usque ad illius mortem, quam anno M.DC XXVIIo pie oppetiit: hujus modo egregias virtutes seliciter aem latur Emin. & Reverendisi. D. Carolus Maria Sacripantes

Fratris filius S. R. E. Cardinalis Amplissimus mihi veteri Patrocinio di benevolentia perinde spectandus . In Relatione Disitir ooste

42쪽

ar Urer RIANI Aer A VI Nn Ica A. a Iosephi Baroni Marsorum Antistitis ad S. C. Concilii, olim transmissa super nova erectione Praebendae Theologalis &Poenitentialis, quae Celanensi Ecclesiae magno decore n per accessit haec habentur : Porro ... Celani ades non m

diea Loei Dignitas; eum in ea resideat insignis Collegiata , in qua Praepositur edi prima Dignitas s antiquitur fuit nullius Iurisdictionis J OLD Canonici ae tres Beneficiati seu Mansionarii em Curus numerosior ; adsunt etiam quinque Conventus Regularium G signanter ob qualitatem Delesiarum, aedi eiorum , G Cafri magnifici ....de residentia Curiae laicalis Comitatus Celani, nempe Vice-Comites, O. Auditores Generales in gradu Appellationis; quibus sane perspectis, non via detur inferior Piscina Civitate nuneupata . . . . Ex Mars rum Episcopis hac die nona Novembris 1 3ς. Ejusdem insignis Collegiatae Ecclesiae Praepositos novem ad hanc diem ad varias Episcopales Sedes evectos fuisse in d. Regia Marsic. Part.I.pag. numeravimus. Neque Celani oppidum prorsus ignotum ipsi mei Bollando fuit, quod illius Cont,nuatores doctrina conspicui in Actis Sanctorum nostrorum minime allegant: Vir hquidem eruditissimus in Comme tariis ad Vitam B. Odonis Taleacotii in Marsis pio culta quiescentis sub die xiv.Januarii TOm.I. edito I 734. pag.979. ita scripsit: circa Fucinum Laeum in Marsis celebrem .... Casella sunt, inquis Leander, Sanctum Petitum ad D. Jo-nc, Paternum G MIera: haee tamen omnia eum populi frequentia , tum opibus Celanum sive pineis juxta Montium alti morum radicer .... Fucinoque Lacui vulgatum .... πο-men Ceiani praebuit.

AT quoniam in Commentario praevio apud cit. β.II. de

Sancto um nostrorum veneratione haec perspicue in

guntur: Stabilitur illa primo ex Actis dictorum Mar ramin Lectioner sex dispertilis ..., locus hic opportunam Occa sionem praebere videtur, ut antequam ad ulteriora pro grediamur, aliqua de antiquis COIlectionibus Actorum Sam torum Disiligod by Corale

43쪽

Ss. MM. Sinmci I, CON TANTII si horum hominum in Ecclesiis Christiani Orbis pro earum studio ac debito juratis, commentemur. Nora I.

ENimvero inter Episcopalis sollicitudinis partes, illa

semper fuit Summorum Pontificum observatione diis gna, quod Acta eorum, qui vita pro Chisti Fide decedetabant, sincere colligerentur, quemadmodum in Ecclesiasti. cis historiis, ac praesertim Sanctae Romanae Ecclesiae Monuis mentis sub S. Clemente Papa Primo manifelle liquet, ae perbelle docuit S S. D. N. Bavadicras XIV. in egregio Cpere de Sanctorum Dei Beatis. & Beator. Canonizar. Tom. cap.3. n. r. s. dc seq. ac Vide Baronium ad an.138. Card. P tram ad Constit. Apostol. Tom. v. ad Const.iv. Pii Secundi P. I 2Ο. n. I.: Sed mos ille gesta Martyrum colligendi, de impense adnotandi per Notarios ad id opus auliquitus electos, ab eadem Romana Ecclesia ad alias quoque manavit: quem spectans Sanctus Fabianus Papa in sua prima Epistola Decretali Episcopos monuit, ut eidem collectioni sedulo vigilarent: scribit proinde laudatus S S. Pontifex BENEDicruseit. n. .: Et hue tandem respicit antiqua, G fere omnium Gelasiarum consuetudo recitandi a conventibus publicis eo ram Mar0rum gesa, quorum Asa perurebantur : PrObantque Ruinartius in Praefata ad Acta Martyrum sm ceran. f., ac ita Bencinius in Dissert. II. de Literis Encyclicis cap. II. f. I. n.6.: Honor autem his tributns Maruribus in

