장음표시 사용
451쪽
Denique ut in proprias. olim male dena quod. Haec etiam lectio imposuit Bonincontrio, ut de denis signis nugaretur. Caveant studiosi ab illius interpretis inscitia ; quam non
exprobro homini, sed illam metuo parum caulis adolescentibus. Et praeterea saeculum suum , et multa alia tam eum ab insectatione tutum praestant, quam inscitiae convincerent, qui tali interpreti fidem adhiberent. Hactenus Manilius magnis molitionibus horoscopi sui methodum eruit; cujus nos exemplum quoque dabimus, siquidem prius, quod antea nos polliceri meminimus, praecepta doctrinae Manilianar, et quidem eo sere ordine, quo ipse docuit, Collegerimus.
I. Dode temorion signi auc planetin inDenim. Partem datam signi, in quo planeta fuerit, duo duodecies. Tricenas distribue in omnia signa, initio ducto ab eo, in quo Sol suerit. In quo signo desinet numerus, ibi est Do- deca temorion signi aut planetae : per illud :
Quaeumque in parti naaeentum tempore Luna Cotistiterit. SI, 23.
Aliter. Partem datam signi per a s divide. Numeros itisigna distribue, initio, ut antea, iacto ab co signo, in quo Sol fuerit: per illud :
Nam quum tricenas per partea sidera cons erit, Bursus bissetiis numerus diducitur omnis. go, 26.
452쪽
II. Dodoeat orion Lunoe per posteriorem modum indagare. Vide quot tricenarios Luna distet a Sole. omnibus tricenariis deductis, reliquos numeros per αἱ divisos distribue in signa , initio tacto ab eo signo, in quo Luna suerit. Ubi consistet numerus, ibi est Dode temorion Lunae: per illud:
Proxima tricenas partes sententia ducit. st, x8.
III. Dode temoriou Dorica temoria inoenire. A parte signi data numera deinceps gradus semisses quinque. Primum dimidium gradum da ei planetae, in cujus terminum inciderit pars signi proposita : secundum dimidium gradum sequenti planetae : et ita deinceps. In quo Planeta quintus dimidius gradus consistet, in ejus finibus est DOde temOrion Dode temorii. 1V. Sortem Fortunae in diurna genitura indagam. Distantiam Solis a Luna numera incipiens ab HorOSCOPO Per consequentiam Sigriorum. Ubi consistet numerus, ibi est Sors Fortunae in genitura diurna : per illud :
Tunc si sorte dies nascentem exceperit alma. 65, 3.
V. Sortem Fortunoe in nocturna nilum insemis . Distantiam Luna, a Sole numera incipiens ab Horoscopo Per anteCedentia. Reliqua, ut supra : per illud :
At quum obducta nigris nox orbem texerit alis. 65, Io.
Accipe trientem sextae partis differentiae maximi et minimi arcus diurni horarii: per illud :
Quod discrimen erit, i,er tres id divide partes. 7o, a
453쪽
Habeas excessum per antecedens. Abiice a sextante minimi arcus diurni. Ipsa est adscensio Arietis. Deinde per adjectionem excessus, habebis adscensiones horarias reliquorum quinque ad initium Lil, : per illud:
Tertia ut accedat Geminis, quae tempora Tauro Vinciat. 7o, 3.
Numerum stadiasmi seca in rationem maximae et minimae diei. Triens sextae partis disserentiae utriusque rationis est xcessus stadiasini anaphorici: per illud :
Quodquo hane exsuperat partem, superatur ab illa. 7o, 24.
Excessum per antecedens repertum abiice a sexta parte numeri minimae diei respondentis. Is erit stadiasmus Arietis. In reliquis perge per adjectionem excessus, ut in horariis temporibus adscensionum: per illud:
Haec erit horarum ratio ducenda per orbem. 7O, 4.
Sextam partem disserentiae minimae et aequinoctialis diei adjice diei minimae. Aggregatum est tempus horarium finis Capricorni. Tempori Capricorni adjice tertiam partem ejusdem disserentiae. Aggregatur tempus horarium finis Aquarii. Cui rursus adjiciatur dimidium disserentiae. Aggringahitur finis Piscium: per illud :
Principio capienda tibi est mensura diei. 7I, 11.
Aggregato sini Piscium adde rursus dimidium disserentiae pro tempore horario finis Arietis. Tempori horario Ari Disiligod by Cooste
454쪽
tis adde trientem disserentias pro fine Tauri. Denique aggregato Tauri adjice sextantem disserentiae. Colligitur tempus horarium finis Geminorum : per illud:
Namque Aries totidem deducit noctibus horas. 7I, 32.
