장음표시 사용
811쪽
ut fidei analogiae mihi revelatae, non repugnarent in Conceptu meo, quamvis eas nec approbarem , nec iis me teneri velleii , nec promiscue adhibendas este censerem 1 hoc tamen aliqui ex nostris, non recte M. tendentes, meam hanc parrhesiam, animo
non satis aequo , ferre videntur.i putant enim agnitae in Ecclesiis veritati, hac ratione aliquid derogaritia qua sententia ego ingenue fateor me alienum esse, cum sciam non his, aut illis, liniuendi modis Κsed in rebus ac sententiis, sensuquc verborrum, analogiae fidei consentaneis, vcrat tem consilie rei nec unius hominis particularem, dc certo sensu liniatatam, pluaseos hujus, aut illius acceptationem, praejudici uin ullum. as erre poste , omnibu Ecclesiarum Coia mortibus . D inaci rein Reformatorum mani lita modunt.
Nec denique meae qualicumque braseos,lic et incommodioris admillimi e , Orthodoxiam labefactari posse, quamdiu in praeparatoriis tanti operis solummodo versa mur. Etenim hoc jam praecipue agitiit. ut ad Tractatus ordinatos, constantes Muniversales, amicabiliter intendendos, de mediis, modoque procedendi, in concordia rite constituenda, perducantur affectus illorum, qui hactenus maximam studii sui partem collocarunt, in clamoribus, i insanis verborum pugnis; a quibus ut tandem abducantur, ad res ipsas pertrahantur, mihi non videbatur inconsultum, hoc pacto agere : praesertim cum hoc agens nihil praeter veritatinii sensus mei proferam. Iam autem si quis vclita mea interpretatione dissentire, facile id permittam, dummodo id fiat pacifice ; de nolit propter C-jusinodi opinionum diversitatem, omnia Christianae Communionis vincula dissolvere, quod, proli dolor, intor multos,nimis
saepe fieri solet hodie sHaec paulo fusius apud vos edissero,Reverendi in Christo fratres, quoniam non sum nescius, quantum possint aliqui, praeiudiciis, aut aliorum animis instillandis aut apud multitudinem fovendis: nee ignoro, quantis obnoxium sit iuspicionibus, de Gnistris imperitorum interpreta mentis, hoc quod prae manibus habeo ne .gotium. Conor itaque hac ratione, huic mederi malo: atque adeo a vestris pictati-
bus cmagitabo, ne facilὰ aliud de nostra
instituto apprchendatis. praeter illud, quod re ipsa praesestri. Stamus enim in conspectu Domini, qui ludicabit propedient secreta cordium. Nolite igitur ante tempus, de proximo judicium ferre , aut ex invidiosis conjecturis,praepostere a qui biicdam hausta 3udicia temere admittere r sed
ex hisce de nobis iudicate. Libenter enim, quicqii id de re tota statuetis, excipiemus: quando id nobis communicare non grabar te volueritis: quod rogo etiam ut iaciatis rquo mens vestra, i iis quorum intererit camintelligere, patefiat ad multorum aedifica
vir Clarissime, Fautor & Amice summa Observantia honorande,
Non voluntate mea vel incuria, sed inopia Tabellariorum, qui hac anni temtastate rarius iter faciunt'; distuli in hunc usqtie diem respondere Iiteris tuis;
qtiae certe voluptati mihi fuerunt, cum tot annis cognitam erga nac benevolentiam,
quantaque sollicitii dine rei Litterariae prospectam esse cupias , abunde testarcntur. Utinam vero ratis nobis Collega contingeret , qualem haec tempora, politiori doctiliana parum propitia, desideratri r Ita enirnis Vir clarissime, ut scribis, videmus barbariein ubique locorutv magni, pctu ingruere, cum multis is locis praesertim in Germania propicrassiduas bellorum clades studia Literaruin paulatim intcrcidant, α
in his quoque provinciis hic studiorum o do a plerisque observctur, ut postquam discentes vix prima elemcnta perceperunt,
statim ad sit periores disciplinas animum adiiciant, nullis vel cxiguis linguarum ac solidioris Literaturae adminiculis instructi Quod vitium etiam in hac Schola expcrimur, dum plurimi ex Classibus promoti, quia aliunde adveniunt confestim sacra Theologiae de Jurisprudentiae invadant, nec in illis studiorum gradus fieri patiuntur , ut legitimo ordinc proficiant i sed
812쪽
eum vix prima quatuor sella alicujus compendii perlegerunt , in disputationum campum pro illiunt; inque eo exercitio a. liquot mensibus exa his, ad Sacerdoti vel Praeturam viam assectant. Huic incommodo ut apud nos ex paue obviam tui, summis votis humus vitum.
ruditum, qui studio iuri tu i ad elegan-etiorem in enit cultum viam' prieata.
