장음표시 사용
801쪽
Haec scripsi, et enim dubito, num Epistola mea per Hamburgensem nuntium missa, tradita sit.
Viro Illustri , Excellentissimo
tori ac Pob histori digni Salutem plurimam ac debitam observantIam.
.: Illustiis ae Exeellenti sit me Vossi,
TUis Literis plurimum me debere, iis
quas in Angliam abituro gratiose Communicabas, mcis ex Anglia ad T. Exc. datis litetis, libentillii me agnovi, veluti hac agnitione, part cm grati altimi monstrassem. illustriss quoque Hiigo Groti his earum causa me Parisii is honorabat. Constantinopoli quoque, hic inquam, ubi iam
deccm sere menses, cum Cl. Po kio tuo dego non ingratus, earum, quas non viderat, nomine sum susceptus. Ita ut gratias agere maximas debeam, pro in me benevolentiae tesseris, adeo utilibus in meam rem. Et eo ipso me veluti aliquem tuorum ascitum commendasti, ut ingratus sim,nisi singularem, & ut Meliciter crodam, paternam qxiar dam Curam depraedicem. Glatitudinis causa impraesentiarum, hoc ex animo suadeo tuae Exc. ut aliquem tuo rum filiorum,lciacum, vel Gerardum,navi
Hollandica, vel si ista desit, Anglica tiae in initio Augusti,vel ad finem Julii ex Douura solvit, & Generalis vocatur, quod to. tius Societatis Turcicae Mercatores uerces suas imponunt, huc mittas, ubi maximum pro eruditione orientali commodum facere queat, cum de hic libro tum sit copia, emendique potestas satis magna, licet pretia cara sint i & si quis Graecas visitare Ec- quaedam alia me intercepissent, Pocoulus scilicet, & Anglicus Legatus. Quod quum mihi secerit peregrino, quid tuo non faciet filio, cui multis nominibus, Belgium qu que ipsum debet esse obstrictumZEt nullius hic quoque aestimatur adesse tabulae, cum omnes Legati cogantur hic splendidξ,5 li
heraliter vivere, veluti versantes in oculis Turcarum , qui ex splendore externo, gratiam suam favoremque itiesinatu, cum
Legatis honorificum sit, splendidos secumluit re domesticos, nobilesque, quo ipso- modo P. Golius, pcr quatuordecim menses, gratis vixit, in aedibus Cornclii Hagae, ego ipse si magis ducerer dcliciis, quam
iuidiis , vel decennium hic.commorari. qaeam Perlidem ver b, cum Dei aspirante gratia, intra mensem, vel aliquanto al- ira, petiturus sum coli lilio incoea inde reportaturus, quae per propriam diligentiam potero , cui in tertium pecunia dest, sed n unquam constans firnuisque. ω quadratus animus, quo uliquid certo rcportabimus, aliisque viam, quam ex nostra Religione nemo studiosorum ingressas cit, aut 4cctorum virorum monstravit, inveni anxunde de nolira Rcspublica literatia ditari queat, cum indignum sit, Mercatoriam. Rempublicam, ex Oriente suos adveher: i hesauros, nobis inde nihil. alit parum divitiarum venire. Id quod quemadmodum serre nequeo, ita staro, nic cum filio tuo Is aco posse, nostris doctis viris , oculos aperire ; ut sciant non minus sibi , quam Mercatoribus Oilentem else petendum, cujiis scientias, historia iic, S millenae-rtiditionis genera, non melius spernimuHquam illi nostras ignoranti quibus ut optima quoque nostra ex animo optamus, ita plurima nostra, ex illorum reliquiis lucem sine dubio magnam accipient. Quod verbid hactentis factum non est, non deserui librorum scientiaruna ille fit, sed quod doctinbstri, adeo diligenter Orientem non ut vestigant, uti Mercatores, magno mehe cute nostro damno, Zc ignominia. Conc
re praeci axis filii tui animus clipid ho
senti pecunia redimat. V ivendi ratio, filio tuo foret facilis , cum Illustriis confoedera. ti Belgii Residens D.Cobs,vel mihi bicium incusam, domumque, dc hospitium liberale promiserit, quodque recepistium, nil i
ex preclaris filiis tuis animus cupidine nasvidendi oras ducitur, eum permittas si iis votis, neq; in itinere plus periculorum est, quam domi, magno lite in mari , qu in
vo, id quod proh dolor: Filiorum su-
802쪽
bita mors ostendit. Et hic Constantinoia poli pericula tanta non sunt, quanta vulgo ereditur, dc abiis spargitur, qui peregrinationibus suis, ex periculorum commentis ordinibus majorem adflauere gloriam, &admirationem contendunt, qualibus ingeniis, 3c nunquam delectatus sum, &nunia
