Apophthegmatum ex optimis vtriusque linguae scriptoribus libri 8. Paulli Manutij studio, atque industria, doctissimor. theologor. consilio, atque ope, ab omnib. mendis uindicati, quae pium, & ueritatis catholicae studiosum lectorem poterant offendere

발행: 1577년

분량: 785페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

. Cum igitur Agasieli Lacedaemoniorum re .gi diceret quidam, admirari sese, quod qua esset auidus discendi, non adiungeret bi/ Philophanem sophistam : regali prorsus in-σὲκ ra dole respondit: Eorum, inquiens, volo esse discipulus, quorum sum & filius: significans

non minus interesse quos nactus sis parentes, quam quos asciscas praeceptores. Etenim vi liberi serme referunt maiorum,unde pro- gnati sunt, ingenium, ita praeceptorum vitia

demigrant in eos, qui instituunt .Et honestae vitae institutio potissimum ab illis petenda est, qui virtutem ipsis factis praestiteriit, non ab ii s qui compositis arte verbis de virtute nugantur. At nunc summi orbis monarchae suturi, deum immortalem, quibus interdum viris a teneris annis formandi instituendiqὸ creduntur 3 quum principi non minus tum perniciosum sit, tum indecorum,ab inhon stis institui, quam nasci., Rursus quum alius quispiam ab eo sciscitaretur quo pacto posset aliquis tuto imp rare, nullo stipatus satellitio, respondit : si Cr vi' sic imperet suis, quemadmodum pater im-Wr με perat liberis. Nemo plura dixit unquam ma

aera iore compendio. Domini tantum timentur a seruis, quo mali metu coerceantur, quos nocorrigit pudor. Pater qm liberis consulit, potius quam sibi, diligitur ab illis, sic ut autoritatem comitetur reueretia. Aduersus hos

adeo non est opus satellitio, ut non aliud sit satellitium fidelius illorum stipatu . Quod si rex beneuolentia ac benefactis adiungeret sibi ei uiu animos, non esset opus barbarico conductitioq; satellitio , sed nullos haberet

corporis sui custodes tutiores, qu1m ciues, erga quos patris gereret affectum. Porro Sub

12쪽

plaeet hoc dictu, Oderint dii metuat, nulloamagis habent suspectos,quam quibus Opor

tebat maxime confidere : ac multos metuat Orte quem metunt multi.

AGESILAUS. Agesilaus ille magnus Lacedaemoniorum s

rex, quum i compotatione quadam sortibus ex more ductis factus esset princeps couiuii: huius autem partes erant praescribere, quantum quisq; biberet: rogatus a pincerna, qua - . . tu cuique vini deberet apponere: si multu ,

inquit, Vini paratum est, dato cuique quantu poscit: Sin parum, cunctis ex aequo diuidito. Hac dexteritate mire prospexit,ne vel earatavini copiae deesset,quibus placeret largior potatio vel ad bibendum cogerent, quibus placeret sobrietas. Rursus in maligniore vini copia, per aequalitate exclusit occasionem murmuris. Etenim quum singulis aequa vini posel tio distribueretur, nihil deerat his,qui bib bant moderatius;& qui largius fuerant bibit turi,quum haberet, quod naturae satis esset, queri no poterant, si deerat libidini, eo quod

nemo omniiun plus aut minus haberct caete. ris.Itaque aequis animis se illi quoque ad moderationem componebant, quibus alioqui . placebat luxus. Porro Lacedaemonij praeter caeteros Graecos victus frugalitate probabat. Quum vero narraretur apud eum, malefi- cum quempiam ac scelerosum hominem p- cirin stanter pertulisse tormenta:Vt insigniter,in- ur. quit, mi ser est som qui tolerantiam ac patientiam in res flagitiosas ac trirpes collocet. Apud Lacedaemonios admirabilis erat malorum tot antia, quae si suscipiatur ob res h ' nestas, magnam promeretur laudem; sin ol. turpes, non solum non meretur fortitudinis

