장음표시 사용
531쪽
ibi commemoratos, in exilium dare pon
lius hap Dan Mess. υrissiand. Sed haec quidem sunt, privilegia temporalia, quaeque unice pertinent ad noxios . de quibus ibi agitur , t lia autem exstant privilegia generalia & perpetua , quibus Magistratibus nonnullis datum est , ut etiam extra fines territorii sui quoscunque noxios possitit proscribere. De Leidens bus memoratur s8ὶ Alberti Bavari privilegium , quo iis anno I 343. concessi e dicitur , ut , quibus ipsi Urbe
sua interdixissent . vel in perpetuum , vel ad tempus , universo Comitis Imperio interdictum esset . Quod si sit , inutile videbatur Philippi Burgundi privilegium , quo I g. Iul. I 34. iisdem permisit q), ut non duntaxar ex suo
territorio, i ed & ex tota Bynlandia &territorio Hagano exilium possent statuere . Quod posterius privilegium confirmavit Carolus V. I9. Iul. Is I. IO)Utile est privilegia augere & extendere , sed re stringere non licet , nisi in modum poenae . De re ipsa interim constat. De Amsterdam menshus haec Oh servavi . Quum eorum territorium olim valde esset angustum , Albertus Bavarus anno I 387. iis concessit strin, ut illud porrigere liceret ad usque centum perticas . Deinde Maximilianus & Philippus 6. Febr. I 88. Amsterdam mens bus privilegium dederunt si χ). voor se de
ut facinorosos in exilium dare possent ultra perticas mille & centum extra UNApud Matthaeum de q8.
V) Exstat id privilestium apud van Leem
io Reperton Caria Nou. p. 42. in . & B. bem suam , mille perticis sie addit Ispriori privilegio . Tandem Amsterdam. menses ab Imperatore Carolo V. petierunt , ut sibi liceret facinorosos in exilium damnare ad usque tria milliaria , sed non obtinuerunt nisi ad unum milliare, idque ex speciali gratia, ut rursus habet Caroli privilegium 6. Febr.3 sqq. sig) . An quae similia aliarum in Hollandia Urbium privilegia exsten
nec scio, nec scire multum interest. Moneo autem , ne in animum tuum ,
inducas, ut nonnulli I4ὶ induxere in suum , illa Urbium privilegia duntaxat esse intelligenda de iis , quos proprie
nterdictos appellamus , & quidem ejus modi interdictos , quibus , ne forte turbas excitent, non 3udices , sed Consules vel Magistratus Urbium imperant, ut , salva existimatione , ex Hollandia , aut quo alio territorio , abesse velint, omnino enim loquuntur illa privilegia de facinorosis , in qυos sola Judicum , non Consulum vel Magistratuum est potestas. Deinde , quaecunque privi- Iegia ipse vide , concepta sunt de exilio, proprie sic dicto, van banaen , baia lingere en bannii sementen, quae utique ab interdictione differunt . Interdictio illa Consulum vel Μagistratuum potius est coercitio , ut ita dicam , civilis , ob
metum vel suspicionem delicti , quam poena criminalis , ob ipsum delictum . Excute illa Urbium privilegia , & miraberis, homunciones , male consultoS, tantum ineptire potuisse , ut sententiae suae , alioquin labant i , succurrant, id est, ut Iudicibus maneat integra ex uni. Versa ii) Hondissen van Amflerdam I 663 p. 6. ia) Ibidem p. qa. ia in Ibidem p. 62. υ Van Leeu ea & alii, quoc dixi a. 1.
532쪽
DE REBUI VARII ARGUMENTI CAP. XVII. 48,
versa Hollandia deportandi saeuitas .
Regula igitur est neminem extra te ritorium suum cuiquam noxio exilium indicere posse, earnque regulam tam in
Provinciali, quam inseriori Iudice probavit Philippus II. in ἀ ε 63. edict.
