Poetae latini minores ... quae notis veteribus ac novis illustravit N.E. Lemaire

발행: 1826년

분량: 678페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

441쪽

Partibus adversis quae surgunt condita signa. sis Divisumque tenent aequo discrimine caelum,

Quae Τropica adpellant, quod in illis quattuor anni

Tempora vertuntur signis, nodosque resolvunt, Τotumque emittunt converso cardine mundum, Inducuntque novas operum, rerumque figuras

Cancer ad aestivae fulget fastigia Zonae,

Extenditque diem summum, parvoque reC Sumstruit: ut, quanto fraudavit tempore luces,

In tantum noctes augescat summa per omnos:

Tum Cererem fragili properat distinguem culmo fias Campus, et in varias destringunt membra palaestras,

Et tepidum pelagus jactatis languet in undis.

advertant, ae timent sidera natali ita Chaldmi. quaeeumque Lunae juniscia videantur: Mulcirum scillaeissimo sensu iudicant ea, quae ratione atque animo videre de hant .. Ita alia erunt tropiea Natura, alia positione. Ilitie colligitur. quare Manilius tropica signa post domielli rum empora protinus sui oeit. Faeititit enim et illa ad vitae tempo. ra . quum eorum ratio in g ni iuris

hahoatur.

618. maeos a resoLiant. Contra mundi nodos vorat. sis. Totumque emistunt. mquamo eareerihus. 6αα. Pareoqtie recessit Destruit Vix enim videtur recedere a planet

solstitiali, adeo ut per quadraginta die, parallaxis nulla sere percipiatur. Geminus. 643. Ut quanto fati νὰ tempore noeres In tant m D s. Gemhlae. contra : a et quanto fraudavit om pore luem In tantum noctes augetis,

et quidem optime. Nam in Cancro incipiunt lucos deerescere. Sed Ottextus Bonineontrit eamdem lectio.

nem retineti

fidis. Quum cererem fragili. Melius Gonihl. Tum Cererem. Bonine iitrii textus Tune. - Distringere en o. Irrepsit ex sequente versu.

Logendum vero distinguere 2 qu dah Arato intituatur ita eanente destrio : νία γαρ ρυ, ἔκρtua διὰ ovet άiξ- - Exoriensque suci distinguit sidere eulmosis. Ita Maniliane.

Potea aliter e , Atque suo vehemens segetes discriminat Ortu a. Recte Germanicus, Arnt. Pliaen. vs. 33S :. aerenditur res as, Discernit ius tuis. Distinguuntur segetes, quum interflavescunt ad maturitatem proporantes. Nam aliter interpretari est merae inscitiae. 6disi. Et in Narias destringiant. Ita etiam olim logebamus Mart. XIV. 5i, te a curvo destringere sere . . 627. Et tepidum peti s Detritis Itingnet in tindis. Nolina imitari ,

442쪽

LIBER III. 433Tunc et hella sero tractantur Marte Cruenta,

Nee Scythiam defendit hiems . Germania sicca

Iam tellure fugit, Nilusque tumescit in arva. ε 3o Hic rerum status est, Cancri quum sidere Phoebus Solstitium iacit, et summo versatur Olympo. Parte ex adversa brumam Capricornus inertem Per minimas cogit luces, et maxima noctis Tempora, producitque diem, tenebrasque resolvit: in Inque vicem nunc damna

quamquam Gemblacensis habet :. Et trepidum pelagus jactatum

languet in undas a. - B. vero ro

gat , quomodo Detatis undis, tempore solstitii λ eontrarium enim

verum est. Reponit si alia languet in undis. Similiter v. di x r, sub ortu Catileutae: is Dimicat in eineres Or- his , satumque supremum sortitur, languetque suis Neptunus in unis dis . . Sisentis autem undis. ut I, 63: . Et siceata magis strinxerunt aequora terrae. . ubi sententia clara. Nam quo magis aqua exhalana et rareseens in aera secessit, et eam ob eaussam magis siccata aequora. in eavas convalles seeesserunt: ideo tandem, terra stringente, orbis terrae exsiliit. Ovid. Met. XV, :. resolutaque tollus In liquidas ro- rescit aquas ς te uuatus in auras Aeraque humor abit M. Huetius auiatem legi iubebat: - Siceatasque magis strinxerunt aequora terras A. Sed ir summus hie in perversum senosum incidit, cui volebat mederi. Si enim aequora magis magisque