Ecclesia primitiva, fummumque omnium ordinum in Maris ureI .eximium , pars quaedam religionis fuit; ει quin ta tum religiosum involperet, nihil es dubitandum: Idcirco E etesiarum Antipites magna semper flertia summoque suis eaderunt, ne cui religiosum hune Cultam decernerent, qui suo re ipsa merito mactan ur hoc honore non esset: ejusque rei graiia invigilarunt, ut ex cenis iniciis merita unius euiosue diiudicarent O ca/fam Vrorii vitainque Mart

rit ρ niιus innotescerent . idem tradit Cardinalis Baronius in Notis ad Martyrologium Roma uum circa initium cap. x.,

44쪽

ax VreTORIANI AerA V in Ie ATA. a subi de Martyribus passis sub Mareo Aurelio & Lueto Vero Impp. quoque agit ex Eusebio Caesariensi libriiv. hist. Ecel.

cap.xiv. , ac Literis Viennensis, S Lugdunensis Ecesesiae ab eodem Fusebio ex parte recitatis libr.v. cap.II.& HI. Sed quoniam Ualeriae Provinciae & Marsorum Sacer dotium a S. Gregorio Magno in citato Dialogo Tom.1L

doque est finitimum, ex Regia Marsicana Part.I. pagg. 24.

Is 9., dubitare proinde non licet, quin Actorum Collectioni Martyrum etiam nostrorum primaevi illius Regionis Antistites sive postea Celanenses Mitrati Praepositi sedulo advigilarint: eoque magis quia nonnulli ex ipsis inter Saninctos relati sunt, quorum Ughellus in Dioecesi Marsorum, Phaebonius in ipsorum historia & alii meminere: ideoque merito suspicari poterit, Apostolicam Sedem Marsis & Valeriensibus proximam rem magni momenti exploratam fa-eile habuisse , ita ut si quid in iisdem Aetis emendari debuisset, certe correxisset. Cunctis porro compertum sit, S. Bonifacium IU. Valeriae in Marsis ortum, qui ex Regia Marsic. pari.II. cap.HI. egregiis gestis Ecclesiam Catholicam Patriamque illustravit, nostra eadem Acta minime ignora vita censendum. Ac proinde asserere fas est, Pontificem hunc Marsorum gloriam & Orthodoxae Fidei studiosissimum, qui inter tot mirabilia Pantheon a Phoca ImperatOre obtinuit, memorata Aeta nedum scivisse, verum etiam Apostolica auctoritate probasse . Tanti enim Pontificis honorifica mentio habetur apud ipsos quoque doctissimos Uiros Henschenium & Papebrochium in Actis Sanctorum Maii edit. I. Tota .ri I. sol. I 87. & edit.χ. Tom.v. dicti me sis fol. 34I., atque in Propyleo ad cit. Aeta Sanctorum dicti mensis editione Antuerpiae I 41. fol. I 83. : De proprio autem ejusdem Sancti Pontificis officio , in Appendice rI. hujus Dissertationis agam. Hinc ad praeterita tempora re. deundo , alios Christi Uicarios & vigilantissimos Praesules Actis Martyrum nostrorum prope Urbem iu Regione Ual riae apud Marsos decollatorum favisse, par est credere: Ma forum enim Episcopatus, Romano pene finitimus, Roma

45쪽

o SS. MM. SIM FLICII, COMITANTII, nae quoque Metropoli erat subjectus; quo nomine peculiaris illi cura in Marsorum res sacras exstitit, praesertim in rebus tanti momenti. His accedit, quod ex eadem Ualeria Provincia, caeterisque vicinioribus, ipsi consueverini Summi Ponti sices ad Synodos Provinciales vocare Episcopos aevo S. Petri Damiani per xi. nempe saeculum , ut complura

docent vetera monimenta, ac nuperrime auctoritate Baro.

nii testatus est Vir cl. Cajetanus Cenni in Disert. ad Concilium Lateranense Stephani Is I. cap. '. pag.36. Hoc proinde argumentum, quod in antiquis Profecto viget, alicui in ptum videri non debet, si in mentem venimus magni illius pretii, quo a piis hominibus ac majoribus nostris Sanctorum Martyrum Acta sunt spectata. Nam exploratum quidem est, in veteri Ecclesiae disciplina Actorum collectioni langum examen semper fuisse innexum, cui S Ecclesia sticum judicium succedebat, atque posthinc illis decernebais tur Cultus, de quorum obitu pro Christi Fide nullus ex Actorum fidelium lectione, probatoque testimonio dubitandi locus supererat, ut scitissime docuit S S. D. N. LauEDr-

Iudicium autem id unaquaque in Dioecesi ad suum pertinuisse Episcopum adnotarunt Uen. Cardinalis B llar minus

de Sanctor. Beatitud. libril. cap. um. Lupus in No . ad xv. Conc. Roman .Tom.ti I. antiquioris editionis pag. scis. Fran C.

