장음표시 사용
131쪽
quam virtutis. Lacedemonius non putabat te ob id deteriorem, victus esset. Dicti a Igutia sita est in ancipiti voce: nam di meliorem significat,& potentiorem siue superiorem. aut praesta nitorem. Is vere inforior est, qui honesto vincitur. ra retoli quondam ingressi regionem Laconicam, abduxerunt quinquaginta seruora milia. Vnde Laco quispiam lenior festiui . ter dixi me fertur: Μagno bono fuerunt homstes Laconicae,quam tanta turba levarunt. υ Moverat apud Lacedaemonios, ut rex hostes aggrederetur,praecedente quopiam gestante coronam,qui in certamine victor aliquando tulisset corona. Cum igitur Lacon quida in Olvmpiis magnam pecuniae Vim respuisset, sed multo eu sudore deiecto am uersario corona tulisset, cui da diceti, Quid emolumenti tibi adferet victoria o Lacon λille ridens di alacer respondit, Ante regem inquit. coronatus incedens, pugnabo cum hostibus. Generosae mentis est, laudis am re teneri potius quam pecuniae. 7 Miles quida Lacedaemonius quum pro-- strato hostis insideret tergo occisurus, rogatus. ut se verteret, & in pectus potius strin- .geret ensem: rogatus quid ita, Ne amasius. inquit, meus erubescat, si viderit aversis . confossum vulneribus.7s Lacon quidam ad Rhodium Diagoram,
qui in Olympiis & filios , & ex filio filiaq;
nepotes vidisset coronari: Μorere, inquit, Diagora, non in olympum ascendes 3 Se ties tum optimum exire de vita, quum res sunt prosperrime. Ita Plutarchus in vitis et Meminit & Cicero in Tusc. quςst. lib. I.
is Laco zda Psdagogus pueri cura suscepta quum
132쪽
quum interrogaretur, quid esset illu docti, i ;rus, Essiciam, inquit, ut honestis delecteturi turpibus offendatur. Nihil efficacius ad voram felicitatem, quam amare virtutem propter se,odisse vitium propter spartanus quidam interropa tus, quod eo νν ferrent utilitatis, pueris adhibiti paedagogi: Essiciunt, inquit,ut quae sunt honesta, eadepueris fiant etiam iucunda. Agesillaus dicebat sibi iucundum esse iam νε dari ab his, qui non vererentur & vitupera te, si quid displicuisset.iΤales. n. si quid la dat, iudicio laudat, no metu aut adulatione. Demonides amissis furto crepidis, preca- rstus est, ut eius qui sustulerat. pedibus conuenirent. Visus est bene precari, quum illi magnum precaretur malum, videlicet pedes distortos, quales habebat Demonides. LV Lacedaemonii quu Smyrneis egetibus co- tomeatu misissentiatque illi beneficiu verbis attollerenti Lacedaemonii sermonem in te rumpentes, Nil magni est, inquiunt:Ηaec. n. collegimus unius diei prandio nobis & it mentis detracto . Gratius est beneficium, qa cxtenuatur, ab eo qui confert. Ni qui quod Iargiuntur, exaggerat, qui plerisque mos est, bonam gratiae partem amittunt. Lacydes Arcesilai familiaris Cephisicra' et ii crimen laeta maiestatis deprecanti, un, cum reliquis amicis aderat. At quu accusator anulum exhibeti s agi tare si per que coargui poterat: isque clam in terram demisis. det, Lacydes senties pede imposito texit. I ficiatus est igitur Cephisicrates &absolui'. Mox reo iudicibus, ut mos est, ageti gratias, quidam e iudicum numero qui viderat, iusint ut La di quoque gratias ageter.
133쪽
sta Arcesilaus quum arderet podagrae dolo mbus, eumq; Carneades inuisisset, atq exiret tristis: Μane,iquit, Carneade, nihil enim illinc huc peruenit, ostensis pedibus di pectoctore: Sentiens pedes quidem dolere, sed a-- nimum dolore vacuum ess P.
ν - Ad publica eo uiuia ingre 'teribus, qui nasi tu erat maximus, singulis ostendebat fores. tiun . dicens, Per has. nullus egreditur sermo: asmonens nihil effutiendum, si qui i liberius dictu in esset in conuiuio. Hunc morem ii, stituit Lycurgus. a Quoniam apud Lacedaemonios i n sum- mo pretio erat ius, quod illi nigrum appellarat, adeo ut seniores hoc conteti non demderarent carnes, sed eas iuuenibus cederet. Dionysius Siciliae tyranus dicitur huius gratia coquum emisse Laconicit eiq; mandas. se ut sibi hoc ius appararet, nullis parcens
Fae rei impendiis. Quod ubi rex gustasset, ac displiatralia cuisset,eXpuit. Tum coquus,Hoc, inquit, ius praeon o rcX sumendum est, posteaquam te Lac inmei, num more exercueris, & in Eurota laueris.
