Apophthegmatum ex optimis vtriusque linguae scriptoribus libri 8. Paulli Manutij studio, atque industria, doctissimor. theologor. consilio, atque ope, ab omnib. mendis uindicati, quae pium, & ueritatis catholicae studiosum lectorem poterant offendere

발행: 1577년

분량: 785페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

perauit, & adiunctis suis comitibus locum tutum reddidit. Etenim qui transfugiendi

con silium clam ceperant, videntes maiorem adiunctum numerum eorum, qui eius consilii fuerat expertes, non ausi sunt sese commouere: eoque libentius conuenerunt,

latere arbitrabant, q cogitarat. Absq; du-sio Sparta non erat futura Sparta, nisi tum Ages laus celeritate consilii salutem ait lisset. Eadem arte & iuuenili lcmeritati r

medium adhibuit pro supplicio. AGESIPOLIS CLEOMBROTI. 3 Agesipolis Cleombroti filium quum qui Dcume- piam apud ipsum ceu rem magnificam p-ιeri dicaret, quod Philippus Macedonum rex I-tra pauculos dies subuertisset Olynthii: A qui per Deos, inquit, talem ciuitatem longe maiore temporis spatio non extructurus cst: Significans multo regalius esse condere Vrbes, quam conditas demoliri. . Cum alius quidam dixisset, in sum, cu rex' esset, cu aequalibus suis fuisse obsidcm,nori liberos aut uxores eorum, velut hoc csset regi dedecorosum dari in manus ac ius ali OU, uum alii reges soleant uxore ac liberose dare obsides: Et quidem iure, inquit, Optimo: par est enim, ut nos nostra ipsorum feramus errata: Subindicans si quid calami tatis accidit in bello aut in repub. regii vitio accidere, eoq; iusta esse, ut hi poti nimii. puniantur, per quos venit calamitas. is Idem quum e Sparta iussissct mitti catulos, ac rei pondisset aliquis, no educari apud LacedaemonioS catulos: Ne viros quidem i-- quid fluit, autea, atqui nunc scri coepit. Festiui φ ter indicabat in repub. bene instituta om nia proficere i melius. Olim Lacedaemonii aegre

42쪽

αgse sua tuebantur, post ausi sunt reges ac gentes procul semotas bello lacessere . Quemadmodum aut recta institutio viros reddit bello & reipubl. utiles, ita canes ad . . venatum habiles reddit educatio .

AGEsIPOLIS PAVSANIAE.' Ages polis Pausaniae filius , quum Athe- εσnienses querimoniarum, quas cir ipso mutuas habebant, arbitram delegissent Μega missrensium ciuitatem, quae controuersia inter γοιδ. Cos componeret: Turpe .inouit,s Megarenses melius norunt, quid iustu sit, quam hi qui se Graecoru duces ac rectores pr stitis. sent. Megaren ses apud Grςcos male audi bat, de quibus iactat si est, P neq; primi ensent, neq; secundi, neq; te: iij, neq; quarti, neq ; ullo in numero, quu Athenienses ple- rq; Gr ci imperarint. Ab ipsis igitur quibui cu litem habebat rex, volebat finiri dissidiu, simuI declaras, & quam sue fideret cauJ sae, & quam aduersariis non dissideret, malens clari sit me ciuitatis i udicio vinci, quam

Megarensium arbitrio vincere . 'AGIS PRIMUS. Agis Archidami filius, quu Ephori quoda ιν

aempore dicerent, Proficiscere iuuentutem ιγ Aetecum duces ad huius patria: nam is ipse te in tui perducet in arcem et Et qui co uenit, inquit,h Ati.

Ephori, tot iuuenes ei credere,qui sua ipsius patriam prodidit 3 Grauiter admones nihil illis tuto credi, qui in patria perfidi fuerint. Interrogatus a quodam, quod disciplint ti. genus potissimu exerceretur apud Sparta- Hoe nos: Scire, inquit,& imperare & ferre impe- tradictsi Itum . Athenis enim complures disciplinae colebantur , curiosae magis si ad recta apo. .ν gubernandam rempublicam necessariae. O 1.