terras strinxissent, eo tardius, it mo numquam terra arida emersisset. Non male quoque hie reponi

possit tenuntis unguet in undis, Oxioeo Ovidii xupra adlato. ED. 63o. Iam te ure fine. Vagatur

VI. iacit, nunc tempora Supplet.

exsiccato solo ; quod hieme ea loea

aquis operiantur. - Nilusque tume-sest in seras. Lege in area. Diversus error supra: vi Musamque indue titi arua is. Ubi legebatur in atiras.

Noster autem alibi, IV, e . Nilusque tumescens In Canerum, et tellus AEgyptia jussa natare in. Quia in igitur ei nune de Cancro loquatur. quo imperante inundationes aegypti sunt, conjieere potes seri hendum r. Nilusque tumescit in astrum in. ED. 631. Gemhl. Bie iterram sistis est. Loger . Hie rerum status Pst, Canacri quum sidere, ete. . Manifestaleetio nisi quis sorte ad eius lucem

eatiget, ut nocturni oeuli. 631. B. habet et summo veetiam ob o. Sie Onim v. 9: ω omnia ei reum Sidera vectatum, pt toto dia.

currere caelo M. ED.

ligit, unde us. seq. reponit Per minimas stimie nees. ED. 634. Olim Per minimas evit noetes. Immo contrarium : . Per minimas eogit luees et maxima Doctis Tempora s. Ita olim emendavimus.

Ita etiam Genablacensis. 636. Diamna Deit. Gembl. d. nn I xit. Haud seio an hene.

443쪽

434 M. MANILII

I unc riget omnis ager, Clausum mare condita castra. Nec tolerant medias hiemes sudantia saxa. Statque uno natura loco, paullumque quiescit. Proxima in effectu similes reserentia motus s.., Esse serunt noctes aequantia signa diebus.

Namque Aries Phoebum repetentem sidera Cancri Inter principium reditus, finemque coercet, Τempora diviso jungens concordia inundo: Convertitque vices, victumque ad sidera brumae sis Exsuperare diem jubet, et succumbere noctem, Estivi donec veniant ad sidera Cancri. Tunc primum miti pelagus consternitur unda, Et varios audet flores emittere Tellus. Τunc pecudum volucrumque genus per pabula laeta

In venerem partumque ruit, totumque canora ss. Voco nemus loquitur, frondemque virescit in omnem.

636. Tune riget omnis ager. Gem. blae. Tune figit. - σα sum mare. Et supra r . Tum subeunt Hrodielaudentes sidere pontum in. Vide Vegetium. - Condita castra. Illis hortis militum. 639. Statque tino Bntura Deo. Et

lite quoque stat cinem solis in Capricorni partibus intelligondam Ge

minus testatur : non quod revera

sti, sed quod videatur vix me quadraginta dies ti x decreseere. Veteres illi serio credebant. Sanri enatis ipse non aliter judieat, sodratio non patitur. Ex hac theoria pendet ratio Antisciorum Manilii.

Di ano locci demonstratum est. 64o. Proxima in egueriti similes. Etiam adtestatur Gemhlaeensis , in quia seripitina e . Proxima in esse cium et similes reserentia motus . . - B. Proxima in efferiti et similes. 64t. Esse fertine luces. Hic error qui supra, nees pro nories. - Sed libri omnes habent Dees. Cum quodsistis ineptum est. Unde B. reponit Esse ferunt Dees αριιantia signia tenebris. ED. 643. Interprine piam redistis emque coercet. Propterea Cicero in Ara tela nodum mundi vocat ; quia ilieet apud Aratum δι-ου ἐπρυ- ραsio, legerat, non, ut hodie editur, υπουραῖ . sequitur vero Tempo. ra divisci iungens concordia munis do .. Nam ea divisio mundi dieitur nodus eae lesiis. Aliter loeum hune

eapere Don potes. 645. B. vietnmqtia a sidere. 65r. In venerem partumque ruit.

