장음표시 사용
31쪽
F hbsee eburacteres intellectuales siue ideales, sub multa paucis comprehen-
ebant , Ut proinde Aristiteles plurimum hancscribendi rationem, Seluti Angelieis mentibus vicinam probauerit ; scientiampraeterea eos , ex rebus similitudinem qu-dam ad Numina habentibus,obtinere, queis Una cum analogis cerimonistibus, Uti Fintellectuali contemplatione, ea ad fauores pi scitandosse si fere posse arbitrabantur. d Iamblichus in aureo illo de Aet prioru mysteris libro Hendit his merbis: Imitantes Aegyptii ipsam uniuersi naturam fabricamque Deoru, ipsi quoque mysticarum reconditarumque notionum imagines quasdam in symbolis conficiendis ostendunt, quemadmodum & natura rationes occultas in apparentibus formis, quasi symbolis exprimit , & Dij veritatem idearum per manifestas imagines exprimunt. Cumergo perspiciant superiora omnia,inferiorum similitudine delectari, atque inluper optent, a superioribus bonitate repleri, quatenus pro viribus imitentur, merito ipsi conuenientem Superis modum agendi pro viribus osserunt,quando occulta mysteria rerum abditaru,sym bolis inferunt manifestis,in quibus interpretandis dimitte voces,accipi knsu .Et hoc 33 iam Uero hgc non oratione rationeque nuda peculari solent, sed admonent insuper atque docent , ad excelsiora communioraque ae siveriora fato,na ruram nostram progredi adi ιm Deum, opificemque A Iundis quatenus neque m teriam; erat secum, neque aliud quicquampreter opportuni temporis obseruantiam idquesecrorum opera nos consequi docent , atque simul e ciunt. I radidit hanc quoque Tiam nobi ipse Mercurius edinterpretatus .s eam ProphetaritisAmmo ni regi inuentam in adytis templi , in Urbe Sain Ag pti; liter que sacris d MLhi roglyphicis in culptam,trfluit quoque nobis nomen DEI disicurrens per Universum qui nihil aliud in quam chara ter ille Tauricus, toties hoc opere descriptus, re celebratuu , quae uiso clara seunt, Ut totum iniseitutum non rum expositi 1se Uidean
omnibus luculenter patet, nos sensius reconditos Authorum, tan' quam ad silum Ariadnaesecutos,analytice seeu combinatoriae artis siubsidio, multorμmannoru labore,dispeculatione,tandem Deo duce, τ doctore,iri arcanare hiero lyphἔ- sacramenta penetras. Et quamuis innumera Theodogia myricria praesens hic nor ster obeliseus contineat, explicatu dignissima, omnia Oedipo resseruaui
memoratorum sensius arcanos di mysticos cum myst p μζ. Ag*ris integrorum Deterum Solu- tibis, tua, suam in diuinalmys am
32쪽
De Aequivocatione nominum, & Stylo tύm ab Autho- re tum,in alijs Scriptoribus ustirpato.
uiuocatio nominum-Numinum passim, ubique toto hoc opere occurrit maxima,quam haud dubie plus aequo Criticus cauillari non verecundabitur: Sed hoc ipse imperitiam suam continust deteger,dum zeterum in Numinis Deorum que denominatione confusione diuersitatem;qud tertio huius eris libro exponimus, definimus, minime sepenetrasse demonstraturus e Fuit enim Aeraptis hoc proprium,a quibus illud ad se derivarunt Graeci, Unius Dei nomen varis , aut Dys, aut Genys applicare s in quantum nimirum mnum idem Numen diuersam δε nominatione ortitur ex rebus , circa quas occupatur , si itaque subinde Osirin cum Momphta,mel Hephta,aut Nephta,aut similibus inter se cyundimus,nolim eos me statim praepineri, di confusi iudicisin rebus discernendis instabilis , condemnaret; nisi enim totum us a fonte ad calcem peruoluerint, nuquam rectum de traditarum
