장음표시 사용
251쪽
Prudentia urbes bene gubernat,at domiM. Nee eantilenis, nee modis regitur probe.
quum Speusippus paralysi resolutus umhiculo deportaretur in academiam, ac Diogeni forte obuio dixisset χαιρε: is respondit, At non tu sane, qui quum ad istum sis affectus modum, sustineas vivere. Quum puerit couspiceret indecore se gerente, pedagoga illius baculo percussit dices: Quur sic instituisὶ Indicas primae aetatis formatoribus potissimum imputandum esse, si adolescentes euadat male morati, aut secus. Refert Aphtonius ac Priscianus: Cuidam probri gratia obiicienti paupertatem, quum ipse esset scelerosus, ob pauper tatem inquit, nemine vidi torqueri. ob ma
Paupertatem appellabat virtute κτον. i. quae per se discitur. Diuitibus opus est inultis praeceptis, ut frugaliter vivant, ut corpus exerceant laboribus, ne corporis ambitioso cultu delectentur: aliaque innumera, quae omnia seipsam docet paupertas . Lacedaemoniis quibus merito prima laus debetur ire Apophthegmatibus, subiecimustre philosoplaos, sed in hoc genere Praecipuos,quibus addemus totidem reges, qui ciuilium dictorum gratia prae caeteris Celebraritur, ne lectorem turba Ierum obruamus .
252쪽
X GraecoruRe ibus, mea sententia nullus fuit, quem cum Philippo rege Macedonum, Alexandri Magni patre conferamus , vel ingenii dexterita- , te. vel dictorum Vrbanitate. Σο- Is dicere thlet Athenienses sibi magnope hactinre beatos videri, qui quotannis inuenirent de te, quos belli duces crearent, quum ipse .i. multis annis unus duntaxat belli ducem.reperisset Parmenione: Significas inutile rei p. subinde mutare duces; sed satius esse quem idoneum ac fidum nactus sis, eum non mutare. Tu in bello no referre quam multi sint duces, sed quam bello perendo accommodi. Cum illi nuncium esset allatum, uno die φ ... multas res feliciter, ac prospere gestas esse: nam eodem tempore, Tethrippo vicerat in . - , Olympiis,& Parmenio Dardanenses praelio 'fuderat,dc Olympias ipsi masculum foetum erat enixa : porrectis in coetu manibus, excla mauit, Et 5 fortuna,inquit, pro tot tantisq; bonis, leui quopiam malo me assice Vircota datis si naus non insolenter gestiit ob rerum successum, sed fortunae indulgentiam suspectam habuit, cuius ingenium esse nouit, ut quibus exitium molitur, his prius noua rerum prosperitate blandiatur. Huc stinet,qd de Polycrate Samioru tyranno refert Plin. Quum subactis Graecis quidam ipsi auto 3 . 'res essent, victui rates praesidiis contineret, Metuo, ne deficerent:Μalo, inquit,diu bonus &c5- ma modus, a breui tepore dominus appellari e diutur-
253쪽
Sentiens regnum quod beneficiis ac beneuo lentia teneretur, esse perpetusi, quod vi me tuque non esse diuturnum. Quida petulatioris lingue, maledicta con-b ις licere solet i Philippia: huc amici hortabant ἀμ- ut eliceret in exiliv. At ille negauit se hoc fa-σςtem' cturu: demiratibus quid ita: Ne, inquit, ober νι-- ras inter plures male de me loquatur. Quod maledicu non egit in cruce, vel clementiae Orat, i ignouit: vel magnanimitatis, quod co-tempsit: quod noluit expellere, prudentiae et plus enim nocuisset.