Maria Phoebaeus in Dissert. de Canonizat. Sanctorum post Acta S. Petri de Alcantara ct S. Mariae Magdalenae de PaZZis pag. 33 I. Pappacoda Episcopus Lyciensis in Dissert .inter allegationes I. C. Donati Anto vii de Marinis allegat. C. L. B.2 r. Non me latet, aliquos a lxisse hujusmodi Jus non omnibus Ecclesiarum Praesulibus, sed majoribus dumtaxat antiquitus fuissea Hoc tamen assertum, in Africana Ecclesia

Iocum tantummodo habuit, ex adnotatis a Christiano Lupo ad 1v.Concilium Romanum S. Leonis IX. Tom. HI. d. antiq.edit. pag. s 68.: Sed extra illam , examen id ad unumque moue Episcopum spectavisse discimus a laudato opere SS. D.N. Iibr.I. cap.ril. n. . ubi habetur: At extra Agricanam Ecel

Fam. in aliis Ecclesiis exames iiDd ad anumquemque Epri

46쪽

seopum in sua Dircesi pertinebat ad eundem Episcopum

spectabat peracto examine decernere, an qui occubuerat, i ter Marures esset recensendus ct an Cultus ei esset adhibendus , quod Altaris potis reum aut Oratorii erectione in ejus

honorem expleri consueverat. Quinam vero antiquitus in colligendis Martyrum Actis sedulam praecipue navarint operam , ejusdem Pontificis vide novum celebre opus de Synodo Diaeceiana libr.NI. cap.vlia. n.3. pag. 76. S Ruinartium in Praefat. Gener. ad Acta Martyrum sincera g. I. n. 7. pag.7. referentem inter alios Eusebium Caesareae Palestinae Antistitem, qui praeterea, quae de Sanctis Martyribus in historia Eeelesiastica scripsit, duos super eorum gestis singulares libros edidit. Crescit narratio, si huc spectare observabimus, quae mox sumus dicturi, Martyrum nempe monumenta, ab unaquaque ad aliam Ecclesiam per Literas encyclicas jam pridem fuisse transmissa, ex concordi eruditorum sententia apud eundem Ruinartium β.I. n.3. S Bencinum in Dissert.1. de Literis encyclicis s.IU. n. I 4.: Unde hac etiam ratione Martyrum nostrorum Cultum post dictum Bonifatium quartum, aliis Summis Pontificibus olim notissimum exstitisse pro certo fateri debemus: Atque illorum gesta coluisse censendum tot Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinales natione Marsos , pietate ac virtute conspicuos , ex Reg. Marsic. pari. II. a pag.369., quorum unus nomine Joannes floruit circa annum D. LIII. , cujus opera & consilio Uigilius Papa utebatur ex Baronio, & aliis in d. Reg. pag.37o. Idipsum quoque fecisse credendum Leonem Marsicanuin Ostielisem dictum, Virum doctissim vin Cassinensium monumentorum Scriptorem, caeterosque loc. cit. ad pag.4O4.memoratos, seu etiam plures Marsos variarum Ecclesiarum Antistites eximios, ibid. a pag.4os . relatos, aliosque Viros doctrina illustres itidem congestos, qui omnes de ipsorum Martyrum Actis nunquam contra senserunt.

47쪽

41 SS. M M. SIup LICII, CoNs TANTII, NOTA II.

Porro Simplicii ac Filiorum ejus eadem gesta in sex Lectiones, ut supra in s.II. retulimus, partita, primum in Marsis conscripta fuisse a Florentio , satis liquet ex ipsa vetusta narratione Phaeboniana historia in ipsorum Uita,& dictis in citi Regia Marsicana Part.il. libr.Iv. De veteri a tem consuetudine conscribendi Martyrum Acta, egit Arnobius libr.I. adversus Gentes: Daemonum tamen calliditate, quorum versutia est intercipere veritatem & credentium fidem tardare, aliquoties accidit, ut illa saepe fuerint corrupta S interposita : ideoque ait Baronius in Praesar. ad Ma

tyrolog. Rom.cap.ri I. Ex bis post intelligere , magnum olima nos ris adbibitum esse sudium in colligendis Actis Sanctorum Marurum ; ει qui collegerunt aliarum Provinciarum Marurum Commentarior, suorum Acta minime praeterii se ... Et cap. N .: Sicut olim Romae . . . de eo cribendis Sanctorum Marorum Actis, ita G in aliis Ecelsis ... alicui

