Vidi Antonii Scarmilionii Fulginatis, ... De coloribus, libri duo: nunc primùm in lucem editi

131쪽

νδε, Vidi Antonii Scomitiona

De albedinis natura aliorumsententiae

ALO u s eolor, Graeca prigine δεφ qiraris Φλ,in ςo sit, si vocis sonum ex par . te spectemur ; undς prisci Sabini dies

bant alpum, a quo. alpes; ni potius ab alpiabus nive candidis dictus ille fuerit alpus, authori di belli de coloribus a terra est , aqua &rabaret. M. aere. Aliis ab igne, aere dc aqua. Igni videtuat de visu, c.a Philosophus tribuisse: quocirca eti m Thes. PLObl mistiua scripsit album fieri ex permisti eu 'US ' gnis cum pellucido element mec non Averis roes , qui ex igne clariori misto cum diaph - no,in quo non sit plurimum opaci: at per Lgneminae flexisse videtur ipsum lucidum. Capivae. T. Recentiores Averrois hac de re, Platonis. de uxi. βi que ἡogmata sectantes asseverant xx ignς

quem cum Platone colores generantem tri- plicem ant,lucidum, tenebrosum,ac medi- ,

, - um)clariori copiosioriq; diaphano,si e illudaqueumsive sit aereum,albodinem oriri. ' . Cornet, Album seu luciproximum colorem a calia ii duate potissimam provenire, si suae actionit, ' metam attingat,putabist alii. Moeente. Terrenum frigus sine siccitate aliis albedi-I ry c nem parit, cui Digori reliquae Elementare

132쪽

t dum virtute elementari superstite densen tuti albent. Nempe in hoc differt a diaphane-itate albedo , qubd haec simplicia sequitur corpora ut plane condensata, illa ut dilioluta. prorsugatque diffusas ut colle stadiaphane tas albedo sit, dc haec vicissim effusa albedo. carbones porro nigerrimi igne concepto rubent,intprdum etiam albicantu Alba verδ, nec prompte ustilia fiunt albidiora ; &alba metalla liquentia indicio 1unt. siccitas etiam ignis absq; calore utcunq; id prestat: cati . nim ob rerrae frigiditatem putiorem alba ob igneam siccitatem candidior fit fuligo etiam,

dum ob siccum terrae, & calidum aeris lumine nigrare deberet, ob ignis iajectum sic cum quoquo modo rubet retusa fiamma niugredine. Humiditatem ver, aeream ad albedinem invehendam cum terrae frigore con- spirare farinarum natuta indicat; aqueas de nium qualitates nix, marmoris genus, in quibus aqua cum terreno frigido copulatur:&id quidem ex propria natura quoniam ex acci denti aqueas, igneatvi qualitates nigresach. iant: quatonus calor ignis frigiditatem terrae. - fecitas humiditatem aeris evertit. Quδd si ignis opera carbones iri albos abeant cineressiliud est quδd abscedente aereo calido, igne- .

que ob pabuli penuriam deficiente tetra se cedit frigus albedinem parturiens, at usque

133쪽

erit, remissam sat isthaec a calcis temperam tato egreste refutantur)ἰ Aqueat vero qualit tes nigredinem conciliant igneas oppugnarido perceillentes ; veluti vicissita ab iisdem ita pia refrangi consueverunt. . Profecto si. vera est opinio haec, unius rei causa immediata erit minime una, idemque specie a conrrariis per se prodibit. Nec albedinis potistana causa terrenum esse frigus' absq; sicco terra simplex alba monstrat: namque eadem sicca est. In ardentibus verb pr nis, liquatisq; metallis terrae frigiditatem valde remissam este si iverint inficias; sensiis pce nas luet.Ob lucem candent prunae.Albidiora

sunt illa metalla absumpta igni, abactave suis perficiei tinctura, lucis etiam ob superficiei

nitorem repercussu sin alias ob causas et nam plumbum tersum ac nitidum saturate albet gelu etiam coactum. Tincturae caus*m in calce ignis populatus est, latitatq; copiosiis aer ;levior enim atq; sonora.Inseper si atratissime ilaligo Pubet, est ob aerei corporis segregie enim ustilis est copiam,combustici terret, ad ed ut in modum albae flammae nigerrimo fumo perstrictae in atrcuere paululum subrubeat. Porro humiditate no solum aquea, sed etiam aerea opinaremur farinas solidis suis corporibus sicciores. Grandinem demum nive st