quam eredidi. Qim hic per decennium', imo per vicennium vivunt, qui tale quid non ienseret Uniuscujusque prudentia,post divinam providentiam omnibus iis, quae accidere queunt praeveniet. Quod itaque P. Golius, cohius, Gravius, de is quem commendasti, Christianus Ravius hic aut fuere, aut sumus, ut Dasam, aliosque taceam, hoc amorem filio tuo, ficile concitabit, maxime cum ex Golio, Pocohioque conjecerit, quantum eruditionis hic comis parari queat. Quod si vero Ptolomaeumptius edere velit, amarem ut eum Graeco. Arabice magis, quam Graeco- Latine ederet, pluribus ad eum perscriptis de causis. Utinam vestri Anistelod amenses , aliquot juvenes mitterent, alerentque in diversillimis Orientis partibus, ut duo aut tres Conjunctim omnia inquirerenti quoniam impossibile est, ut unus aliquid singularis perficiat, quod semper miror melius intelligere Mercatores , quam Doctos. Hisce
vale, Excellentissi de Illustriss volsi, de
Uiro incomparabili . D. Doriri
NON potui, Vir amplissime, data oc
casione, quin literarum aliquid, iterum ad te darem: Miis favorem tuum mihi conelliarem. Vir sum me, utinam jam mihi sere desiderio tabescenti, paternainonumenta transmitti possent, si tibi sorsan occasio sit denegata, quae Ludovico Elaevirio , qui ea omnia, ut rectὰ ad me perveniant, operam dabit. Dissertatiunculam meam pari desiderio expecto ι in cu-
jus frontispicio, hane imaginem praeponi
benevole etiam volo: te magne vosi, rogo , propter Charitatem , oc amorem tuum , quo semper candide Patrem meum prosecutus es , sit tibi de dissertatiuncula edenda cura. Quod adeo urgeo, quaeso , mihi ignoscas i nam in causa est peregri natio mea, quam , volente Deo, hoc autumno, vel futuro vere ad ultimum, instituere cupio. Dissertatiunculae meae triginta exemplaria bend compacta inau ratis foliis. tradas quaeso meo nomine, illustri Domino, Cornelio vander Mylen, qui curabit, ut Venetiis, inter Patritios, de Senatores, distribuantur. vale,decus aevi nostri,n strae domus praesidium. Mater mea , de soror, tibi, tuisque per me, salutem pluriamam olficiosὰ annuntiant. Sestibebam sora ritu omnι calia,
D.D. Gerardo Ioanni Vossio,Hishriarum S Eloquentiae Professori eximio. Salutem ab Athore Ialutis.
clarissime &Doctus me vir, Literatorum decu .
D Laurentius nuper Amstelodamo
dux, post salutem mihi impertitam tuo nomine, de qua ossiciosa salutatione mihi summὸ gratulor, retulit, de inter alia, te cupidum esse scire, quae observari circa talionem illam admirandam, Romae extra portam Capenam, hodie D.Laurentii vocatam. Cum meum unicum studium sit, bene mereri de literis . oc praecipue deliteratis, sinter quos te ut Coryphaeum , de Antistitem veneror, de amplebor in nolui deesse hac in re, tam exigua, imo gratularer mihi, Ee laudi ducerem, si saepius idcejusinodi rebus interpellatus) vobis possem inservite, opella mea, S: talento exili. De Echone ergo illa, haec habe, quae ipsis o Ee servavi.
803쪽
se tavi. Extra portam D. I 4 Laurentii, in via Appia eκ-tat, Ceciliae Metellae sepulchrum, scia potius Turris, Spli aerica extructa figura, vulgus hodie Caput Bovis nominat, scilicet a Boum Capitibus, qtiae circumcirca exsculpta spectantur. Himus Mausolei muri, crassitudinem habent Io. meorum pedum, ut ipse dimensus sum. Exterior structura est ex solidis quadratis lapidibus, interior ex lateribus constat. Prope hanc Turrim, audivi memorabilem illam Echonem, quae quaternis vicibus successive, sine interpellatione, perfecte, M particulatim repetit
omnia verba, quae pronunciantur, nempz totam dictionem, i cntentiam, vel versum inte 'runi ; cum incla naarem, Arma virάmque cano, Trojsquι primus ab oris, rcpetiit quater istum versum integrum : eo loci unde procedit sonitus, extant A. muri, seu arcus potius, unus post alium, a se in vi. cem paulo disjuncti. Ultra illas quaternas vices, seu clamores, audivimus quidem sonitum,& murmur, sed imper- Anna i6or. sectum.Observavi Sc Lutetiae
Paritiorum, in horto Regio Areis Luparaesimilem fere Echonem; Con
pieds, en un coin dia jardita est une Echo, laquelle refere parfait ement, lin long ordre des paroles, quandon chante, ou Crie. Exempli gratia, Si cspour mon pucenge : Omnia haec verba uno sonitu, simul cxprimebat aliquoties. Longe alia est Echo illa, quam audivi, 2. Leucis Lutetia di stantem, nempe in pago Charenton illam enim audivi ipse . Quat orae is repeter Ies paroles, distincte ment de clatrement, sequelles se finissent, Scabaissent, petita petit, doni est resere grandemcnt, heu seu, comme la voix de complain te, d uia qui meuri. Haec Echo admirationem quidem
meretur, ob toties repetitum unum verbum si enim clamaveris, Jan, nihil aliud respondebit quam Jan. Ian, in sed versus in
tegros, integre,dc saepe etiam rccitat. Talis est 5e illa Echo . quam Ticini. Cardanus lib. i 8. de Subtilitate, te- . statur vocem reddere decies Se ter. De tali etiam loquitur Lucretius iSex etiam ac septemtica vidi reddere ' ces, Unam eam faceres.