rerum do trina iudicium formaturos se nouerint , cum enim in ipsa interpretatione non omnia inprioribus tradita libris repetere liceat, Le torisprudentiae erit,citata
folia adire, inde tandem de rei Veritate, aut salsitate iudicare. . Sed hau de aequi uocatione sus ciant. Pod denique arescribendi olum in huius decursu operis Ufitatum attinet, nec illum ex aequo placiturum omnibus alis perspicio, cum in eo subinde mihi di pliceam metipsi ; nam dum in ea Ubertate materia, singula conor attingere, idque quam in breusime, miscens intcrdum pro ana sacris,medica politicis, naturalia Metaphlysiacis, historica Theologicis, basica Agagicis, Barbara barbaricissathematica Chim
cis I eaque Varia authoritate, Uti Graeca,Latina,Hebraica, Chaldaica, Syra, Arast-ca,Aethi'pica,Persica, menica,Copia,Samaritana,Aeraptia Habilire contendo, Vix rerum chaos effugere licuit, praesertim,quando, quod usu sis ratione collegerim, orationesubtili, pressa, ad Atticorum aures teretes explicare non usqueqwasse , Vacauerit. Saepe maioris prudentior que ingen)putem, loco suo tempstre
potissimism in materia abstruse, intentata cultum negligere; θ Enthusiasmo in-tagere, quam nimis religiose in omnibus obseruare , imo Utiliin tempestiue manum
lase la 'bmouere, quam perficiendis tantopere elimandi quesingulis immorari.Ergo nec Tullianam phrasin, nec numerossemper ample fimur;nec in alterius, Ut diciso let, magistri Uerba iuramus Sed quo sit Verborum rerumque consonantia maiorUol chromatico generi,Veluti in musicis,pro ascensus,descensiusuqe Uarietate amplius in-d lgemus; Ut etiam interdum, quod aiunt, Apolline pleni ab imis illis naturae reces βη , in poeticos campos diuertamur. Vnum id semel, clare te natum omnibus Ussi mus, nullam nos linguam exoticam, hὶc adduAturos, cuius non mediocrem se fμ. Dei gratia, cognitionem habeamus, neque Authores Ullos, quos non in
33쪽
fonte ipso sedulo , Hudine , sepius repetita lectione expenderimus ; stodi vero in huiusimodi libris Orientalium allegationem min tam praeciseam non feceriamμs , causiam fuisse scias, confusiam illam Orientalium scribta rationem,qua plerique libro uos, sime nomine se binde, aut exordio librorum corroseo, interdum sine dictinctione Mila , continuato passim Bylo exarant. Accessit hisce aba dis ulta in alte statione Authorum Hermetis ambiicb Plutarchi,Eusebij, Herodotis milium1we innumerorwm,quorum plerique diuersis locis temporibus editi, diuersum emendatione Transtatorum ordinem, diuisionem fortitisiunt. Fuo factum est,talpre-osam textus citationem non siemper ponere licuerit , hinc ne ex aspari librorum oditionὸ diuersitas,' ex hac malas deis picio oriri posse folia Tnd cu loco, in quo editus esset Author , quo Trebamur , fere semper allegare coarissumus , quod-in materis continuato Hylo consecriptis, cui modi est Plutarchide Osiride, I me historia , alijsique qμibψunq; a nobisprgnitum est..uae cum ita sint, nihil aliud restat, nisi Tt Opus felicissimis tanti A secenatis Auspicis,cum bono DEO ordiamur; in quo si quicquam la de dignum occurrerit, id bonorum omnium LARGITO VDEO, qui solus infantium linguas disteria acit, Unice adseritas Selim; sin minus
in re tam ardua,di cili,s intricato molimine, conatum promptamq; Rei lit. promouendae Goluntatem ratam habere non grauaberis, memor illius . In rebus arduistiam voluisse tantum, sat esse, vale.