Mane operam .dα Grono vio nobis pollicem ut , adducti egrcgii animi dotibus, quibus apud 'multos commendabilem se feciti Ideoque unice id agimus, ut eum consequamur. Professio ipsi est decreta, nostrique Proceres mihrisignificarunt in
stipendio nihil ine didicultatis , sibique
curae Bre, ut honestillime hic excipiatur. Jussu illorum ad Gronovium sana scripsi, eumque sedulo hortatus sum, ne hanc seccasionem, non omni die obviam temere praetermittat. Eum quidem in Italia nunc esse cum discipulis suis, sed reditum eorum circa ver proximum Amstςlodami expectari, intellexi. Multuni faceret ad rem , si clarissimus Dominus Vossus eo quoque nomine paucis adGrono vium stri. beret. Literae post cnt curari per maircinistorum juvenum quibus est praescinis. Habitat illa ad foslam Caesaris , uti vocant tegen ever Ecboue vias vocatur Iout hora Geraris praestabis nobis rem grati csimam , siquidem de hoc negotio sumus valde soliciti: metuimus cnim , ne ineptus aliquis magistellus , qui per fui torcs suos potentes hanc provinciam ambit , nobis obtrudatur, si forte Gronovius illam suscipere rectasset. Hic finem facio, cum ad
alia jam avocer, nec te ulterius interpellare deceat. Clarissimus Dominus Diestius nosterque Isendoornius amicissimani salutem per me tibi nuntiari volunt. Vale, Vir eximiae, cum universa familia, quam perofficiose saluto, de me amore tuo porro persequere.
Clarissimum Dominum Barisum ossi ..iosissime saluto. Guberrimo tuo nomini
vir Exeellentissime, Clari Tme, celeberrime,
EX Liceris superiori mense raptim ad taperscriptis, statim rerum nostiarum satis luctuosum non dubito quin percem rix, quae, quo loco ni inc sint; paucis'actcipe. Postliam affinix meus ultimum naturae jam persolvisset debitum, de honesta ejusdem sepultura praecipue fuimus soli citi: dumque ei sicanxii qii aerimus sepulchrum, amplissmus Pacis, Reipublicae hujus E Consul, praeter omnem spem ultro se o tulit , huncque defunctum nostrum suo quod hic habet in Templo S. Pancratii , sepulchro donavit. Qiod tamen ne ille in
totum haberet gratis, nescio cuJus vel negligentia vel invidia factum sit, ut tardius paulo funus ad locum destinatum dedi Cremus , unde xii. florenorum mulct viduae fuit imposita. Poetae suo Rhodio, ; μακαρίτει noster, quinto demum ante bitum die, cum jam graviis me demini besret, manum ultimam in posuit,nec duran re morbo, nisi sex diebus novissimis , Icino filii ais xus, atque sic mor endo studii it, de studendo mortuus est. Nec absque providentia Del singulari contigit, ut ego, qui nil minus sperabam, per hoc tempus a Lestem , mcamque ipsi qualem qualem
Colmodarem operam.Absq; me enim filis cisui im hoc opus, i tot annis jam insudaverat, necdum, imo forte nunquam ad hune
umbilicum perduxistet. Unde mihi saepe gratulor ipsemet, quod Deus me dignum habuerit, qui non tantum huic tanquam assini, sed de praeceptori meo olim fidelis.
simo τῆς viccan , quamvis, quod fateor, non ἰσδρι ηιν, hoc in ido re
pcndcrem. Quod tamen citra omnem di cium volo jacta litiam . cuin id solum mihi datum fuerit negotii, ut quae ille scriptillet intricatius , ego describerem , autorum scripta, quae ipse prae nimia corporis imbecillitate, non valebat amplius inspicere, praelegerem, Indicem colligerem, Errata denique quae commisistet Typographiis, emendarem. Simulac igitur hoc opus lu-.cem aspexit publicam, tu Vir Excellentis si me, primus es inter caetcros , Omniumqlle dignissimus, cui unum invia eris loco mit-Ff , tetemus
813쪽
remus exemplata .Quin&ipse author hoc donum tibi jampridem, tanquam suo non solum fautori &umico meritissimo, sed&l horum laborum uni non e milita, & οι ., Judiei, jampridem destinaverat. Tu illud quaeso, vultu dignare benevolo, charamque defuncti hujus, cui tu vivo nunquam non fuisti charillimus, habe memoriam. Nec dubito, quin, si adhuc vixisset, ad vos
ipse hoc onustus munusculo, transisset, ti-hique coram obtulisset. Meum vero erat,
hoc eius loco praestare officium, sed dum amita mea tam in recenti adhuc est luctu, nolui eam tamdiu solam relinquere. Boni igitur de optimi consule hunc illius Libri Jatorem parria Silesium, Consillis apud suos amplissimi filium, hujus Academiae civem non postremum , mihi quoque amicissimum i isque jam pridem hunc ambivit ho
norem , ut te aliquando videre, tuoque humanitatis radio, qua licet, illustrari queati Quem tu scio repulsam pati non patieris; caeterum opus jam toties nominatum,D. D. Curatoribus eo ipso die quo Rectorem nobis crearent magnificum, &in Curia co gregati essent, aut oris & viduae nomine is vos omnes officiose salutat mea amici: a me quoque salvete omnes.