Fefiuius hoc narratur a M. Tullio Tusciit quaest. lib. v in hoc varias a Plutarcho, quod scribit illum Spartae in phi ditiis coenavisse ac a coena negasse sibi nigru illud ius, quod Cenet caput erat, placuisse: tum qui illud coxerat rerpondisse, minime mirum si dia spicuisset condimenta enim deesse: ac Di Myso rogante, quae tandem illa Labor, . inquit, in venatu, sudor, cursus ab Eurota, iam i
134쪽
sames, filis. his enim rebus Lacedaemonio- .rum epulas condiri. . Lacedaemonii posteaquam moderate bi- 3 herunt in conuitii is publicis, discedunt abs Tene - . que isda: non . n. fas est illis ad lunae incedere, nec hac via, nec illa, quo consuescant in tenebris noctuque fide ter x intrepide ire . Iii interdit in bellis usii venit, ut necesse sit. . Iide literas quide discebat ad usum, caete- ras verb disciplinas exoticas eiiciebant, nec minus homines harum profesbres, quam ipsos libros Haec putem erat illorum erudi- tio, bene Parere magistratibus , patieretem se esse laborum, &in praelio a ut vincere, aut mori. Hoc animo fuerunt olim & Romano--. Iuria quidam, qui philosoplios Graecos urbe pepulere. Τ ςuriosis discipliniis auerteret iu- uuiu te in ad ocium & ignauiam, redderetq; . ad disserendum quidem inmuctos, adgere da vero reipub munia inutiles. Perseuerabant absq; tunicis vestem uni- scam accipientes corporibus squalidi, quip Frugι-pe a balneis 5c unguentis fore i to u abicine ii r . tes. Nemo tales facile invadit tum inopes, tum duros : nec malis artibus cogebanturrem quaerere, qui tars paruo contenti liant. Haec Lacedaemomi qui nec philosor lio sum .idogmata, nec Christum nouerant, di non Pa . det nos delitiarum nostiarum 3Iuuenes vero Eusa tim ac turmatim dormiebant supra stibadas, herbae genus, quas νις ipsi sibi congerebant arundine apud Eu- .iIOtam nascente, cui suma no serro sed in .nib' defringebat, Per nyeme veris sustern 'bat sibi, quos vocant Lycophones ac stiba.dis commiscebant, quod ea materia caloris quiddam habere videretur. Vbi sunt nuc
135쪽
setoto corpore plumis anserinis indormi tes querunt ob duri ciem sibi dolore latera Amare puerovindole, a ,sbo ingenio vi-.om, debatur,nmissum illis erat: caeterii abuti il- animi. lis turpi stimum habebat,quasi corpus adamaretur potius quam animus . Quod si sis' accusatus esset, quod parum honestam caillis habuisset consuetudinem , is per Demvitam infamis erat, & a publicis honoribus
submouebatur. Hoc non solum in pueris, quorum aetati consilens lex permisit grari dioribus amare, sed cit, tu pirudinem, I cum habet, vertim etiam et in coniugibus. δ Mos erat ut adolescentes quopiam abituri, a senioribus interrogarent, quo irent, dei. . ad quid: obiurgabata sit,qui vel non responderet percontanti, aut friuolas causas recitaret. Senior qui non obiurgarat adolescente ipso praesente delinquentem , eidem poenae erat obnoxius, qua daturus erat si peccasset ipse. Caeterii qui obiurgationem moleste fe-
Iebat, in magno erat probro. Merito puer 'rum errata imputant iis , quorsi partes erat ea vel arcere, vel corrigere . Simul aut magna necessitas habebat seniores, ne quid i stibus adolescentibus praeter decorum committerent. Nain qua fronte obiurgarent i
niores, si ipsi senes essent obiurgandi λ, Si quis in peccato deprehensus fuisset, is
cogebatur aram quanda, quae erat in urbe . circumire, ac vituperationem interim in ipsum com pC sitam canere, quod nihil aliud erat, a seipsum sua voce obiurgare . Ingenui pudore & laudis amore melius ducunt a honesta. Virgis aut flagris c di seruile est . Quin & ille mos erat, ut iuuencs no sola suos quisq; paretes reuereretur, hisq; dieto
136쪽
audientes essent, verum etiam ut oes seniores vererentur, tum devia cedetes, tu . sedi- bus assurgentes, ac praetereuntibus illis taci- ti quietiq;. Quare factu est , ut quisq; , non quemadmodum fit in aliis ciuitatibus, i 3- Prios modo liberos , seruos ac possessiones commautoritate haberet : verum et in amico a nitas. vicinou liberos ac possessiones Pinde ius haberet atque in sua propria: ut Omnia si maxime inter se coi ter haberent, ac aliena a nque non aliter qu in sua curaret. Intelle- . xerunt illi quantam utilitatem haberet c5btas, non adacta. sed ex mutua beneuolentia proficiscens . iniod enim a Pythagora proditu est amicorum communia esse omnia, id illi volebant in repub. sua quam latissi me patere. Omnes enim ciues inter se amici sunt multo mastis omnes eadem profec- . . . si religionem. Postremo inter omnes homines ob hoc ipsum quod homines sui, in te cedere deberet mutua beneuolentia . Caeterum puer abs quopiam castigatus, s querelam ad patrem detulisset, turpe erat patri, si hoc audito non iterum filium cine .