de crimin. Habuimus jam aliquot ex. reptiones ex speciali privilegio , alias suggerunt aliae leges , maxime in armistioribus & magis frequentatis delictis . Atque ita in Majestate laesa dc haeresi quibulcunque Iudicibus , quorum ea dere jurisdictio est , si rei per contumaciam absentes essent , ex toto , quod
Rex Hispaniarum habebat, Belgio deportandi facultatem dedit ipse ille Phi
dem exilii poenam ex toto Belgio aliis eui delicto lex statuerit , omnes Iudices , qui merum imperium habent. ex toto Belgio deportare posse . Et recte, quoniam illud exilium non tam ex potestate Iudicis , quam ex generali legis imperio valet. Perpetuo quoque usu receptum est, ut Iudicis potestas, in decernendo exilio , comitetur potestatem
legis in adsignandis exilii finibus' plane ut Iudex recte impunitatem criminis promittit , si haec ex ipsa lege descendat , quemadmodum id exsequutus
Quae hactenus dixi, ad tempora Grais
vionum pertinent. Ex quo autem Sumismum Imperium in Hollandia penes s los ordines suit , etiam hi Magistratibus & Iudicibus in nonnullis causis potestatem dederunt, vel , ob turbas, interdicendi tota Hollandia, vel, ob crimina , extra eam deportandi . Exstat
Ordinum Hollandiae edictum . factum I 7. Apr. I 38 s. sis) & saepissime de in .ceps repetitum s Io), quo , qui qui a Magistratu Urbe sua erant interdicti getiam in universa Hollandia morari vetabantur . Sed id non aliter intelligo , quam si interdictio fieret ex causa, quae ad universam Hollandiam pertinebat ;qualis istis temporibus erat metus Hispanorum, qui non unam duntaxat Umbem , sed totum Belgium afflaverat. In primis vero in hanc rem notanda sunt ordinum Hollandiae edicta , contra fures, vagabundos & validos mendicantes composita & edita I 6. Dec. I sys. si 7 N I p. Mart. Io I 4. & 4. Mart. I 63ω.
I 7. 8. & 18. omnibus Iudicibus , qui merum imperium habent , specialiter conceditur , ejusmodi fures, va gabundos & validos mendicantes deis portare posse ex universa Hollandia . Dixi speetaliter, ne sorte eredas , quod
argumento eorum male sanis quibusdam in mentem venit, id ipsum in Hollandia esse jus generale de quibuslibet delictis , refutat enim eos clausula
at 't telis geris Aen etai morden in conri. sequentie , ut nempe discamus , de exisceptione sermonem esse, non de regula.. Quia autem ordines Zelandiae eandem clausulam inseruerunt edictis , quae Mipsi composuerunt contra seres, vaga in hundos &ivalidos mendicantes Ip. Iul.
stat & decretum eiusdem diei in eandem sententiam 3bidem p. 3ι a. quod tamen ab adidio nonnihil diverium est . 36 Etiam a . Ivir. 3398. Plae. Holland. pari. I. p. III.& si 6. Adde & Grotii .
533쪽
15 . & Is. 3c I7. Sepr. I 6I4. Iρὶ satis intelligimus, in Zelandia idem ius esse, quod in Hollandia obtinet in
deportatione, extra territorium non porrigenda , nisi ex speciali auctoritate ipsorum ordinum. Tandem ordines. HOL andiae in edicto, eontra Venerem masculam facto gr. Iul. I73o. et oin omni-hus omninoe Iudicibus , quorum de criminibus jurisdictio est, potestatem dedere , tota Hollandia interdicendi iis , qui ob suspicionem Veneris masculae abessent, nec ad judicium vocati absentiam suam purgarent. Non addunt quidem , id speciale esse in eo crimine, Rin ea, quam dixi, specie, sed res ipsa id satis superque arguit. Pro exceptione quoque habendum , quod continetur 9 3. consuetud. Rνn- Land. Ballivium nempe Rynlandiae essiein antiqua possessone homicidas ceteroiaque delinquentes in exilium damnandi extra fines totius Hollandiae. Quod an ex aliquo privilegio sit, nondum comoperi; nisi sin te ea illius 6 3. mens siti selere Iudices Rynlandicos ejusmodi exilia extra universam Hollandiam sententiarum suarum formulis inserere, absque
ulla definitione , jure id fiat, an inju-xia. Quod autem aiunt Io. I7. ait. 4. consuetud. Middelbuet. Iudices Middel burgenses quoscunque reos in exilium dare posse non tantum ex tota
Zelandia, ted & Ηollandia & Frisia , Omninci petitum est ex privilegio Uidhelmi Bavari ult. Maj. lys s. &ab aliis sar) observatum est . Ubi ces- sint illa privilegia , auctoritas Principis est imploranda , si placear exilium e tra fines terri rorii porrigere. Atque ita Iudices Utrechtant i 2. Mai. I 682. quemdam ex tota ditione Utrechtana deportarunt , sed postquam iis , ut id facere liceret, specialem potestatem dederant Ordines Utrechtani Is . Apr.