Ejusmodi Echonis mentionem laeti St Plinius, lib. 36. cap. I 3. quae suit Olympis, MA thenis, diciturque fuisse Heptaphonem sidem tradit Plutar lib. de Garrulitate 3c refert rem quasi admirabilem. Colophonis loco addam, verba Boisiardi, quae habentur prima parte Topographiae Romanae, de supradicta illa Echone, i dradices corulis , in quo Mausoleum Caciba Melesta sua squis istegrum versium heroicum pronuncuι, cho admiranda eumdem reddet, integrum,
articulatum saepius. Ego Virgilianum iEud primum AEneidos db tincte repeti , octoties integrum audiυi , es possea consuae aliquoties. Nusquam gentium ejusenodi Echo auditur,
ideo tanto dicitur excitata artificio, ut in δε-nere huyus Caeciliae, Plorantium ejulatus, Exclamasiones, es planctus funebres, in immensum multiplicarentur. Et Franciscus Schottus, eadem sese reseri, in suo itinerario de hac Echone.
Hisce, Vir Clarissime, te Deo Opt. Max
ECce hic habes summaria vitae hucu
que praeteritae Reverendissimi Archia episcopi Cantuatiensis: cui Nestoreos annos optare omnes cordati debent. In Collegio Sancti JohannisOxonii enutritus, in quo optimam sui memorram posuit:auxit enim illud ipsum Colla gium,tum
aedificiis splendidis, tum redditibus d pl
amplius quam prius. Oxoniensem Academiam , cui praeca ut Cancellarius, decoravit multis beneficiis 1 primo privilegiis firmioribus quam antehac: locupletavit Bibliothecam publicam , rarioribus Manu scriptis codicibus in omni genere Linguarum de Artium , ab extimis Orbis finibus petitis,Indicis,Arabicis, Perscis, Graecis, Hebraicis, Latinis.
804쪽
In Aeademia propriis sumptibus Lecturam Arabicam fundavit, de annuo stipendio honoravit. Universae Ecclesiae quanta testimonia Curae, Pietatis & Providentiae addidit i Corruptiones praecipueSimoniacos rigendo , doctos de pios commendando, fovendo omnes qui eruditione M ingenio
Collapsam Ecclesiae Anglicanae disciplinam restaurando, ad primam primorum Reformatorum scopum perducendo, Ecclesiae paci Sc securitati per nuperam Nationalem Sy nodum optime dc provide consuluit. Ecclesiae PaulinaeLondinensis per totam
terrarum orbeti celeberrimae magnitudine columnas contra ruinam apposuit, Cura.
it reparari splendidissime. Succurrit quotidie innumeris pauperioris sortis hominibus ι qui litibus vexantur
facilem ipsis praebens aurem,& Operam iaram de consilium.
Α latere Seren illimi Regis adstat fidiis
mus Consiliarius , honoris Geniis a villus, Consiliis incorruptus, sincerus, cordatus In juventute semper ingenii acumine celebris, si ina in iis α acutus Philosophiis. postea dcmum CoiicioiIator seduliis, α doctus scriptor eruditus contra Pontificios, de praecipuis Fidei capitibus Ad corruptionis Pontificiae calumnis. Teste tib ab ipso edito audicio Oinnium docti illino, de antiquitatis pyirae propugnaculo. Collegii Ioannensis primo cius deinde Praeses. Demum quod concionibus erat celebris de Dequens, concio nator Regius e Capellanis ut loquuntur)domesticis. Decanus Glocelitiae brevi factus i a Gloces tria promotus in Epissicopatii in S. Davidis;& inde Bathoniensis&χ ellensis Ecclesiae praefuit Episcopus, deinde ad sedem Lon dinensem eum tus, de inde propter vitam in culpabilem, singularem integritatem, de
rerum Ecclesiasticarum Experientiana,Me tropolitanus totius Angliae, sedem Cantuariae iam occupat, & in bonum totius resor malae Ecclesiae diu occupet, votis ardentibus contcndo ad Deum. Vale, vir doctissi ine, vix errare potes nimia Hyperbole , omni Rhetorica ma
ter multa felicior, qu te nactus est ami- cuim,dc clientem. Mo quaeso calci Catalogi amicorum adiicere dignare.