E Collegio Romano 19. Septembris anno Iubilari, Isso. eo ipse die. QE' Illustrissimus, & Reuerendissimus D. CAMILLUS ASTALLVS studiorum meorum Vri particeps, ita eorundem
Fautor S Promotor unicus,in Sacrum Purpuratorum patrum Senatu adscitus,S. R.E.Card. PAMPHILIVS ab INNOCENTIO X. dictus suit,a cuius benignitate,doctrina,prudentia,atq; in literatos potissimum viros propensione singulari, maxima non in Remp. duntaxat Literariam, sed & in totum Christi num Orbem emolumenta emanatura nihil dubito, cui proinde a DEO O. M. vitam longam,regimen felix, tandem beatae immortalitatis frui
34쪽
A prima eiusdem in Aegypto erectione, Vsque ad
Vltimam eius erectionem factam
certi, circa primum huius Obelisci Authorem Erectoremque in tanta tamque tenebric'sa vetustatis caligine adstruere& determinare attentavero. Sedenim cum ita mihi natura comsaratum sit, ut nil dignius homine putem , quam ingenium in abditis reconditisque potissimum rebus uti experiri ; ita & aleam in hisce iaciendam ducere, quod si me fefellerit,nihil superest, nisi ut in conatu laudem reponam . Certe ut ad quandam saltem eius notitiam peruenirem, nullum non mouilapidem ; Chronologos non Latinos tantum,sed & Graecos, Hebraeos, Ar besque pertinacissimo studio pervolui; apud quos , quid circa praesens hoc argumentum obseruauerim , Lectori paucis aperio. Anno ab Orbe Condito,iuxta Hebraeorum computum bismillesimo sex centesimo octuagesimo quarto ; a diluuio millesimo vigesimo octauo; ab exitu filiorum Israel, Mose Duce,ex Aegypto ducentesimo circiter Aoth Iudice Israelitico populum DEI moderante; ante Christum et 366. surrexit Moysen. in Aegypto Rex quidam excelsi pectoris Manuplita nomine, quem Eusebius Amenophin, Manethon Menuphit,Asticanus es Philo Am-menephten, hoc est, Memphis Dominum vocant quidum potentiam Aegyptiorum partim DEO vindice per Mosen, partim per Primatum Regni in mari rubro summersionem, clade omnibus seculis memoranda, oppido imminutam debilitatamque viderer, conuocatis Sacerdotibus,Concilijs que ultro citroque habitis, primo quidem ad religionem auitam patriumque Deorum cultum, deinde ad publica quoque monimenta in Deorum honorem a praedecetaribus erigi selita instauranda, animum adiecit, quibus egregijs moliminibus dum distinetur morte praeuentus, Filio suo Sothis Haeredi Regni, quae animo praeclare statuerat, executioni mandanda Μenuphta in
reliquit. Hic Sothis animi generositate patri minime clipar, praecellas Patris inexe. parentum cogitationes morte suspensas ad incudem reuocatas tum tande deaudi
35쪽
Hic intor alia memoranda, a Manethone recεsira, tum liseroglyphisae tot AEzypti cladibus fere abolitae doctrina sim potissimu Obeliscorii instauratione,consilio,& monitis sacerdotu penes quo ,α sacra Hermetis desumis arduisque mysterijs volumina adhuc supererant, & haud exiguus, tunici
ςharacterum sacrorum usus, tum patriorum rituum, consuetudinum, lagumque a prςdecessoribus constitutarum, atque in ad iis conseruararunta,
notitia vigebat) magno animo pggressu φst Primo quidem, teste Plinio, quem lib. I. Al.63. allegamus, Vna cur filio Ramesse 8 Obeliscos in urbe principe, quae a cultu solis Heliopolis dicta fuit, quorum, &historiam citato loco dekribimus, erexit: Ex quibus praesens hic noster obeliscus Pamphilius unus est,mJsteriorum no minus, quam apicis sublimitate cum primis spectabilis; verum antiquae sapientiae symbolum , cuius Margumentum l. s. c. 3. ob oculos ponimus curiosi Lectoris. Sothit itaque hisce agitatus consilijs, a supremo Numine molimina sua,veluti selici quodam auspicio inchoanda duxit; multos itaq;Obeliscos, quos omnes, partim Supremo Numini, partim patrijs Genijs dedicatos, ad
Zelu in auita relisione instaurada comonstrandum, erexit; nam & semper cum sacerdotibus conuersabatur,& arcana diuinitatis prae coeteris tanto studio rimabatur,ut & ipse sacros libros undique conquisitos studiose peruolueret, aliosque componi curaret, inde amicus Deorum nuncupatus. Atq; hoc ita esse expresse docet Manethon apud Africanum in stagmento quodam Bibliothecae Pereistianae ; in quo ita hasetur. Σουθε φῆ