Hollandiae ex ditione Utrechtana ea Ηollandia deportet, latius intelliges ex
shoeli de Religionis jure in Hotiandiae Prouinciis mox disputaturus plura novitatis portenta proserat sesque, deque --scens contra sane itora Christi , & Ecclesiae Instituta haereticorum more Primo enim ipse profitetur cap. XVIII. PIV. . pud Calainianos quorum κειαν in Belgio inolitam depraedicae ) ρμιι-hιιs cessare Eabuisse 1ara veteris E clabiae . Sed vide sis qitantam in se veritas ipsa vim habeat, quae contra hominum ingenia , Lalliditatem. solertiam facile se per seipsam de- .sendat, & quanta Religionis sit virtus, ut in te bris etiam luceat , nee expulsa loco cedat, sed veluti penitus animo infixa haereat , etiam ingratiis . Ibidem enim ipsemet Bynhetshoe k eandem ipsam , quλm ex Hollandiae Prouinciis ex ultam dicit , Ho-Relisi onem doctrinae antiquιrare, tin et erra Ecc Mia decretis subnixam ingenue
fatetur . Cur itaque vetetribus Ecclellae Matholicae iuribus pristitia maiorum IuHituta. retinentis, recentes , nusquism antea audi ias , nulli bi servatas Calvinianas Leges audet antevertereὶ Quid i Si ,
Vianorum Coniment x , nonne ideo inita eJamitu enim exploratum suit apud Omnes,
eo longius in Religionis Christianae nego- iς Ibidem Plac. Z laud. n. I. 2. Sc ro) Exstat separa tam & inter Acta O
534쪽
DE RE Bus VARII ARGUMENTI CAP. XVIII. 48s
tio a veritate aberrari , quo remotius ab antiquitatis inmine recedatur . Anis itas
enim Sanctissimarum Legum , quam Chrisus ipse tradidit, Custos est integerrima . At enim emendatior est, inquit Cap. XX.
6 IV. haec nova Religio. Cur ita Fortam qnia Religio ipsa hominum placitis
quodammodo labefactata, mox Calvini opera ad prima tum , qua Christus Eeelesiam suam ornaverat , puritatis splendorem sit restituta. Id ni fallor, innuisse videtur Byn-kerihoe k , cum aiebat Romanam Religi ne n doctrinae antiquitate , G unitissae E clesia decretis Dbnixam, De ferme solo ορ-
gnarunt nullam piave esse eorum , quae homines constitiaerunt auctoritatem . Unde, &6 VII. Confestonis Belgicae , ubi agituν dexist quiδbmis Ecclesiae moribus, oe' Conciliis,
hie leguntur.' Omnes rumines este mendaces
Mi se ipsis , ipsaque vanitare vaniores. Ergo corrupta diei debet Ecclesia iam inde ab aevo Apostolorum, enm semper,& Ebique Patrem & Synodornm Constitutiones susceperit Ergo tot sanctissmi Uiri, qui
pro fidei integritate ad vitam usque puguarunt , tribus praesertim prioribus ieculis , Ecclesiam turpiter contaminarunt Hi ergo pote itate , qua per Calvinistas carebant . abeuntes injusto pondere fidelium humeros
onerarunt, eorumque animis, fallente mendacio , illuserunt Contra vero Calvinus XVI. seculo eunctas detersi labes, vanitatis umbras dispulit, onera procul amovit, li-hertatem induxit, & prioris Religionis docus , veluti postliminio in Ecclesiam revocauit Quid absurdius excogitari potest , ut
caecis imponatur hominibus Utinam vir sane eeter rum rerum prudens, & attentus haec secum ipse paullo pressius expendisset, si forte considerarior ipse . quam lex emendatior videri potuisseis Isthaec satis filis sentcsique quamvis obdurato Calvinistae, ut saniorem indueret mentem , si studio partium haud indulssset nimis. Etenim , si procul a Belgio ablegandam putarunt Calviniani Religionem Catholicam , hoc serme solo ,
quia nulla sit aue ritas eorum , quae ho- imines per t. mendaces constituerunt, quid
est , cur ipsi non sentiant iam de sua Religione coi clamatum esse , quae puris, puti que holii num Inventis omni antiquitatu
tacta deitatuta , unde emersi ιὶ Ue qua ratione se Catholicis potiores praestant. Si, & ipsi homines sunt , ac praeterea moSanitate vaniores Doceant praeterea Caluvinistae, unde potestarem , quam nostris Patribus abnegant , ipsi obtinuerint novarum
Legum statuendarum Nil novi a se sortasse dicent , Dei Legi fuisse adiuinum , nullis sibi opus esse novis eonstitutionibus ;adeoque procul eliminatis a Belgio statutis
Ecclesiasticis , ut nee major esset isterum
Comitiorum auctoritas, inquit Bynkershoest, eorum mnium loco nihil quicquam fuccessit,
