Apophthegmatum ex optimis vtriusque linguae scriptoribus libri 8. Paulli Manutij studio, atque industria, doctissimor. theologor. consilio, atque ope, ab omnib. mendis uindicati, quae pium, & ueritatis catholicae studiosum lectorem poterant offendere

발행: 1577년

분량: 785페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

eum sui similibus hospitium coui unxerat. sa Ostendebat illi quidam ciuitatis cuiusdaFraui - muros bene tutos validedue extructos: cum- rari que rogasset, viderentur ne pulchri ::Pulchri , inquit, per Iouem: verum apparet in hoc paratos, ut mulieres inhabitent, non viri: sentiens no aliis moenibus rectius comuniri diuitatem, quam strenuis ciuibus .s3 Megarensi cuidam, multa iuueniliter de Made - sua ciuitate aduersus Agesilaum iactati, Ados . Iescens, inquit, tui sermones opus habet magnis viribus: Significans indecenter eum magnifice loqui, cui vires non suppetunt orationi paIes. Tantum & caeteris in rebus aberat a vulgi iudicio vir prudentissimus, ut quae cern dat alios admirari, ipse in tantum contemneret, ut ne nosset quidem, Quod euenit in Callipide. Is erat tragoediarum actor, neulti nominis, famaeque celebris apud Graecos, de . . a cunctis in pretio habitus . Primum quide occurrit Agesilao, eum 'que est allocutus : post improbe semet admiscuit his, qui simul caaege ambulabant, seseque ostentabat, ratus futurum, ut rex prior ipsum comiter appellaret. Id quum non fieret,Tandem non, inqt. agnoscis me o rex, nec audisti qui sim Agesi- Iaus autem intuitus illum, An non tu es,inquit, ille Dicelicta 3Nam hae voce peculiaris Lacedaemoniorum lingua signat mimum , hoc est, imitatorem: δώκελον enim illis simulacrum sonat aut effictam imagine. Adeo vir prudens,& omnia reipub. commodis me

aiens, nullo honore dignatus est histrionem

quamuis insignem, cuius ars ad solam parata Voluptatem, corrumpendis ciuium moribus esset accommodatior, quam erudi edis.

Huic

32쪽

Huic simile est, quod rogatus ut velletam sydirequendam , qui mira similitudine lutci- - soniae vocem imitabatur, recusauit: Frequenter, inquiens, ipsam audiui lulciniani: Significans ineptam esse voluptatem,magis deiectari ipsa simulatione,quam natura. Quemadmodum autem ipse singularimo J destia praeditus erat,ita non tulit in aliis a roga tiam. Menecrates quidam medicus,quii

desperatae quaedam curationes ipsi felicitet cessissent,populari adulatione dictus est Iupiter. Hoc cognomento ,ir arrogantiis ingenii delectatus insolentius usus est eo titulo. Tandem quum & Agesilao scriberet, nec veritus esset na c uti salutation .' Menecrates

Iupiter Agesilao regi salutem:Rex hoc offen i με sus prooemio, praeterea nihil dignatus estim FG gere, sed rescripsit in huc modum : Rex Agesilaus Menecrati sanitatem . xvi ειν Graeci dicunt,quibus bene precatur ambiguum verbum ierE in malum sonat , quum smificamus abesse sanitatem mentis. Eo verbo quidam Caesari exrrobrauit insania. Fortitudinis etiam iis rebus aduersis insi- δ . De dedit specimen .Conon & Pharnabazus' per Elassem regiam mari potiti' obsidebant

maritimas Lacedaemoniorum regiones,qua interim Atheniensium ciuitas moenibus eses et cincta.Itaque Lacedaemoliti Pharnabaeto donante pecuniam pacem ineunt cum rege, mittuntque ciuem Antalcidam ad Teribazum,Graecos Asiaticos, pro quibus bellum gesserat Agesilaus, tradentes regi. Vnde pes sme euenit,ut huius ignominiae portio rcci- tirideret in Agesilaum Antalcidas enim ini'Deus erat Agesilao: eo pace quacunque ocςasone consecit, inuidens illius gloriae, quem videbat

