Vidi Antonii Scarmilionii Fulginatis, ... De coloribus, libri duo: nunc primùm in lucem editi

31쪽

esta coelesti, ut dicetur, calorem nullum gi gni percipis; cura lumine qua lumen etiam reflexum produci calore asseveras 3 An a Solis recto radio qualitas haec, a reflexo calor ema nat 3 ut reflexio non modo vim imminuat lu- . cis, sed etiam, immu potius labefactet: ita ut . quemadmodum alia est natura lucis, alia r dii, ut dicetur, pariter alia sit radii recti a Sole 'producti ; alia reflexi luminis ab opaco reflectente, depudentcr tamen a Sole pri md pro- , creati. Calor igitur sensilis clim sit, aliis nec paucis, nec minutis solum sese a lumine genitum opinionem facit asserentibus restitien- tes radios duplicari, aeremque inde alteri, quasi ii corpora sint : quorum itantummodo , 'attritio calorem gignit; eo Gem tamen etiati 'simplices aliquid producere caloris: Si enim' . iis nulla talis vis redhis , qui tanta esset dupli- seat ex- Acatis nec calefactum ire reflexos , nisi in le

principium haberent calefachidnis. At magis

magis potest limplex, quam procul duplicata actio : namque experieris prope ignem calere magis aerem, quam procul, ubi calore marmose retorqueatur : etiam intercepta

corpore aliquo ignis actione. Aliis calor lumine productus suadet in eum omniperficientem qualitate illam degenerasse, ut ob id sensui, etia corruptioni stibiaceat; sed vestigia

32쪽

ris inae virtutis&coelestis originis retinent/ iku potissimis, seu solus mi stomia animatorumq; praecipue causa sit generatrix, aptuni' scilicet animae organum. Tametsi autem iii. caloris ista a lumine proeductione reflexio. vcluti conditio necestario desideretur, inde . , non cruitur astra, quae interim nonasticiun- η' tur, incalescere, ut placuit quibusdarri; quia. M 'qualsias a in proprio scrine subjecto; dc quod caput est, materia non est capax non modo affectionis a talibus, sed nequetalium ' fusceptionis.

. O natura locis rerum inferiorum.

M inquam,quae nata su fit in tenebsis luceΕ- Aristoti ' cere,noni Olum fulgere quod sepiae etia inis Se iam atra renitam, nec non quorundam pisci stas. s. . um capita,quia levia sunt, praestare que*a t, licet non uina sit natura; nam animata, inania

maMensa,rara, ignea, aerea, in statu perfecto, in via ad interitum luce insigyiuntur ;s mpli- ' cium tamen miscriam, in qua copiosrssimus 2 vel ignis,ut patet in incendiis, vel aer cum re- ii quali constitutione consecui videtur. E luce- sacto marmore cicindelae ast rictu attritiaque mox luciditas abit vanescentibus corpusculis. tenuioribus,absceaentibus miscilibus obe . loris

33쪽

De Coloribus, Liber L is Q

lori Hanguorem; visceraautem illa candidis; Cargani I. . sima: isthaec autem maxim natura lucis par- de sub xii. Mi pant. Et apud Epidaurium illum lanis magnitudine ovi gallinae primi pare maxime albus sed candidus minime ponderesus in tenebris lucebat ; quem Ss lenitem Astbam Novi arbi- Amatssio te

trabantur: irrequietum autem gestantem va- Cardan.l.derieue somniantem reddere scribui,quia nem- tς pe multum continet aeris. Et alius que mille ' . orphanum ut carbunculum alium nomin

bat, unguis humani magnitudine; qui coru- scantes flammul ps jaciebataucebatq; in tene- 'bris albus erat; qualem ferme descripsit OG ' ..phanun etiam Albertus , quem Magnum a. de Gem. eognominant; fulgidissimo enim candido . . dilutissimam ejus rubedinem offundi voluit, ita appellatum, quia in Caesiareo tantum di i. demate conspicere tur: ac sua tempestate in 'tenebris non lux isse. At aliis Sc hic pyropu est; qui & albus igneos radiΟS jaculans com- .periatur. Regi Camanae in Indiὸ citra Ganta Cardana degem talem elIe snperioribus temporibus te, L ἰ LR'stabantur. Nec sane est, ut de carbunculo can-

dido dubites. Nam etiam Plinio Corin chii ex I., h, ii ' pallido candidi. histor.c. 7 Candidissimus est humor crystallinus, ac /'iscidus, iit pellucido aqueo naturet mi sicentis opificio copiosus aer includatur in multis; in C aliquia