dasset. Siadem ex institutione maioν habe- Tilli bant hanc de se mutuo fiducia , ut crederet 8 inanemine esse, si cuiusqua liberis, quos usq; pHr. 33 suis habebat, quicqua imperaret inhon stum. Prima aetas', qm nondum sentit quid turpe, sid honestum, verberibus eget. Solet autem pueri a praeceptoribus caesi apud p retes queri de crudelitate eorum , a quibus castigati sunt. Ea res quoniam minuebat
aliorum seniorum autoritatem , hanc fe- stram oces userunt liberis sus, ut omnium seniorum eadem esset in pueros au- toritas , quae patribus . ι . I ij Fuca
137쪽
Furantur illic pueri etiam ex esculentiis. quicquid possunt discentes dextre imponere vel dormientibus vel indulgetius sua sestiatibus. Deprehem p na erat Vapulare dc surire.Dat em illis coena squam tenuis, quodsi suopte ingenio depellunt inopia, cogant audaces esse & callidi. Hoc erat quur cibi inopia pmerentur: quin ob id etiam dabat illis vi chus exiguus, uti consuescerent nundexpleri ad latietatem usque, sed famem to- Ierare possent. Siquidem hac ratione existiam abant illos & ad belliam utiliores euas ros, si valerent, & post toleratam inediam perdurare in laboribus: quin & temperati rςs vilibusq; contentos fore, si Iongo te inpore minimis impendiis degerent: Insuper ciatra obsonium assuescerent vivere, & quemuis cibum appositum boni consulere, existimabant corpora fore tum salubriora, tu maiora: subtracta cibi copia pferret ad Sceritate, dum non depressa corpora tolluntur ralium potius quam in latum , reddunturq; etia pulchriora. Tenuis. n.& gracilis corporum habitudo obsequitur artuum momento: obesitas vero ex cibi copia collecta, propter grauitatem obsistit. Ut ea gens nihil da ba t voluptati aelitiis ue, sed in omnibus spectabat reip. comoda, Iongo late ii diuenties a plurimotu sentenii , qui sibi persuadent, nihil esse utilius quam pueros imm idico cibo potuq; saginare: quum ea res non modo . pigros reddat & laboribus inutiles, verum:
euam tum corpora reddat deformiora, tum . ingenia crassiora. Nec minor illis cura fuit de genere mum. ces, modulorata cantion ti,il de victu. cultu, ici caeteris quae commemorauimus. Haec aura
138쪽
tes talis erat, ut animi vim ac spi ritus excitabit. ret,& impetu diuino amatui simile adque res illo geredas accomodu induceret, quu reliquis est. . Graeciae ciuitatibus magis placeret musica demulcens & ad voluptate mollitieq ; csthe - pu minas animos. Na Plato magni referre P
ci tat, quo genere musices utatur ciuitas.