nod publica auctaritate valohat . Senserant nimirum paratas insidias , atque eamdem sibi a Nobis imminere censeram , qua no rare Nos studuerant, quia eadem argumen ti vi eorum statuta corruissent , ac profligare conati fuerant Ecclesiae Catholicae Leges . Summo scilicet consito usi sint , ut hoe veluti integumento , atque involucro Diuinam Legem in , libertatem asserendi omnibus humidum placitis prorsus exsolutam incautioribus facilius verba darent. Sed nulla obstrii esto est diuturna , nec obii ructa ira, ut peripiet nequeat aliquando. Nam, ut Cicero pro Cluentio, M. ue ad fraudem Callidi δε ne tantum audent , quan
tum excogitant, neque quorum eminet auda
cis , atqua projetu Hi , semper a consiliis malitiae fusinentων . Hine Calvinulas , qui sapienter a se factum putabant , quod disi
jectis omnibus , quotquot erant sacrae antiquitatis monumenta quod quidem nec Ba
bari ausi sunt semper in sola fide gloriabantiar ipsius Dei praecepta contemnentes , m dem novas excogitare postea consti tutiones, ad easque ut meliora regendorum morum praesdia recurrere necessitas coegit inuitos. Cum ventum 6E ad verum, quae vox c
dro digna est, admissi quidem antea sceleri & conicientiae testis Cum ventiam es ad verum , inquit ibi Bynhersh k , facile etiam Calυiniani intellexerunt , eam esse R Iigionis conditionem , tit ah Me decretis hominum consiliere , nullo modo ροόsit. Hab tis ita e , α vos nunc novas Religioni verstrae adjeistas homina in leges , sed quaero, qua poteitate rogatas, quo iure impositas, iqua auctoritate firmatas Iure sortasse pa- oblico, inquiesὶ Magistratiram auctoritate
Iussu Prouinciarum ι En . Amice Leeior cur te statim a principio monuerim , Bym
535쪽
tershoeli sacra pro sanis mire pernia Icere , cuti iplam Religionem iuribus Regnorum
subnuta. t. t ibet hic aliquando tandem exclamare : V dementiam peroi torum hominum , & impudentiam non serendam l Haeccine emendata Religioὶ Haeccine , Belgici, poli dejι ta , ut ipsi criminabamini, hominum additamenta , pura Dei Lex , atque integra Huc evasit proclamata libertas, ut eas denique, quascunque Provinciae statuerent, & normas, & praescriptiones, & unctissimarum loco legum teneatis reliquae Dero
Pimincia, inquit Bynkersi, k cap. VI. 6II. de catio Religionis p 0Ms Ilattierent ex animi Itii sententia Sed cui se probaturos unquam sperant praepolieram hanc ebvilis Hollandiae pote itatis In rebus Fidei tractandis , imo pervertendis cupiditatem, si ipsis Romanae Ecclesiae hostibus audax , a que ab Orbe Renato inauditum facinus videatur ὶ Casau bonus enim simile quoddam edictum publica auctoritate in Hollandia itum reserens. & novitatem accusat , di inlbientiam oui herrimo testimonio damnat, cum dicat : Videtur etiam hae formula jus
incernendi de capiιibus Fidei eiυili Magistratai fritui, quod neque prisci Imperato. res, neque .Rex Serensimus Britanniae sbiomyuam vindicarunt . Quae quidem Ca boni accusatio, cum ille nunquam a nobis fuerit, imo eadem , qua ceteri Neoterici
Heterodoxi in Ecclesiam summa percitus inνidia , tanti mihi videtur esse , ut longiori libenter animi verborumque contentio ne desiliam . Unum tan inmmodo vellem ., antequam huic. rei flentium imponatur , persuaderet
Bynkersh k , an revera sibi , ceterisque
earumdem Provinciaruna incolis emendatior
Belgica sit visa Religioὶ Ruo enim minusia tactam , animumque inducam meum , Primum Belgici ipsi impediunt , cum in pia Religione suscipienda , sanciendisque legibus adeo sibi ipsi displicere visi sunt ,
ut numquam facilius quisquam quadrata I tundis mutarit . Risu itaque excipienda illorum est inconstantia , & crebra, tamquam tempestatum , sc .sententiarum mutatio , qui In re Ianta , tantoque pondere gravi , quanti Religio oris abus debet esse , oscita
er adeo se gessere, ut Religioni sibi nunquam duxerint, primum patrias , ea utimque uoique, ac perpetuo servatas leges e puere , earumque in locum libertatem cuiuicumque Religionis collocare : quasi vel negligenda sit adeo Religio ut vera, an salsa sit, minime reserat , vel liberias quidlibet profitendi Reipublicae maxime intersit. Mox vero hanc sibi ipsi libertatem , minus sortasse , quam opinabantur , idoneam experti abiudicarunt . Nam ex hac etiam , uti cap. XVIII. narrat Bynketshoe k, libe late desciscentes Belgici, partim impii Arminii redivivo Pelagianismo adhaeierunt partim armis , Duce Gommaro , Calvini Dogmata sanguine redundantia sunt tutati , His denique poliremis armorum, vi triumphantibus , profligato Μ ac penitus abjecta Arminianismo, Calvinianilius usu , legibusque convaluit . Quid insanius igitur , quam Relisionem toties immutatam , is- plus expulsam, neque alio, nisi belli iure,