s Smicythus Nicanorem deferabat apud regem, quod sine fine de ipso male loquere :quuq; suaderet amici, ut homine accersi iuberet, deq; eo supplicium sumerer, Phili paeita respondit: Nicanor non est Macedonum ν- pessimus, videduin est igitur, necubi nos cen,u s, liemus in ossicio. Vt igitur cognouit veheme-M boa ter amictu inopi a, & tii a rege neglectu minaudia se, iiissit donum aliquod ad illu deferri. Hoc enu. facto qua rursus Smicythus diceret regi, Nicanore a Pudo es sine fine praedicare laudes ipsius: Videtis igitur, inquit, in nobis esse situm, ut bene aut male audiamus. Immane
quantu absunt ab huius principis ingenio, gnunquam sibi videtur satis laudari,quum nihil faciant laudandum: nec student beneficiis sibi conciliare beneuolentiam hominii, sed metui malunt quam amaricumq; saepe numero faciant destanda, idq; palam, tameperijt quisquis ausus est hiscere a. j Αiebat se his qui in republica Athenien-
cohui sium administranda primores essent, pluri-riator mam habere gratia, quod suis conuitiis em dicitis. cerent,ut ipse tum oratione, tum moribus euaderet melior: du conor, inq uit, illos die his Partia
254쪽
Pariter ac factis medacii conuincere. o vere philosophicum principis animu, qui nouit etiam ex inimicis capere utilitatem ne qa vulgus solet, hoc tantu spectare, ut maledicos assiceret malo, sed ut ipse minus malus redderetur illorum maledictis admonitus. Quum Athenienses quotquot apud Che vronaeam capti fuerant, gratis dimisisset, illi Ingra. vero etiam vestes stragulasque reposcerent, ritudo atque hac de causa Μacedones in ius vocaret, toler risit Philippus, dicens, Quid λ Non ne vident rata . Athenienses arbitrari se a nobis in talorum ludo victos esseὶ Tam ciuiliter tulit victor victorum ingratitudine, qui no solum gratias non agerent, lipsi & incolumes & gratis fuissent di in isti, veru etia criminaretur, P nosimul & amictus,&stragulas redderet, quasi nescirent quale esset ius belli, quasiq; nihil aliud esset certare armis, quam certare talis,qui.ludus est puerorum .
initimi esset illi clauicula in bello fracta,
a C medicus a quo curabat, in singulos omni Isto uno dies aliquid posceret: Sume, inquit, qua- tu voles: na claue habes: Ludes ancipiti voce.κλεις enim Graece & claue sonar, qua aperitur scrini v aut ostium, commissura li meri cum pectore. Quid hoc animo ciuilius, cui & in dolore & erga auarum medicu i cari libuit, nec ob cruciatum morosior, nec improbitate postulantis offensior 3 Duo crant fratres, quoru alteri nome Am 'photeros, quod Grecis sonat ambo, alteri He Isim Catores, qliod illis sonat uterque. Philippus itaq; animaduertes Hecateron esse cordalii' ac gerendis rebus accommodii, contra Amphoteron ineptu ac degenerem inuenerit illis nomina, dicens Hecateron esse Ampli
255쪽
teron, Amphoteron autem esse Udeteron, id est neutrum , et Significans alterum se trum videlicet Hecateron, duorum in se vi tutes complecti; alteri nihil relictum. Itaque ei qui Amphoteros dicebatur, mutauit nOmen in contrarium, vi ουδύτερος diceretur,
quasi nullius preci j. inhibusdam ipsi consuletibus vicit Atheniensibus asperius ageret aespondit illos absurde facere, qui homini cuncta ad gloriam
tum agenti, tu patienti suaderent, ut gloriae suae theatrum abiiceret: significas sese hoc agere, no ut Athenas euerteret. sed ut ciuitati celeberrimae docti st: morsi virorum copia florenti suas virtutes probaret. Duo pariter scelerosi sese inuicem acculabant, cognoscente Philippo: audita causa P- nunclauit, ut alter exularet Macedonia, alterit Ium insequeretur. Hoc Grece sonat luctu, dius , quod φευγειν, & ad fugientem perti,neat,& ad exulantem: fugientem autem insequi inur. Neutrum igitur absoluit Philip pus, sed urunque damnauit exilio. vii appararet in loco pulchro castra metari, & moneretur illic non esse pabulii Piumentis: Qualis, inquit, est nostra vita, si et ad asinorum commoditate vivere cogimur Quit arcem quandam ad presidium capere destinasset, valde munitam, atq; exploratores retulissent prorsus este difficile, atq ; adeo et impossibile: percontatus est,nu. Vulue adeo difficile esset, ut nec asinus auro onust' posset accedere: fignificans nihil esse ta m nitum , quod auro non expugnetur. Q uod ipsum poetae significarunt fabula Danaes a Ioue stuprat , sed Deo in aurum verso. Vnde Flaccus, Aurum per medios ire satellites,