Memoranssi de Re verea liginis in Chri DPatre Guilici mo Domina Orchivisivo
i. L Rofectum in Philosophicis de Theox logieis studiis debet Collegio D. Jo-h.innis in Academia Oxoniensi i ubi postquam ali cuin publica in Academia tu in privata in Collegio munera, perpetua cum laude sultili utilet : a Collegii Sociis squibus ex plurimorum annorum necessitudine de expertcntia abunde perspecta esset eius Prudentia, Probitas, Din trina in Praepositum Collegii electus, non tam praeesse, quam prodesse illi voluit. 2. Vacante iii premo magistratu Acade. miae squi non nisi Magnatibus & meritissimis defertur Deferturam ipsa seipsam ejus custodiae&-εem pro visa. clientelae Comniisit; Academico Senatu in Academiae Cancellarium ipsum eligente i quod quanto beneficio. atque gloriae Academiae atque rei literatiae universim versum est, appareat ex eiusdein Privilegiis stabilitis, auctis: legibus de Staia tutis in ordinem usumque digestis, dec. Ut respublica Literaria in illa unica Academia suos numeros implevisse videatur. Ratiorum accurata in admittendis, instruendis, exercendis promovendis Oderandis, S c. studiosis ; Ac negotiis Academicis omne genus administrandis, dcc. ex ejus voto de directione in illa habetur. Vide Statuta Acad.Oxon.impressa Oxon. 363 3. 3. Religionis Orthodoxae,atque unissim Ee x mitatis
805쪽
mitatis in cultu divino, per Ecclesiam Anglicanam, ex legibus de constitutionibus Patriae: moribus antiquis de probatis: ade que regula dc mente qua queat assequi primorum Resormatorum illius Ecclesiae,
acerrimus assereor : ab omni confusione , immunditie, profanatione Sacrorum, dcc. abhorrens. Utque major reverentia sacris concilietur, ordinis Ecclesiastici atque Facultatum, quibus honestius , liberalius se sustentent, qua juste poterit, vindex depromotor studiosissimus. . In Theatro Theologico sive cominus
certandum cum adversariis, sive concionandum e Cathedra promptissimus, aeque ac nervosus S strenuus. Quo etiam loco habet Iesiuitarum& Romanensium super. structiones stramineas de superstitionem; juxta ac aliorum Socinianorum,&C. in
re religiosa, dogmata de deliria perniciosa,
nemini constare non poterit, cui caecutire
non lubet ; ex operibus cjus publice impressis. temporum non leviter pastum, ejus consiliis 3c auspicio reparari incoeptum, propediem in maximum & urbis illius & Ecclesiae Anglicanae ornamentum pristinum suum decus de splendorem recuperatu
6. Ardor eius sumptusque immensi in
conquirendisorientaliumScriptorum Mo. numentis, publico &aeterno usui in Academia Oxon. destinatis.Ubi etiam liberalitate Ae sumptibus propriis jam amplo atquc annuo Salario dotavit Profenbrem, qui Linguis illis studiisque propagandis omnino in idet. Vide Epistolam D. Ioh. Seldeni praemissam ejus de Successoribus ad leges
. Mira in precibus divinis, Consiliis Re
giis, risJustitiae quibus aut praeesse aut in teresse illi incumbit assiduitate de aelo: ab omni largitione atque corruptione squod nemo non fatetur de ipso alienissimus. s. Virtus invidia carere non potest,&C.
ANnus elapsus est Vir eximie) a quo.
Literae priores vestrae sed quibus responsum non dcdi) ad me pervenerunt. Sed annus occupatissimus fuit, de in quo vix libere spirare, ne dum scribere potui. Regis in partes Regni Boreales discessust negotia quae eo absente mihi aliisque incubuerunt: pacificatio illic sancita . sed vereor an satis tuta: a reditu Regis Consilia
inita: Partiamentum indictum, conventum te dissolutum, negotiis Regis Se Regni non compositis : statim a soluto Partiamento seditiosa de furiosia in me, Ac domum meam, hominum male feriatorum
de conditionis infimae Insurrectio, quingentis ad minimum domum meam hora noctis media obsidentibus, sed Deo gratias frustra : Convocatio sive Synodus Nati
natis sequuta est ut si fieri posset res E clesiae turbas non darent, nec Religio tutubique gentium solet) pallium fierct. Interim apud nos omnia arma sonant. Et inter haec quae me, M animum meum pacis cupientissimum pellime habuerunt, qui potui de lit cris tuis, utcunque semper mihi gratissimis cogitare Sed omissis quae me distinuerint, dc in
num a tabula , gratias tibi summas ago, quod momor mei Literas misisti. Iunius charissimus attulit tuas, meas etiam refert; sic enim decrevcram, sed abiit literis meis nondum transcriptis. Breviores sunt quam aut res postulant aut quae tam diuturnum
silentium possunt expiare. Sed non igno. ras. idipsum enim lego in tuis) quantas turbas, de quam malas nobis hic in Angliares Scoticae dcderunt : furiosi novatores quo tendunt scio, quo pervenire dabitur novit Deus, & jam Angliam armati invaserunt. De his autom nec vacat nec placet scribere, ne quid sellis Chartulas meas nigraret , quum video ubique, dc apud ext
ros etiam, nomen meum, fama naque, ill rum virulentis calanus,la ratam&soed tam undique.
Redeo itaque ad privata. Et certa doleo
806쪽
annum tuum imacteri cum tam male te mulctasse. Sed noli eripuit cum sanitate vitam,nec diu detinebit spero revertentcni
sanitatem. Et 'uod impensius opto Deus dabit solatium pro malis illis quibuscunque quae annus iste tibi parum faustus intulit.