o filio tiio , certus fiseram factus, rem diras fuisse tibi literas, cis in opusculo Si lianis mei, neqtie quid ultra Clamabam cum Amplis. Dubietius, tuas mihi amitit, est omni parte gratissimas, nisi quod delita. δρlectissimae uxoris tuae adversa valetudine, addisco primum, sed cum lenitivo melioris sertis, quae priores tuas, de publicae rei literariae , utilissimas curas , linii amplius remorabitur. Exoptatissimus est,ibiqite hie labor tuus, de Galli nostri inter alios , ejus sinuavi, qui quidem illud tam benigno x publicationem impatientius expectant . liberali respexerunt oculo, ut viduae CL. Det Deus, ut intra paucos dies, fiant v sorenos pro oblatione,&supra hos CCCC iis compotes. De Boi ducit Oggio, iii akalios, in stipendium annuum & quo ad dici pestat, Christiano, egeram clim filio tuo, vitae frueretur, decernerent. Equidem eique librum ostenderam, in Bibliopolio multi hic sunt, qui hanc munificentiam Elaeuirit,putabamqtre ad te fuisse delatum. mirentur, vel potius invideant, dictantes, Sunt nonnulla quae censeram tuam me- nulli unquam huiusmodi viduae tam largi- l rentur.'Totius operis scopus est, ut ostenter prospectum esse. Quibus ego respondcre dat, ab ipsis inundi primordiis, per omnes soleo, nullam fbrsitan hactenus fuisse, quae tali beneficentia magis indigeret. Me quod attinet, penes eam hic tantisper m rabor, donec illustris Domina de Dc nam ex Galliis Hagam advenerit , quam qui dem instante mense Martio sperant illic assuturam esse. Quae quandoquidem Virum desiderat, qui ipsi sit ab epistolis, mihi. que haec provincia jam pridem oblata sit,suscipere eam est animus. Tu vero si quod consilium possis impertiri salubrius, ne,quae, ω,detrecta. Etiam atque etiam vale, v. E. πανοι , dc me tibi commendatum habe.
d ditus in, Georgius Andreas Ricliter aetates, Oblatas fuisse Deo placentas. fi ras Sacramenti Eucharistiae , etiam in Orgiis , S: Bacchanalibus, & in eum finem multa colligit ex gentilium sacris. Ordine Capucinus est, Natione Gallus, homo Octogenarius, qui etiam scripsit libros, de Ecclesia ante legem. Magnus Salmasus ex
quo Lutetiam venit, variis calamitatibus fuit impetitus. Socrum amisit, Uxorem habuit tam graviter laborantem, ut quatuor continuis diebus, iterata sanguinis milli ne opus fuerit. Vario etiam fuit tentatus, ne ad nos rediret, nec se potest penitus extricare, quamvis ei stct redeundi animus. Sperat salviam conductum, alit potius dimissionem, ex publicatione Libri, de Primatu, qui seb praelo sudat, A vires acqui-
814쪽
phos, materiam novam, quam ei subministrant regiae membranae. Reliquit tibi Lbbrum nostri Croti, de versionibus antiquis , ut aliquem ex Typographis vestris excitares, qui illum typri deicriberet. Nu- per accepi literas ab Authore, qui fere desperat de editione, his in locis, petitque ut si obtineri non possit, ad eum remiti tiir scriptum. Rogo ut me certiorem metas, an aliquid sit sperandum. Idem Au. thor mihi significat, se opus Heinsit in N. Testam. ad examen revocasse, animadventisse innumera Authoris σφαλμαS, &Be-Σam defendisse. Primam partem abisivi Dse, quam missurus sit Genevam, nisi sit hie qui excudere velit. Vir doctus est,&in lin guis ad id necessariis apprime versatus.Post. quam a te responsum accepero,ad eum rescribam. Opus esset festinato, quia Celsi L imus Princeps, voluit ut unicum suum in Angliam comitarer, nec satis scio, an mihi tempus suppetet, nuptiis mei filii interesse quae Leydae celebrari debent nono Aprilis. Haec res inopinato nobis a cidit, cum missus est Buram, MLeydae apud amicum vicinum, viditae Burgessithiae diverteret, invitatus fuit ad coenam, cum hospite suo, ubi cum vidisset puellam octodecennem, de functi Collegae filiam,in eam vota sua con vertit , & communicato mecum Consilio, eum viderem eousque processisse, ut protestaretur se non posse dimoveri,sciremque pii e Iam , honestis parentibus ortam , de mediocres esse facultates, annui, quandoquidem ille, xxxvii. aetatis annum attigit,& amici ex Gallia, ab initio mihi suasissent, ut occasione data,eum huic jugo alligarem, quod stelix faustumque sit, Deum precor, S: ab amicis, qualis es inter primos, peto, ut vota sua meis jungant i qui etiam tibi,&inis omnia prospera voveo, & si voluerit Deus me in Angliam deducere, fac ut mi. hi significetur, si quid in re tua,aut tuorum. possim, habebis me promptum,dc paratiss-mum. Salutem plurimam D. uxori, a me, M mea. Vale. Igata- cimitis. Tibi ad
cla Iae xu. parati min. Andreas Rivetus.
NO N mihi excedit benevoleΚtia de
summa humanitas tua quan , mihi domi tuae non uno testimonio. probasti.