33쪽

Papien

Videbat bello crescere, reddique maximum ac maxime celebrem . nec tamen bive inscii citas deiecit illius animum Quin etiam cui dam dicenti, quod Lacedaemonii Medisiarent, ita respondit, imo Medi potius Laco'nis rant: Significans indolem suae genti. coisrumpi fortuna non posse . Quodam tempore rogatus, utra vir tua esset praestantior, sortitudo, an iustitia, gra-wer respondit, Fortitudinis nullum est 'sum , nisi adsit iustitia . Quod si omnes essent iusti, nihil opus fore Ortitudini Eci animum sumino dignum duce, qui nihil vi

praeter aequiriti iudicarit faciendum, rectet; perspexerit plurimum interesse inter audaciam & sortitudinem . Quum Graeci, qui Asiam incolebant, Persarum regem ex more magnum appellare . hua, inquit, re ille me maior est , nisi sit iustior ac te imperantiorὶEa sententia philoso phis esse consueuit in ore, sed hanc bellator exoremit a Dctu Notans pr posteram licentiam eorum, a Asiam incolebat, 'ius gentis corruptis moribus, dicςret sqiet: inter illos,qui improbi

sent, eos esse liberos: contra qui probi, eos rei e seruos: quod ibi vitiis licerent omnia, vix- tus haberetiit odio It terrogatus qua ratione potissimum

qui, ssequi posset, ' t apud homines honς- stam haberet famam : Si loquatur , inquit, quae sent optima , oc faciat quae sunt liqn Wissima . id dici poterat breuius , ac rursus quid absoluti iis a Itidem socrates idem Iercuctanti: Si talis, inquit, esse studeas, qu ilis haberi vis. Siquidem fucis parta gloria e

34쪽

' ApopHTu. I id. I. celebratur & hoc illius dictum principi i

bus ediscendum, imperatoris ossicium esse, erga rebellan tes audacia, erga sit bie hos be-iMρae nevolentia uti: quod idem Μ ro nobili car mine docuit: mare. r. subiectis, ct Abetare seuperris . Neque enim vere victor est , qui iracundiae Vindictam flagitanti frenum nescit imponere .

Cuidam sciscitanti, quae potissimum pueris essent discenda: Ea, inquit, quibus usuri Sapi m.

sint,&quum ad virilem peruenerint aetate. i. Recte censuit vir prudens, solam virtutem Primum ac statim a teneris 'nguiculis disci Oportere : nec ullam aeui portionem artibus friuolis dandam : quae ut in pueris habent ostentationem plausibilem , ita nec grandibus decorae futura fiat, nec ad seria vocatis utiles.

Idem quum in caussa quadam sederet iudex, di is quidem qui accusabat, recte dixi C.

et, patronus contra male, subinde tamen repeteret inter dicendum, Agesilae, decet retem opitulari legibus, perinde quasi bonam hiberet caussam,& ab ipso starent leges: ho tali. minis improbitatem interpellas Age laus :si quis, inquit, tibi domum perfoderit,' aut

vestem abstulerit, num expectaturus esses, urarchitectus, aut qui vestem contexuit, tibi sit auxilio futurusὶ subindicabat regem esse volati legum architectum, nec conuenire, ut is

opituletur ei, qui contra leges aliquid amh, i serit.' Cum pax coisset, eique a rege persarum es εο sent allatae literae, quas perses una cum Cal- a Lacedaemonem perferebat, de hospitio , uacumer, non aecepit: sed

iussi x

35쪽

D rru iussit illos regi renunciare, nihil esse necesse

priuatim ad ipsum literas mittere: caeterum.

si perspicuum foret, illum bene velle Lae daemoniis & Graecis. ipsum quoque illi pro viribus futurum amicum. Quod si deprehederetur insidias tendere, ne putet, inauit, crine si habiturus amicum, etiamsi vehementer multas ab eo recepero epistolas . cui in omnibus rebus gerendis hic unicus erat scopus,consulere reipublicae commodis .

. si Quum miro esset affectu erga liberos suos me,um dicitur aliquando arundine pro equo conscesa, una cum puςris lusisse domi. Id quum sex te vidisset ex amicis illius quidam, rogabat, ne cui diceret, quod viderat, petiusquam ipse quoque liberorum parens esset factus: festis. ue subindicans eum lusum non esse leuitartis, sed pietatis: nec hoc, quod agebat,videri posse ineptum ei, Qui modo expertus esset, quam ingens sit assectus caritatis parentum erga filios. σν Audierat socios moleste ferre tam crebras expeditiones, praesertim quum ipsi permulti, Lacedaemonios numero paucos sequerentur. Agesilaus itaque volens ostendere quanta esset Lacedaemoniorum multitudo, iussit. - . uniuersos socios simul considere permixtos 's inuicem, Lacedaemonios item separatim s ' las. Mox per praeconem edixit, ut primi omnium surgeret figuli. Hi quum surrexissent, secundo loco per praeconem iussit surgere fabros aerarios: deinceps architectos, ac dom rum opifices,similiter de aliarum artium si a. Eulos. Ita factum est, ut propemodum sociis urgerent omnes, Lacedaemonioru vero nurulus, eo quod Lacedaemoniis,qui militiae pa-

tantur, interdictum sit, orificium aut artem

36쪽

sedentariam vel exrcere,vel discere. Hoc fa- risit Agesilaus: Videtis,inquit, o Viri, quato plures nos educimus, e vos. Hoc stratas male dux inclytus demonstrauit, non per inde referre, Q. numerosum milite educas in praelium,ut si mrtem & exercitatum . In pugna Leuctrica quum Lacedaemonio- strum multi fugissent, iique legibus poenas dare deberent,Ephori reputantes ciuitatem viris desertam, egere militibus, cupiebant ueam ignominiam militibus remittere, simul A .