ex Gero negotium ibisse videtur impositum, qui cuiusque

Maroris Natalem diem s sie enim appellare consueverians euhae V ita ad Caelum transduω J conscriberet, ut per singulorannos eodem recurrente die in ejusdem Sancti Agar 0ris memoriam Deo osserretur Sacrificium. Id etiam Tertullianus affirmat in libro de Corona Militis, ubi non de Natalitiis more Gentilium scripsit, sicut perperam Rhenanus heterodoxus auctor fuit interpetratus; sed de illa die, qua Sancti Martyres victores in Caelum a Deo sunt recepti juxta Baronium cit. cap.IT.: Propterea Martyrum memoriae in primitiva Ecclesia semper celebratae fuerunt, eorumque immortales triumphi publice recitati, ex Merato ad Gavantum in Thes. Sacr. Rit. Tom.II. sect.v. cap.xxI. n. I.: quem sane

pium usum aperte legendi in Sacris Templis Martyrialia Sanctorum , antiquissimum fuisse, S. Augustinus inquit Sermon.iI. de S. Stephano . Enim vero quemadmodum eX praestanti unguento diffunditur odor, ita e Samstorum commemoratione scatet utilitas, teste Basilio Magno in oratione

de S. Gordio Martyre apud cit. Ruinartium in Acta Martyr Dissiligo Cooste

48쪽

ax Uic TORIANI ACTA UINnICAT a. 43tyr Sincer. & Select. pag.449. Quod autem nedum sex olim, verum etiam majoris numeri Lectiones de Uita alicujus Sancti, cujus ossicium celebrabatur, alta voce in Ecclesia legerentur, probat Martene libr.Iv. de antiquis Monach rum Ritibus cap.Iv. n. 9., & cap.vri. n. I 4. & I8.: Eamque disciplinam penitus abrogatam dicit Meratus d. Tom. II. Rct.v. cap.xII., ac deinde in omnibus Ecclesiis nonnisi tres

LeXiones incaeperunt haberi in Divinorum ossiciorum Nocturnis e gestis illius Sancti erutae , cuius festum recoli consuevit. Quam ob rem Guyetus in Heortologia de Festis

propriis Locorum & Ecclesiiarum libr.III. cap. Iv. quaest.II.

rite scribit, hujusmodi historiam sum tam fuisse ex Acti ipsorum, quae apud easdem Ecclesias scripto vel traditione

servabantur accepta: eidemque apprime consonant S. Au-austinus serm.C. xxiv. de Tempor. Duranius de Sacr. Ritib. cap. Lxv III., ct Magrus in suo Voca b. Eccles. verb. Passio

' 'β NEque dictam Ecclesiae disciplinam & Lectionum usum

aliquis unquam revocavit in dubium: talem namque morem recitandi Lectiones, vetustum esse probat Joannes Cadidinalis Bona de Divin. Psalmod. cap. vi. 3.XIU. pag.4 I. n.2. & pag.4 2. n.3.: Retroactis enim saeculis in sacris So- Iemnitatibus, harum laetitiam sex vel novem aut duodecim Lectionum recitatio auxit, teste Martene de antiq. Ritib.

iet Mariae Merati in Thes. Sacr. Rit. Tom.1I. sect. v. de Lection. cap.XH. pag.m. III . Is quoque pag. Iso. scribit, eundem morem in Romana Ecclesia inolevisse legendi semper Acta Sanctorum, quae probabiles habebant auctores, vitasque Confessorum , & firmat Ioannes Diaconus in Praefat. ad Gesta S. Gregorii Magni: idem Gavantus loc. cit. n.9. testatur, Lectionaria, ut vocant, ordinata fuisse e Sanctorum Patrum sermonibus, & Homitiis eruta: arbitrio tamen , & auctoritate Episcoporum & Praesulum datum esse tune temporis libros assignare, unde relatae Lectiones excerperentur, variaque hujus moris affert exempla: Post- Quam vero cit. auctor in d. pag. I 3I. sic monuerat: De Pae

49쪽

ι SS. MM. Srupti IctI, Cous TANTII, fionibus .... SS. Mart rum legendis publice in Ecclesia anIAquior fuit Uus, praeclarum exhibet testimonium ejusde in S. Augustini serm .il. de S. Stephano, dicentis: Cum aliorum Marorum vix gesa inpeniamus, quae in Solemnitatibus e

rum rechare podsi mus, hujus passio in Canonico libro est.