A iiii Ia

13쪽

r, ude, qui tolerat, sed hoc miserior est ac vir

peior, quo costantius se gesserit. πονἈρν. N. Graece dc malum sonat, dc translato tono Ia boriosum si ue calami tosum . Dolebat egregio duci, tantum animi robur ac naturae vim

in re turpi consumptam , quam si attulisset ad res honestas, magno usui poterat esse rebpublicae. Alio quodam laudante rhetorem hoc nomine,quod mirifice res exiguas verbis ampli ficaret: Ego, inquit, ne sutorem quidem arbitrer bonum,qui paruo pedi magnos inducat

calceos. Veritas in dicendo maxime probanda est:& is optime dicit, cuius oratio cogruit rebus, ex quibus petenda est orationis qualitas potius, quam ex artificio.. Quum quidam urgeret illum improbe m. λ'. stulando, dixissetq; ei, promisisti, atq; ide cres bantia bio repeteret, quas iam fas non esset, negare

rari 'uQd petebatur: Recte sane, inquit, si quideiustum est, quod petis promis; sin minus, di Xi, non promisi. Hoc dicto elusit flagitatoris Haprobitatem. ille vero quum nondum faceret flagitandi finem, sed subiiceret, Atqui docet reges praestare, quicquid vel capite annuelint: Nihilo magis, inquit, quam eos qui re pes adeunt, decet ea petere, loquiq;, quae imita sunt, spectantes simul & opportunitate , dc quid regibus coueniat, decorumq; sit. Sut qui principes velut ex insidiis adoriuntur, ae, a bene potis aut alioqui aliud agentibus , urnon vacet, quale sit, quod petitur consider e, postulant quod iniquum est. His merito negatur, quod pinissum repulsi immeMio re lilii ut fidem a promissore, qui sui os ricii noli mi minerunt in postulando .' udieba ρ aliquot kb a ui laudari,

14쪽

APOPHTH. O d. I. Faut vituperari , exi stimabat non minus esse discendos eorum inbres qui I qtiebas tur, C i. . eorum de quibus loquebantur. Sensi vir pruden tissimus, qui avide ob trectan t alienae lari di, magis prodere morbum suum, quEm do tegere mores alienos: & qui ob res parii h nestas laudant quempiam', aut ob laudabiles vituperant, indicare stultitiam suam, peruersumque iudicium Quum adhuc puer esset,&ageretur ludus a solen nis, quo pueritia tum . exercebaria tia i is qui negotio praefectus erat, statuisset illuin loco parum honorifico,paruit quidem, tametsi iam rex designatus, ae dixit: Bene sane ina a habet: ostendam enim, non locum viris, sed nimirarviros loco conciliare dignitatem. Nimirum vox ea declarat in puero, miram animi celsitudinem, cum pari moderatione coniuncta. 3Nec alij magis sunt administrando regno idonei. Simile quidam tribuunt Aristippo. innim medicus quispiam illi priscriberet 'curationem nimis exactam, minimeq; simplice, qualis esse solet apud Lacedaemonios Fer Geminos,iliquit, sumam, tu praescribis, s mihi prorsus est in fatis, ut no vivam, etsi non omnia sumpsero. Significabat eiusmo

di curationes citius acceleraturus morte, a M. depulsuras morbum. Nec tam operosa pharmaca sum eda,nis Q destinauit mori. Oib i

reb' ei geti placuit frugalitas ac simplicitas. Quum astante arae Palladis, cui apud spat istarios ab aereo delubro cognomen Simpi est. vi bovem immolaret, momordi set pedi - eito .culus, non auersus est, sed arrerium palamoibus occidit. Per deos inquiens equide insidia rorem lubens vel I ipsa ara sxidelicet de-

cara uix an d acc inepto pudori, de suastitistii

15쪽

ti0ni obnoxium : tecteq; significavit,insidia molientibus nullam aram aut asylum opor

σν QuRm puer. quidam eo vidente mure cam, ptu in e cavo protraheret, musq; conuersus

momordisset tenentis manum, atq; effugisset, Agesilaus indicauit his, qui aderant, dixitq; : Posteaquam minimum animalcula sic ulciscit eos, a quibus laedit, sid viros opor teat facere cogitate. Ita dux Brtissimus undecunque captata occasione: animum adderestndebat suis, ut audentiores fierent aduer' sus hostem. Sed idem exemptu magis eo valet, ne quis quamlibet potens iniuria. prouocet infirmiore. Fit enim 'penumero, Vt, qui, scut ait Flaccus, fragili quaerit illidere dentem, infringat solido. ira, Quum in animo haberet mouere bellum aduersus rege Persarii, quo Graecos Asiam Ι- colentes libertati restitueret, consuluit oraculum Iouis Dodonari. Nam ea gens ex Oraculis deorum pleraque gerebat. Is quum iusssset, ut pro suo arbitratu bellum institueriret, Agesilaus Dei rfisum renunciauit Ephoris. Hi erant quinq; iudices, quorum autoritati reges quoq; parere cogebantur. Illi Vero suaserunt, ut adiret & Delphicum oraculum

iitae de rebus sciscitaturus. Eo Ffectus hoc δὲ liri. p cto proposuit consultatione : Apollo nit- a. idςm tibi es, quod patriὶ Q mim Apollo co- probasset Iouis oraculum . ita demum dei eius imperator, bellum apparat, unico factono vnare nos docens: primum moderationu

nimi, Q. qua rex esset, non grauatas sit Ephraris obtemperare rem superuacanea imperi tibus. Deinde deelarauit, si no temere sit biiium capessendum. Illis no sat erat Iouis Oraculum.