xit multas piramides inteng3 Obelisios ) hic enim primus Diorum contemplator, sive 3 did/m, de Oijs multa sapienter contemplabatur, sacrum librum mGndam sit conscribs , quem et eluti intentis preti, rem in Aegypto exitiens , possidebam. et
Qus paulo aliter habentur in Sozomenis Eusebii solio 1 1 an exemplari puro
ως ι η-Aiγνῶ - Tertius Rex suit Suphii melius Sothis) qui maximam pyraω:dem erexit, Herodotus a Cheope 'dicit erectam,o factus eri contemplator vestrum meditatus est sacrum bbrum con cribere, qui magni dicitur
preiij. Usius apu4 UVt os. Vorum haec expressius adhuc describit Abenephius his verbis . ci ci Sauthis mero XJx Aegypti in die a illis erexit multas acus Pharaonis , id est, obcii scol, fuit Rex religiosius, O incὶdit in js m Heria diuinitatis,spraecep ι S cer dotibus , etit n'tarent quidquid inueniren de libris Iaeris, se dictus est amicus Oζομ. Et quamuit haec adducta testimonia ad institutum nostrum stabiliendum in tanta vetustatis abjsso abunde sufficere possent, nihilominus praeter ς
36쪽
quoque,tria potissimum nos hunc Obeliscum Sothi erectum ad creden' ta hunc Obedum inducunt ; quorum prius est, Argumentum Obelisci, alterum men eiectum. sura correspondens mensurae a Plinio traditae; Tertium ipsa est Obelisci Syngrapha siue instriptio; Prius ita ostendo , cum enim hic obeliscus tolus inter coeteros Romae superstites suprem diuinitati Hemphia sit inscrip tus, ut suo loco videbitur,&sum matriformis Diuinitatis mysteria exhibeat; Sothis autem ex citatis Authoribus obeliscos suos supremo quoque Numini dicauerit, & summa eiusdem in ijs mysteria insculpserit, certe magnum inde nobis argumentum sv ppeditatur, ad credendum, hunc Obeliscum
asothi erectum esse. Quod vero ad mensurae congruentiam attinet, antequam illam ostendamus,primo verba Plinij adduceda sunt l. 3 6.c. 8. Pondo, inquit, Regum in supradicta mrbescilicet Huiopobtana Sothis quatuor
mero quadragenum octonὐm cubitorum longitudine erexit, Ramesses autem, quo
gnante Ilium caym est, quadragenum; itaq; Sothis una cu Ramasse filio coadiu- 'tore regni 8. Obeliscos,partim 48xubito ru,partim o cubitoru,quoru illi in palmos reseluti s6.hi 8o .sere palmoru logitudinem adaequanti&totide noster obeliscus,si .inde demas,palmos cotinet.Clim itaq; nulli alij ex Rom. Obelis. hanc mensura obtineat praeter nostrum,asserere cogemur huc Obeliscu eundem esse, quem olim Heliop ut erexerat Sothis, vide Lector sol. 6 6.
ubi haec omnia fusius prosecuti sumus. Sed procedamus ad hypographe Obelisci: Certe hunc Obeliscu a Sothi erectu innuit silbscriptio Obelisci, qui in latere II. Meridion. inter ultimos characteres circa basin obelisti figura exhibet canis sedentis cum cruce an sata, quod hieroglyphicum canis Isidis, siue Mercurij in coelum traflati symbolum est; dc teste Horo, Sothis dicitur, Graecis id est, caniculare sidus; cum enim Sothis Rex ex Mercurij libris literas sacrasque disciplinas instaurauerit, imo Nomen sibi ex Mercu rij nomines quem in caelum translatum sub figura canis colentes Sothin, siue quod idem est , ob sagacitatem in inueniendis rebus admirabilem, cancidicebant )assumpserit, in memoriam facti in fine Obelisci signum Sothis, siue canis sedentis veluti syngrapham quadam, siue subscriptionem posuit, ut & nomen suum,&sacrae disciplinae Authorem, Genium suum occulte proprio suo nomine insinuaret , quasi diceret, Sothis Sothi inter coelites,
translato, tacundo naturae Genio tutelari erexit l, Deorum enim nomina
Reges Aegyptios ex summa diuinitatis ambitione assumpsisse, varijs in locis probatum suit, ijsdemq; sua dedicasse molimina , inli eliquorum Obeli
corum interpretatione ostendetur. Vides igitur Lector non sine ratione anos adactos haec asseruisse.