De qua si hactenus silui gratias agere perliteras, tempori, amicis continuis' ai'icorum vistationibus imputabis, in quibus tuum tamen nomen semper nobis sacrum fuit, eritque mihi quammu spirabα Nee praetermisi animum tuum in Patriam nostram summis sui potuit viribus depraedia care, non solum illinxissimis Regni Pt ceribus ubi ad eorum colloquium fui admissus , praesertim summis in Republica nostra Viris Domino Comiti de la Gardie, Regni Marscho 5: magno Cancellario,
qui er itionem tuam si immam de piam maximi merito tuo sagiunt, verum etiam omnibus bonis , quibus ingens ac divina tua virtus satis nota, mihique nuspiam tacenda. Literas qua5Hamburgo filio tuo Viro Clarissimo Isaaco destinavi jam ut os
nione metior) acceperit.: Optarem perithteras ejus continuationem anticitiae nostre intelligere. Amicorum visitationes, lium iter de loco ad locum invisendi amicos coia
gnatos mihi adhuc ad silentii veniam sus fragabuntur. Q iam primum hic amo Gmei error aliquam mihi requiem in diit Aiarit, locabo eam honori dc reverentiae codirum, qui mihi in Belgio doctrinae de hone conversationis duces exstitere. Praeteritis diebus Academiam nostram invis r perique inter alios Loccentum Bhemium. que viros tibi addictissimos. Loccentus varia sub manibus habet, imprimis tres libros Antiquitatum Sue Gothicarum: in quos conserre constituit quicquid habet patria antiquorum institutorum, laudisque. Parat etiam translationem legum Sue cicarum eamque bono Esthonum , Livonorum de Ingriorum. Caeteri pro sua quisque pro- sessione varia ediderunt de adhuc sub prae
lo habent. Eorum tamen nunc memoratione abstineo. Quoad publica exercitia de diligentiam docentium dc discentium, vix dicere possem , quanta hic mutatio . quamque gnaviter bonae menti litent. Nu.
meravi, ut caeteros taceam, praesentes una
disputatione e nobilium filiis nostrae natio.
815쪽
ntis . ac quot te plures accedunt. Adeo tu vel ex hoc ego conjiciam, Musas extorres sedibus prioribus in septentrionem migrare de hic tantisper sedem figere dum alibi Mars detonuerit. Sed ignosces mihi, virorum eruditissime, si amore Patriae meae ea usque incrementis abductus de studii aliter forte judico, quam tenuitatem meam decet. Video otia haec& pretia etiam esse literis qualia in pacatissima Republica subod timo Magistratu poni solent. Neque in aliis rebus divinae benevolentiae indicia Ia- tetit . Nunquarii hacteriu, tanta fodinarum copia, tantaeque in ii, di vitiae repetiae sunsi atqde piae teritis annis effoderunt. Quibus iari in omnibus 'huius Regni Provinciis sileeetituitantuρ luemcinae fabrorurn, ut non dicam amnεs sed rivos excoli hic videas&elaborandis metallis adhiberi. Provida hic
ut ubique fuit rerum narii ra quae maximi
metalli rupibus adposuit sylvarum densitatem dc aquae mira profluvia, utpote sine quibus neque solvi neque procudi metalla
potuissent. De hisce ultra quam volui seribo, sed non ut debui. Taceo tamen. hoc confidentia virtutis litae, quae nihil in me contempsit, illud vero ex contem platione rerum in patria cujus specimen adnue in animo gero , eamque invitus in chartam conticio. Vale Virorum mihi maxime,&me optimae honestissimaeque tuae familiae ossiciose
Gerardo Jo. Vossio , Virosiummo, Ludovicus c roci us S. P. D.
CHristophoro Timplero inscriptas a
F. Iunio assini tuo literas Rudgero fratri illius, Reip. nostrae Physico, homini
Zelotas nostros in omni occasione in noscatimulanti actutum radicuravi; qui non
sibi, sed fratri ante quinquennium desii
cto datas ajebat. : impetravi tamen responsum, quod hic inelusum accipies. E. motabo gravi te iterum eluctat uni gaudeo, ocassimilem in modum ut honor itissima Oxor tua morbi sui reliquias eaompi Sc vi cat, Deum is iratorent Obmu precor . Zelotae nostri Acheronta movens, ut Candorem, veritatem de concordi .studiui unobis extorqueant: sed vanas scit mis sine viribus iras. III Virtus en in im vim omnci'
pravum affectum sui. ipsius agnoscit ultorrem. Res initur putidis ς lus pniis dotrii forisque. Colliguntur hinc nde sustragi Academiariim Classium vestrarum, qui bus a plebe minores habeamur ac proptinauditi per provincias vestras passivitu damnemur. Hoc seculum est ι chi id ag
mus 3 Nil conscire sibi, hic murus ali neus esto. Detonant in nos omesa pulpita,omne cathedrae vestrae, siquidenh fima vera ei sed nec bona, nec mala fama nos a Christo avellere debet. Duraeus cximius, im Angliam profectus, ne tota quidem ad nos perscripsit, ex quo hinc discellit. Mitamur tam longum viri silentiuin, ac vcremur n quid illi vel invia vel in regno contigerit sin istri. Capita rerii in haetenus in nego tio υωομῶ ab ipso gestarum a Llitheranis cupide quaeruntur ac leguntur. Domino Calixto exemplaria aliquot mili de aliis illa. rum partium. Sciret Deus moderata ingenia quae veritatem sit nul amant dc pacem. Audio naves in exteras regiones de A ngli selventes in porta diligentercxcuti,ne quid lite rum transvehant, quibus creperus regni status exteris intempestivitis re veletur.