16쪽

tu quum hodie principes frequenter Iconsultis vel potius inuitis proceribus ae ciuit tibiis ad arma Ssiliat. Postremo demostrauite reii iosam haberet de diis opinionε, ς siiliter se dissen tiant, no sint dii, obiter notas Homeri fabulas,et fingit deoru ac deam atroeta dissidia, & quod in principibus ac magis stratibus turpe sit, ascribit suis numinibus, Tissaphernes Persarum dux cum Agesilao rafoedus non ex animo, sed metu percusserat,

hae lege, ut Graecas ciuitates sineret liberEGisq; vivere legibus: mox inget, tibiis copiis 1 rege suo accersitis bellum illi denuncia ui ni Asia decederet. Hoc foedus violatu libetei arripuit Agesilaus legatis hilari vultu rii des, se ma nam habere gram Tissapherni, P ῖ- iurio suo & deos & homines sibi infensos reddidisset, aduersae vero parti propitios .R

cte sensit absq; prouidentia Dei nihil geri in rebus mortalium, magisq; fidendum diuino

fauori, a humanis consiliis aut viribus. C terum exercitum mouit velut in Cariam impressionem facturus. Qu' quum Tissapher nes ignarus doli,cogeret militem, Agerilaus repentE copias mouit in Phrygiam, ubi qua multas cepisset urbes, magnamq; pecuniarum vim abstillisset, dixit amicis: Federa qui 'dem violare praeter causam impium est, caeterum hostibus imponere,non modo iustum est, ac laude dignum,uerum etiam & iucundum de lucrosum. Vir bellandi auidus, tameabiniusto bello abhorrebat, nec eius suscipiendi ansam dare voluit,datam feliciter atripuit,nec turpe putauit dolis in illum uti.

qui violato 'dere periurio fefellisset de de

Ide quum parum esset instructus eatat , ro

17쪽

uit, ut quisquis pro se virum & equum praeberet, a militia esset immunis. Hac arte factum est, ut pro ignauis ac timidis diui tibiis breui colligeret & qquoso viros strenuos ac iti. bello 4doneos. Qua quidem in re dicebat sese Agamemnonis memptu retulisse, cp is a cepta equa generosa,vira diuitem, ed igna- . uum militia liberasset. Locus aute est apud Homerum Iliados ψε.

Luam iderat Anchisiaris Echetarus Mirida nono, ne huic comer iret ad alta moenia Troia . Sιd νιmanera domi, ae sis oblectare liceret.

Nam viro oper pater altitonans donarat opima . Inoluit vers pradiuitem agru Sicyonem . .

Hae sunt artes excellenti principe digii , quibus emcitur, ut quod ad reipub dignitate incolumi tatem ue necessarium est, non P violentiam inuidiosam extorqueat, sed ea dex eritate impetret,ut nec tenues gravet,& a ditioribus etiam gratiam ineat. o Caeterum quum edixisset, ut capitur nudi vendereri t, La phy ropolae, quo*munus eratres praeda titias diuendere, quod rant iussi , faciebant: ac vestium quidem 'th iuxta barbaricum morem erant splendidae, multique preti j, complures extiterunt emitores. Caeterum ipsa corpora calidida, prorsusque tene-1a ac delicata, nec quicquam virile praeses

''tilia, quippe in umbra,otio, ac voluptatibus

educat ν

18쪽

hi, quibus cum pugnatis, nuda captiuotum corpora demonstrans . Duplici nimirum a Rumeto addidit suis animos, amplissima lpe praemiorum,& hostium imbellium extremo

'ide iuri, Ludia Tissapherne vertisset in is

fuga, ac qua plurimis interemptis ia in agros regios feci met incursionem, rex Persarum plegatos, quorum praecipuus Titrauries ingentem pecuniarum vim ultro ad illum misit. petens,ut a bello desisterela Agesilaus spret, pecunia indit, pacis qui de tempore, reipub. vi ere autoritatem, ut ius habeat decernendi, quod ad tuendam ciuitatis tranquillitatem censuerit conducere: belli vero tempore non item .sibi vero iucundius esse,sii mili- Lib. ates suos ditet,il si ditescat ipse: praeterea inbue.