43쪽

Fortiter de illud dixi sie fertur, Lacedaemonios no Q portere 2 contari, quot sint laostes, sed ubi sint: Significans no a militii numero Den de reivi oriam , sed a fortitudinc, reiq; gercnde celeritate. Statim enim congredi vult, qui quaerit, ubi sint hostis . Apud Mantinaeam quibusdam dissuade- tibiis ne cu aduersariis, quod numero plures essent, constigeret: Cum multis, inquit, pugnet Oportet, qui multis velit imperare. Cui da sciscitanti, quot essent I acedaemoni j, Quot satis sunt, inquit, ad propulsandos malos : osten dens magis referrea fortes

viros habeat ciuitas, quam quam multos. Idem quum praeteriret Corinthioru Ino nia, conspiceretque vehementer excelsa mi

nitaq; , & in longum porrecta spatiio Q me

sunt, inquit, mulieres hunc locu incoletes innues fortibus viris no esse opus moenibri

Cum sophista quispiam apud eum dixisi

set, oratione esse rerum omnium pCesta tissimam, videlicet praedicans arte, qua profitebatur, Ergo, inquit Agis, tu quum taces, nullius es preti j: lignificans multo praeclarius esse res magnificas gerere, quam habere lingua ad magnifice loquenda expedita. Vicerat Argivos praelio, qui post redint gratis viribus rursum ferociores illi occurrebant. Agis itaq; conspicatus multos e sociin turbari: Sitis, inquit, bono animo viri. Cum enim nos qui vicimus, trepidam', quid facere cesseti 3 eos, a. a nobis victi suntὶ Eo dicto ducis solertia Stinus reddidit animu suis Peculiaris erat Lacedaemoniis verborum paucitas, unde & ab ea regione breui loquetia Laconismus dicitur. Cum igitur Abderitarum legatus apud Agide multa loquutu ,

44쪽

via tande dicendi fine secisset, rogaretq;,ad

ciuibus suis esset renutiaturus : Αgis, Illud, inquit, renuntia, quatum temporis tibi fuit opus ad dicendum, tantum me silentem audisse. Hoe dicto exprobrauit stolido oratori inane loquacitatem, responso indignam. Quibusdam Elcos hoc nomine praedica- - δtibus, quod in certaminibus Olympiacis essent iustissimi: Quid, inquit, magni, miriue faciunt, si intra quinque annos vuo DPqq. tantum die se iustos praestantὶ Non puta- hat vir sapientissimus in eum competere iustitiae laudem , nisi qui per omnem vita, in omnibus actionibus iustitiam coleret. Quu quida apud illudicerent, esse non ut , di Ios aigenae familiae, qui ipsi inuiderent: G: Ihuidia minam igitur, inquit, habebat molestiam, vorata. quos & sua ipsorii mala discrutiabui, atq;

insuper tum meis, tum amicorum meorum

bonis torquebuntur. Isagnifica vox declaras eos, quos habet inuidia, magis esse misericordia dignos, si ira, propterea P inuidus abunde dat poenarit,etiamsi nemo ulciscat. Cuidam consulenti, ut hostibus fugienti- ρbus daret transitum: Et quomodo, inquit, σμ pugnabimus cum his, qui ob fortitudinem manent, si non pugnamus cum fuste tibiis 3 Existimabat vir animosus, aduersus hostes

nullam praetereundam occasionem .

Cum de Grecorii libertate quidam in me ''dium adduxisset, magnifica q uide, sed factu perquam dissicilia: Tua,iquit, verba hospes Simiti opus habet viribus & pecunia: perquam scite declaras frustra de his verba neri, ad quae iam raperficienda non suppetit facultas. In consultationibus enim non solum spectanda est, apoph.

od sit factit pulcherrimit, sed ed fieri possit.

C iiii Quodam

45쪽

. ne Lacedaemoniis pateat iter in Graecia: No' Dis inquit, o hospes nostra patria sussicit ad illic vivendu . Ρectus ad utrunq; paratu,& ad proferenda imperita, si c6tingat, &ad boni consulendii fortuna licet mediocrem. δ Perinthioru orator in Lacedaemonia missus,quii apud Agide dixisset ad modii prolixe, ubi perorasset rogauit eu, qd esset y Nn-υ,-ri thiis renuntiadu: Quid aliud inqui nisi mrinia. tu Vix dic edi fine feceris, ego vero tacuerim Hoc apophthegma simili mii est illi, quo superi' Abderitae legati multiloqui ii taxarat. , Cum legatione susceni Tet, solus ad Philippii profectus est. Is ubi admiras dixisset,

rii. . ni, inquit, ad vinuὶ Grauiter taxauit aliorum principii ambitione, si sumptuosis ac sple-didis legationibus exhauri ut aerarium, quia unus vir cordatus possit totum hoc praestare, quod Reipub. interest. 3 Q uum e senioribus quidam vides priscas leges & instituta vetera aboleri, & alia pra- . ua Cuccedere, atq; ob id res Spartanoru in- uerti, q summa fuerant in imum deiectis,& conteri : h e quit apud Agidem iam senεLqud. deplorarer, ioco re Cpondit: Si fit, inquit, qa

narras, recto ordine res procedunt. Siquide ego puer a patre audiui, Tiam tum illis t poribus res in uerteretur. Itaq; si rursus ii ueritin tur, redierunt in locum pristinum. Hoc qui de ille ludens. Caeterum serio dic