Mitto perJunium Librum meum superiori anno editum, sed Idiomate Anglicano. Promisi fateor editionem Latinam me tibi antehac missurum. Nec falsus sum in hoc, sed deceptus. Vir enim satis doctiis,& cui satis otii est, hoc in se suscepit, &, ut aperte tecun agam perfecit: Sed quum paulo penitius inspexi, vidi non pauca in quibus sensum, plurima in quibus stulum
non est assequutus. Et melius multo duxi supprimere Translationem, quae nec in , nec mea loqueretur, quam talem edere, unde exteri omnes, quibus Lingua Angli. Cana non satis nota est, me quidem, sed speculo malefido, intuerentur. Si corrigi poterit potes adhuc expectare, sed vereor transferentis socordiam magis quam calamum: cum hoc libro meo Canones mitto novissima Synodo constitillos, quibus videre potes me nec Ecclesiam nec veterem Ecclesiae tramitem deseruisse. Reliqua, si cui de teipsu in Deo , de gratiae ejus Commendo, cinagitoqite ut temporibus hisce uibus tam subdole, tam violenter res norae undique petuntur, votis iugi oratione Deum de nivatorem nostrum fatigare, ut incolumem servet servum suum,dc
meu Lambeth. Aug. D. Id O. amisissimum,
Clarissime & eeleberrime vir , Amice hon
NUdiustertilis interfui funeri, του μακα-
ρει, Antonii Thysii, in Academia
Doctiss. duobus Theologis orba,in tantillo temporis spatio Spes aliqna affulget, D. Bisterisidium, qui ad defuncti D. alaei professionem vocatus est, assuturum circa verproximum. Nisi jactura tanta brevi resarciatur, de Academiae de celebri etiam I. C.& Philosopho provideatur , frigebunt stadia,& vicini ad se florem studiosorum pertrahent. Cum ibi essem exiit in lucem novus assinis mei Molinaei fixtus , quem Decano, de Capitulo Cantuariensi placuit dedicare. Mitto hodie exemplaria Cantuariam opera D. Bo,elli. Unum tibi retinui, qui inter eos es allectiis, te assinis mei in Canonicam Collega. Accipies igitur illud a me, nomine Aut horis, qui erga
nomen tuum,non minus affectus cst quam
tu erga illum , quod ei etiam nuper icitatus sum. Celsulimus Princeps cum filio crastina die, huc Groningam versus tendit, ob causam tibi notam. Ego interim hic quiesco, ubi si opera mea tibi, aut tuis esset necessaria, eam vobis libenter impenderem. Heri tumulatus fuit D. Bouchortius, cuius locum in Concilio ordinum Generalium implebit D. Aersenius. D. Salmasius tandem appulit Diepam, post agitationem periculosissimam , dierum octodecim, in quorum quarto amisit filiam maiorem nais tu , quae in corpore imbecillo, ferre non potuit tantam concussionem. Rhotomagi aliquamdiu egit, apud Senatorem Sarr vium, virum doctissimum, de doctorum amantissimum, ac tandem Lutetiam Parisia Orum pervenit. Boxhornius sub prelo h bet librum de Trapeziticis , an hic tot rentur tantum, vel approbentur Audio eum satis modestὰ rem illam tractare , quia eum vestigia terrent. Haec habui quae pro tempore, & raptim, ad te scrib rem, quae boni consules, 5e me amare perges , qui tibi de tuis, omn ia prospera voveo. vale.
807쪽
Excellentissimo , EI Clarissimo
Gerardo Ioanni Vossio, AEthenis amensis 'Prota fessori celeberrimo, cum ebia
DUAE sunt causae,Vir undequaque clariis me, quae me ad hoc quicquid est
literarum ad te exarandum impellunt. U. Da quidem humanitas tua, singui .uis, CRus utriusque amoenus radius, me quoque calefecit non ita pridem, dum non tantum Colloquio minime poeniten- do ., sed Sc ejusdem eximio condimento, vini scilicet nectarci tecum alternato hau ita , seorsim me di ath:Ses; pro qua utraque beneficentia, quantas possum niaxiii .as etiamnum tibi gratias ago. Alter.i estra Professoris Haeta lini,& allinis me in uia Uita in non veneranda mihi aut horitas, quiuite ad hanc scriptionis aleam ipse quiniue uialtinxit, his&sin ilibus verbis; Heus tu, qui semel hortatu meo, virum tantum Iam amicum, Coram ausuS cs compellare, cur non etiam perliteras tande in t Qiiodsi ego amicitiam elus tanti astimare debeo , tu inulto magis favorem us, hoc praesertim rerum tuarum tam flebili statu, conciliare tibi necesse habes. Sic illo me monente, meus ipse me porro monuit animus, quantam rerum mearum, non ita pridem incerim iacturam, quantis fatorum fluctibus, infelix ego sim volutatus. Quid enim non patitur is,qui in Dynherhanas istasHarpyas incidit Cujus tamen cladis, oblivionem potius, quam memoriam optavi saepiculo; sed hanc invito iubinde refricant, non tam pecuniae, dc sarcinarum jactura, quam cicatrices illae post vulnera in pectore meo, tum accepta, etiamnum residuae. Postquam enim praedones illi nos debellassent nostramque navim, post cruentum satis, &novem horis continuis durantem confii. ctum, tormentorum ictibus plusquam ducentis, jam pessum dedissent, vulturum in. itar, uti solent, advolantes, omnia ex hoc naufragio , nobis reliqua surripere , necipiam interulam, nedum vestem reliquere:
dumque esse partim reluctor, partim
precibus ab eis impetrare conor, ut vel interiorem tunicam, pudoris gratia non raperent, perditissimus quidam nebulo, furibundus in me irruens, me non tantum nudavit penitus, sed & pectus meum unguibus suis uncis, sic dilaniavit, ut sanguis in . de largiter emueret. Taceo nunc caetera, ne de mihi non minus ac tibi,velut crambet quadam bis cocta, molestus sm. Ad has igitur redactus incitas,tantisque studiorum inoorum viduatus sit bsidiis, ad te V. C. tanquam ad naufragii hujus sospitatricem
Iabulam , me Converto , rogans emictim
quod & coram feci in ut si quam peregrinandi studioriam causa, pro digno aliquo stipendio, cum Mercatorum filiis, vel id genus, aliam rix ris commoditatem ea melangu tem beare, & hoc modo studiis meis succurrere ne dedigneris. Satis Cic-do Palatinorum exuluin plorabilem sor-t cm, quae me quoque prcn it, jam ultra quindecim anncs pcrspectain h.ibes, plCrosque nimirum, maO fere omnes, non suis, sed aliorum subsidiis, S: facultatibus adiutos,ex hoc communis sibi calamitatis Occa iri, emergere, di sustentari. Ad pulveremtamcn paedagogicum mallem non revolvi denuo, quippe qui tot annos Jam in eo sudaveritia, tuque cum studiorum meorum
damno, vix reparabili; sed siqita essenidam robustiora paululum ingenia, &quae manum ferulae subduxist ent, cis ego me C mitem, &ductorem optarem praefici. Nec enim me latet, multos coid tos de haud infimae sortis Parentes, in huiusmodi filiorum sMorum cura , ad te, tanquam ad proram & puppim consiliorum se reciperα. . Quod si talis, te dirigente, conditio obtingeret, estic rem ego, , Ut neCine susceptae provinciae, nec te commendationis tuae, unquam poeniteret. Peragravi Germaniam, iam aliquoties, in Gallia totatum biennium Claris limus Molinaeus me habuit auditorcm, ac mare decies ingrensus, Daniam Borusciam , ipsam denique vastam perlustravi Poloniam , de iam Angliae, seu, ne imprudens committam soloecismum εἰς τιν Magnae Britanniae obeundae propinquus eram, ni lamentabilis ille, & horrendus casus me reprellisset. Lancs denique quod citra omnem dire rim
808쪽
tim jactantiam) asperrimorum itineriIrri re ei procis ambagibus, sum volutatus, ut in his Tyro quispiam, de qui nido suo nondum evolavit, me duce, x Achate, ad hujusmodi prosectionas, non insceliciter,spero, tisurus esset. Talem porro ut ambiam Conditionem, aurem mihi subinde vellit, Domini Professoris, de assinis mei , lam per aliquam multum temporis amicta satis, de nimis quam incerta valcludo,quae quidem eum tam male habet, etiamnum, ut munere suo publico, ultra sex hebdomadas, jam intermisso, pedem domo efferre, nondum valeat. Cum Apollhnio suo, eo jam progressiis est, ut quomodocunque res cadat, modo sic pergat Typothcta, totum opiis sub finein mensis Januarii, commodὰ
absolvi possit. Amplissimisque Curatoribus, paulb post illud tempus, hic adfuturis, insinuari. Nimirum octo circiter folia, ut appellant, tantum restant imprimcnda, jam omnibus, prassiatione & indice cxc piis , a me descriptis. Caetcrum Deus Opt. Max. cujus judicio tot pericula, de labores exantiavi hactenus, me ipse tandem, spero, respiciet. Meam interim vult exercere patientiam , meque ad se precandi studium ltanto magis excitare. Sed ne te morer diutius, en tibi pagellas illas, vel potius commentationes in Genesii Molinaranas , o. mnes quidem quas toto illo biennio dicta vit i quas grata manu, quaeso accipe, iisque quantumlibet utere. Verum totus iste tractatus, post tot alia Theologica, viri huius de satis famigerabilia scripta, ipse quoque in lucem tandem prodibit. Ego nunc in eo sum, ut hoc ipse per liter. as, ex eo velim cognoscere, eademque opera com mendat itias illas literas, de alia id genus testimonia , quibus me tum dignatus est quaeque ego cum caeteris liiijusmodi charitis , hosti tun de durioris metu captivitatis,
in mare tum projeci, recuperem. Eo quamvis satis ille habeat commendati nis , quem virtus sua Commendat, hoc tamen aevo, sic comparatum cst, ut lueris
talibus, quam ipsi personae plus fidei tribuatur. Te quoque, V. C. iterum iterumque rogo, ut me tibi commendatum habeas.Tα γαρ-ψ-εςi,ῆ Gκκα κυρίαν αMiau. Etiam atque etiam vale, Cermaniae nostrae decus, Mintercul
tores virtutis, nominisque tui, non taliaeense Lud. Gorg. o. Richteram
Dom.Professor Hoeletlinius eum uxore, tibi , tilisque ossiciosam quoque salutem
ni Vosso, Professori dignis iamo, S. P.