Triste est quo de Partamenti inserioris sensu scribis. An enim una Geneventas E clesiae facies prae omnibus placet An haec est illud Apostolicae Ecclesiae κατίρθωμα
sine omni macula, sine ruga; caeterae omnes
imbubinatae 3 Magni salie Viri, Calvinus, Beza,alii,& de populo Dei seculo praeterito praeclare meriti: sed Petrus Martyr de Martinus Bucerus istis nihilo sunt inferiores. Fatebuntur ipsi illi, quos modestius de se
sentire novimus, quam in Duniti quidam eorum admiratores, quibus omnis pia Antiquitas prae illis sordet. D. GOmariam e vivis excelsisse dudum acceperamus, cujus immoderatum de improvidumZelum jampridem
816쪽
pridem Daenissem, siquidem id ξ publica re
Iudicavisseinc. Malo bonas horas aliis tribuere:d quicquid in me iniquius dictum scriptumque it, more pacis publicae concoquere. Horret enim animus intestinasti atrii m&Syni mystarum Etes. Nunc Antipapitatim sub incudem revoco'oc Antis initimum. SFTypographi vestri mitransint adeundi, vesim, siquidem integrum est, edoceri, an sitqui libellos quosdam nostros Typis suis exscribat. Nam aemuli nos se sata ita devenustarunt, ut deinceps nenio suam nobis collocet operam. Theologiam Gentium de Physiologiani Christianam,opera eruditissima ad indices usque jam Typis exserim in primum ad Colophonem v perducta fuerint, cupidissime exspecta inus.
Deum ex animo veneror, ut prospei a
letudine de aquilae senecta te, Vir sui ille, et, qua haec de alia plurima reconditae cruditionis monumenta ' manu tua habeat& admiretur posteritas. alutem plurimassa ossiciosissime scribo tibi, favitor maxin F, matronae honorandissimae de filiis et iiissimis a D D. Bergio, millio de me quoque
Bene valeto de salve aeternum,o maximum Decus nostrum.
Ludovicus CrociuS. Esectatoribua nostris , Vir maxime,
fores tuarum Charitum nunc pulsat doctissimus Juvenis DanielSitcssius Antiat dinus, Hebraeis, Chaldaeis, Graecis Latini sique literis mediocriter excultus, & ad praedicationem Evangelii Christi praeparatiis, osor litium & Epicureae morum licentiae, quae hoc aevi passivitiis dominatur Is v luit in transitu uberrimos doctrinae de pietatis tuae latices coram degu stare, eorumque adspergine fragrantior per Belgium vestrum ad Britannos & Gallos abire, ea fieri, ut patriae tandem aliquando redditus debita cum prudentia partem reipub. Christianae gubernare posset. Id propter, mersi. parario, mςσ2κῆς amanu tua sperat ac petit obnixd, quibus summis in Anglia viris,Amdemia ruin & Ecclesiarum aliquot praesulibus innotescerct, ac sua Ossicin qualiacunque deservitia literaria offerret. Virtutes odecumatae , quibus hic ingenium radiat omnium bonorum favorem mcrentur. Praemit. qilibusdam liberis Baro in iis domi nacae tanta cum laudo & dexteritate, inter s, qui stilat intima:
admissionis & in gnae spei. Iudicio valet, de antiquitatem ruspari incipit, ut indogmatibui venetur Catly licum consensit it Horta iis eum, ut hoς tramite pergati privas uecfli ὀpiniones ac novellitates constanter evitet. De rebus nostris nihil dico, quoniam callet illa nostet de candida vobis voce enarrabit, siquidem id serunt vestras eriora studia. Monumenta, quae
ad umbilicum a vobis perducta sitb prela
nuper latuebant, spem brevi manibus nostris versam iri, ut ex iis nostra locuple-icinus. Deum veneror cum collegis meis D.Bergiod D. Missio, ut Nestoris tri secti aetatem, eamque firmam tibi, vir maximς, elargiatur, ut elucubrata opera Ac omnig na cruditione referta, quibus armatia tua sunt expolita, felicis lina o obstetricatu tu omnia in lucem edantur. In hoc voto io, salutis perennitates universae familiae tuae
calide apprecatus. Prem. Kal. M i Ariel a lac xl I.
celebertime de Amplissime Vir, A Deptus certissimam occasionem pet λ hunc studiosum Gothonidum me schmarum, iterum ad te scribere non mittendum illud, sed faciendum mihi putavi. Tum etiam progressum Dissertationis meae exquirere : Quam quidem, cisi
paratam spero, tamcn dubito. Ideoquo nunc abs te peto, responsione me digneris, ac hac de re certiorem facias, quam C
lcrrime. Claris lime Vir, Typographus ille
LugdunensisIacobusMarci,certe hora praestat se erga me honestium, probum aut sincerum V irum, sed mendacem de nebulonem. Et profecto, si illeJacobuo Marci Dis
817쪽
sertatione meam brevi temporis spatio non absolverit,hoc in regno excudi curabo.Sed tunc faciam adLectorem praefatiunculam, in qua Iacobum Marci l causis meis justis adhibitis ut hominem mendacem & nebulonem, apud omnes declarabo. Quaeso maxiinoperedacobo Marci haec epistola ad perlegendum detur. Clarillima vir, Patrone Patris instar colende, exemplaria quaedam Dissertationum mearum tibi etiam transmitto , quae pro arbitrio tuo inter a. micos dividere velis, obnixe Praeterea etiam habeo siab praelo Typographi nostri tractatum de Tybiis: cujus exemplaria data alia occasione quoque accepturus es. v ale ac vive diu tuis S patriae.