134쪽

De Coloribus, Liber M. La

tuent albam minus; attamen plus continer xequae, quae elementari retenta qualitate eril quam in nive,etiam densior nec est, ut de a tis nivis humiditate aliquid comminiscatur dinam duae albedinis in grandine musae nore sunt unicae in nive conferendae: adeo ut mia. nils alba nix grandine esse secundum eorum sententiam deberet. . /Albedo in humido aliis, quia id maximὶ Montium

luminis susceptivumralumine enim in super- Com.ui . .ficie recepto colores in esse formali constitu-ΑΣPiM unlutiqu)d si aliqua sicca, tamen alba, ut os. sa, pumex, cinis : istud est, quod obpororum ' imultitudinem,substantiaeq; raritatem copio- 'sum in superficie lumen excipiunt. . . ' Csterum apud Arissotςlem ipsim alia est, s veluti dicebmus,ratio vistiGalia coloris :& . lumen sane in esse duntaxat visit, in actu, in quam, secundo colorem constituit. Non via .debant, sin alia, altilem asparagum culinia hoc nomine notum, & in ipsorum urbe in delitiis habitum cacumen versus tenellum, humentioremque ac viridem,dum parte ima durior, siccior,albidiorq; eta quia,inquient, Lumidum silmmitatis corpulentius. Igitue crass1ties suscipiendo lumini incolamodavnon siccitas. Verum enimvero nec humida. nec sicca, nec rara, n*c densa, qua talia facile.

vel dissiculter excipiunx lumen: sed quae ob: b idipsum.

135쪽

idipsum perspicua dicuntui, aut opaca, qua qualia sint, suo loco edocuimus. 3cal g. - - Alii statuunt albedinem in sicco. Cineres, I- ma, arena exucca sunt illis argumento. Ni- mirum ovi etiam album en , testudinis modδ excipiasaqua ferventi nunquam eraseeseens, pellucidum siccitate igni crassesectum albet.' Miscilla, quae nivem conflant, congelatione siccitatem, albedinem q; ipduunt: nec non porci liquamen. Pustoctum,& de siccius, album.1tidem mucus cerebri,& alba pituita, . quae non transpicua; naria aquea pe spicuit te silapte natura praedita frigida aliquibus, ii midaq; fiant. Propterea amygdali nucleus in . ortu primo transpicuus coctione albet. Laeob easeosam portionem album, scilla sicca, Et quoniam Medici estis, quod a lotio secreatum matulae lateribus, imoq; haerescit terreum, siccumve albicat.Dentes, cuncta denique spermatica alba. Elixum cerebrum, quia H 'cius,albidius.Cera exuccatione a Sole cando fit , veluti Praeceptotis etiam testimonio oleum. Praeterea caeterarum corporis partium

pediculi,inquiunt, albi magis, quam capitis, excremeotum enim in illis siccius. Cani et iam a sicco immediatὸ Philosopho c& Gai fio,quoniam terrei vaporis putredo situs: it que mediata pili materia, dum non obtin aur , putret 3 cariosorum vero titur ferme .mni st

i. c. 4. 1

ae Tempe.

136쪽

De Coloribus, Liber II. io

Gmnium albus, multh magis pituitae; hujus aucem veluti situ putrentis canos gigni, ali- 'que dictabat Galenus: quo si1b axillis discucso, si adsit, ob vim caloris, lociq; laxitatem c Bos ibi nullos d uit author problematum I probi

Alexander. Et atramentum scriptorium albo erassamento e terreo hujusmodi halitu obducitur: a consimili etenim corpore emergit carioso, putrenteq;. Acutissimus deniq; Avicen. scripsit ad albeditaem vergere giniariani' bilem ob ccitatem adustione contractam,' sum ex porraces generaretur : convalescenatium etiam capillus interdum albere docuit resoluti humiditate innata,qua stat ni edo, 'veluti segetibus accidit siccitate albicantibus.

tur; quaecunque arida sunt, alba fieri, si citra putredinem : quemadmodum enim in illis augetur aerea portio ita in istis minuitur. Et in problemate etiam est Aristoteli tributo, j8. Probi.

1 es omnes excepto situ laigriores, dum pu- , frent, evadere;situs enim mul dum aeriS con- i i

Albertus, ut hoc loci etiam istud recensea- ti.T. 1.e.3. inus, marmoris albedinem a tenuis limo te G de Metali reo cum copiose aqueo stibacto, & cocto procreari decrevit. Quoniam autem veriori proposita senteri- ita siccitatem albedinis eausam immediatam '

1 i non

137쪽

non esse certius & evidentius docebitur : IMeirco hoc ipsum different , quid nos hae in re arbitremur, breviter, & quoad ejus fieri . poterit,elare subjiciemus.

Propria se Aristotesis opinio. CAP. VIII.

ALBEoi NEM colore meta summ3 vis lem nobis oculi persuadent: igitur maxume participabit luce, minime opacitate tquapropter in tenebris lucentia id aprico aliat ba, & lux ipsa huc potius colo m prae se sert:

Zabaret. Ir. quinimo Novi albedinem splendentem coeda Vlia,s. . lorum colore esse, lucemq; nominari docuerunt.'n aprico sane pone phialam vitream a qua plenam coeuntes radii candidissimam aL. bedinem repraesentant, nigerq;rumus copio- sissimo concepto, ac refracto lumine egregie . . albet, ut hujustem odi intensae lucis opacita- . iisq; remisse respective cauta albedinem ne cestario invehant, quam diceremus nos a coinpiose admisto aere conciliari, nec aliter sem

ae cener. sin Philosophum: nam calidas aquas pilum

albefacere,quia plus aeris quam aquae conti neant,luculentissime testatus est . Aer autem

perlucens,inquit,albedine efficit,quem Linodum & spumam fieri non est controveris sum: & paulo pδst, vaporoslis, inquit, aer omnibus albedinem praestat inclusuia quamvis