34쪽

. l aliquibus enim duriorem,opaciorem , esset ortuit. Hinc proprio . oculorum lumineno an unalia quaedam cernunt: quod e iam ab spiritu animali puro de apicelabor to a cerebro sicciore indipitc tur: adeo ut i nonnulli ex igni majorem potioremque oculi substantiam Zonstati senserint: sed eo- Plato. Em-rum opin tionem rejecit maximus Philo- Pedocl. Ga, sophorum : lane oscitantissime quidam ut Mn 7- φ cόlore , ita luce Crustallinum privave Sealigeter L nam rςmiuioris tantum lucidi qua

lcnl-ς 2. Spiritus porro animales alibi docuimus, de Ganer, Ure . & oupilla inquit Galenus, aereo ac Tite an. l. iplendido ipiritu rere sta est; quod cum ita eu eompend. se ostendant Recenti orsis, mirati subit, dum c. ., oculos etiam fatentUr aqueos, cur splendo-λο 4ς usu . em non nisi ab igni cognoverint in mistis: 2,ba Eta', 'Riki Vim maximam ob tenuitatem si denade visu. setur, quod admisto solurn terreo contingit.' i luceat, ut cernis in flamma. Sed humidum ae- . . Teum lucentis ignis pabulum est, ut ab ignitis aerem excludere nequiverint: neq; de incendiis contendimus: at ubi ustio,neque coctio.

neq; inde missio. Quod si copiosus ille ignis.

qui hercle M lucendum videtur desiderari,. . non usserit; saltam sub torrendo opacitatemper inaequalitatem, rubrumque saturum ,seu

35쪽

De oloribus, Liber L. M

nigrum colorem conciliabit, ut mista ab igni splendorem assequi nullo ivodo possint,contra prae larissimi etiam Medici sententiam. CapiWaa . . De putrenti ligno idem dictum puta. T. de ut quod etiam infra innuetur;tametsi velint alii ex educto ab ambiente calido ad saperficiem congregato splendere. soLys. Igitur nostratium lux est qualitas secunda iuristurae expositae debita; cujus lumen ejus.dςm simulachrum, a quo tamen licet intensissimo nullus nostro arbitratu calor prod catur : nam tunc vel mediocris lux, quae t men satis in cocojo copiosa, excellenti,abs que calore esse minime posset: hic enim materia cypax. '

Num arte 'arari qui pia ossit, quod in te- .

. nebris luceat. C A e. X.

D ergo, inquies, impedimento est, . Guo minus lucemcuipiam corpori com ' ciliet ars r quando jam notae cauta lucis, .& in horas illa eolores producat, 'qui itide

At verb primum ars gignit nihil, sed modum tantummodδ adhibeti confundendo itaq; colorata, mutationemq; certa procur do artifex esse in causa potest, ut colores certi ,

generentur; ita sane AEgyptii vestem m die si mentis

36쪽

o nili Antonii Scarmitioni. .

mentis colorem sorbentibus illitam in cortinam, inqua unam ferveret pigmentum, mCr- gentes si momentum varie pictam ex r hebant. Insuper etiamsi color lux s t, non aeque t men facile haec,ac ille accersiri potest: perfe-' . ctius enim plura desiderat : inaequalitaten , . constitutionis, de qua mox, inducere facili-mum: aequalitatem phis quam D perosissimus quae quousque non a ierit lux er scum opaci tate, & proinde ultro nec vel Siti l pte color absque artificis non modo industria, sed e . . iam cogitatione: AEqualitas autem haec est Opus caloris miscentas saepius abso lime, cu i. gradus, essicacia, actionis modus cum dissicia. lime aut vix unqu*m exacte comprehenda-

Iur ; qui fiat, ut ab artifice modus ibi certus . queat adhiberi Z Figri liquorem posse tene- Cardan .q. bras illum antem certi sunt Novi; sed equiri q*bxiι bus & quomodo non item. Fit, inquiunt, flum

. trensibuS, quae candOIem, lucem ac peripic , itatem summam habent. Pulmo enim mari-- tius lignis illitus illa noctu fulgida reddit ob . humidum pingue ἰ quod nitere facit,&vim

luminis in eo contentam: At quaecunque humiduin pingue &solidum , ut cortices quer- . ni, putredine acquirunt, noctu lucent non secus ac marcida ligna & agaricus : candida m. nim sunt vehementer S sicca. At alibi ipsi

37쪽

et emicantem ex antiquis urnis splendoia. rzm animadversum non tam solertissimis Maj oribus, quam perstrictie oculorum aciei. seu vulgi stoliditati adscribentes: cum Vitreis vrceis aqua, urnis pulvis rogo superstes in-' veniretur; aquam, quam vel metallicam, vel certi fontis fuisse putant, obscuro loco conditam splengorem minime volunt retipuisse. Quare, ut ridere hujuscemodi eum Re- 4. de variet. centioribus minime placet, ita libet allevera ς β'

re hujus opificii saltem difficultatem ex eo ς palam fieri ; qu bd etiam in natura paucissima -

mista luceant: quia certe raro inchoantur, nec nisi longo temporis tractu perficiuntur: i cum arduum sit mistum aliquod i aequaliter constitutum eme quoad poros, dc copiosiam aerem retinuisse etiam cum aliqua densitate

Nam lucidus lapis Epidaurici apud Rec - Αm,itiores albus dc perspicuus scilicet candidus in ian. luce apparebat, nec erat gravis.Et omne sple-didum tenuium partium esse docuit etiam Galenus; cui dum Paeoniae Aput i oculis i. de θmpti, splendet noctu, tenuis sub intiae& medio- caiis c o. c. cris temperaturae in activis est.. Symplic. o.