Quibuadam displietiit mere in parum i immo inutilem ropetitionem Pronuntiantes, conjiciebant : . invenerem Pastumque si e Virgil. Georg. IV, 434 r . Vesper utit opastu vitulos ad lecta redueitis. Sed

444쪽

LIBER III. 435

Viribus in tantum sΡgnis natura movetur. Huic ex adverso simili cum sorte refulget Libra, diem noctemque pari cum foedere ducens; 6,SΤuntum, quo victas usque ad se vincere noctes

Ex ipsa jubet ad brumam, quum tempora VinCunt. Tum Liber gravida descendit plenus nb ulmo

Ρinguiaque impressis despumant musta racemis. Mandant et sulcis Cererem , dum terra tepore MisAutumni resoluta patet, dum semina ducit. Quattuor haec et in arte valent, ut tempora vertunt Sie hos aut illos rerum nectentia casus, Nec quidquain in prima patientia sede manere. Sed non per totas aequa est versura figuras, sis

male hoc, nam pastila praecessit, et eleganter ae more poetico venerem et pararim inraguntur. ED. 653. Uiribtis in tantiam signis. Mismis, ut Olim emenda hamus. Ad pro

hat Gembi Est epiphonema. Segnem naturam soti bruma quare dixerit, patet ex illo: a statque uno natura loco . paulluinque quiescit .. - B. Pro se is reponit desese quippe segnis est, qui perpetuo sic est; deses, qui tune Otiatur, alioquin

operi habilia. Virg. AEn. VI, 813:ω residesquμ movebit Tullus in arma viros . ED. 656. Tianiram, quo, ete. Haec viden intur mendosa e quid est, temporamineunt ρ Fortasse -Τantum quod mlitas iisque ad se vincere luces

Ex ipsa jubet ad tirumalia tempora vinci B. Sed propius ad librorum

Aeripturam e is Tantum quod victas usque ad se vincere noetes Ex ipsa jubet ad brumam quum tempora

vertitis. ED.

657. Ea ipsa Dbet ad brumam. Eliam Gemblaeensis habet ad, nonae r ω Ex ipsa jubet ad brumam,

quum tempora vincunt in. Quotisque, itiquit. Libra noctes victas usque

vice versa jubet vincere usque aclinitium Capricorni, ubi hrurme sidus eotiscitur. Ad brumam. Gem-hlacensis : is ad brumae tum tempora vincito. Mal , meo judicio. 66α. Ut temporia. Alii, et temporia. 663. Seia non per toltis. Praeitiat lemma in Gemhlaeensi: qtia partes in qtialtior signis tropiere sint vere quidem , sed importune: non enim hic ulla Metici capitis osse debet. Alioquin iusinitae sectiones esse deis

harat. - Sed non per lotas inquaest monsti fgurias. Gemhlaeensis rectissime veratim pro mensum. Nam versura est τροπα ' unde troplea Ai-cta : κxu: cp in metis Cireensibilari τερπη idem. Versiariam in portici. hus dixit Vitruvius , quam morsoriam Plautus. Quando ad DOg a Capricorni principio redit Sol, tunc ad. nos dicitur capere vorsoriam aut versuram. Ait igitur ne ipsorum

445쪽

omnia nec plenis vertuntur sidera signis. Una dies sub utroque aequat sibi tempore noctem, Dum Libra, atque Aries autumnum, verque figurant. Una dies toto Cancri longissima signo, Quoi nox aequalis Capricorni sidere sertur.

Caetera nunc urgent vicibus. nunc tempore cedunt.