tamquam impostam victis conditionem , ut meliorem Romana , quae neque bellorum vi invaluit, neque inauditis uirmen O-rum generibus labefactata unquam eii ,
Per damna , per caedes, ab ipso Duxit opes, animumque ferro
atque hac emendatiorem iam impudenter a Dserere t i
Quod vero attinet ad Bynkerstoeli, quid
de iis Constitutionibus , quas Provinciae nunc illae tuentur, ipse senserit , M quis, me vehementius Belgicam professionem perstringere partium studio voluisse opinetur. eiusdem ostendant verba, quae quaeso , ut non me ex scribere , sic nec perlegere quem
quam si pertaesum. Cap. a VIII. LIV. La-loratum , inquit, igitur es, de Legibus, O Cavonibus Diluia1ticis. Prodiit Confessio lita Belgica , pre,fiit . GT Catechesis Palatina,
sed Deque hae publica omnitim Provinciarum auctoritate probatae , nisi p6i annum I 3I. prociter ni is nodιr m Cavones quamplurimi,
a Secularitus , partιm ab Ecclejiositis compostae , sed quid refert ea anima recensere P . De eortim ait Ioritate , σ olim sciit , . nune es prolixa diriptitatio . Seculone agit hic , causamque Belgicam de sen- .dit , an apertissime praevaricatur i Quamobrem,
536쪽
obrem , nisi planius se expediant Belgici ,
quidve en rendatioris nomine intelligat Byu-kershoth clarius innotescat , cum nec ipse hoc iceo adhuc emendatam, sed disputati nibus obnoxiam putet, solvat Edipus. Nisi sorte cum Bynketsh k Belgici omnes eo emendatiorem existimant, quo opposita ma-pis , magi que contraria est antiquissimis Ecclesiae stitutis. Quo quidem sensu haud mi. ror suam nolitae eos tantummodo praetulisse, cum Iudaismum etiam, nisi verbis . re ce te anteponant . Iudaeos enim Bynkersh kCap. a X. 3 V. Impia pietate ab Hispanis proscriptos dicit; at Curicarum Ponti scitim, idem ibi asserit, in regionibuς Belgii eriminis speciem quamdam habuisse , neque cuiquam inibi Clerico impune esse licuisse. Quid poterat unquam apertius diciὶ Si impietas eis ab Hispanis exactos fuisse Iudaeos, s impietas est retinere in Belgii Provinciis Clericatum Pontificium perinde quidem est , ac si dicant probiores Iudaeos , nequi res Pontificios existere, illos misericordia, hos sepplicio dignos , illos hospitio excipiendos , hos exilio multandos, illorum denique meliorem , persectiorein , atque , ut usitato utar nomine emendatiorem , quam Catholicorum omnium Religionem esse .
Iudaeorum enim ritus, legesque , nisi Belgici sitsceperunt . Judaeos certe ipsis facilius, quam Catholicos retinuerunt ἔ quia nimiarum humanitatis suae , magnaeque pietatis esse putarunt & illos recipere , a quibus gentes omnes fide, Religione, cultuque dissentiunt, & hos proscribere , quos saltem quoad Christiana principia secum convenire Riebant. Sed nunc demum intelligo quorsim tanta spetier humanitas in illos excisepi ndo, qui Patria extorres, pererritis totius Orbis finibus vagi , impii , omnibus
invisi, iustas, Deo vindice , tuunt inauditi Patricidii poenas . opulentos scilicet homines , mercaturam praeclare exercentes ,
pecuniarum cupidi, ut rem facerent, libenter retinuerunt. At obstat Religio , & , si criminis quadam species fuit retinere G νicatam Pant craιm nunc Iudaeos, non ne crimen erit quaerenda meunia privin
Una i bi melius suadet , qui Re rem
facias, rem Si posses recte : s non, g cumque m δε rem Idipsum, profecto elamitat Bynhershoela in eodem eap., nam apud tis Iudaei gens ad Rempublicam frequentandam , ait , uti tissima , adeo benigne recepti sunt, ut utantur iisdem legibus , er privilegiis. quibuνRtantur ceter. Holundia subditi , CT in eo. D . Hi ne illos expelli sine impietate posse negat, ut impia pietate expulerunt Hispani. Ergo etiam in cogendis pecuniis Gitur pietas hoc novum virtutis genus nondum norunt nostri, imo divitIas contemnere , atque inhonesta lucra damnare . Haec omnia mihi quidem contorta adeo, tamquo absurda videntur , ut ne quis a me crean dae illis invidiae causa putaret conficta non mediocriter pertimescerem, nisi certam rem Bynhershoe kii verbis , quae protuli, testatam, ac publicis ejusdem litteris consignatam haberem. Hi ne monitum quemque Vel lim , teque potissimum, Lector humanissime , ne in errorem unquam temere prolabare , nedum patrocinere k ne nimia contentione , atque acri injulle defensionis studio ad insaniam usque pervenias.