lilii Qi in re orationis genus simplex & inas Di sectatu, nihil habes molle ac delicatii, nec iso 'aliis versabat argumentis. si vel in Iaudibus . eorti qui Ortiter ac genorose vitam, exeqii
sis: sciat, quiq; pro Sparta occubitissent, & ob id sin ab omnibus ut beati celebrabatur : vel in vi-us -tuperaridis his qui metu periculoru nihil op egregii gessissent, & qui ob ignauia a morte
ei. cruciabile, infelicemq; vitam viverent: velita. In pollicitatione a gloriae studiu accendere
tis animos ad virtute, ad cuiusque eo te accomo i in date Itaque tres erant apud illos chori iuκta Chari; A -triplex aetatu discrimen, quibus in festis si- tres. tuti mulco stitutis, senu chorus icipies canebat: e ; Hor suim li- frenui iuueneuli. o p. secundus, in quo erant viri robustae aetatis , is di ita respondebat: n i s mui, si vis, facito periculum . illi diris tertius il erat puerorum, ita canebat: 'Hyantiores nos Iuturi olim sumus . naa Quin insuper apud illos erant numeri, ad in git: quos teperaret incessum cocitandis animisi si ad inrtitudinε, audaciam, mortisque coteptu gς nota accomodi, 2bus Vtebant tu in choris, tu ad ii -
ilia bia tendentes in hoste: Siquide Lycurgus reio belIieae studiu cu musices studio copulauit,
quo nimirum nimius bellandi ardor mod latione teperatus co sonantia aptumque cocε tu haberet. Vnde mos erat, ut in bellis Rex
..isi. Priusquam iniret praeli ii, musis sacrificaret, is I iij. quo
139쪽
quo pugnates facinora ederet digna ei seritiptis honestaque memoria celebrarent. Nec M. mittebat, ut quisqu1 aliquid de veteri muli. ca mutaret, adeo ut Terpandrii quu esset antiquissimus, &oium eius aeui citharoedor pstantissimus, egregiusq; gestorii heroicora celebrator, in Ephori mulctauerint, eiusque cithara arreptam paxillo assixerint, sp unam . tantu chordam in ea praeter necessitatem lintendisset, ob vocis varietatem. 9on enim J-babant modos nisi simplicissimos . Ac Timotheum certante in Carneis sid festum erat 1 honore Carni cuiusdam vatis institutu: Pausanias aute indicat apud illos Apollinem dici Carnion ex Ephoris quidam arrepto ense
interrogaret, ex utra cithars parte incidi vellet chordas, que accesserant vltra septem. Vt bubiq; gens illa frugalitate colebat, luxu ho Iebat, metuens a maiorum institutis recedere, quod ex his fontibus nasci soleat omnisi rerum p ublicarum pernicics. Quin & sepulchroru uniuersam.superstia tione sustulit Lycurgus, pinittens ut non solum intra ciuitate humarentur cadauera, verum etiam ut monumenta templis vicina haberentur. Submouit & funebres expiati nes. nec concessit, ut quicqua una cum cadauere sepeliretur. Na aliae nationes si qdfuisset vivo charissimum, id mortuo addebant a sepulchro, sed in puniceo amictu, de oleae folijs ex equo positos oes sepeliri iussit Vetuite ita citulos & inscriptiones addi monumen iis, Pterra eoru qui in bello cecidissent. Su-Iulit autem & luctiis de funebres, exeuas, uas reliquorum hominum vulgus incrediabili sumptu de apparatu, etiam per cotid
140쪽
. peregrinari illis cocessum no erat, ne in . ru peregrinora vitaeq; incopolitae contagia. attraherent . Quin & peregrinos urbe exi' bant, ne paulatim in udantes mali cuiuspiaciuibus existerent magistri Quisquis autem ciuium non tulisset liberorum suorum iu ta patrios ritus institutionem, iure ciuium priuabatur.Rursus narrat quidam . quicuque peregrinus Spartanae civi tatis insti tutis sustineret exerceri, eum ex Lycurgi semetia, admitti in ea ciuilitatis portione, quae fuerat apriscis ordina ta .Caeterum vendere ius ciuita. iis nulli phas erat Perspexerat vir ille prudeli minus, comerciis exterorum ac negotiat aum, ciuitates quamuis bene insti tutas cor rupi, P ad nequitiam omnes sunt magis dociles, si ad virtute. Sed nulla mixtura pernisciosior, quam q per imperii translatione P lationem ue inuehitur. Sic influxu Graecam nationum eisdeminata est Roma. Sic barbarorum commercio tandem & Sparta ex sal ctissima facta est corruptissima. Sic aliarum nationum admixtu esseminata est Gallia, non nihil etiam Germania.
Vicinoru famulis perinde ut suis uti mos erat,si qn quis opus haberet itide & canit,' diequis, nisi forsitan his tu opus esset hero. Quin & ruri si qua re quis egeret, a pertis foribus, & ablatis ab eo si habebat ad usu Pse- te accdmodis, obsignabat locu, unde abstule Iat, atq; abibat. Inter huiusmo ii mores, ubi locum inueniret insatiabilis auaritia ὶ Vbi rapacidas aliena pro suis vindicantium . Vbi supercilium e duit his summu Vbi Iutronum immanitas ob aliquantulum nummorum viatorem ignotum & innocuum i gulanti Diceres hos germane Chris