pulcherrimum ducere, si Graeci non munera caperent ab hostibus, sed armis pararet spolia. vox excellentis animi qui non aliud vi tutis praemium ambiret quam gloriam, nee pacem hosti venderet, fraudato milite . . Quum Megabates Spitridatis filius eximia i , sorma adolescens, Agesilau adisset aliquado salutandi gra, ac iuxta Persarum more osseu lum offerret: quod ab eo videretur admoda amari, Agesilaus auertit vultum refugiens sculum. Caeterv quii erubuisset ille, ratus se contemptui fuisse, ac deinceps salutaret est cminus: rex poenitens vitati osculi, fiaxit bo

mirari

19쪽

34 AGESILAI

mirari quid accidisset Alegabatae, F ipsa non. salutaret osculo: familiares ria derut ipse fuisti in causa o rex, qui veniente no e ceperis, sed formosi basium exhorrueris. Alioqui nucquoq; persuaderi poterit, ut tibi veniat ad os Canrine culum, tantu ne rursus refugias. Hic postea Dr. quam Agesilaus aliqua diu tacitus suo est animo cogitasset: Non est inquit, opus, ut illi r ditu persuadeatis. na ego mihi sic videor a D sectus, ut malim linius in odi rebus superior esse, quam aduersario urbein fortibus viris instructissima per vim capere. Praestantius. n. duco, ut us sibi ipsi seruet suam libertatem, quam ut aliis libertatem adimat. O vir u gerendo in alios imperio idoneum, qui suis cupiditatibus imperare posset. Quis non miretur tam philosophicum in homine militari iudicium3 Intellexit nemine esse liberu, qui seruiret cupiditatibus. Intellegit nullum esse impcrium speciosius, quam si quis animo

suo posset impera re. Hoc exemplum temperantiae multo pulchrius videbit reputati, PGraecoru leges formosorum adolescenti uiri

amore cocedant, citra turpitudinem tamen

au vim. Quanquam hoc apophthegina Plutarchus in itis paulo secus refert: Ego,inat, denuo malim illa de osculo pugnare pugna,

quam ola ' viderim mihi fieri aurea . Quo

vir ille sensit amoris flammam acriore, hoc pulchrius ducebar, non obsequi animo. at Cum caeteris in rebus esset rigidior & exacte iusti legumq ; tenax, tamen in amicorum negotiis existimabat inhumanitatis ac saeui-.tiae praetextum esse, nimium aduersus illos

esse iustum. Huius rei testis est epistola qda perbreuis,quae fertur ad Hidrieum Care 1 cri Pta, qua cuida amico venia deprecat, in huc

modum.

20쪽

APOPHTH. LIB. I. Is modulia. Nicias si nihil peceat dimitte hominem: si peccati mihi dimitte;sedoino dimit-

te. Innocentem punire scelus est, culpa interdum condonare in gratianinionesti depreca toris, humani tas est. inium enim iustitiam lem per Oporteat es e clementia temperata , quoties nacta est grauem interpellatore, deminus habet inuidiae, & plus impetrat gratia. In plerisque igr amicorum negotiis adeu modu se gerebat Agesilaus Interdum tamen magis sequebatur Reipub. utilitate per occasione oblata, si indulgebat amicitiae . . Quoda ergo die quum castra tumultuos' ἔν essent mouenda, adolescentem, cuius amore tenebatur, relinquebat aegrotum:quumq; isci blandis precibus &lacrymis illum remo- rari conaretur, versus ad eum, Quini dissicile est, inquit, simul & misereri &sapere : ma. t riens sequi qd id temporis expediebat quam Γρ quod dictabat i amicum assectus. His animium

dotibus caeteris precellebat Agesilaus. Caeterum quod ad corporis curam attine a. bat, nulla in re melius habebat, quam hi abus cum vivebat: a saturi tate quidem & cr pulam totum abstinens Somno vero sic utebatur, non ut ille dominaretur, sed ut serui. ret negotiis. Aduersum aestu autem & frigus 'sic erat instructus, ut quatuor anni tempori r bus Inicis tatu vestibus uteret. Caeterii quuin te toriis inter milites ageret, velutivnus illibet e numero, nihilo meliorem eulcitra habebat quam caeteri:illud assidue habens in ore, principis esse, noli mollicie deliciis ueri sed temperantia ac fortitudine priuatis homini bus a n recellere . Sciscitante quoda ad spartae fructus attu- arausent I curgi leges, voluptatum, inquit,cω temptum:

SEARCH

MENU NAVIGATION