Una ergo in Tropicis pars est cernenda figuris,

Quae moveat mundum, quae rerum tempora mutet, Fata novet. consulta alios declinet in usus. ε's

quidem tropicorum Inter se similitudinem esse. Nam tropicorum signorum quatuor duo tantum sunt vere tropica . reliqua duo aequinoctialia. Simile, inquit, aut commune ititer se habent, qu A vertant tem. pora : dissimile, quod diversa tempora saetant aequinoctialia a tropicia. Communia , inquam , ipsa versura, sive τρωλP sed ipsae versurae dissi. miles inter se. 666. Omnia nee planis seeliantur sidera signis. B. Et hic quoque Gem-hlaeensis iure merito habet, memttinitir sidera. Dixit enim versura. 669. Una dias toto caneri Ionis. sima signo. Geminus hanc quidem Opinionem priscorum fuisse monet,

ut in toto signo Capricorni brumam , in tot Caneri Solstitium conseri putarent. Nos ex illa opiis

Dione Antiscia Veterum manas M. et Lucanum eos sequutum fuisse in dicavimus. Hoc, inquam, Persuasum stat priseis illis. Sed hoe non vult Manilius. Des una tantum die longissima in toto Cancri sidere loquitur, non de omnibus illitisaideris diebus. De prima tantum die Cancri, vel, ut alii, de octavae quandoquidem nonnulli solstitium in octava parte Cancri seri putabant. Propterea infra concludit ris Una ergo in tropicis pars est cernenda fguris, Quae moveat mundum, quae rerum tempora mutetis. Una dies hrumae, titia solstitit, non tota siderat una Utriosque aequi in noctii , non totum sidus Arietis aut

Librm. Sed et illi Veteres non quando Sol Arietem ingreditur,

tutie ver eonsci eredebant : neque solstitium, quando primam partem Caneri iniret. Apud Columellam enim, Ovidium. et auctorem Para pegmatis a Leonico converat, vermultis diebus ante ingressum Solis in Arietem nota iam est, et Solstitium longe ante quam Sol primam part m Cancri tangat. Cui consentaneum, quod ea tempora in octavia signorum conseri putarent. 675. Fiata nooet. Gemhlaeensis

Ma moνens constitia. Non sequi inmur. Non possumus mutare fien

tentiam in iis, quae olim sie legebamus. Sane haee et Maniliana sunt et elegantissima. Ineptos et harM- ros eodices nihil moramur. B. Metanooet, et opponit facta consultis, ut

apud Sallustium, Cat. I : ω Nam et priusquam incipias , eonsulto ; et

tibi consulueris, mature facto opus estis. ED. consulta alios. Consulta , quae decreta vocat Firmicus, a tetesmata.

446쪽

Momina in adversum flectat, rursusque revolVat. Has quidam vires octava in parte reponunt.

Sunt quibus esse placet decimam : nec defuit auctor, Qui primae momenta daret se nosque dierum.

6 6. Momina in adoersum. Beposuimus Momina pro omnia r quod nomen plurifariam in hoc scriptore depravatum fuit. 678. Esse plaeel deeimam. Male Scal. deeimas. Sententia est: Sunt quibus placet decimam partem es se , quae solstitii punetum facit.

Decimam, ut oetasa, pris P. ED.

679. Qtii primae momenta darent. Non defuit, qui aequinoctia et solstitia in partihus signorum, alius, qui in octavis, alius in decimis conseri putarent. Et sane primum Sosiis genes putavit solstitia eonsei in Oetavia partibus, idque patet ex Iuliani anni dispositione, quae ab ipso tacta est, quum octavas partes in halendis mensium poneret, Ari

tis quidem in kalendis Aprilia , Caneri talendis Quintilibus, Librae kalendis Oetobribus , Capricorni

kalendis Ianuarii. Sed post eaεdem Caesaris ter mutavit sententiam trinis commentationibus dubitationem potius suam, quam rei acientiam professus. Non dubium est . quin corrigens sese illa tempora non in octavis, ut an ea, sed in primis partihus eonsei existimarii. Nam vetustissima est Epoche aeqDinoisiliorum et solstitiorum In Oetavis partibus signorem , ducentis annis ut minimum ante primam Olympiadem, si rem propius Putemus.