De tempore horario finis Geminorum detrahe sextantem disserentiae pro tempore horario finis Cancri. De tempor horario Cancri detrahe trientem disserentiae pro tempore snis Leonis. Denique de tempore horario finis Leonis detrahe dimidium differentiae pro tempore horario sinis Vim
Rursus et incipiunt propria de sorte diebus Cedere. 72, 4.
Tempori horario finis Virginis detrahe dimidium dissorentiae pro tempore horario finis Librae. Tempori horario Librae detraho trientem disserentiae pro tempore finis Scompii. Tempori Scorpii detrahe sextantem disserentiae pro tempore horario finis Sagittarii: per idem.
Ab horis absolutis abjice adscensiones signorum Per uri praeceptum collectas, quantum opus erit, initio a loco solissacto. Ubi numerus consistet, ibi est Horoscopus: per illud:
quum liceat certis surgentia signa Ducere temporibus. 73, 31.
Horis datis in xv ductis adjice gradus, quos Sol peregit in signo, siquidem in principio signi non fuerit. Summam graduum aggregatam computa a principio signi. Ubi conia
455쪽
sistet numerus, ibi est Horoscopus Genethliacorum m-ficatorum : per illud :
Illa etiam Poterit nascens via dueere ad astrum. 74, 2.
Ut igitur ad methodum Horoscopi veniamus, adsumatur
Hevatio poli graduum 44, locus Solis a 2 gr. Mietis. In data
elevatione, maxima dies est hor. 15, I 8 . Igitur per praeceptum vII, Construatur tabella anaphoricorum temporum.
Duplex fiat. In priore parte adscensiones Manilianae methodi , in altera castigatae ponantur. Utraque pagina trinis versibu, constet. In primo gradus, in secundo horaria adscensionum tempora, in tertio tricesima temporis anaph rici collocentur, ut ex ea Canon adscensionalis Construatur,
ut patet ex ipso canone adscensionali. De gradibus adscensionum nulla facta a Manilio mentio. Sed nos ideo adposuimus, ut et suis horariis temporibus responderent, et cum castigatis gradibus comparari possent. Rursus per praecepta x, xI, XII, XIII, Canon horarius sat triplici versu : in primo esto arcus diurnus methodi Manilianae. In secundo duodecima arcus, sive hora temporaria, vel civilis. In tertio arctis diurnus castigatus respondens principio signi, cui e regiori oppositus est. Arcum Vero horarium nocturnum si quis volet, accipiat signi oppositi arcum diurnum, ut et medim eriter docti sciunt. Exemplum: Arcus diurnus Leonis est 13, 39 , oppositi signi arcus diurnus, nempe Aquarii, est IO, 21 , qui erit arcuS nocturnus Leonis. Et vicissim arcus diurnus Leonis est arcus nocturnus Aquarii et vel aliter: arcus diurnus Leonis I 3, 39 de a 4 deductus relinquit arcum nocturnum Leonis Io, a I aequalom arcui diurno Aquarii signi Leoni oppositi. Quod autem integro D erat morio unum tantum arcum horarium adtribuerimus, quum per singulos tamen dies varient horaria momenta, id fecimus ox ipsius Manilii praescripto, qui illos Veteres sequutus horas per Dodem temoria , non per singulos dies varia rocredebant. Ideo in Kalendariis notabant, illo monse hora
456쪽
est tot pedum, mensis tot horarum : ut habes in kalendariis rusticis Romanis, et apud Palladium. Sic etiam, ut alibi tetigimus, solstitium per totum Cancrum, brumam Per tintum Capricornum committi putabant. Et quia maledicentiae propter illam animadversionem olim vapulavimus, ne iterum nobis idem contingat, de horario arcu idem monere visum est, si modo istis mathematicis hoc satisfacere potest.