537쪽
An jus Religionis . ut eI m fu i , hantino quoque fit tenes singulas
ia ius publicum etiam in Saeris
consistit, ut admonet Ulpianus in
Inde recte emcitur Sacro uni quoque curam ad eum pertinere, ad quem serti net summa totius Reipublicae potestas . Scio , de eo argumento integris Lihrisesse disputatum in utramque partem, alios
pro Principe, alios pro Ecclesia suffragrium dedisse, quin & .esse, qui inter Iovem &Caelarem imperium diviserint, sed quicquid illὲ dixerunt, dixerunt de Religione
jam constituta , de constituenda autem Ac verum est, & utile, eum , qui re. rum Civilium imperio potitur , etiam Satrorum esse potentiam . Quum inter ordines laederati Belgi idei constituenda Republica ageretur, &in causa Religionis non una omnium esset sententia, non visum est suffcere,s invicem conveniret , ut convenit qa. scederis Utrechtani 29. Ian. IS . nulli Provinciae jus sis esse . rebus alterius Provinciae se immiscere . nisi nominatim adderetur β' ejusdem si deris, sinsulas Provincias, in causa Retumonis , sui juris esse , atque adeo , ut sibi videretur , de ea posse decernere :expressum enim est d. g 13. Hollandi Zelandique servarent , quod inter eos
de Religione placuerat s respicit id ad JEST. IUR. PUBL.
pactioiiem , si) , qua et s. Apr. Is 76.
inter eos jam convenerat de servanda Religione, quam vocant, EvaneeIica ireliquae vero Provinciae de caula Religionis prorsus statuerent ex animi sui lententia . Et tanquam ne sic quidem singulis Provinciis latis prospectum esset de libertate Religionis , mox I. Febr. is p. sain accestit ordinum interprotatio ad d. 9 I3. qua palam cautum est, dat de meen V niet is . ιν ae eens Pr Inc ε of Stadbem 'ι Dis van de anis dere in 'i potne van de Religis hal Onia
derisiaden. Unde apparet, quam caecu.
tiat ille , qui scripsit sq) , ex scedere
Utrechtano etiam de Religione statuere sngulas Provincias . sed omnes Foedera. tas simul paribus suffragiis . . iHanc libertatem Religionis penes si gulas Provincias ad usque annum Io I 8., isto. stetisse integram & illibatam
ex publicis monumentis adeo solide proinibatum ivit Grotius apolog. cap. 2. ut sere nescias, qua fronte Iudices delegati ordinum Generalium anno Io Im ausi fuerint sententiis suis, quibus Barnevelindium, eundem Grotium & alios ad moristem vel per tuos earceres damnarunt,
hanc principem damnandi causam in. serere, quod existimaverint, & publice professi lint id ipsum, quod eam rotun de ait illa interpretatio I. Febr. IS 79.& quod ipsi ordines Hollandiae proxume a mea, nempe s. Aug. Isr7. palam testati sunt sin), quodque usu perpetuo
ad ea usque tempora fuerat observatum.
Invenio equidem in ρ Ii. eorum , de quibus inter Provincias ageretur 2I. Maj,
M Matthaeus de criminuas ad Il. 43.
Declaratio ordinum in hanc rem exstat in de Handet esten van de Graiso Uau Bolland num. 32.
538쪽
b DE REBUS VARII ARGUMENTI CAP. XVIIL 4s
Mai. r 337. suisse suggestum , delibera.
rent foederati ordines, num , quia jam omnes ilio vinciae Religionem Evangelicam receperant , placet et coiit it ut , ne ea, nisi unanimi Foederatorum consensu, mutaretur, & etiam tardinibus Hollandiae I 4. Iun. Is Sq. placuisse, constitueretur, ut lola, quae runc palam exercebatur, Evangelica Religio defenderetur, neque ulla alia public α admitteretur in Provinciis , quae tunc erant in scedere s). Sed seneralem ea de re legem vel conventionem inter omnes Provincias esse factam, nec ipse re peri , nec reperit quoque Grotius d. cap. 2. Et, quum facta non sit , recte etiam inde efficit Giotius, neque ipsos Hollandos obligared. decretum I 4. Iun. Is 83. cum scilicet aliarum Provinciarum consensus defecerit . Puto tamen . id ipsum esse decretum ex quo finxit rerum nostrarum peregrinos scriptors s), anno I 583. unanimi Provinciarum consensu placuit se , ne qua alia Religio , quam Evangelica , in faederato Belgio publice do.