que seruare leges. Deligui igitur Agesilauni

nouarum legum conditorem. Is prodiens in suggestum, Ego, inquit, alias leges haudquaquam laturus sum. Neque enim his . quas habetis, aut additurus sum aliquid,

aut detracturus, neque quidquam omnino mutaturus. Sed mini rectum vieetur, uti pes,quas habetis, a die crastino robur habeat& autoritatem . Eo commento vir solers simul & praesenti ciuitatis necessitati consuluit,& periculosum mutadarum legum plum exclusit a repub.vno tantnm die legi Dus abrogatis .l Cum pugnaretur apud Mantineam , a s spmonuit Lacedaemonios, ut caeteris omissis γ tua omnibus in unum Epaminondam intende ire.

rent vim praelii, dices, solos cordatos esse si 'ros series, hos ; solos esse autores victoriet . Itaq;,si huc,inat, ceperim us,facillime cael rosi potestatε nostra redigemus, ut vecordes nulliusq; pcij, qa & euenit. Na inclinate ad Epaminodam victoria, quum nonnullorum fuga fieret, adhortanti illi suos & a fugα reuocanti , Lacedaemonius quispiam letale vulnus inflixit. Eo prostrato qui erant cum

Mesilao a fuga reuersi, tam ancipiti Mase

37쪽

te cum hoste depugnarunt, sic tamen ut murtis inferiores Thebani, multo praestantiores Lacedaemonii viderentur. Hac arte prudentia ducis consuluit incolumitati suorun i ,

qui fuerant haud dubie perituri. Simul trulud docuitrin bello plus habere momenti v-

. num vere prsidentem & cordatum , quam turbam imprudentium . rQuii Spartanos pecuniae deficerent ad belpiei pa tum, eo quod aleret externum militem, Age Diam. silaus in AEgyptum profectus est , ab Thaco A gypti rege accitus stipendio. Caeter ii Agesilaus ob corpus incultum ac vestis vilitatem venit in contemptum eius gentis hominibus , qui sperarant se visuros Sparta

regem talem, qualis esset rex Persarum. corpore decentissitne ornatum, perperam lane de regibus sentiens, quos externo cultu putarint aestimandos potius, quam animi vir tutibus. Nihil ille quidem de cultus ac victus simplicitate mutauit, sed interim ostendit, maiestatem, dignitatemque regiam, non vestium splendore , sed prudentia ac fortitudine parari oportere . Quin eodem factoli declarauit insgnem erga patriam pietatem . , qui ob publicam utilitatem non grauatus se . in AEgyptum proficisci: nec aetatis iam serς ac vergentis ad annum octogesimum excusatione uti voluit, quo minus apud barbaros stipendium faceret, modo reipublicae sub-Deniret. Athen us hoc modo re narrat: Age,

silaus in AEgyptum profectus Tacho regi laturus suppetias, quoniam corpore erat pusillo, his verbis a rege contemptus est : Pa turiit mons, Iupi ter metuit, at ille peperit murem . Id ut audiuit Agesilaus : Ad

. . Eost,

38쪽

APOPHTH. LIB. I. 33

post, quum illi non adesset Agesilaus, regno

pulsus confugit ad Persas. Caeterum ubi quos educturus erat in acie 1s conspiceret ob imminens periculusorinid losos, partim lypter hostium multitudine,

erant. n. numero ducenta milia, partim ob

ipsoru paucitate; decreuit ante conflictu rε diuinam facere, veluti captaturus auspicia ab extis: itaq; non cosciis caeteris, laetis manus volae literis in uersis victoria inscripsit, G. deinde iecur ab aruspice acceptu, supposuit manui, quae clam scriptura habebat, diuq; . tenuit finges interim se deliberabundii, ac dubitantis speciem prae se serens, donec literarii figurae iecinori imprimerent: moxii, militibus, quos in acie educturus erat, ostendit, dicens deos his literis certo portendere victoria. Illi vero existimantes sese certu habere signit futurae victoriae, vehemeter animati sunt ad pugnam . Hic dolus inulto pI

valuit, quam oratio, qirauis,s lixa ac meditata. Et noc stratagema est,no apophlegma.