Sed de hi, in libris de Emendatione

temporum. - Frenosque diariam.

Quibus tamquam habenis Sol nune relaxat, nune in gyrum diem cogit, rotaxat in solstitio, emit in Muma. Propterea cardines nodos vocavit

supra.

447쪽

EXCURSUS I

Qua rigat aestivus gradibus.

Profecto legendum :

Quas rigat aestivis gravidus torrentibus aruuis Nilus

Nilum gravidum aestivis torrentibus dicit ex opinione eorum, qui putant iti rementa Nili ex torrentibus Titiiopiae fieri : quini et multi Veterum scripserunt, et Uerum CSt. Quod hic gradibus scriptum suit, adtribuetidum vitii MD consuetudini scribentium grabibus pro grapibus. Alioqui si

voluissem esse stultorum more molestus, SomniaSSem graduS του Μιμασώπιων. qui in Columna scalpti erant: et futilem conjecturam inihi blanditam pro vera accepissem. Sed

quod dicit:

Atque hare est illas caeli mensura per oras, Quas rigat, e e.

Fugit Nostrum ratio. Non enim mensura diei maximae in AEgypto est horarum aequinoctialium r4, 3o , sed ea maxima dies est in regionibus, in quibus polus adtollitur ad grad. 36, et usque ad partes Graeciae. Nam si rationem propius putemus , dies maxima Alexandriae est lior. I 4, I , Ia . F, jubenim arcus maximus diurnus est grad. 2IO, I 8 . At haec mensura, quam ponit Noster, est Cnidi et Rhodi: quod et me tacente loquuntur Plinius, Ptolemaeus, alii. Cnidi maximae diei arcus est graduum ursi, 5O , hoc est, horarum 34, 27 , IO , quod parum dissert ab hoc modo horario. Di iii od by Cooste

448쪽

Ex CURSUS I. 439

Quae de sphaera mundi et horariis rationibus docet Manlialius, Omnia ex Eudoxo hausit. Omnes enim sphaerae Graecorum ad inclinationem 36 grati . fabricabantur, ut testatur Leontius Mechanicus, nimirum ad circulum Arcticum Cnidi, ubi Eudoxus suum Speculum scripsit, quae et erat ejus patria. Neque solum in patria sua Cnido, sed etiam in Cyχicenis et Hellesponti tractibus scripsit. Quum esset in patria sua et Speculum scriberet, polum ibi adtolli dicebat ad vi partes, qualium xv quadraris Circuli esset. Sio quum esset in Hellesponto, aut in CyEiceni partibus, maximam diem ad minimam eam habere rationem dixit, quam quinque ad tria; quod distinguere nescivit Aratus, qui Arcticum definit capite Draconis, hoc est, 37 grad. a polo: diem autem maximam ad minimam rationem habere dicit, quam quinque ad tria: quae non possunt convenire illis tractibus, in

quibus polus ad 37, sed in quibus ad 4i grad. adtollitur. In Hellesponti partibus diu degisse et summo in honore

suisse scribit et Laertius. Itaques in patria sua Speculum scribens ortus et occasus stellarum designat aliter ac in alio opere, quum esset in partibus Cyaici. Diversi enim horiEontes sunt, discrimine graduum quinque et amplius. Noti igitur in eodem tempore oritur Arcturus Cnidi, quo iii

Hellesponto, et CyEici partibus. Sed unde Nostro tarn insignis hallucinatio, ut adtribuat aegypti partibus, quod CDido aut Rbcido convenit 8 Dicam vere. Eudoxus cum Platone diu inter Egyptios sacerdotes versatus, Penes quos adservabantur areana astronomiae, tandem ea, quae ab illis

didicerat, popularibus suis publicavit, et hanc aegyptiorum

non suam doctrinam esse testatus est. Laertius de scriptis

bantur, Graeci aegyptiacam, Latini barbaricam rationem vocabant. Quia vero omnia ab Eudoxo scripta aegyptiacam doctrinam esse putavit Manilius, etiam quae de patria sua intelligebat Eudoxus, ea is de is gypto accipi cuda esse pu-