ceretur. Quamvis autem exstaret ejusmodi lex aut conventio generalis , ea
profecto unice pertineret ad defendendam Religionem Evangelicam , & arcendam Romanam , neque adeo quicquam proditast iis , qui anno Io I p. subverso Arminianismo , tot eminentia papaverum capita decussere , aeque enim Arminiani imum , atque Calvinianistrum , ad Religionem Evangelicam pertinere ,& utrumque atque in Hollandia tunc temporis suisse receptum & Grotius ad in struxit apolog. cop. 3. & ipsi ordines Hollandiae significarunt i a d. decreto s. Proposito illa , & decretum ordinum
Noliandiae , post sequutum , exstat Plae. II. oppeud. p. 21 7. i.qq. ubi & utrique tem
Poris numeri scribuntur , ut e 1lii bui, sed Aug. Io I7. Plus scire attinet , an dc quatenus singulae Provinciae recesserint a jure Sum. mae Potestatis circa Sacra, foedere Utrechistano tam solemniter sibi reservatae λAb Ecclesiasticis saepe quidem tentatum
est , ut non nisi una Religio , 3c solus quidem Calvinianismus , in omnibus
Prouinciis doceretur & admitteretur , sed ante annum Ios I. legem aut pactionem ea de re generalem inter oris dines foederati Belgii intercessisse , non potui animadvertere . Postquam usu in. valuisset Calvinianismus , continuo quidem Pontificiorum leges Ecclesiasticae sunt abrogatae, nec malor suit veterum Conciliorum auctoritas, sed eorum om4nium loco nihil quicquam successit . quod publica auctoritate valebat. Apud Calvinianos , j. im superiores , protinus cessare debet,ant jura veteris Ecclesae , quum Borranam Religionem , Doctri4nae antiquitate & universae Ecclesiae de. cretis subnix:m , hoc sere sisto oppugnarim , nullam plane esse eorum , quae
homines cor stituerunt , auctoritatem .
Unde edi β 7. Conjusonis Belgicae , ubi agitur de antiquissimis Ecclesae moribus& Conciliis , haec leguntur: omnes hoωmines se mendaces ex se ipsis, ipsaque
Lanitate vaniores. Sed cum ventum est
ad verum , facile etiam Calviniani inter exerunt , eam esse Religionis conoditionem , ut abi que decretis hominum consistere nudo modo possit . Labora.
tum igitur est de Legibus & Canonibus Ecclesiasticis. Prodiit Confssio illa Bengica , prodiit & Caiechesis Palatina , sed neque hae publica omnium Provin-
vitium esse in numeris res ipsi loquitur. U. Temple Asnmerhingen o ver de N deri. Provincieu cap. 3.
539쪽
ciarum auctoritate probatae , nisi post annum Iost. Prodierunt Synodorum Canones quam plurimi, prodierunt &in Hollandia leges Ecclesiasticae , partim a Secularibus , partim ab Ecclesiasticis compositae , sed quid resert ea omnia recensere λ de eorum auctoritate& olim fuit , & nune est prolixa disputatio . Suffcit in rem nostram , ab omnibus omnium Provinciarum ordinibus nihil eorum publice esse receptum& habitum pro norma Fidei, quam subditi sequerentur. Tandem post duas Synodos Dordrech-tanas , alteram anni Is 74. alteram
anni Is 78. successit & tertia , habita Isi 8.i & quae probavit illam , quam dixi , Confessionem Belalaam , &Caree besen Palatinam , & , damnato A minianismo , pura puta constituit Religionis Catrinianae dogmata . Sed ne hujus Synodi. omnia decreta ab omni-lvis Provinciis statim arrepta ac proba ta sunt , quin imo Frisit leges Ecclesiasticas, ibi conditas , non tantum reiecerunt , sed & IO. Iul. I 622. decraverunt s7ὶ, qui eas obtrudere vellent, habendos esse pro perturbatoribus quieris pu- . Tandem vero molliora Calvinianis affullere tempora anno Is gr.
Certe relatum est in , a. Libelli, qui
dicitur de nadere Unis, inter scederatos ordines tunc placuisse, quaeque Provincia defenderet Calvinianismum , ut ejus capita anno Dordrechti constituta erant. Sed illud posterius foedus, quod Hagi Batavorum initum esset 2I. Aug.
16 3 s. quodque ibi publice editum est annis
Ins r.& 163 a. nullam omnino habet auctoritatem iuris , est enim , si me au- 73 Decretum exstat post praefationem Cro-
dias , farrago quaedam , conscripta ab homine, nescio quo , & eomposita ex sententiis , a singulis Provinciis tune dictis in extraordinariis ordinum Generalium Comitiis . Miror sane Editoris impudentiam , qui in causa , adeo recenti, lectori sucum facere voluit. Comis plecteretur illud foedus , ut auctor si
, ε 3 33. sed nullum ejusmodi se
dus exstat intem Acha ordinum Generalium , certe a me & ab aliis , qui invenire debebant, frustra quaesitum est. Comperi autem , omnes illos 33. partim bene , partim male esse descriptos ex illis , quas dixi , singularum Provinciarum sententiis , etiam his , de
quibus inter omnes non conuenerat .