diti Orbis 'Principi, Ludovicus
V Aletudinis gratia a Principe sita Virreverendus Henr. Thumeles erus Superintendens Ecclesiarum Lippia celisum, olim discipulus meus, concionator tacundissimus, sed hemiplegia in suggestu lingua de memoria privatus, in Belgium vestrum missus, per me voluit adspectu & alloquio tuo, tanquam Numinis cujusdam propitii, vel ad momentum recreari Id ut ambirem, nimiopere Se efflictim a nae exis petiit. .si gratissimae meditationes tuae, quibus publico litas, serunt, patcre, amabo, ut, quod tanto asse hi quaesierit, impetret. Filium habet probioris notae, quem, si commode fieri posset, praefici vellet pueruli, quibusdam informandis pietate 5c literis , de quo serian in Academia quadam Belgica bono civi commendando ipse coram lab rabit. Ea re calamum hic sumamino. A finis meus Hagam nuper prosectus, literas meas nuper in transtu Caritudini tuae haud dubie tradidit. Prosesserest Oratotiae& Po seos in Academia Castellana,& fiat tam Juris prolatarem in Academia Spdam: nsi, nunc Hagae rerum Principii sui cauticon, morantem in visit. Res Anglicanae non lovius quam Germunciae aluinum assiciunt meum. Diat RMissionensi gausam Pal t i,uirbato Angliis statu. minus siliciter . tra 'init. Stai . - γ ν ις ' κ. . m. Sa
CCCXIII. D. Gerhardo D. Vosso, πανυ,
More nostro Iuvenes literatos ad vos
iter suscipientes& immensiim eruditionis vestrae pelagus admirantes literis meis sores vςstras pultarc jubeo , quae moest confidentia. rapropter ignoscus si in publica simul& privata tua commoda ita pecco. Neque enim aliter possum, quando discipulis meis multum inde emolumenti cupientes, ut grate fatentur, serviret cupita Nunc sisto Henricum Oidenburgium, Collegae quondam mei in hac Schola filium,in Academiam Ultrajectinam a cuntem , ex quo cognosces quam male nobiscum agatur ab Rectore novo, Johanna Combaisio, qui publica hodie disputatione Syntagina meum propter asteriam universalem gratiam allegatis verbis meis in Thesibus sitis ut Heterodoxum de Huterianum traduxit & siigillavit, non sine magno multorum ostendiculo. Collega meus D. Bergius, qui Excelletitiam vestram in eum officiosissime salutat , partes nostras contra cum pie simul de cordate egit: sed surdo narratur fabulat quoniam Palladio suo , absoluto Reprobationis decreto, ex quo omnes, qui non sint singulariter electi, nulla prorsus ratione damnationem evita- reponint. Quid ad haec dicent Lutherani ad contesserationem Ecclesiarum Evangetlicarum toties a piis Majoribus nostris provocati,
818쪽
vocati, si videant nos viperinis morsibus ita. vicem confici, α gratiam universalem omni modo negari, qua conciones Evai gelicas enervari ad ravim usque inculcant:
Moderata docendi ratio sordet huic seculo,de μίτης multis bonis utrinque ilia probata plerisque allubescit. Conscientiam liberabimus, quantum possuoius, de patientiam desneeps omnibus malis, Deo Iuvante, opponemus. Acta Alencontensa hisce diebus a D. Mestreratio Parisiensi Theo- Ino , viro moderato, accepi, quibus causa Testartii de Admiraldi cognita de definita sitit. Vobis ea haud dubie nota sunt. Quid vero de iis videatur , velim mecum
amiciter communicari. Utinam Buceros, Iunios de his similes Teologos haberemus redivivos,viros sapientia de charitate maxima praeditos; ne aliter sentirent quam Pro letarii, aut etiam quidam novitii, Sunt nunc multi in vulneribusEcclesiae uia.
gues. Sed quid quiritor Z Claudo, avocatus laboribus ossicii. Bene vale,Vir,ma i
Doctissimo S Paternae Laudis aemulo Molescenti Is Vosso,
cantatissimo illo versiculo te actari, doctiss. adolescens, dum in animo reputo, quam benigne quam honorifice a Patre tuo, non jam dicam quod universo orbe celeberrimum est, clarissimo & doctissimo sed virorum optimo exceptus sim , quot insuperat ex fratre, heu quondam tuo lcharitatis officiis cumulatus, non possumme crimine, quod ego foedissimum semper duxi, nisi ex parte exsolvere ;quod animo tamen meo non insedisse penitus Deum vere testor. Praeterquam enim
quod hac in parte non omnino mihi defui, datis ad filium meum saepe literis, quibus illi haud maxime in mandatis dabam, ut
aut vos fir xsens Vcibis meiS salutaret, aut
saltem Per internuncios salutem deserricat arct, ctiam illud in causa filii, quod didiceram duas aut tres Epistolas , quas ad claris L. de nobilis l. V. Constant. Huggenumdcdcram, interceptas i utile, aut interciis diste, de cum iis plurimas ad Statium S Ta-xitum emendationes, quas pcr Cundem nobilis l. V. t ccum V Gro novi o niihi pcr.te amicillimo communica as volcbam. Acci.
