Nova acta eruditorum anno ... publicata, ...

31쪽

sophia, quae maximo popularis esse de heret, mystieam quandam doctrinam conlicerent. Quis paullo humai l . eorum studium operamque proin Cicero quidem de orat IlI, 9 . dicit is ea, quaeduamis, intelli nitur, qui possum Mundovemi iam p inprie -- cibus muwApuficare volamur. Illorum vero oratio, tantum est ut limen adhibea --, ut obscuritatem potius a tenebras asserat. Ne unquam tales philosophi, qui obstinxi et esse et haberi vellent, neque apud Graecos, nequo apud Romanos, neque apud aliam gentem politiorem sunt laudem, quam peterent, eonsecuti quum ceteri, qui pedisiaeuitati et si iurati et mi bidum is tui si noligo -e ii iit e mortui euminarinis floreant. Etsi enim vulgo existimant, in phidosophia res peruri, non

vetara pendi plurimum tamen interesse quisque intelligit, quemadmodum de istis rebus dieatur. Atque id eo magia in radenda philolophia pestandum videtur quo certi conflat, au per reliquas omnes doctrinae partea dii de-- lueem debere. Igitur hie inprimis illud infesta μαω septum, Rhetor. III, a tenendum erit Adis ἀρε

Neque tertium illud ad musa flam tristem et si eam plerorumque inter reeentiores luhtilitatem valet. quod volunt, multas philosophiae partes tam lubtiles et Mutas esse, ut hominum plerorumque captum excedanti Fa enim, ut natura minarum, m--Mem --- L

purgatam, et nitori suo naturali restitutam, producere ita, eonspectum hominum debet. Atque id fieri posse omnia philosophiae inuentores Graeci, eosque se uti L silli exemα

32쪽

Memis IANUARIUS' DCCLXXVI. ets

iseent, familiari sermone, de rebus ad philosophiam pertia pentibus, disserere, quod Cicero aliique veteres sererint;

sita, quod in sel lis sat diruersas philosophicae dominas

me in arte mulare. Nam ea quoque, quae in s ophilosophorum via ac ratione docemar, sermonis eleg MPtiam subtilitati coniunctam capere, praeter Veteres quoviam. Ernsius noster editi solidioris doctrinae initiis. Ostendit, eoque ab ipsa philosophia gratias iniit immortales. Omnino autem non intelligo, quid nostii vitiosae suae orditionis culpam in oriun immo vi ultatem subtilitatem. φα musti te velim nullas res nouas sed antiquiore pluas iuventas, et duduin explicatas e monuratas, tradere eos constat his vero repetendo. et vel voce vel smpto tradendis, nullae aliae iis sunt sinites datae, quam ut subtiliter de iis disserendo aditum ingeniis discendi cupidis ad ea, quae recondita sint atque inter ora. eo olcenta patefaciant. Nonne vero in re difficili atque subtili licet sermoti Redi et perspicuo uti Cur igitur scito.

las philosophie, i sent si vicina non ii si cito interpretari et explicare posta nee sistati atquo vere subtiles philosephi, qu- explicent propriis perspicuisque u DR A. Vestat. Bene inum i in Epistola quadam ad Ioan Miam obcgardum seripsit iraruditi est imo ne itantis,

hon eurare quibus verbis sententiam veram enuntist Mihi vero ii, tu tetri rae suae lubtilitatis hane asserunt caulam, quod philosophia in obscuris, et quae lIlli supra plerorumque captum, rebus versetur sateri potiira videntur, ne sua

idem ipsorum ii mi in talia, quae istas res rapere et iupm iis via a ratione philosephari queant. Nam siris sui prosea Quintilianui instituti. .lI, 3. dicit Aserumna. uuiis, is faciliora fuit M intelligendum, et lucidiora musto, doctissimo quoque dicuntur. Jaulo post eris ergo