Dubiam ejus libelli fidem etiam alius olfecit 81. & tamen dudum est , ex quo ille stellio homines , etiam rerum publicarum peritos, ludificatus est. Sed apage illum libellum . Ex ipsim
nihilominus sontibus operae pretium erit audire ipsorum ordinum sententias, Icinde discere, quid tandem placuerit in re tam gravi , qua singularum Provinciarum potestas in causa Religionis primum , ut opinor, imminuta est. Oris dines Hollandiae in epistola , qua anno I 13 o. so gularum Provinciarum ordia nes ad Comitia extraordinaria voearunt,3c in propostione eorum , quae agenda erant . palam significarunt , se delensuros Religionem Reformatam , quam v
cant , ut Dord rechti stabilita erat sp). Gelri β 23- eorum , quae ipsi in c omitiis 2 o. Ianuar. I 63 I. proposuerunt,
aiunt, sibi placere . Religio Resor mata, ut recepta & Dord rechti anno tot p. elucidata est, in omnibus foederatis Pro
540쪽
DE REBUS VARII ARGUMENTI CAP. XVIII.
vinetis & locis subditis , 3c apud Socios geasciser de Landen ) serva. retur , & potestate publica s mei magi man 't Land j defenderetur io). Ibidemque Zelandi testati sunt 22. Januar. I 65 I. o & Utrechtani sine die & Consule ira in , & Frisii 27. Ianuar. Ios I. sig) & Groningant eodem 27. Ianuar. 15s r. si ) & ita praeeuntibus Hollandis, in Comitiis illis
extraordinariis ordinum Generalium deis cretum est d. 27. Ianuar. Iost.. Is)Additum vero, iisdem sere verbis, quibus id proposuerant Utrechtani , ut ea desensio fieret in quaque Provincia ab eius Provinciae ordinibus ; et i in Pen haren , & in Ordinum Generalium Imperio ab Ordinibus Generalibus . Cur additum sit , el f in den haren , forte intelliges , si memineris , eo tempore adhuc superfuisse, quos nondum ceperat oblivio annorum Io I 8. & Is I9. Diceres , sic tandem definitam esse causam Religionis, sed est , qui putat ro) , Ordines illo 27. Januar. IOSI. duntaxae deelarasse non etiam promisisse , se Calvinianismum esse defensuros , at
vero haec trera cavillatio est' ei tamen
causam praebuit aliud quid , quod ipse ille narrat , sed hic omitto , quia in Rctis ordinum de eo nihil comperi . Quicquid aurem ejus rei sit , perluasissimum mihi est , & , ni saltor , aliis
quoque erit , non aliam ordinum scederatorum fuisse mentem, quam id decrerum 27. Ianuar. I II. habere promutua promissione , invicem facta de defendendo Calvinianismo , abique eo lo) A emamrstetiti Leeu p. IAI.& seq. 1i Idem ibulem p. IV. ia) Idem ibutem p. Iο9.
t Idem ibidem p. r38. & seqq. i a Idem ibidem P. Io3. enim nihil quicquam ad urn esset. Ceterum alia quaeilio est , quamvis ordines foederati sibi invicem promiis serunt, Calvinianismum se esse tuituros, an tamen aliis , in causa aliorum , jus fas sit aestimare & judicare, si qua Provincia recte rueiatur Calvinia nil mum , nec ne, bc, si non tueatur, an reliqua
Provinciae vi & vi armata uti postitit, quo fides promissionis praestetur i Et adhuc puto dicendum, ejus rei arhi trium
penes singulas Provincias esse, Non auistem penes ceteros Foederatos , atque ita
id decretum non esse habendum nisi pro lege, quae dicitur, imperfecta, sue pro sponsione inter amicos , cujus fides ex uiri boni officio praestanda , non auorem iure exigenda est. Quin ipsi ordines, cum aiunt, ei s in Be haren, manifeste significant, ordinum Generalium alteriusve Provinciae potestatem in Religione defendenda neutiquam placere . Neque est , ut dicas , in eo decreto gradum quemdam esse, quosque nempe ordines in sua Provincia Religionem esse defensuros, eosque aliarum Provinciarum Ordinibus praeserendos , sed iis id negligentibus, vel Calvinianismum, ut aliis videtur, non defendentibus , aliarum Provinciarum Ordinibus locum fieri r nam eam non fuisse Ordinum sententiam, inde apparet, quod Frisi, Transsulani. Groningant & Zut phanienisses si ). & separatim deinde Transiluis lani 7. Febr. 365 I. reflati sint si S) ,
sibi videri , id decrerum 27. Januar. Ios I. non sufficere, sed sanctionis esse constituendas , quibus obviam iretur