dii insuper ut dilata, praeter spem, in Ion. gum tempus, quam in hanc urbem institatueram profectione ,headem opera scribendi ad te tempus protulerim. Sed tam pudendae morae pudorem auxit ClariisSal. masti tam optatus nobis advcnἐus, quam
uobis gravis illius discessus. Ab eo didici de
Patre tuo quae me statim sumnia laetitia perfudere, quam augebant reliqua de v bis, nisi subito turbas lat& abstersiliet fere omnem de fratris tui acerbo fato facta mentio, qui cum Patri charisis fratri tibi amantillimo, toti familiae vestrae, universo denique literatorum ordini aeternum lugendus occiderit , nulli tamen flebilior quam mihi. Qitem si fata virum i sed in tanto luctu de negotiorum quibus obvolvor & involveris, nihil a me jam expectes , quo aut desiderium illius vestrum , aut meum solari possim. Illud enim in tanta clade vere experius sum , Parvi dolores loquuntur, magni tacent. Quod ut maxime vellem εἰς τοῦς δ υπης, tempus
forte de verba quae praepedit dolor, nec mihi satis in expedito sunt, me deficerent. Itaque ad laetiora, dilata in aliud tempus tam gravis casus memoria, deflectam. Nam quid, obsecro, jucundius aut honorifice tius a Clariss. Salinasio audire potui, quam te exquisitis limis tuis ad Justinum notis aeternum mihi nomen adstruxisse, nullo ta-mcn aut perexiguo meo merito ξ Poles ccr- te tu sine ullofaniae tuae damno Minteritia mento, quae tecum nata per te in immensum crescit aliquid milii de tua luce impertire, idem faciens ut qui lumen de lumine
accenderit; vereor tamen ne apud eos qui me penitus norunt, tantum ast aut tuo dedi illa, quantum veritati detraxiste vidc
Nescio enim , ex animo dico, pudore an
lanitia sessisus sim, dum me quoquc prin-
819쪽
cip:bus permixtum agnovi. An obsecro te tanti crant observatii inculae illae, quae mihi Amstelodamo Lugdunum naviganti inter Nautarum de Vectorum
strepitus notatae erant, ut me tot titulorum S: elogiorum mole forte an invidia onerares. Hac quidem parte legis illius immemor quae pretia rerum ex affectu aestimat vetat. Sed paucis tam parvo fama postcritatis constitit , quam mihi, qui quod ab i n-
genio mco aut doctrina sperare non poteram, a Commendatione tua tam facile, tam praeclare impetraverim.' iod nescio an tibi acceptum εc inter beneficia referre debeam, qui me e tenebris eruere sic melius latentem in tantam lucem producere conaris. Etenim aut tibi tantae ignoti hactenus hominis laudationis invidia sustinenda est, aut mihi contra anteactae vitae institutum M virium mearum Conscientiam adnitendum est, ne tu temere aut nimia charitate haec de me praedicisse videaris. Unde autem id consequi postim non video, nisi ad pueritiae studia quae mihi satis
foeliciter cesscrant, recurrendum, aut de novo triginῖa annorum misere in summis fere calamitatibus, aut agrorum cultura
deperdita tempora resarcienda sint i quod ut vellem maxime de per negotia liceret, aetas jam fessa S ingravescens, totque insuper adversis fracta,in tanta praesertim ingeniorum vilitate,non sineret; nisi igniculis quibusdam gloriae, cujus apud bonos, non leve praemii im est, succenderer, quos aut
tu cum patre & fratre tuo, aut Gronovius
noster mihi e Batavia discedenti subdidistis.Quamvis enim ruri delitcscere & unius memet dominum fecit se latebrae, unica mihi cura esset: quamvis omni libraria suis
.pellectile destitutus essem, quam fratri juniori , abjecto omni instrumento artis clausaque taberna tradideram, ut tamen Gro-novio, qui tum Statium excolebat satisfacerem,ccpi etiamnum fallendo labori Poetam illum in manus, in quo aut emendavi aut notavi non pauca, quae sero ad Amplisis& longe Clarissim virum Sarravium Smatorem Paris misi, tam ipsius gratia quam
Cronovii , quem Lutetiam venturum ab
ipso Sarravio per literas didiceram. Quo
lactum est, ut cum tantisper hic Grono-vius commoratus cacti Sarravius paulo
post cum delectis e Senatu Parisiens Senatoribus, Rothomagum auri provinciam dicundo a Rege millus esset, mointerim utroque exciderim brevique postea Crono-vium Massilia solvisse tum peragrataGallia, de Venetias prosectum esse,perlateraS Quiadem Sarravit ad Salmasium didicerim. Post
exactum autem Statium quum unicum p nes me citum ex reliquis libris haberem, ausus sum etiam quaedam in tantum Authorem, post tot tantorumque virorum , quorum scripta omnino, nomine fere, mihi ignota erant, cui postremi conatus --
σπα M a quaedam ad te misistem , nis quotidie messis sub falce cresceret, brevi omnia missurus ad te; &quia haec de alia in lucem edere amicis de magnis viris impellentibus animus est, gratissimum facies si quae ad illum observata tibi aut
Patri tuo, eorum me participem esse velis , ut aliquatenus te retaliare possim. Habebis interca summarium eorum, quae ad Si tium elucubravi. Etiam quaedam olim miti
hi puero notata ad Lucanum addidi, quia a Salmasio spes nobis injecta est te nobis illum tersissimum daturum propediem.
