장음표시 사용
101쪽
30 PHILIPPUS AUSTR. UISPANIAE REX
, parum stigidae hausisset, continuo animam emaret. Decimo quinto K lend.Octobres nascitur Regi Castellae Bruxellae filia,cui nomen est indi-ν ua filia tum Maria. Testes sacrae ablutionis fuere Caesar ac vidua Engelberti Nassaiiij. Duodecimo Octobris pax super Regno Neapolitano his inter alias legibus constituitur: Cedit Rex Ludovicus Regi Ferdinando inis iar Ru gra possessione & titulo Regni Neapolitani ac Ieroselymitani. Ducet Rex . '' Ferdinandus in uxorem germanam taxeam Regis Ludovici ex serore eneptem. Actu in Blos ij. Addebantur conditiones multae, sed sere sine ..effectu. Narrauimus sub finem anni praecedentis, Regem Castellae cum socero Ferdinando de gubernatione conuenisse. Quibus conditionibus
quamuis eum Rex Ferdinandus non fore contentum crederet, naues t men multas, quibus cum uxore in Hispaniain veheretur, miserat. Iungit.ώ- . . . his Castellae Rex Belgicas quinquaginta, ac cum uniuersa familia, Reginaque Ioatura, multili Proceribus, Carolo Geldro morbum simulante,s --. maximam carum ornatissi inamque Middel burgi ubi paulo ante in Atabatia Equitum Aurei velleris numerum suppleuerat in in Zelandia con- Io6 scendens,quarto Idus Ianuari j anno Isoc .sublatis velis in altum contendit. Dederat illi Caesar comitem ac Achate individuum Wol 'anguin mitem Fursten bergij,virum multis animi corporisque dotisus insignitum. Cuni Angliam in conspectu haberent,nauis Regia sortuito corripitur igne, tanta omnium consternatione, ut extremam adesse horam, μώ vererentur. Sed sociorum naualium diligentia ignis restinguitur. Exinde
tempestias adeo horribilis ac saeua eos excipit, ut haud procul nausea oia abessent, aegreque in portum oppidi Hamptonae quod est in Anglia inauis Regia paucis comitata appellit, tribus cum omnibus rebus ac ho-iri ι -- minibus fluctibus absorptis, ceteris per varios Britonum Anglorumque portus varia sortiana, magno cum incommodo disiectis. Excepti sunt a Rege Henrico Septimo summa cum beneuolentia ac humanitate, maris mari ab- tranquillitalcm ac ventum secundum exspectantes. Rogatus Castellae
I ex invisit Angliae Regem in arce Windes ora, haud procul Londino fiata , ac post aliquot dicrum festiuitatem renouant pacis conditiones, ante multos annos inter Hispaniae Angliaeque Reges conceptas. Cumque earum tabulas Angliae Cancellarius attulisset, Castellaeque Rex peris
aeter gi iussisset, statim propria manu subsignat; neque ulla in re sese dissi-
-inua cilem praebet, quam in tradisone Suffolciae Ducis, quem bello Gel- drico Hatremi captum in arce Namurcensi honesta custodia detin s -- bat. Eum enim Rex Henricus summopere expetebat, quod in Regnum Angliae, e contraria factione natus, ius praetenderet, pollicitus sese eum non interfecturum : quod dum vixit, seruauit; sed filius Henricus Octauus infelicem senem, mox post patris mortem jecuri peri cussit.
102쪽
XLI. BRAB. IV. BELGII UNITI PRINCEPS. siscussit. Posteaqua RexCastellae sere per tres menses apud Angliae Regem summo cum nonoreaci titia exceptus fuit se secretoq; de nuptiisCaroli Austriaci ac Margaritae filiae dicti Regis Henrici natu maximae tractψαῖ .sent certiores enim iam facti erant. Fracorum Regem filiam Claudiam
secreto despondi ite Francisco Engulem ς Comiti vento ex Oriente flante Reu Amnaues instrui iubet. Nono Kalend. Maij conscensis nauibus in Hispa niam dant vela; ad eoque felici utuntur nauigatione, ut quinto Kal. Maij Corongam tu Gallicia appellerent,ubi cum summa laetitia ab omni limminum sexu ac genere sunt excepti. Accurrere ex uniuersa fere Hispania Proceres,quique dudum Regi Ardinando non admodum aequi fuerat, Regi Philippo,nouas socero conditiones extorqueat, suadent, fore as uerantes, ut nil neget; quod astutus senex aperte perspiceret, Procerum populique maiorem partem animis ad generum desecisse. Paret horum consilio Castellae Rex, nouas socero super communi pacta gubernatione adferens difficultates, cui id minus durum fuit,quod iam talc quid euenturum praeuiderat. Ne igitur inuitus cogeretur,oblatas coditiones, pau- cis mutatis, subsignat, ac in hanc formulam genero consentiente acce- ν' planteque, mutat: Rex Ferdinandus Castellae Regnorum administra. Luri ... Diione, omni4uc iure quod in iis habere potest,cedito; e