138쪽

t e Gloribus, Liber II. υ,

enim Novi vel1nt illum non universaliter lo- rapivae. T. qui, sed sol sim de albis ob diaphanum aere Mutin una, quae dicat calidiora nigris, quae ob aqueum diaphanum nigrent: universalius tamen . 'videtur l6cutus; quod nos quaerimus, uni versaliter aerem albedmis causam statuisse,& nihil ob diaphanum aqueum nigrum est; ut eum illud aqueum non diaphanum, sed opa cum sit, comparatio illa inter ea diaphanaeommentitia prorsus esse euipiam videri poLsit. Et sane clarissime antea dixerat Aristo- c. . teles , cario rum situm album elle, quia multum aeris contineat. Et alibi hebenum ς' μ' docuit ob eandem rationem hora mergi in a- . . qua,& nigrum esse; quia partes, inquit,cona pactae, meariisq; angusti, nec ilIos ingreditur aer. Quoniam vero ligna quaedam alba me guntur, siabdit & illa ob meatuum angustiarinnon fluitare, obseperfluum verb humorem poros obstruentem, cohibentemque aerem i

'gentiores, ac permadetit rerum omnium ci- Gem.&Co

neres, qui solutis ob absemptam incedio hu- tot a demiditatem particulis copiosissimo subinvata subtil. 3. dente aere albi sunt:ut mirari jam desinas u sculum cineribus plenum aquam ferme ran

tam capere, qUanta vacuum repleretur. Et ex

injecto in citrii mali siccum cornu cervini

i , . .

139쪽

Vidi Antonii Mamilionii .

sti pulvere fundi illum spumescentem miri dicum in modum sepius observaveris. Urs1 - Citatem,caloremq; ob quem juxta PhitasO-3.Mνη , phi mentem non unicolorum ventres alberit Ani magis , de ob cujus diminutionem plurima hi malia alba fiunt, quae nigris etiam imbecil- 1iora ex autore libri de coloribus j aIbedinis

liora ex autore libri de coloribus j aIbedinis causam mediatam statuere non mora non inconveniat, vertim sit pernecessarium ; immediatam autem, adaequatamq; aerem ipsum dum iisdem accernendum: ut Novorum vere

nova sit philosophia illa, albedinem inanimalibus &plantis frigiditatem & litimidit

. tem significare : fidem, inquiunt, cucurbita, fungi,anseris caro, suilla, agnina faciunt. At novimus technam, volebant nobis incautis illusum, dum albas caepas oculis admover mus. Tamen siint rufis, subdunt,acres minus non semper.sed demus illis;igitur acres, cali-4ae,S siccae.Pithius e radices, eringit, o non

Hs,asparagi,sphonditii ,raphani, allii, hyppo- selint,iberidis albae,quibus nil minus ά quam

humectamus, ac refrigeramus. Cochleis ; &anserina earne albidior gallinarum humida minus. Non iverimus autem inficias, ut etiam saperius innuebatur, in rebus iis, quae albae&ruorae loco exepli esse consueverunt, albedinem minoris caliditatis siccitatisve,vel majoris frigoris & humiditatis incutere suspicio-

140쪽

De Coloribus, Liber II. -

nem aliquam posse rerum naturae studiosistassespicio valde differt ab assensu necessario.QVinimmb Aristotelem audito, calidiora, s de Gener. inquit, suavioram sunt omnia fere alba: coia Ani.c.ε. Ehione enim suavia,& cuore concocta.

Aerem albedinis causeam esse confirmatur

SED ut ad id, a quo deflexit, recurrat ortatio: spuma alba est, quia sane ad minimas . portiones aer aqua clauditur, crassumve apparet humanum semen tenuissimis hae ratione excitatis bullis,& albet, veluti pilam putuita ex Galeno. Vanescente spiritali portio- s ti pune liquet, pellucetque: in his eni m ex opaci- s.f. tate ob inaequalitatem, dc copia lucis in tali perspicuo albedo accersitur, veluti in oleo aqua toto: em uente autem spiritu aboletur imaequalitas,& inde opacitas & lux, ut iam non amplius album, sed transpicuum sit semen: ut quaenam mens, oculi que Uerodoto fuerint a Thalia, seribenti semen Atthiopum nigrum este,faci- l. 3. . te videas. Plurimus inest aer in poris chartae, qui si ab affuso oleo, etiam aqua extrudatur, non amplius illa eodem modo opaca, quia major aequalitas,nec eo deus modo alba. Nee aliam ob causam t u scunque coloris res liquente corpore perfusa fuscescit: veluti de inpigro panno aqua limpida inadido licet tibi - ὸ , I s observa