. bat se puem hoc quoq; accepisse a patre, nihil esse mirum, si psentibus sirccedant deteriora: sed mirandu, si succedat meliora, aut fimilia. Notauit peculiare senibus quae relade rebus in deterius prolapsis,.simul i, rerii

46쪽

humanarum hanc eme naturana , ut Vsque in peius degenerent. Rogatus a quodam, quo pacto quis liber tatem sua tueri possit: Si morte, inquiti coia Et tempserit. Hoc si caret, potest ubiq; quod re si leoctum est sequi, nec est,quod timeat im nro veturbos. qui ut extrema moliatitur. nihil aliud p/

possunt, quam occidereo 2 δ in πορθ-I

'Agis iunior, Demadi dicenti, in enses La jeonici ob bieuitate E circulatoribus, ac prae .stigias imitantibus deuotaretis': Atqui nis, inquit. ensibus Lacedaemonii assequuntur 'ς hostes logioribus armatos gladiis : declaras no referre quo quid apparatu sat, sed qu tu efficiatur. Siquide hoc speciosior victoris rioria, quo min' habuit psidii pter virtute. Quemadmodii ad improba subinde ast σcontante, quis esset inter Spartiatas vir optimus : Qui tui, inquit,est dissim uimus. Indi Lib M. gne tulit vir generosus est de virtutis pstat, ita loqui, qui ipse emet vitiis obsituς.

AG Is VLTIMUS. Agis Laconicora regii ultimus, 2 insidias rcaptus, ac pr ter meritu ab Ephoris condenariis, quu ad laqueum duceretur, coni puceretq; quendam e lictoribus flente ob indignitatem rei, cuius cogebatur esse minuster: Desine, inquit,b homo vice mea fiere. Nam sic moriens praeter ius & aequum, me Fortia

Itor, feliciorq; sum his, qui me occidui. Ηm i tiloquutus vltro Ilum laqueo induit. Quo nemo Stoicorum docuit quicqua fortius, in hoc ille iuuenis non verbis, sed re praestitit, felicitatem omnem solo honesto metiens, eosq; iudicans in feliciores, qui iaciunt iniuriam, quam qui patiuntur.

47쪽

AEa retibus rogantibus,ut sibi in re quapia iniusta adesset, recusauit illis aliqua diu. Cetterhm quu instarent, hunc in modu responN . i dit: Donec esse apud vos, nulla omnino i

neba iustiti et scientia: Verum ubi me patrieres e. tradidistis, patriaeque legibus,insuper dcius

Grauἱ- tia.& honestate pro viribus docuistis,cona. De. bor huic magis ob teperare, si vobis. Et qM. , quidem haec est vestra voluntas, ut quaesiit Optima, facia: optima vero sunt,q iusta sui, . quu homini priuato, tum pretcipue princire, patum gereti: q vultis, faciam: quae dicitis, . 'i negabo. Narrant Agidem puerum in summis deliciis fuisse educatum: sed simulatq; adolesces etiamnum ad reip. gubernacula admotus est, incredibili mutatione, reiectis pristinae vitae voluptatibus huc totu ani m uadiecit, ut Sparta Barbarop ac Graecoo moribus corruptissima ad pristinam frugalitatu ., euocaret: q res illi fuit exiiij causa. Vtinam aut caeteri Principes, quoru prima aetas fere luxu, deliciisq; corrupit, salte cu Agide tum animum vertat ad bonam fruge, quu regni habenas accipiunt' atque hanc formam s

quatur, quam praescripsit Agis, si quis quid petat ab ipsis , quod legibus & honesto aduersat. Nectit egregi iuuenis morosa atq; aspera recusatione contristavit parentum animos, sed mira ciuilitate riidit, se magis illa i hoc pacto obtuperare pare librat faceret,qa illorum perpetua voluntas optabat, quodque semper essent probaturi, quam n Prae

k., ' λςnti affectui indulsisset.

ἡδε; in carcere rogaretur ab Eph . . Io, num poeniteret eorum, quae gessasset, imeῆs Iespondit, se nulla tangi poeniten tia consili j cum prudentia, honestoque C