449쪽

44o EXCURSUS II.

tavit. Haec erroris ansa Manilio fuit. Nisi dixerimus est mala AEgypti et Rhodi confundi solita a Veteribus illis. Nam Firmicus eamdem mensuram maximae diei adtribuit climati

primo, id est, AEgypti, et secundo, id est, Babylonio et

vicinis regionibus. Vise locum libro primo, cap. 13 : αΙnclimate primo, hoc est, aethiopiae π. Repone ex man Cripto :α hoc est, Alexandriae, etc. . Haec ratio melior priore.

EXCURSUS II

Dena qurater stadia. In hac aequabili ratione adscensi Leonis ost semper sexta pars arcus diurni maximi, adscensio Tauri item sextans arcus minimi diurni. Ergo inter se habent rationem, quam maxima dies ad minimam, Per xta quinti Elementi Euclidis. Adscensio Leonis .72 stadia . A scensio Tauri 48. Quae habent inter se rationem, quam tria ad duo. In hoc igitur tractu, in quo collecti sunt isti stadias mi, maxima dies est hor. I 4, 24 , minima 9, 36 . Qua omnia congruunt superiori exemplo, minimo discrimine, utpot si scrupulorum. Porro dedimus tibi diagramma horum stadiasmorum Cum horis, quas assignat Manilius. Adjecimus cumulum gradus ipsos, quibus non utitur Manilius. Ergo insistamus viam , quam supra nobis praebuit

Manilius. In Omni collectione anaphoricorum temporum aut graduum, Summa omnium semper componit semicirculum. Ut hic ex gradibus componitur semicirculus r8o graduum, Stadiorum vero 36O. Ergo totus Circulus est stadiorum 72O. Ratio, ut diximus, maximae diei ad minimam, Di iii od by Corale

450쪽

EXCURSUS II. 44 i

vel adscensionis Leonis ad Taurum, est ut tria ad duo: sectis IIo in rationem trium ad duo, habemus 43a pro arcu maximae diei, 288 pro arcu minimae : sexta pars utriusque, 7 a quidem erit Leoni adtribuenda, 48 autem Taram. Disserentia utriusque 24, triens 8 : qui erit exccssus hujus progressionis, ut detractus quidein semel ex 48 det 4 3 clxscensionem Arietis, additus autem semper det reliquas. Ita secto semicirculo horario in horas Ia aequinoctiales, vel x 44o scrupula in eamdem rationem, habebimus scrupula 864 pro arcu maximo, 576 pro minimo : sexta utriusque pars sCrupui. I 44, sive hor. 2, 24 pro Leone, scrupula 96, vel hor. x, 36 , pro Tauro. Differentia 48 scrupula. Triens 16 sorti p.

qui est excessus. Nemo negaverit antea et methodum Manilianam, et stadiasmos ignorata suisse. - Dena quiater stadia. Hic circulus est stadiorum Illo in elevatione Cnidi aut Rhodi. Supra erat 3ao in elevatione Romae. Ergo ratio stadiasmi arbitraria suit. Quia ratio maximae diei ad minimam est ut tria ad duo, ergo numerus erit quinque : et proinde quinarius cum I 44 multiplicatus est ad commodi rem methodum. - Dulicataqua ducis Quum cadit. Signa oblique orientia recte cadunt et contra. Aries oblique oritur: ergo recte occidit. Signi cuiusvis occasua est aequalis ortui signi oppositi, et contra.. In Cnidio tractu Aries oritur grad.

19, 24 . Libra grad. 36, 34 . Ergo Librae ortus est aequalis occasui Arietis in hoc stadiasmo. Aries oritur stadiis 4O, Libra 8o. Ergo 8o stadiis occidit Aries. Diuili oti by Cooste

SEARCH

MENU NAVIGATION