33쪽

, NOVA Ac TA ERUDITORUM

Tum vero non magnam, aut potius nullam vigit,tem, ex ista latum recentiorum philosophandi ratione, nec ad reliquis doctrinae partes, nec ad reipublicae gubernati nem, nec ad hominum atauem, nec ad vitae cultum re, dinidare posse, omnes intelligent. Namhe nil prodest ad apto uibtiliterque de re quavis dicendum, e scribendum, ut eius non spernen sus erit usus in oeendis arti. hus atque dottrinis in rebus pace belloque gerendis, in sa hite societatis humanae tuenda, denique ad bene beateque vivendum Nemo vero miretur, me de rati stilosophia. utilitate ponere,quaestiolisin. Hane enim indis ab antiquis is temporibus laudem philosephiae esse , et mentes an mosque remii phariinarum et optimarum cognitione alae, atque vitam libi iram et priuatam pulcherrimis institutis regat, nemo est qui ignoret. AElianus quillem 'arr. Hist. III. I. a um philosophorum, quorum sipientia prindentiaquo magnae ciuitates stetere, numerum refert Adique Plato quum auitii se, viline gubernari rempublicam, .mae philolapsis si Gniniissa, nulla s- nista tetriciso ex imbraticis philosephiae doctoribus gubernamiti ciuit nun regendarum vuli tradi, sed hominibus potius do atque eruditis, qui uniuersam omnium rerum naturam piis ne persperum trabeant, hirulenterque explieare postae.

Ne obiiciat aliquis, hodie neminem eorum qui philosophiam profiteantur, capessere rempublicam. Nam ex horum tamen stholis tales evadere iuuenes debent; qui tilem aliquando operam reipublieae nauenti Quod an ipsis suum philosophandi conius, sertasse acutum, sed abhorrens ab usu publico obscurum, exile, ieiunum, praestet, ipsi viderint. In reliquis vero doctrinae partibus recte cognostendis riteque tractandis quantum illa vulgaris philos phandi ratio prosit vel potius obsit, plerique tum, quamquam sero, sentiunt, cum dicere dius aut scribere usum Disilire oste

34쪽

xl in Eloquentia taero quidem in omnibus suis Rhetorios libris hunc philosophiae fructum ita ostendit e Eli, phorum scholis optinios Oratores euadere obtineret

a vero idern illud do nostris plerominque scholis gloriaritimi Mihi pii in Leptissime hae de re cogitanti, locus minus e Galla Nocti Atti . s. in mentem venis, ubi post calatam huiusmodi quaestionem Mutam, ita confudit:

disserendi rationem seqnunrur, idem aeeidati quod P α uiano Λ1nphion euenit, auctore Ocerone d Diuinat II, qui eiam obseurius dixisset, Attici respondent non is telligiamus, ni s verse dixeris Necesse enim est, ut totum illud

philosophandi genus, actitoribin stita dis oscitantibus, di pli M, quia magno vn eram apparatu, mamque animi emiramione, uola quaenite, et an millam partem viblia, iis cuiusdam puella semilius, ut putant, id esto, sturius, explieentur. Sed de hoc mox deinceps plura diaeemos Nun utilitate huius philosophiae quaerimus. Quis autem Hilioridus, i lis Iratori quis Poeta quis denique sanus, istam ea laudem tribuat, quam a taurora Tu.

stolan V, 'a 'Ophilosophiae trilauam samma cum estiam vero certe exissimandimi erit, illam vulgarem phi uis,handi rationem cum. quadam animi oblectations tam talis esk Qiae phuibus eam comm det am supra mate in imo.

35쪽

NOVA ACTA ERUDITORUM

mentionem sectiIius, qualia sere ingenia essent, quae oliseu ritate magis, quam peripicultate tenerentur. Hoc loco illud modo tenendum est, non id quaeri, utrum ingenii et liberaliter iust ita inens, ex inuestigatione atque cogniti me rerum ibditarum, perciper voluptatem possit et debeat sed potius illud an docti et prudentis pnilosophi si adolestantes philosophiae addiseendae en pidos horrido atque ineuito philosophandi genere, a vere philosophiae sua. uitate arcere ut tot alle non iniucundus labor nonnullis fuerit, haec autem conluetudo ab omni humanitate abhor. rere videtur. Alia enim eontemplandi exemitatio, aliud

rendi rati esse debet. Nos quidem industriam suam quisque in vero inuestigando consumi. modum non sinissemus; attamen hae semper cautione opus esse iudicamis nequis putet, omnia. irae magno cum labore ipse coe nove. rit, omnibus aeque scit necellaria atque iucunda, adeoque Pe omnes ambages eodemstudio. ad Nn urnun contenti a , indaganda latatim sero restit, stra via ae ratibile veram illam quam dixtimis , orationis philosephtae subtilitatem rem randi re timiser, nomiussi praeeipiamus. Nam nostris quidem temporibus eo maiorem philosophis adhibe M

esse curam arbitror ut eam in docendo subtilitatem sequantur, quae maIime perspicuitati iustaeque breuitati interis uiat quo magis plerit lue nostrorunt philosophiae studia ammulalitium ordine locoque et aetate Graecis RomamM. Me philosephicae, disciplinae operam dantibus sum disse, mure igitaria ' quo non nouum qivdem,. sed vus D ne inum, ideoque serio philo uitiam distentibus asque iacentibus inculcandum praeceptum est xx ab iis M.