Denique construatur Carion ex tricesima temporum adscensionalium, sextuplici versu, ut canon indicat, cum linea graduum triginta; quos reticuit Manilius, quia vulgo notum erat gradus singulos respondero tricesimae unicuique, cui adpositi erant. His ita constitutis, esto quidam natus in dato climate 44 graduum, hora nocturna temporaria 7 sere, Sole in a a Arietis posito. In canone horario arcus diurnus Leonis est lior. 13, 3 f. Nocturnus igitur, per ea, quae demonstrata, erit Io, 2I'. Hora temporaria respondet horis
aequinoctialibus, o, 5r, 45 . Igitur horae temporariae I ε respondebunt horis aequinoctialibus si, 43', 39 , cum
quibus si componitur arcus diurnus I 3, 39 , sent horaecio, a a , 39': quibus denique adjice ex canone adscensi nati tricesimas collectas respondentes gradui a I Arietis, quem jam Sol peregit: nempe lior. I, 47 , 6 . Fiet omne tempus ab ortu Solis, ad tempus geniturae propositae, horarum aequinoctialium 22, 9', 45 , id est, aci, Io sere. Iam ab initio Leonis, in quo Sol est, numera omnia tempora horaria adscensionum, donec aut numerum propositum consumma
veris , aut proxime minorom adeptus fueris. Ab adscensione igitur Leonis lior. 2, 33 , O , ad initium Cancri, conflantur horae a I, 49', quae deduCtae de hor. 22, IO , relinquunt Ii Or. o, uo , post adscensionem Geminorum. Ergo pertinent ad
Cancrum. Ideo quaero O, 2Ο , aut proxime majorem numerum in arca canonis, sub nota Cancri. Et Occurrunt O,al ,
5o' e regione gradus v. Aio igitur horoscopum esse in quinto gradu Cancri, per xim praeceptum. Itaque a simili parte reliquorum Signorum sequentes fortet Thematis insti-
457쪽
tuentur. Nam modum inaequalem adhuC non norant: qHum ipse Manilius thema Sortis Fortunae per similes signorum partes construi praecipiat. Instituto themate, reliqua Pra cepta με υει, licet. Luna est in a7 Sagittarii. Ergo Dodo temorion Lunae est in a4 Piscium per I praeceptum. Ita de reliquorum planetarum Dodecatemoriis. Rursus D e temorion Lunae, per posteriorem modum, est in I 8 H-scium , per II praeceptum. Horoscopus est in termino, si v
finibus Martis, utpote in quinto gradu Cancri. Ergo ejus Dodecatem Orion Doderat morti cadet in fines Lunae in diamidia parte gradus xii Cancri, hoc est, in II, 3o', Θ , periri praeceptum. Denique Per V praeceptum, Sors Fortiana deprehenditur in 9, 42 sive in ro Mictis. Itaque eodem
modo aliud thema instituetur, quod Athlorum Vocatur, cujus Horoscopus est Sors Fortunae. Ex quo Poteris sententiam eorum refellere, qui ubi Manilius περὶ ri: aκατο re. eis. ειλωψ agit, ipsi putarunt de themate genitum intelligendum. Atqui tantum discrepat thema Athlorum a themate natalitio, quantum horologium ab analemmate. Nam thema geniturae instituebatur quidem ad apotelesmata et visis hominis nati, sed praecipue ad Sortem Fortunae indagandam. At ex themate Athlorum omnis doctrina a potet matum pendebat. Haec est methodus Horoscopi illorum Veterum, quas castigabat imperitiam aeruscatorum Genethliacorum, qui eodem quidem modo Horoscopum eruebant, sed binas horas singulis signis adtribuobant. Ut illam delirationem confutavit hie modus, quo utitur Manilius, ita ipse castigatione indigebat. Ut enim alia taceam, in dato tempore et hora geni
τά προυάσσουτα dicuntur, ut alibi monemus, et satis vulgatum
est, signa sex a principio Arietis ad principium Librae. Reliqua vocantur Quum igitur signum horose
paris fuerit via, προτασορ τω , quadrans , hoC est, intervallum a medio Caelo, ad Horoscopum, est major nonaginta gradibus, hoc est, signum horoscopans est quintum Diuili su by Corale
458쪽
a signo culminante. Contra minor est nonaginta gradibus, si fuerit τ- b τακα -τε , lioc est, signum horoscopans ter tium est a culminante. Ergo, quum Horoscopus huius geniturio in signum, quod est των προτασσοουτωψ, iriCiderit,
est. Culminabit enim x gradus Piscium in data elevaticine, oriente quinta Cancri. Ergo tetrans ἀπουλωτικος erit graduum H 5, hoc est, horarum 7, 4o . Atqui si ex canone adsceimsionali putare velimus totidem horas et scrupula a decima Piscium, numerus desinet in 5 Arietis. Ergo Horoscopus esset in signo sexto a medio cano, quum tamen quintum signum tantummodo a culminante possit esse : quod est ridiculum. Quum enim decima pars Piscium culminet, numeros nonae parti exactae PisCium respondentes, hoe est, I 6, 3o , abjice a tota adscensione Piscium I, 5 , et reliquum conjunge cum adscensionibus Arietis, Tauri, Geminorum, Cancri: compones horas 7, r7', 3o , quae deductae de horis 7, 4o , relinquunt horas o, ua , 3 3'. E regione v grad. Leonis habes proxime majorem O, 25 , 3o'. Ergo, ut diximus , Horoscopus erit in V Leonis, non Cancri. Multa eiusmodi albsurda istius methodi notare possim. Hoc unum