vii Clarissime,sautor &amiee honorande,
OUod sepe ante hoc tempus , facere
decrevi,ut tot Mnevolentiae ossiciis a te affectus, ultum, dc observantiam meam, etiam calamo declararem , id ulterius ne disseram, praesens occasio me monet. Va-l catin illustri Lycaeo nostro, Professo Historiarum de Eloquentiae, quae cum ante biennium, ab amplissimo hujus urbis senatu, incommodum studiosae iuventutis, institueretur, ex Commcndatione Doctoris Vedelli , Martino Schoochro fuit de mandata: qui nunc cam derelinquit, hinc in Academiam Groninganam, ad Prosciasionem Physicae, Sc Logicae evocarias. Dc Successore igitur jam laboramus, qui munus istud deinccps cum laude administret. Commendatur nobis a Leydensibus, da Ultrajectinis, filius Gisberti voetii, de ut amicorum literis , plus ponderis adder tur, ipse se nobis praesentem stitit: acun decimus jam dies est, ex quo in urbe haci moratur. Sed quantum animadvertero possumus, ipsi haec provincia non obtinget : praeterquam enim quod valde 3uvenis adhuc est, nec illis dotibus videtur satis instructus,quae ad munus imid exornandum requiruntur e nostri etiam in cooptando novo Doctore,cautis res jam erunt. Idco de alio cogitandum csse existimo. Haeret in animis multorum, nomen A fama Gr novit nostri, cujus etiam mentio fiebat, ante biennium, cum Historiatum, de
809쪽
Oratoriae Prosecti vocandus etat, nec ille, credo, tunc temporis ab ejusmodi conditione alienus fuisset, praesertim cum S ingenium, & studia illius, ad otium literarium tunc propendere , ipse depre henderim. Nunc vero de ejus voluntate&instituto judicare nequeo, cum toto cotempore , quo a nobis discessit. nihil de ipso cognoverim; nec ip2Gronovius,quod vehementer miror , quicquam ad me scripserit. Id quidem scio, quae ejus est Virtus ac eruditio , non defuturas ipsi mmergendi occasiones,cum habeat in sua familia, tot praecipuae dignationis cognatos, per quos honestissimam conditionem, ex. ambire poterit, si modo in patria pedem figere voluerit. Obsistet nihilominus eunti istis in locis, Lutheranismo sie addictis , Religionis prosellio. Hoc ipsum sorsitan permoveret, ad ejusmodi functionem in hisce provinciis amplectendam : quamvis de alia adsint, quae reditum in Patriam bellorum incendiis adhuc ardentem, non
parum remorentur. Praeterquam vero,
quod Gronovius a me, caeterisque Professoribus nostris commendatur , fama ejus quoque innotuit aliquibus ex Senatu nocum universa familia, & me inter cultores tuos numera. Responsum vero quampriamum exspecto. Praclariss Dominationi tme, Dab. yrid. l. . io addititissi
Gratiam es Pacem a Deo Patre, S a Domino nostro su Christo. eamen.
Pξroptassem Rexerendi admodum Do
ctissimique viri, fieri potuisset, ut ipse
coram, haec apposita deliberationum capiata,vestris Reverentiis obtulissem. Sed quamvis multis, magnisque adducar argumentis, ut id expetam, pluribus tamen, &lo gὰ multo ma)oribus retrahor , a Conatu,s to, qui Hagae. Comitis in Collegiis Or- quo id effectum dari posset. Revocor enim diuum hanc civitatem subinde repraesen-l in Magnam Britanniam, maximisque pretant. Ab illis igitur jussus, S: a s ollegisl cibus a me contendunt nimici, ut nullibi
meis monitus,praesentem ejus conditionem 'nee ullam ob causam, me detineri patiar, inquirere, non potui hoc ossicium scholae t donec cb pervenero: quoniam ibi omnino nostrae denegare , imprimis cum pro ea ' insperatam , exoptatissimam, rei bene quae inter Gronovium , de me intercedit gerendae ansam,mihi offerri autumant:m amicitia commodum illius omni ratione que per omnia sacra adiurant,ne tantaeo promovere allaborem. Rogo itaque te, Vir clari illime, ne grave putes, quod super hac re sentias, num Gronovium hanc vocationem, si offerretur, accepi lirum putes, dcubinam locorum nunc degat, paucis indicare, vel si nihil de eo sperandum judices, alium quempiam si quis occurrit,
nominare. Praestabis ea in re , nobis o-casioni deelle velim. Ergo illorum vocationi nunc obtemperandum crit, ita ut sim uidebitus erga Dignitates vestras respectus non intermittatur.Spero igitur vos in optimam partem accopturos hanc affectus mei
erga E esas vestras propensi testificationem, qua honorem suffragii in re tanta, quae omnes concernit Evangelicos, vobismnibus gratissimum officium,Sc de schola i deIatum volui. Et ne forsan istud quod in nostra , studiisque humanioribus optimὸ mereberis. Conditio sand non est spernenda, tali praesertim loco, & inter tales cives, literis sic addictos. Stipendium est septingentorum storenorum, de forsitaria augebitur, si condignum hominem,quem unice quaerimus, nancisci postumus. Finem facere c*or. Vale , vir praeclarissutae, Appendice, de Consessionum particularium usu, non legitimo , dicitur aliqua inim sermonis libertate, sit vobis offensi ni, velim ut recte mentem meam de eo percipiatis ι atque causam cur ita loquutus sim intelligatis. Constat haud dubie vestris prudentiis complures esse libros inEcclesia Lutherana Symbolicos, praeter Augusta