Concilio Carthaginensi nI. habito sub ann.cCc. x C. vΠ.ex Battaglino in histor. Concit. pag. I 37. & I4 o. permissum fuit recitari Passiones Martyrum , quum eorum dies anniversa. rii aguntur: Concilium Mileuitanum can.xii. Iegi posse concessit Martyrum Passonalia in ipsorum Festivitate: Trullana Synodus can. Lxm. etsi vetet falsa Martyrum aliorumque Gesta Sanctorum ; attamen ex hoc vetito clare colligitur, genuinas eorum historias consuetas fuisse praedicari, teste Merato TOm.II. pag. I 3I., qui post multa in rem ipsam allata pronuntiat: me G alia, quae adduci ρψsent testimonia comprobant antiquum morem legendi in o cio Sanctorum Mar0rum Acta. Concilii Laodice ni Can .Lix. ult. sanctio ne, hujusmodi pius mos fuit stabilitus & ordo digestus a

Gelasio Summo Pontifice Lectionum per anni circulum legendarum, ex cit. Bona de Divina Psalmod. ibid. pag. οχ. n.3. , ubi relatum Concilium Cartaginense 11I. vel iv., sicuti mavult Baronius, memorat: dictusque Gelasius Papa, eodem Bona teste in Decreto cum septuaginta Episcopis, post Sacras Scripturas Sanctasque Synodos universales omnino recipi jussit ac legi in sacris Templis Uitas Samstorum Martyrum quum anniversarii eorum celebrantur dies. Re citatio itaque Actorum Martyrum nostrorum in Ecclesia Celanensi sex vetustis distincta Lectionibus jampridem umlata , multum antiquae disciplinae, ipsorumque veritati cohaeret: immo allegatus Meratus ad Gavantum d. Tom.1I. pag. O 6. complura etiam de Psalterio ac Psalmis inserit; potissimaeque curae fuisse, ait, ut omnes Clerici Psalterium addiscerent, ac memoria custodirent . Psalterium autem Canticis prisco more distininum , itemque argumentis &orationibus cum nova literati explanatione; nostra aetate

elucidavit Uen.Joseph Maria Cardinalis Thomasius, s quem ipse olim Romae sanctimonia & doctrina fulgentem vidi I

50쪽

ut in suis libris clarum est Part.1I. Tom.r., editisque ab eruditissimo , probatoque Viro Josepho Blanchino Congregationis Oratorii Romani Presbytero, qui nunc continuandis Annalibus Ecclesiasticis sedulam dat operam . Eas igitur Sanctorum Martyrum Simplicii & filiorum ejus antiquas Lectiones prius, ut supra, recitatas, atque ab hominibus doctis & eruditis, Celani & in Marsis vel ali-hi semper magni habitas, omnino fideles ac veras reputari decet: Nam ultra hucuique probata, bene ait Tertullianus libr. iv. contra Marcion. cap.Iv.: Id verius, quod prius ;& de Praescript. cap.xLvu. apud doctiss. Praesulem Bovinensem Antonium Luccium in hist. sui ordinis Min.Conveni. in Praefat. pag. I.: Id extraneum, GDipum, quod posterius immissum. Si aliquid tamen in ipsis Lectionibus prisco more

conscriptis occurrat minus recte expressum, vel amanuensium negligentia perturbatum sive confusum : Non mirum. Primigeniis enim, & incorruptis primis Actorum exemplaribus ablatis, harbaris seculis succedentibus, pro rudium temporum conditione alia sunt retenta: quae licet non in omnibus suis partibus nativam integritatem ac vetustatem referrent; nihilominus eandem retinuerunt praecipua in Vitae Sanctorum S Actorum historiarn. Interitus primorum Actorum aevi memorati consueverunt a Uiris doctis fere communes causae afferri, nimirum varia Locorum fortuna,

quae peculiare Ecelesiis & Regionibus dispendium attulit, &iniquitas temporum christianae religioni potissmum infesta ob late fusas Tyrannorum Ethnicorum insectationes: quae sacros etiam & ejus generis libros impetiit. Siquae vero monimenta sacra, aliqua ex parte rudia, labefactata, mendosa, minusque integra veneranda antiquitas serae posteritati tradidit; ea non ob id contemnenda sunt: suum & illa pretium habent constanti Marsorum traditione fultum. In hanc sententiam doctissimus & sapientissimus Cardinalis Baronius Tom.Il. Annalium sub anno Cc. xC. n.33. COl. 2 .generatim advertit, Sanctorum Aeta pacis tempore maximo fuisse redempta pretio; Et Tom.DI. ad annum CCC. LVI. n.9 I. cOI.78O. 78 I. docet, quod ea licet ex nimia antiquitate