256쪽
Δ perrnmpere amat castra potentius ferro Quum hi qui apud Lasthene in erant, que r4rerentur, indigneq; ferrent, quod quidam ex Veri M. Philippi comitatu diceret ipsos nditores, philippus respondit, Μacedones esse ingenio parum dextro; sed plane rusticanos, qui ligone nihil aliud nossent vocare quana ligone. Auludens ad illud prouerbium celebre, τα συ-
autem illos re vera esse proditores. Rusticana veritas quanq; rem suis nominibus ap
Filium Alexadrum admonere solet, ut cubiacedonibus comiter haberet consuetudi--m, vulgo interim concili ta beneuoletia humani vires ac robur sibi paras, dum liceret alio re- r- .gnante esse humanum: prudente intellis es, ut nulla re melius constabiliri Imperiu, R ciuium beneuolentia : ita dissicilinatim esset regnii administranti erga quoslibet esse hu- 'manum, non selum P regia potestas opposita sit inuidiae, verum etia in sprespublica no Possit esse incolumis , initi sceler supplicii
Coerceantur. Regibus enim hactenus temperada est humanitas erga ciues, ut interim I Gniam tueantur autoritatem . Nam immodiaca bonitas saepe contemptum parit. . Eide suadebat ut eos qui irepub. polleret ισautoritate, tu bonos , tu malos sibi pestiaret Sonis amicos, ac bonis quidem uteretiat, malis ve- uti, maro abu teret Praecipua regum ars cst,nnitum sis abu- reiicere, sed ad publicam utilitatem omnia ri. τoperam accommodare. aemadmoduDeus unicus totius mundi monarcha, malis geniis ii ac impiis hominibus abutitur ad utilita tem Ecclesiae: ita principes cordati norunt
probis di improbis uti : non quod ipsi Per
257쪽
Ier malos mali quipiam Dei ut, sed P p maos puniunt malos. At multi sunt princjpes, i, A p postere bonis abutuntur, malis utuntur.
2 8,m Idem Philippus quum Thebis obses en .Pia. set, Philonis Thebani hoppitio usus est, multisqr ita per ab eo benefisiis affectus. Is cum vicissi in a Philippo nihil muneris vellet accipere: Ne me, inquit Philippus, beneficetia superatum hae laude spolies, quod hacten nemine beneficiis victus fuerim. o animuimperio dignum. Pulchrius existimauit bene, i facienda, quam potentia vincere . . Cum multi bello capri venderetur Philippus in auctione sedebat, sublata veste parudecore. Quidam isteor qui vendebant. ex clamauit, parce mihi Philippe: Paternus. n. tibi sum amicus. Philippo vero interrogate, quo pacto & unde o ho eonflita est hec ami με citiai Tum ilIe: Volo. inquit, propius accedes nui, dicere. quum admissus esset, quas arcani a parara. yiam dicturus: De initte, inquit, chlamydema Ii quantulum: nam ad istum modum indu center sedes. Mox Philippus: Huc, inat, sinite abire liberum.Nesciebam enim illum mihi vere beneuolum & amicum esse. Non offensus est res tantus, nec sinulatione, nee
admonitione ignoti hominis , sed simuI& simulatione mutua simulationem texit, latillum ossicium magno libertatis premio V pensavit .
' Duodam tempore ab hospite quodam ID
Urbano uitatus ad coenam, in ter eundem plures fommenda te obuios secum adduxit umbras . Vbi Len-εium . sit hospitem turbari, quod tam multis non sum ceret apparatus , praemisso ad singulos amicos puero, iussit ut placentae seruarent
lacum: illi persuasi dum placenta expectat ,
258쪽