810쪽
Mm Confessionem, de cujus etiam exem plaribus variatis,& in variatis,ac horum auctoritate non parum disceptatur. Nostis Catechismos, Majorem, Minoremque Lu- ti, Articulos Sinai caldicos, de Cateche-un Hulteri, insuperiori Saxonia, de alibi Symboli loco esse i nostis&ibi, de aliis in
lacis, aut formulam concordiae Iacob. --dratanam, aut cum ea particulares formulas, qualis Consessio est miri embergica, aut corpus doctrinae Jul. aut corpus doctrinae Philippi, dec. instar Canonis haberii si non primarii, saltem paulo plusquam secundarii. Has tot Confessionum distinctas formulas, quamvis & inter ipsos Lutheranos, persaepe acres pariant, suis de opin i nibus concertationes, Se nobiscum, in opere quaesitae reconciliationis, non paucas alserant remoras, dedissicultates: facit Etamen omnes admitto: ut extent, & quantum pollunt, valeant, si modo unum absit, quod omnino intolerabile videtur, de nihilominus ubique locorum ferme invaluit: nempe eousque attollant, atque extendant plerique suarum Consultionum loquendi formulas, ut iis tam suos ipsorum Doctores Academicos, quam aliarum Ecclesiariim Pastores , ita circumscriptos de limitatos velint, ut nec sibi suisque in prophetando ullam libertatem, ultra praecisos Confessionum terminos concedant, nec cum ex
teris pacificὰ agant, aut amicitiae cisistianae iura observent cum ullis, nisi cum iis, qui in ipsorum verba jurare parati sint. Hinc est quod mihi de Confessionum fine, atque usu legitimo, cum Hamburgensibus, cum Lubecensibus, cumque D. Buschero Hel me stadiensium pisesbium Censore, quod scilicet, ex praescripta formula non semper loquantur j dc aliis quibusdam praesertim Lutheranis disceptanti, illud quod in Appendice dicitur de abusii Confestio
num, in mentem venerit e ut ab errorq
quo, & privatam suam,&publicam qua tum in s e est , omnium Evangelicorum
pacem, impediunt, ct interturbant, revo
Hoc igitur qiuod Lutheranis, qui vocularum quarumdam aucupio delectantur, dictum est ; nolim a vobis , aliter quam a me prolatum est, accipi; quoniam cxistimo, Conscisiones publicas , non solum
utiles, sed etiam necessarias Ecclesis esse,
necessarias esse dico, non tantum ut extent, D veritatis Evangelicae testimonium, ad versus Pontificiorum , de aliorum graves errores, humanasque traditiones , quibus conscientias credentium sub sugum caecae obedientiae, mittere conantur; sed etiam ut comesserationem fraternam initio Rese mationis inter pios veri Dei cultorcs , infundamento purae Religionis, antea consti tutam porro confirment. Ac proinde utiles
quoq; posthac λre judico, ad communem Ecesesiae cujusque sententiam, in praecipuis
doctrinae calutibus agnoscendam , dc ad concordiam inter eos qui dissidiis non ne cessariisdistrahantur,promovendam. Haudquaquam igitair oportet eas abolere , aut flocci s Q -d tamen nec ita usurpari, ut loquen&tormulae iis comprehensae, vel in aliarum Ecclesiarum , vel in Propheticie libertatis , vel in Concordiae religiose vel in Communionis Christianae, vel Conici- tiae scrupulosioris praeJudicium adhibe.
antur. Ideoque, observandum erit, me Lutheranis in memoriam revocare voluisseip rum confessiones esse scripta humana, quibus illaqueare conscientias minime convenit. Nullus enim tenetur ullas humanorum verborum formulas, aliter admittere quam quatenus agnoscit sibi permisi sum Dre, bona cum illorum pace, qu tum causa id facit, illas ita interpretari, ut cum fidei analogia, sibi in Dei vel borevelata , possit eas conciliare : quod si
permittatur, tum etiamsi verba nova, at
que priscis inaudita , qualia tamen, nollem temerὰ a quoquam us rpari: ὶ in confessionibus huminis, inveniantur, & possit ea quispiam . aliquali adhibita interpretatione sano sensu accipere ι judico illum pacis causa, id tuto facere posse i imo de
dcbere potius, quam ut otiosa certamina,
de phrasibus & loquendi modis excitet; ex quibus lites, maledicentiam, invidiam, de suspiciones malas oriri dicit Apostolus. Atque hoc illud est, quod ego in meis , cum Sueciae, de Dan Theologis, agere, pro mea in Christo libertate volui, quando pi rases Lutheranas, de orati manducatione , deque omnipraesentia Corporis Christi , me certo sensu admittere posse professus sum ι atque Ita in retatus fiam,