Castella migrato,s, nec se amplius regnandi causa reuersurum promittito. Regnum Nea- ,, politanum cum Sicilia Rex Ferdinandus habeto. Indiae Occidcntalis ve-s .is..,, ctigalia Regi Ferdinando cedunto. Donatio dignitatis Equitum ordi-Dnis D. Iacobi Alcanta ac Calatrauae iuris Ferdinandi maneto. Quotis annis e Regno Castellae viginti cuinque millia aureorum Ducatorum,. recipito. Post haec statim Rex Ferdinandus in Arragoniam, indeq; Pulo pos Neapolim est profectus,constitutisque eius Regni negotiis permansit,donec mortuo Rege Philippo, ad Castellae gubernationem reuocar tur,ab dii isto in Hispaniam magno Consaluo,quod eum ad Resnum adspirare Neapolitanum suspicaretur. Hoc anno fame acaducrsis minutis praeliis fracti Groningant, seque desertos ab Antistite Utraiectino ac-- Trans Isulanis conspicientes, unanimi omnium ordinum consensu post multorum dierum maturas deliberationes mense Aprili habitas,
cum Comite Etetardo Oostseisiis seu Ouerem bdiis imperante, transige- ρη ir're,eumque odio Saxonis,cogenteque necessitate, Principem recipere de- ,, cernunt; quod tandem his inter alias factum est conditionibus: Gmnin- ,-.....is gani nomine Sacri Romani Imperij Comitem Elzardum cum fratreis Uchone ac mille armatis peditibus in ciuitatem re ipiunto, ac sacrame- o tum dicunto,nomineqiae Imperi j Principem inauguranio. Partem ciuiis talis quam petet, in eius potestatem constituunto, ubi pro arbitratu aris cem aedificare,sine Ecclesiae Ultraiectinae ac Antistitis praeiudicio, possit. Comiti
103쪽
si 6 PHILIPPUS AUSTR. HISPANIAE REX
Comiti nomine Impeiij ius omne, quod sibi in ciuitate ac Ommelam rediis esse contendun cedunto,ipse secundum veteres consuetudines vim celegum obtinentes ius summa cum aequitate dicito. Quod ad bellicas equae factae sunt attinet expensas sententiae Septem-virum Imperij stanto; .cquae ut quam moderatissima obtineatur, Comes curato. Comites non cepermittunto,ut aliquod frumenti genus natum apud Ommelandios,alio cquam Groningam aut Daminum venum aduehatur. Quod ad butyrum cePo-πωπα caseum attinet, Comes in ordinem reducito, quem inoninganis ac commetandiis maxime expedire iudicabit. Q cumque belli tempore ις ' hinc inde euenere,obliuioni tamquam numquam facta danto. Tabulas cc signant ac si illis muniunt hinc Elzardus ac Vcho Comites, inde Schata terus, Horenhens, Woldentius ac Sichinganus Consules, septimo Κ lend. Maij. Etetardus mox arcem in urbe molitur, eo loci qui est inter Steinentkl, ire in Gera trem, ac Oos Noora, diruens extra ac in- ου' .;. tra ciuitatem ea de causa, persolutis pretiis, plurium aedes. Omni
landij suo sumptu fossas, vallum, ac extantes a gleba cespiteque muni- tiones facere coguntur, maiori quidem parte non grauatim odio Gr ninganorum. Dux Saxoniae Georgius, qui hoc tempore in Germania erat, in Frisiam mittit Marscalcum suum Henricum Staisburgi j C mitem , cum aliquot Consiliariis; qui persolutis militi stipendiis, praesidia Seswarto, Adewarto, ac ceteris munitionibus deducunt, ac ne unum quidem militem in ditione Groni gana reliquere. Idibus Iuli j Ade artum venit dictias Marsescus, Comes Herinlius, Vitias Drahen- burgius Praesectus Emdanus, in Cancellario ac Consiliariis Comitis EtχMdi, conuocantque Lange oldios,Frede oldios,Hum meis chaeos ac Middagios; commemorant quam calamitoso bello sint liberati, aenis ne rursum in praeteritas recidant aerumnas, Ducem Georgium in Frisia Fixariam duos constituisse Legatos, donec persectis in Germania negotiis, in Fria is Dura siam redeat, e quibus Comes Staisburgius eius nomine Cesistisios esset gubernaturus, Comes Etetardus Groningam cum Ommelandiis. His Dum: eum velle ac iubere non minus quam sibi ipsi obediant.Tum Praefectu,r Emdanus ac Einardi Cancellarius, exhibita potestate, absoluunt Om- melandios a praestito Comiti sacramento, eosque sub Imperium Ducis Georgij, hereditari j nomine Imperi j Frisiae Gubernatoris, constituunt. Accipiunt hi conditionem, ac Duci Georgio nouum dicunt sacramen
tum. Detrectarunt id quidem Dammij & aliquot alij, sed quod iis post
aliquot almos male cessit. Initio mensis Augusti inter Ducem Geo gium ac Comitem Ettardum certae hac formula conditiones concipiunttur: Comes Etetardus titulo Legati ditionis Frisiae, quae Amisia acς Laura fluminibus continetur, Ducis Georgij Gubernator esto, dictique s Ducis