Quo successu tenuem hunc laborem susce. perim tuum crit judicium ; interim meliora a te expecto, ipse meliora a te monitus daturus. Utrumque candidus imperti,aut his utere mecum,tam bene quam
tibi pararis,modo ne in publicum prodeant quae ad Statium pertinent, quem brevi editurus sum , & ad vos missurus. Cum autem haec scriberem , opportune reddita mihi est Clariss. Huggenii honorifica id amica pariter Epistola, ad quem protinus rescripsi. & in eodem fasce de sub eodem involucro omnia quae ad te pertinent obsignavi, eumque oravi, ut postquam ea aut percurrisset aut exscribi curasset, ad te peri erri curaret ι vicissimque si quid ad me rescripturus esses, per eum illorum mihi copia fuerit, quod ut certius de citius procurari
possit, obsecro te ut non contentus Ca Via,
uti velis opportunitate negotiatoris Berge-racensis, qui Amstelodami, agit nominς Villepontus, qui quicquid a te venerit Bu degalam deferendum ad Henricum Boudetiyns, quae illius est humanitas Ae astectus erga me curabit. Adiecissem his quaedam Epigrammata a mς nuper estusa potius
820쪽
tius quam elaborata, nisi ea fere iam sub praelo essent, de te tanta mole ineptiarum obruere vererer. Satis in praesentia harum veniam impctrare. Sed Jam finem faciam, postquam Charissi Patri tuo,lectissimae M tronae Matri tuae mihi summopere colendis , totique adeo sanctissinue familiae tuae prospera omnia ex animo voverim. Valetu, atque iterum vale,merito tuo mihi amicillime Adolescens, meque tui tuorumque observantissimum porro quod facis amare perge.
Dat. Lutetia x I. Cal. Salutis nobis pet Christum partae, I 64 I.
Praestantissime Vossi , & quia religiosum me
Cultorem tui non aspernaris numero amicorum adseribere, eoque nomine censere, Ami. ee summe,
Sollicite mihi anquirenti qua usus opinportunitate responderem ad priores quas ad me dedisti Literas pr. Kal. Sextiles Cla ICI XLi. ecce alterae a te scriptae quidem Kal. Decemb. mihi vero redditae Kal. Maiis superveniunt. Tantum morae desideriis nostrum mutuis, sui etiam de meis
hinc ad te missis suspicari daturin post emensum mare non ita magnum creat tantilla intercapedo terrae, xx. Q. a Londino milliarium. Tanquam vero parum foret me nihil tale meritum literarum tuarum humanitate dignari. pergit propensa tua benignitas , iam ante satis obligatum, irrcmunerabili librorum beneficio ulterius mancipare, quos ab ingeniis vegetis , judiciis solide tersis prosectos, ab amiciis ma manu quam semper admiratus exosculabar missos, nisi venerer, dispeream male, mortalium omnium stupidissimus, ingratissimus. Ut enim de exactillima Maimonidae editione eruditiis mi siti tui tralatio ne notisque exornata taccam : quis enim juvenis ad literas nati de formati, jamque ρομαρλου, merita verbis consequi velit, aequare valeat 'quam alte atque ex ipsis adeo reconditissimae Scien tiae archivis, Theolo
giae Gentilis de Philosophiae Christianae
tanquam Nili ex Goyome de Lunae montibus per Taire dc Zambre lacus, A byllinos populos, Nubias regiones, AEthiopiam, gyptum, septena dei nostia in Mediterr neum deflui) originem 5e progressum ex Antiquitatis rupibus de ruderibus, per Theologorum scita,Philosophorum placuta, Poctarum mysteria, Historicorum fastos de fidem ad nos deducis, omnigena iretii eruditione, Linguarum cognitione penitistima, ingenii vena mascula, judicii acie heroica, methodi luce plane divini Sed unda mihi hunc calculum Z Homini a Musis averso, quarum castra Academica adolescens olim deserui, nomenque dedi ad Colonias Martias atque inibi florem actatis diu exercui: Torra tandem marique per Galliam, Hiispaniam, Hiberniam jactatum me paupertas impulit audax in hoc pistrinum, docere coactum antequam didicissem, redcgitque dura Dea ut necesse habe. rem ad iludia per fastidium relicta me recipere. Ubi nec inutili nec plane ingloria defunctiis opera Θεωρ δικόω δί- mensi is, οἰπολα-Data jam sperare coepi. Sed de hii: us spei incisus est nervus,exorto apud nos dissidio usque ad arma Civilia; quorum furor ira a vertat precor Deus, qui te, Vir clarissime, mihique charissime,luos tuaque
tueatur. Ita vovet inferito tuo,
Excellentissime, Clarissime, Doctissimeque Domine vossi , amice fidelissima gratia conis
iunctissime, AB excessu communis amici nostri Clariss Domini Meursii μανιωριτου tanista exercuit animum meum consternatio, ut in unico isto viro omnium fere amicorum me fecisse jactiaram putavcrim id causae fuit, quod de tui quaedam quasi temporaria me incesserit oblivio: quam consuetaliterarum misticulatione iii praesens abstergendam duxi. Te ctenim ex omni amico rum numcro, quos Belgium mihi conci-