Aioni veterii Scriptorum plus temporis et operae tribuutur, quam fieri a plerisque soleat. Huius librorum sine cor latinominis e lectionis contemtum, supra in causis

36쪽

eommemorauimus, eur plurimos de subtilitate philo phiae peruerse iudicare litaremus. In quo nos time tallieinissime perspiciet, si quis Veterum illorum pliilosophandi ratiis en cum recentiorum serorumque distina contin

λrmitat conum arunt, triaure hilosophiam pia ex eo iam ominientis minotandum eri qualis e tum philosophandi ratio fuerit cuius ope hane assecuti sint Iaiadem, quod et in definiendis rebus, et in exsatiandis. semper pressi essent atque Hegantes. Neque vero solos

philosephor vestrum si Min assidis diligenterque ab iis, qui eum laudo in philosophia versiis velim, legendos esse:

arbitror, sed orator quoque, Historicorum, atque die tartim scripta, diurna nocturnaque maira futuro philos pho versanda. Quibus legendis quantuin in ipsa philoso ibia cognoscenda proficere possint non est huius loci di.

putat , quum eorum lectionem nunc modo commende. mus, ut inde vera de rebus subtiliter docteque disIerendi

ratio discatur. Sed subest periculum ita aiunt isti subtilesse vim, ne inibo gentilium. si os legendis, sensim traiissima incis antinos isse iuni iniamin; tectum ecs xenetium, exitiale homini christiano Nimio naedio quidem latius edisserendum videnae, qui suus

quemque tensus docere potest, res bonas magnasque vero bis euriis grauiter ornateque distis, maiori cum voluptate, atque etiam utilitate sere ab omnibus audiri, legi, adicque cognosci. Nam etsi cium de Fim B. et M. I. s. sum Confutata hae lues in Omnentariis iis nostris, , M. μνῶν μυ - misia is optimis eoistra Dinouos in diu

37쪽

gnopero iesidi minii pacto iusta addis, metis visum

.s nrtous, qua qui ten inem Ἀρ -- , -- issem mssis a Mas isti Ego vero nollem, utrumque hodie in eoiripsinre de nostris dici posse. Hi tamen ipsi intellis

gent, quantum alliduae si iligentique eterum lenioni rebbuendii sit, modo agnoseere volεnt esse naturalem quanaar orationis pulchritudinem, Miltia philosoplium

minime omnium .in re demati dirum hane inrisa Vsuque et inprimis con rudine atque sunsumtate eure, Graeeorum Iamnorumque libris compa m Mais vim hus constit.

Alterum, quod hae repraecipiendum videtur, est, ut, qui philosophiam profitentur, instituant, more' ete. rum, non inodori pessetnaliares de rebus ad ipsorum dominam pertinentibus, habere sermones, sed iraepius de iis

isibere, ita quidem, o ab omissilia etiam dissentienti si non solum libenter legi, sed sinite etiam intelligi line. Uerissimum enim certissimumquo est. deendi atque

seribendi eonsuetudinem et exercitationem, rami in ligen- prudentiam acuere, tum eloquendi facultatem elerita. temtiuo incitare. Nec dubitandum esse videtur ii, qui omnem orationis cultum in philosephia negligunt in hae exercitatione se suosque continerent, quin edent sinthus in 'tellecturi, multa sibi obseura nec sitis dilucida esse, quae se dudum cognita perspinaquo habere potassent. .

rectissime magnus Marm- , nil non melius percipi, num quis aliquid satis teneat quam experiundo, num aliis perspieue planeque trade, possit. Uerum si plane Medea velis, non tibi tuaeque familiae propriis utendum in verbis , et loquendi formulis , sed . auctore Gerone deI--Π, Τ. Vinis ominu Iuvenda, on trandumque, Disilire by Comb

38쪽

Demadmotam, et vibis in νι bus, homineri u insituruginestriberus aue . Minandi, iis verit vi Ioleant. Quod non eo valere volumus ut plebeius quilibet, et rudis homo

philost sinum docentem intelligat; sed ut ii, ingenio ad liksu inna , sisteris bonis sumo sue sminori,

minus ea, quae in plutosephia tradantur, apiant. Quod nunc fere secus fieri videsivis. iam Repe talpidissimi, in

optimarum artium Plane expertes, se doctoris hie uri ιλοσοφου με α Pen tu Percepisse gloriantur, quum optimo ovisque ingenio se ex eaden disciplina nullo cum sinetia

dueest queratur. Cuius rosi uio is alia videtur esse fonti, nere, atque a m-----πια--, , plurimorum differendi ratio, , -one Atque hoe ipsi tirent si erebriori ex communi,su, atque exhominima politiorum more, vio-- --Hi exercitationes xi