Quod si quispiam ob ijciat, ab alijs Regibus hunc Obeliscum erigi potuisse ; huic obiectioni satisfaciam; ubi prius aliqua ad rei maiorem diluci
Sciendum itaque est, Reges Aegypti potentia inclytos hon nisi ad maxima, insolita,de regia magnificentia digna monumenta , cuiusmodi pyramides
37쪽
scos eri Punt. Argumentas Regibus a.
ramides & maiores Obelisci sunt,animum adiecisse minorum vero erigendorum cura tum Sacerdotibus, trim priuatis hominibus relicta; quos veri simile est tantis diuiti,&potentia instrui os minime fuisse , ut tam vastas,& sumptuosas moles e montibus eruerent, erutas sacris literis insculperent,
insculptas erigerent ; sed haec propria serentiae,ambitionis, gloriae immo talitatisque apud posteros consequendae, Regum superbissimorum argumenta fuissse, ei soli constare poterit, qui excelsum horum Regum Aegypti in portentosis barbararum molium fabricis, animum probe nouerit. Vnde de fabricas huiusmodi insolentes,Historici libris insertas, veluti admirandum quid, & omnibus seculis memorandum posteritati consignare voluerunt. Privatos autem amplioris sortunae homines, minorum selummodo obeliscorum, uti de simulachrorum,idolorumque hieroglyphicorum,quorum ingens ubique locorum passim copia reperitur, operibus videlicet,potentiae viribusque eorum proportionatis,exectioni intendisse, quilibet prudens facilius coniectu rare poterit, quam ego vel multis verbis demonstrauero.
Dubium itaque nullum est , huiusmodi tam memorabilium operum, fabricas nullo non tempore,tum apud Aegyptios, tum reliquas Mundi nationes in summa admiratione suisse; Imb Imperatores Romanos,dum maximorum omnium, quos in Aegypto reperire poterant , Obeliscorum, secundam Romae erectionem moliuntur ; hoc prae coeteris summo quoque studio curasse referunt Auctores, ut viris historiarum, antiquitatumque peritia claris in Aegyptum, Romano iam subiugatam imperio , amandatis, quantum fieri posset, exactam de Regibus tantarum molium primis Erectoribus,eorumq; gestis, sacrarumq; literarum ratione informatione, quemadmodum de Cornelio Gallo Strabo reseri, acceptam, posteritati consignarent ; neque enim haec abludunt a curiosi Augusti ingenio,neque Plinium quadraginta annis post Augusti tempora Mundo illucescentem ea latuerui; Vt proinde iam non mire eum tam in horum Regum deseriptione curiosum suisse; cum enim indefessiis similium rerum indagator esset, tum ab ijs, qui Aegyptum lustrarant; & translato Obelisco praesentes fuerant, tum ex libris ipsis, qui sorte nobis ignoti tunc temporis exstabant, singularunia
rerum exactam notitiam haurire potuit.
Fuerunt autem nouem Aegypti Reges, quantum ex omnium iaculorum Historicis comperire licuit,eorum Obelistorum,quos Romana potentia Vrbi inuexit, erectione celebres , quorum Misia, Hermete,& Mesramuthisin minores erexisse, primo libro probatum suit ; Ramesses Vero Omnium maximum, quem etiamnum miramur, in Lateranensi Campo con stitutum, erexit , Nuncorius quem & Momphen cur appellamus di eum quem in Campo Vaticano a Sixto V. erectum nostris temporibus suspicimus. Psammirtaus, quein Sennesertarum Plinius vocat, Flaminium.
Campomartium, dc Salustianu ,siue Ludovisium Sesosiris. Simarres veris &
38쪽
Ephies vel Aphrius duos rases , quos Claudius Caesar ante Mausel um Auisui Augusti olim erexit; uno, modo subterraneo ad Sanctum Rocchum , altero a Sixto Quinto in Exquilino Golle erecto. Cum itaque inter recensitos erectores, Sothis non compareat, constet tamen , Sothin una cum Ramesse filio suo 8 fuisse Obeliscorum erectorem ; certe patet Obeliscos reliquos Pamphilium, de Barberinum , sorsan etiam Salustianum , & Campomartium a nullo alio, quam Sothi erectos sui sie, cum aliorunia praeterquam memoratorum Regum nomina ab Authoribus non ponantur . Quinam vero in Aegypto supersitum Obeliscorum erectores Iuerint, suo loco dicetur ; Hoc enim loco tantum de Obeliscis Romanis, quorum Erectores primos,summo studio,& curaCaesares per viros doctos inquiri curabant,di eptamus. Ex hoc itaque discursu, clare, ni fallor patet, hunc Obeliscum vere a Sothi erectum esse, unum que suisse ex 8. a Sothi & Ramesse Heliopoli erectorum;quod& ex Africano, Abenephio & Plinio, iam patuit ; patuit etiam,vel ex ipsius argumento,& epigraglia hieroglyphica, quam basis lateris meridionalis aperte docet in Canis sedentis Hue Sothis symbolo. Quae cum ita sint, nihil aliud restat, nisi ut historiam sequen, rem pari passu prosequamur.