48쪽

iuncti, tametsi no ignora et se morte pmii loco rei a turii, sci es ipsam virtute abii de magnu esse sui pini si, qui ctiq; sequat euentus. Agesii laus Ephorus, quum ipsius suasu factu esset,ut fieret ommu debitorii solutio , iamq; tabulis in forum clarium coportatis ignis esset iniectus, ac flama exurgeret, caeteris creditoribus moestis insultabat dicens sentiqua clari' lume aut igne vidisse puriore. Debebat enim ipse plurimit, & erat agroυ praedives, nihil tamen cuiquam soluere habebat in animo. Extrema improbitatis est linea, etiam illudere, quos afflixeris. ALCAMENES. Alcamenes Telecri filius cuida percolati, quo pacto quis optime regnu seruare ponet: Si lucrum inquit, non magni fecerit: i5ge, lateque dissenties a malis principibus, non alia magis ratione principatu constabilire studet, ab attenuandis ciuium, suis augedis opibus, quum iustitia & aequitas maxirae reddant diuturnum imperium . Alio quodam rogate. quur a Nessent is ob Iata munera recusasset: QD,si recipissem.iquit, cum legibus pacem habere non pol ram. O mentem regno dignam, qus magno obuioq; lucro legum autoritatem anteposuit. Et ubi sunt interim, qui clamant, quod principi placuit, legis vigorem habet,&pria - cipe dare qui de leges, at non teneri legibus Cum quidam illi obiiceret, quod parce, frugaliterq; viveret, quit facultates amplas possideret: Decet. n.inquit,eu a multa possidet, prorone,non pro libidine vivere:Significas perniciosas esse diuitias, nisi adsit animus diuitiis superior, a possit earum usum, . non ex copia, sed ex necessitate moderari. AN

ier.

49쪽

AN AXANDRID AE

. Anaxandri das Leontis filius, cuida ace Sapiλ be fereti, P cogeret urbe exulare: Ne, iquit,reri vir optime exhorrescas exulare ciuitate, sed itistitia exulare horrendu ecl. Sensit non esse mi seros, si bus pler meritia incolumiq*in noceria accidit aliqua calamitas, sed eos. - . vere deplorados, si sua Osite discesserui ab honesto, etiamsi nulla sequatur calamitas. δs Cum quidam Ephoris opportuna qui de loqueretur, sed pluribus quam sat erat: Loqua- Ana Xandridas, Hospes, inquit, re necessaria eis s. in no necessario uteris : significas qd a se rectu est & utile, no egere prolixa oratione: ur Ipsa causς bonitas facile seipsam c5medet. ac Percontanti cuida, cur Lacedaemonij Helotibus sic apud illos dicebant, quora cO ditio media erat inter seruos & ingenuos Icomit terent colendos agros, ac non ipsi po-ση tius eos colerent: Quonia, inquit, non ipsO- ru catusa, sed nostra Helotas nobis com p rauimus t videlicet stultitiam eorum taxas, . qui mancipia ad ostentatione alunt' otiosa, di seruos socies ac ministros voluptatu. h bere malunt, si frugiferis operis occupatos.

7 Alius quida quu dixisset gloria ac cel bre nomen nocere, eoque felice esse qui illud effagerit: Ergo, inquit Anaxandridas, si v ra loqueris, qui nentia perpetrant felices erunt. Nam qui fieri potest, ut qui sacril

gium committit, aut aliud iniustu facinus spetrat, gloriae cura habeat 3 Notauit eos, qui sic contemnunt laudem, ut interim per ignauiam nihil gerant laudabile, quum eximiam virtutem honesta fama comitetur ultro, ac generosis animis amor laudum veluti stimulus ad pelara facinora sit innatus.

50쪽

Mij cuipiam percontanti, quam ob causa δ' Spartani impavide semet exponerent peri- Trusculis: u'niam, inquit, pro vita timere con ter. Gescimus, non aliorum more expauescere: Significans moderatam vitae curam addere calcar ad fortiter agendu,immodicum mox

tis pavorem ab egregiis factis deterrere . Cuidam ab ipso sciscitanti, qua ob rem ιν seniores apud Lacaedemonios plures dies sumerent ad cognoscendum i causis capitalibusin si quis fuerit absolutus, nihilo min' obnoxius sit legi: Ideo, inquit, pluribus diebus cognoscunt,am si in capias discrimine i r . errauerint,nou eu corrigendi consilii pote- μυς stas; oportet autem a causa liberatum obnoxium manere legib luod fieri potest, ut se- .cundum eandem lege liceat aliquid rectius

de reo statuere L . Hoc temperamento pro uisum est, ne vel occidatur innocens , vel .

effugiat nocens : qui quamuis errore ludiacu sit absolutus, potest eadem lege denuo conueniri, penasque dare legibus. ANAXANDER. Anaxander Eurycratis filius rogati cuida, 'quar Spartani non colligerent pecunias in dit aerarium publicii: Ne, inquit, corrumpatur, grς qui facti fuerint illarum custodes . in iam male consulunt integritati suae, qui priuatim pecuniarum vim in arcam recondunt, si vir prudens ciuium suorum moribus ti- inuit a pecunia publica, cuius tantum erat custodes futuri, non domini.

ANAXILAS. Cuidam admiranti quoi Ephori regibus non assiugerent, prae serti ni a regibus constituti : Ob hoc ipsum , anquit Anaxi- .las,quod Ephori sunt. Magistratus est apud V

SEARCH

MENU NAVIGATION