exemplum suffecerit, ut ostendamus non sine Caussa a
priscis damnatam: qui prius adscensionem rectam medii caeli collegerunt, et nonaginta gradibus ad adscensionem rectam adjectis, aggregatum ad canonem climatis contulerunt, et ei gradum Eclipticae respondentem pro parte ad-SCendente adsumpserunt: reliquas domos simili gradu signorum terminarunt, qui est omnium vetustissimus modus, quo et Arabes hactenus utuntur, diciturque a nobis modiis aequalis; cujus exemplum dat Mai. ad h. l. in tertia figura. Eo modo utuntur Firmicus et Pauli. Alexandr. et secundum aliquos, quibus nos quoque adsentimur, Ptolemaeus: quod eolligitur ex iis, quae de Apheticis locis dixit: τόπιυe v re vυν
459쪽
seret, nisi omnes domus essent tricenum graduum d et
quidquid ad hoc convellendum adserunt docti , non dicam salsum, sed ineptum est. Etiam interpres ipsius Ptolemaei ea adfert , quae ne ipse quidem intelligebat. Quid mirum Ptolemaeum hoc modo usum, qui sit omnium post illum Manilianum vetustissimus p Successit illi et ipso
quoque Vetustissimus, qui fit per trientes arcus semidiurni et seminocturni, qui est primus modus inaequalitatis. Hoc etiam quidam Arabum utuntur, qui maximam partem harum nugarum non a suis, sed a Graecis habent. Etiam sapiens Aben Ezra Iudaeus ait Ptolemaeum hoc usum : quod
omnino necessarium, siquidem non usus est modo aequali
Niallus enim modus inaequalitatis antiquior isto ; cujus exemplum Scal. dat in quarta figura. Ab eo modo minuunt Indi octo gradus tam in domuum initiis, quam in locis planetarum, ut in quinta figura. Vid. Scalig. h. l. Quemadmodum eniti hilli Veteres prius thema geniturpe construebant, deinde thema Athlorum : ita etiam Indi prius thema geniturauper illum modum disponunt, deinde aliud thema adficiunt, deminutis, ut diximus, octonis gradibus ex singulis domihus et locis planetarum. Hunc modum consutavit primus Campanus, alio instituto, cujus exemplum damus in sexta figura. Eum Regiomontanus profligaVit, novo excogitato, quem rationalem Vocavit, eoque, si Diis placet, vult Ptolemarum usum fuisse. Tres isti modi in cardinibus consontiunt , in domorum metatione Valde discrepant. Campanus circulos positionis per aequales Section m maximi circuli ve ticalis , Regi Omontanus per sectiones aequinoctialis trajicit. Habes quoque exemplum modi rationalis in septima figura, cum themate Athlorum in Octava, per eumdem modum. Hactonus, candide lector, quae Manilius de Horoscopo sensit : cuius rei vestigia nulla olim exstabant in ejus carmine, hodieque adeo obscura sunt, ut nisi a nobis indicata essent,
gloriosis, qui dicunt nos Manilium tractare non debuisse, Disiti do by Corale
460쪽
desperandum erat ea invenire posse. In prima figura adsumpsimus tempus geniturae horam inaequalem I ῆ post media In noctem, hoc est, hor. aequinoct. I, 3I , 48 . Idqu fecimus Commoditatis caussa, quum verum tempus suerit hor. I, 3o , quod sequimur in reliquis exemplis. Nisi hoe monuissemus, fortasse hoC futurum erat argumentum alicujus monstri in nos edendi. SCAL.
Mensibus eruptis donee sit debilis a unus.
Eruptis, ereptis, αρχα--. Annus sane fit debilis uno mense, ut contra eodem uno mense major erat solstitiali tempore. Nam ibi una dies, hic una nox continua mensem abstulit. Contrariorum eadem ratio. Quod de die dictum , id de nimete quoque intelligendum. Sunt C xx paralleli circuli, quo Sol lustrat per annum. Quantum illorum supra hori Eontem exstat, tantam esse dierum mensuram supra diximus. Quia vero duo ultimi Tropicorum vicem sunt, in hac autem caeli inclinatione ea est hori Eontis obliquitas, ut totum Caneri Tropicum supra terram relinquat, totum vero Capriccirni Tropicum subtus demergat: Sane quum Sol erit in omnium signorum sublimissimo Cancro, ad diem conficiendum into-gra AEquinoctialis circuli conversione opus eSt, hOC est, CC I x partibus : arcum autem diurnum totidem partium esse iam esse est. Contra, quando Sol in omnium signorum humillimo erit, in eo videlicet circulo, qui totus infra terram est, 29