s. ΙΙ. De secunda Erectione facta Romae ab Antonino
Caracalla Caesar . DV R A V I T prima obeliscorum in Aegypto iacta erectio ,
uti & sacrarum disciplinarum usus, usque ad Cambysem, qui, uti in primo libro narratum fuit , susque deque vertens omnia, magna feci t Obeliscorum stragem, ut proinde non immerito , teste Plutarcho, Machera siue gladius ab Aegyptijs dictus sit; atque ab hoc tempore Sacerdotibus, partim exulibus , partim occisis, Aegyptus monumentis sacris viduara luxit ad tempora Imperatorum Romanorum , quorum primus Augustus Aegypto, in Romani populi potestatem redacta; anno ante salutis aduentum vigesimo octauo,pro Caesareae mentis amplitudine, ad nouanta Obeliscorum Erectionem animum intendit, missis viris rerum antiqua rum undequaque peritis, qui insormationem de singulis acciperent , tria Vrbem insolitoCaesareae magnis centiae specimine duos deserri curauit cuius exemplo instimulati succedentes ordine imperatores, singuli simile quidpiam ad nominis immortalitatem consequendam attentaverunt. Nam
post Augustu in Caius Caligula Nepos,obeliscum Nun corij maximum ex Aegypto inusitata nauis forma, quam infra descripsimus, delatum, in Cir-L0 Vaticano nouiter a se erecto, constituit. Post hunc Claudius duos alios ςx Aegyrto e latcsante Mausolaeum Augustia uisui,anno post Chii tau 17.
Carae assa stobelisci Pamphilii iec udus erector.
39쪽
erexit ; secutus hune ducentis & duobus fere post annis Antoninus Cara
calla in nouo quem ad Praetoriana Castra struxerat, Circo , anno post Chrissium 1 s. hunc nostrum Obeliscum Pamphilium in Circi decus erexit. Vtrum vero dictus obeliscus a dicto Imperatore ex Aegypto translatus sit,utrum iam ab alijs translatus eousque sine hoc apotheoseos honore inglorius permanserit, tametsi ex gestis Caracallae deprehendi non possit, verisimile tamen est, eum ad praedecestarum exemplum,una cum alijs monumetis eo ipse tempore delatum esse . Fuit autem Circus CaracaIlae omnium aliorum Circorum , quorum nonnulla Romae adhuc superstant vestigiata, , integerrimus,ad Castra Prς tomana in via Ardeatina,amoenibus urbis mille id tu, et, sere passuum intercapedine dissitus. In hoc itaque erectus praesens obeli-hseus, intra duas metas,uelut in Mundo Sol quidam constitutus insigni ma. testate fulgebat; verum successu temporis,sive a Barbaris , siue terrae motu
in nostra usque tempora prostratus, quantum stragis suscepisset, multiplici sua bractura sat ostendit.
De Tertia Erectione facta Romae , ab IN N O C E N-ΤIO X. Romano Pontificeis .