Curn hostes Agesilai exeicitu fossa cin- gerent, id quod facile poterant ob multit

dinem. ac Nectabius, cui suppetias ferebat, censeret erumpendum, eccum hoste conserendas manus, ne quod instituerent, perficerent, ille negabat impediendos holles , qui pares hostibus esse studerent, non superio- ς- res. Siquidem fossa utrisq; adimebat conflugendi coriam. Porro quum parum abesset: quin fossa coiret, per hoc angustu interuallum instruxit, quod erat reliquum militu: ac inter partes commissa pugna vertit illos

in fugam, hostiumq; ingetem strage edidit

39쪽

νν Decessit ab Agypto patria repetens, morbo implicitus in portu qui Menalai dicit.' Moriens autem mandauit iis qui aderant, nequam fictilem. aut alias imitatam corporis sui imaginem facerent: Si quod, nquit,ptaesarum facin us gessi, hoc erit monume- se ' tum mei. Sin minus, ne omnes quidem statuae, quum sint vilium ac nullius rei opifiacum opera, illustrabunt mei memoriam . Crebro solet in concione admonere milites suos , ne captiuos ut facinorosos cruciarent, sed ut homines seruarent. Infantibus et in bello captis prouidit, ut in unu locum comportarentur, ne mutatis castris relicti perirent. Eandem curam impendit se-Hμ o nibus captiuis, ne qm sequi non possent, vito canibus I apisve discreperetur . H C autem humanitas illi non solu alio veru et captiuorum miram beneuolentiam eo ciliauit. EX PROBO IE MILIO. Apud Coroneam Athenienses, ac Boeo- γ' tios cu suis sociis Agesilai iter impedire conatos graui praelio vicit. Ei victoriet a se magnificae multum laudis apposuit religionis exemplo. Multi e praelio confugcrant ad te-plum Mineruae . De his rogatus quid velleth fieri Agesilaus,vetuit illos violari, quum in eo praelio vulnera aliquot accepisset, videbaturq; vehementer iratus omnibus, qui tum arma aduersus ipsum tulerant, tamen plus

apud illum valuit relisio quam ira. Nequet. - . hoc solum in Graecia fecit, ut templa De' et ' haberet sancta. versi etiam apud barbaros ες ' sum a religione sitnulachra, arasq; co secrλ-uit, uasi i haec nulla essetius belli. Itaq; P- clare solit' est dicere, se vehemeter admirari, eos no haberi sacrilegio numero e lederent

40쪽

ret ipsis supplices , ac es Deos obtestantes: nec grauiores sumi poenas de his si religi nem minuertat, quam Q templa spoliaret. Accipe nunc exemplum fortitudinis cle- δ. Inentia temperatae. Posteaquam ingeri strage fresistet Corinthiorum vires, eosque intra1noenia compulisset, multis hortantibus, Vt rate P. urbe oppugnaret, negauit id suae virtuti puenire, qui peccantes ad ossicium cogeret; no ab nobili minas Greciae urbes subuerteret. Vt hoc est eximi cuiusda moderationis, ita qradiecit, admirabilem viri prudentia arguebat: Si, inquit, eos extinguere voluerimus, qnobiscum aduersus barbaros steterunt, Pr ipsi nos expugnauerimus , vel quiescenti . bus hostib qui subuersis sociis nullo negi tio, quando volent, nos opprimerent D minitatis cuiusdam videtur quod adiise iociam . Mutini adornaretur expeditio apud Leuctra, quae Lacedannoniis fuit luctuosissima,Agesi laus quum a plerisque urgeretur, xvi exiret, profici sci noluit herinde quasi calamitate irrecuperabile animo pr lentiret. Rursus accipe solertie reipub. salutatis ar φδgumentu.Cu Epaminondas incredibili impetu Spartam urbe inuaderet, ac ciuitas careret m qnibus, aliquo t adolescelesti ostiuaduetu territi statuerant ad Thebanos tracfugere, iamque locum extra urbem editu

occuparat. Agesilaus perpendens actu fore At 8 de ciuitatis incolumitate, si sensisset popii iis Ius aliquos ad Thebanos transfugere conari, dissimulans cum suis ad adolet centu turma in peruenit: ac perinde quasi id bono animo fecisset, collaudauit consilium, P ea Iocu occupassent: sibiq; i aio fuisse dixit idefacere. sic adolescetulos ficta laudatione te

SEARCH

MENU NAVIGATION