Eant, non sol magistri dimi repetere sed re altique f. Et sitis potius verbis definire, distinguere, explicare,et

demonstrare. Deinde in scholis, quae solent haberi ut invenes disputando scribendoque exerceant iri videndum erit ut doctor, qu istiusmodi exerimationibus Praeast,

quaestiones, de qui si putetur, aut scribatur. Hi ii proponat, vel eas certe, quae a similiaribus proponuntur. Lente pero ideat: -- grauissimas et utilissimas li. Quantopere eniti Iuuenes plerumque in hoe delectu metent, opiniones fue paradoxas et inutilas, fi modo inge. Hinestu'm pinentur, 'Mi horibus Histitia' i praesta

39쪽

ontes non opu pluribus confirmare quod pli. citis philosophile veris, certis, grauibus tque ut bux sputare aut imbere coguntiar, elaboranduin iis est, o in eum picientium, quomodo ista placita definiendo atque M. stingumido recte intelligantur, grauitaniis argumentis conis gementur, verbisque aptiua inis expliceiatur. Quo in genere si persecti euaserant, tum veram subtili vij itio φε philosophando tenere poterunt musti α

Onuuno autem ad veram Atilitarem, de να dudum loquimur, sertasse illud quoque plurimum prosim tu, quod sitimo loco quaerendum duximus, si maior ilia uorque philosophicae historiae usus obtinuerit. Qua de re, egregia, lectuque dignissima est Areiolati Viri e labinimi, ratio, inter orationes eius, ipsae lJ GH est in titulo editas Quarta. Ad tuam eo libentius Le. Hores . nostros dimittimus, quo e ritus ei suasi sumus.

eum tam philosophiae distendae docendaeque rationem eis certis firmisque rationibus de disse. Nobis hoe loeo

s icti aeuis Misimi um tam ui rho quam philosephiei, libris, si pissime,sim esse, o

omnium, qui aliquo numero essent, et familiam opiniones biligeret, explicaret, et, quid de iis statuendum esset, diceret. Atque vano adeo rationem, de Inuentione II. 2. vehementer cominendat, et addit Imretem quoque sudus a mustu eligere homi r eoni odi mum quo M, quom sese m Mimi certo Mans addicere, mimi in arrogantura osse umit m animo mH------ia Cererem, hae ratione veram orationis philosephirae sibtilitatem unice ali et acui duplici intelligitur modo. Primum enim ipsi pliilosophiae doliores, si Ex utilitate di. semein 'o' in laudem atquc lucrumina ximum qua Disilia ' Coosse

40쪽

rent ex ipsis haurire sentibus, eosque adire ingentur, uxsngularum opinionum auctores, dehens es, et propagat m fuerunt. sua quidem oper eorum prudentia et di.

quin etiam ea res essetet, oram timene se iis lam is rebus semper quasi dictata decantare ne unquini DCommmentariolis luis discedere. Qua de consuetudine quoties emto, non possem quin obscurat eorum dilemtiam indv.

striamque oderim, qui ad unius hominis auctoritatem, tan---δε seopulum dimili ait, in adlinet num tu innumeris niuiuris quaestiolianti ei actu. rvit argia nentis compluribus comorrisimi an et priuatis publicisque experimentis propiet uerint, sophita. phi uincio si ii ta putem Deinde vero timenes, ingenio et induta insignea, as sdua optimos quosque crisnores legendi exercitatione continebuntur, adeoque eum iis, loqui, manu sub idii r quacunauere, quae an discet rationis vidit, direrem si ibere dilemiti Uantii inmo reganius, ad hanethiloseplain historio Visionem maiorem iis omisit M. urinaeque elegantis apparatum atque plus temporis et

operae quam ad illam vulgarem equiri tamen hoc quo, que certum illud historicum philosophandi genus, variet. te rerum, facilitateque ae sua mate, ita se continendare, utvluo liberalem mentem alliciat, et sine ullo sistidio teneatim si quis emitra dicat, iunquaministres ista rationi, Lesbimo esse missuros, ad iudem e ciri am; sed - quoque credi velim iuvenes qui a minime decerabis stilosephiram, cognitionem vim philosephiae,