N N O itaque 16 9. Sapientis imus Pontifex INNOCENTIVS X. Cum non ita pridem ex gloriosa Pamphiliorum familia , ad suprema Mundi Gubernacula ascendisset , praecelsas dignasque Pontifice cogitationes pectore voluens, praedecetaris S IXTI V. gloriosa vestigia secutus; ut urbem iam diuerserum Pontificum publicis operibus fabricisq;
splendidissimis eximie nobilitatam,nouo cumularet ornamento , & ipse inter alia, qua sacra qua profana, quibus in Anni Iubilei splendorem erigendis occupabatur, monumenta, obelisci quoque destinauit erectionem Initis itaque ultro citroque consiliis, prae caeteris tandem Romae superstitibus , partim terra obrutii, partim foedὸ desermatis, is tandem, quem olim in Circo suo Caracalla erexerat,quem que a dicta Pontificis familia Pamph lium intitulandum duximus, non sine diuina prouidentia, utpote qui pri scae religionis cultusque diuini mysteria,Orthodoxae religioni haudquaquam absimilia contineret, secernitur. In totius itaque machinationis directore deputatur Reuerendissimus & Illustrissimus D. Lucas Torregianus Archi pilaopu Rauennahqu ti est iudicio,& prudentia singulari,ita rebus huius modi in executionem deducendis vir sane peridoneus; In Architectum Ve' roseligitur Ferninus Eques, perspicacitate ingenii singulari γquem Michaeli Angelo Bonarotς,suὀ Sculptoriae,sive Architectonicae artiS. excellentiam spectes, uti nobilissima eius, quibus Vrbem exornauit, Oper satis demonstrant, paene supparem censeo; cui fidelem manum adhi ipsudo
40쪽
Ludovicus Teminus fiater , staternae gloriae strenuus aemulator ; Locus denique erigendo obelisco oportunus deligitur olim Agonalis Circi nomine insignitus, hodie serum Romanum in Urbis meditullio situm, magnifico Pamphiliorum Pontificiat familiae Palatio illustre,praeterea frequetia populi, nundinisque celeberrimum . Rebus itaque hoc modo prudenter dispositis; mox Obeliseus in
quinque distractus partes e Circo Caracallae summo labore erutus,chamum lcis cylindrisque impositus , ergatarum aliarumque machinaram Varia sindustria tractus, inconstitutum locum transfertur; Et uti moles oppido
ponderosa; ita alta quoque , quibus imponeretur, tundamenta veluti iurenio postulabat i quibus iaciendis dum strenue insistitur , interim in Obelisto tam foede deformato integritati suae restituendo impigre desudatur . Dissicultas non exigua oriebatur in ijs characteribus,qui in varie desermato deerant, fideliter reponendis; Nam hi vel stipplendi erant proprio ingenio excogitati, vel relinquenda in Obelisco spatia characteribus destituta;
quorum prius uti dissicile, ne dicam temerarium 1, ita posterius obelisco, nescio quam turpitudinem adferebat. Itaque ab Antiquitatum peritis viris suasum suit, ut cauea illa , ex qua obeliscus erutus fuerat, nouo scrutinio exploraretur, si quidem partes tam notabiles haud dubie eodem loco adhuc alicubi terra obrutas latitare, nescio quibus indici js inducti credebat; quod dum improbo sane labore tentatur , tandem omnia ad unum fragmenta, non sine singulari Dei dispositione inuenta sunt; verum cum haec Obelisci correspondentibus faciebus sine summa de tarmatione apte coagmen-
rari non possent, prudentia Architecti effectum est, ut in eorum loca fragmenta ex eodem lapide Pyrite singulari industria inserta, Obeliscum suae integritati restituerent; Meum porro erat singulis sua hieroglyphica genuina ex antiquis fragmentis excerpta assignare, & deinde insculpeda tradere; - quod qua fide, cura, diligentia &sinceritate per M. Antonium Caninium praestitum sit, authentica testimonia operi suffixa docebunt. Eluxit praeterea in coagmentandis partibus singulare Architecti ingenium, duntapartes partibus sino vilis ferreis retinaculis tam subtiliter connexuit , ut ex unico saxo eminus intuentibus confectus videretur . In tesea fundamenti mole ex imo ad extimam usque terrae superficiem in tricenum pedum altitudinem sub Ouali forma emergente, alia parerga ad reuerentiam Or namentum moli conciliandum praeparantur. Nam ut celeberrimus i urbe locus insignem haberet cum splendoris ornamento coniunctam utilitatem, placuit 'beatitudini Da obeliscum supra sentem in rupis formam
excavatum exaltare. In rupis vero quadripartitis lateribus totidem inseri
voluit Colossos, vario symbolorum apparatu insignitos, qui quadripartitam Mundi faciem sym bolis suis graphice exhiberent; E crateribus vero sue phialis , quas brachio stringunt, quadripartitus aquarum fluxus veluti per salebrosas rupis catadupas in subiectam rupi vastissimam concham iu-