aululum edebant. Ita factum est. vicinnauffecerit omnibus. Faceto ioco simul di elasit amicos,& hospitiis pudori subuenit. Hiparcho Euboico vita defuncto, Philip- sopus prae seselebat,quam illius mortem acer Cirarἐbe ferret. Itaq; cuidam volenti dolorem iP' tmio. sus mitigare, dicentique, Attamen ille cepestiue decessit iam natu grandis: Sibi quidem ipsi quit Philippus, tempestiue decellit, sed mihi praepropere. Mors enim illum anticip .uit, prius quam a me beneficium accepetit, nostra dignum amicitia. Perquam rarum est principem sentire gratiarum affect ted amicis pleriq, non aliter β eqs utunt Ictum vivi sunt curantainutiles factos abiiciunt. eosqὲ spoliant citius, quam beneficio iuuant. Vbi resciuit Alexandium filium queri, Ppater ex pluribus foeminis gigneret libet os, sic illum hortatus est Ergo quum plures ha- Virtutobeas regni competitore da operam, ut honestus ac probus euada ut non per me, ted te- dum. ipsum regnum obtinuisse videaris Vir prudentia vere regia praeditus , non consolatua est sitium, sed metum inius auxit quo magis extimularet ad virtutem : indicans illi non aliter sperandum Pace num regnum , nisi se successione dignum praeberet, nec tam magnum esse regnum adipisci , quam. 1egnum promeruisses . Eundem hortabat, ut auscultaret Aristo- asteli cui traditus erat instituendusaearerq; o Phils reta philo phiae: Ne, inquit, multa comita phiare-tas,q me fecisset nuc P nitet. Peri P it egre si meerius princeps nemine Philo Gothiae expecte a. regno idoneu esse: nec puduit fateri se mutita per errorem feci ste perperam, quod a to
259쪽
fuisset imbutus. Na qui experimentis discus administrare regnii, licet ingenio felicissimo nati sint, tamen & sero & magno reip. malo tande euad ut boni reges. At qui philosophieti praeceptis praemunitus accedit, si adsit me .ui. Vi integra,vix poterit ab honesto deflectere. Vbi sunt interim, qui literas ac philosophiae itudium clamant ad rempu. administrandam prorsus inutile i
3 Ex Antipatri amicis quendana in iudicum mico numerum ascripserat. Veru post ubi cognoni cre- uitillum tingere barbam & capillos, lubmodendia. uit eum dicens, qui in capillis fidus no est et, cum in rebus gerendis non videri dignum, cui fideretur. Fuco utebat in tingendis capit. Iis, ubi non multum erat lucri, multo magis' usurus erat fuco in publicis negotiis,ubi do- t Ius interdum ingens adfert emolumentum. Et hanc oportet Regii praecipua esse cura, ut
Qognosce dis causis viros pficiat incorruptos.
At apud Philippum nec Antipatri tatum valebat autoritas, quin suspectum e iudicum
Μachetae cui uias pro tribunali ledes caua ex sam cognouit, sed dormixabundus, nec fatis
iten' aitcntus ad iuris aequitate, itaq; sententiam με. tulit aduersus Machaeta . Verii qua is ex se
in asset, se ab ea sola appellare, Rex iratus, Ad que, inquit ὶ Na appella di verbu mona chis estiuiliam. Hic Machaetes: Ad te iptiuno rex, si expersi scaris,& attetius audias cana.
Ac tu quidem surrexit rex. Caeterv postea cicausam apud se melius perpendisset, intelligeretq; Machaetae factam iniuria, iudicata a ' dem non rescidit, sed pecuniam, qua dana tus fuerat Machaetes, ipse persoluit. In uno facio quot regiae virtutis argumenta 3 Non
260쪽
perseuerauit irasci & prouocanti,& somno-lencia publice obiicienti, ted per otium iniri suo cit animo accuratius considerauit, Ia ab ira liber. Sit hoc ciuilitatis regiaeq; moderationis: illud vero prudentiae, P mgeniosoc . mento sic damnatum exemit damno, vi r tamen in iudicando automate non pro deret, mulctam priuatim perinde qWasi ipsedimnatus esset, dissoluxx - . Indignantibus Philippi amicis, T Pelopo
praesertim beneficiis a rege astecti, hoc ser- mone Philippii extimulantibus ad vindicta. iOuid i itur, innuit, futura est, si quid illis ta Harnus maliὶ Urbanissime amicorii argumetu vertit in diuersum. Si ta prauo igenio sint ut eos irrideat, qui de ipsis bene meriti sunt grauius nocebant, si quis illos malen prouocet. Hoc non solu moderationis& clementiae, verum etiam eximiae curuinam magnanimitatis documentum fuit, inSratorus bilos regem negligete . . so
A Philippo ut reus mulctam quide solueret, sed a causa liberaretur, ne damnatus homnum malcdictis exponeret. Hic vero Philippus, praestat, inquit, ut ipse male audiat, v nos propter illu . Indulgebat amicis, sed qua- tonus licebat integra iudicis Dp Inione. In eXercitu quit multo tepore dormisset, experrectus: Τuth, inquit, dormiui, Vigil nix ia enim Antipater. Subindicans non esse reatu
indulgere mno, praesertim in bello. sed tamen hoc interdu absq; periculo fieri, si rex habeat fidum ac vigilante pscctu. Ita culam .ae amici suam excusauit somnolent lare ..