At posset nobis objici, lucida non esse ne P QP 9'.

cessarid densa, nam flamma rara neq; constituta aequaliter, quia marmor ignitum inaequalis constitutionis : nemo enim concess

rit in candelite ferro, vel alio ignito corpore

38쪽

. 3 . .

a Vidi Antonii Darmimmi

ab ignitione pororum propriam dispositionε

mutari, & asuccedente congelatione revocari; nam nec in eo tunc effet miscentis ealoris . .

opus C tersim tametsi fiamma respectu ignis densa sit, densitate nos non ad subjecti capaci- tate requisiimus, sed ad lucis potius essicacit tem, qua illustret obscura, potissimum illaru

conditionu rarum concutium innuentes: eL

fervescente aute calore in ferri ob id du candet luculentioris copiosiore dc pinguiore, quam marmoris ob id ndii liquabilis, sed usti iis, humido semifuso ac mollito conceptoq; in poris igne copiosissimo partes pororu i

te rates ad certa distantiam illumiliatur;Jc ferventis humoris ratione etia lucent: opacitas enim,quae ibi no summa, non aeque potest in- . tensiori luci incommodare, si cohaerentes CX- . porrectos digitos inter oculos statuas, ac Solem, eoru partes lumen si no transmittere, ad certu sutem terminu admittere liquid b cer- , nes. Tanta aute copia & vis caloris, quin potius urit , non miscet: cu pauciore calidorum simpliciu copia lux re mimor;quae a quavis nosolum a magna, quae a copiosiore igne infertur, inaequalitate intercipietur,& quasi obruetur. Tamen lucent quoquo modo aliam gis,alin minus ipsamjsta, etiam animata natu- rar beneficio;in cujus gratiam multa agere videntur, non ut possimi, sed ut expedit: quod

39쪽

alibi examinandum .Libet autem alid prope-.. rare; nam ct quae subdentur ad explicationem 'dictorum egregie conducent. .

De natura persicultatis se opacitatis olim

A re opportunu: quoniam aute Videntur op-

., poni privative obtinente pelluciditate ra- itionem habitus ex hujus cognitione facile in notitia alterius devenietur. Corpus quod inter oculii & visite constitutu non incomodat ex se visioni, diaphanu nor inat;videtur enim radios trasinittere,aptumq; esto etiam in pro- funditate subjectu imaginum lucis &purς,&. opacae ; nam in superficie etia opaca illas sus cipiut, & si niteant cu figura reflectunt. Ambigendum minime est, ratione perspicuiqua- ilitate est e;sed quaenam, quam etiam sequatur . naturam, controversum. Et animatig seu mi-- stis minus deberi videatur, quatido etiam est in simplicibus, tum mistis : .in quibus omnibus unicat illam naturae pro sessiis ' istoteles. 1 ἐς Ani. Igitur a raritate perspicuitatem deduxit T. 68. communis consensus philosophantium: quae ' in his omnibus, tamen propria nullius. Mo nent verδ quidam ad inferiorum perspicuit . . tem cum raritate etiam tenuitatem conspi-

40쪽

. . Vidi Antonii mrmillonii .

Albere za rare sebstantiari nempe Fcelorum perspicuumbaret l.t de in ea consistere raritath,.quae non sane seb- 'V sis stantiae tenuitatem, sed partium denotat di stantiam; & in prae icamento situs socu habet. Infectiorum autem in ea, quae utrumq; significat & copreliendi t: ut substatiae tenuitas. etia rarita illis sit,& in Praedicamelo qualit tis. Aliis verb raritas aliud est nihil, quam pauca materia cum multa quatitate; densitas cotra. Neq; hic pbtissimum aliud videtur esse /ebere, ubi coelum illarum capax debemus - asseverare: nam non eli punicosiam, seu sp5seatig exer- giosum : nec ex primis qualitatibus renue. Qt; d si tenuia dicant alii, quorum minima naturalia pusilla,ci assa contra: agnoscet, ne in lunae syderer naturam istam , dc naturae istam difformitatem 3 Porro si quantitas ex se per spicuitatem aut op citatem non invehit, in densiori aliquo corpore ma eria, per quam Mincit. ει densiu: nam stellam plus materiae continere. quam aequalem sui coeli p rtem ultrδ testantur) opacitatem afferret, eadem paucior pelluciditatem. Sed qui istud praestet mate- .ria, ipsitati enodadum: non enim tam acutufore qmmapiam existimaverimus, qui cu am

bitiosissimo pseudophilosophatore nigram

illam comminiscatur.Insiper si densitate vo-- Iunt interiectam Lunam deliquia afferre: cur uiuacbaphana rarefacta in vaporem opaca ia Astra.