104쪽
XLI. BRAB. IV. BELGII UNITI PRINCEPS. si 733 Ducis auctoritas sarta tecta maneat, enixe curato. Nil noui apud Om-υ melandios molitor. Groninganos nec Ommelandios multam obtran Dra gressionem decreti per Ducem Georgium Cestistisiis causa mensurae υ statae & ponderis nuper lati, antequam ea com muni consensu sit rec γγ pta. Exactiones ac tributa, quae Dux Ommelandiis imperabit, ut & ea
D quae Duci ab initio iure ordinario concessa sunt, summa diligentia coli, ligito: quibus recipiendis Quaestorem Dux, EtZardus vero Legatum, ii qui praetidiariis munitiones custodientibus stipendia persoluat, dato. M Vt Damini j ac Oltam piij, qui non ita dudum in Ducis Georgij nomen, iurare recusarunt, id ante instantem mensem Octobrem vi aut amici-υtia inducti faciant, Elzardus sedulo curato. Has conditiones Comes F etardus ac Comes Stalburgas mense Augusto Harlingae subsignarunt. Hoc eodem anno Caesar Legatos ad pranciae Regem miserat, petitum sibi in Italiam traiecturo promissam pecuniam ac auxilia mitteret, exulesque Mediolanenses e postremae pacis sormula restitueret. Quae cum Rex differret, facile Caesareum nil facturum prospiciens, filium Philippum Castellae Regem admonet, Francum sipedias violaturum; eo id facile credente, quod mense Maio Rex Ludovicus litteras cum Legatis in Hispaniam ad Castellae Regem, ac alias ad Belgarum aliquot ciuitates misisset dissimulare enim diutius rem nequibatὶ significans se ra-ευκωtionibus ac precibus ordinum Regni sui inductum consensisse in nu- πώ lstias Francisci Valesii Engulemae Comitis ac Claudiae filiae suae Caro-; Io Austriaco desponsatae, maxime quod filium sibi nasci nullum vide
ret. nemoque propinquior Salicae Legis decreto ad Regnum quam Francis esset. Laesi foederis iniuriam Austriaci Principes dissimulabant, quod cum exercitu in Italiam, indcque Romam proficisci Caesar constituisset, ut corona aurea a Summo Pontifice redimitus, Regem iam Romanorum Regem renuntiaret. Sed haec consilia momnes Bohemiae ac Hungariae Regis, cui certo iure Caesar succedere, si sine liberis obiisset, debebat, evanuere. Fine mensis Augusti Rex Castellae cum uxore Ioanna urbem Burgos intrat, statimque loca pia Mirastoram ac Carthusianos inuisit. Poli dies aliquot ad ludum paruae
pilae cum reticulo se exercitaturus contendit: cumque pomeridiano 'tempore, summis caeli caloribus, nimio exercitio sanguis aestuaret, ac imo, stomacho humorem petenti, frigidam auidius in dii et, statim male. habere coepit. lnvalescente morbo, decumbere cogitur; animumque templo ad Deum conuertens, testamentum condit ac consignat, Sacramentis Ecclesiae Catholicae se munit: tantaque fuit interea continuo
sine ulla remissione saeuientis validissimi morbi vis, γε paucis diebus virum robustissimum, in ipso aetatis flore constitutum, summo om-
105쪽
nium cum dolore septimo Kalend. Octobris e vivis violenter raperet, Flo rivi a- anno aetatis vigesimo octavo, relicta uxore Ioanna grauida, quae postahumam paulo post peperit Catharinam; intellectaque Regis mariti - - naone , adeo intemperanter doluit,vtex eo tempore numquam amplius ' mente satis valuerit, cum tamen septuagesimum praetergressa sit aetatis annum. Conditum est Regis corpus apud Carthusianos iuxta Burgos Hispaniae,& cor Brugis Flandriae apud matrem. Mortem eius Cometes mense Augusto in Occidentem flammescens praedicere est visus.
POSTEA IMPERATOR EIUS NOMINIS VFILI US SUPERIORIS,
XLII. BR AB ANTI RV. BELGII UNITI PILINCEPS.
Praefuit annos quadraginta n*-- E
IVULGATA per terrarum orbem mortis Phi mpi Au- , striaci Castellae Regis fama, varie Principes affecit; ac si quis alius, Caesar Maximilianus, tanto orbatus filio, in- primis iuste doluit. Deinde Anglorum Rex Henricus Septimus, destinans ut supra dictium estὶ filiam suam Carolo Austriam sponsam,missisad Guillelmum Cr c,--- uiacum Cheuerae ac Arscholi Dominum, tum temporis Belgarum ac Regiorum liberorum Gubematorem, litteris,ostendit se Regis Philippi zz-ι. morte non parum doluisse, res ditionesque liberorum eius curae sibi esse ι. i. . ac suturas. Inter alia haec scribit: Petimus, consilio Ordinum quos con-ia uenisse intelleximus liberos Principis vestri eorumque res fideliter ac di- . ligenter gubernetis, inprimis vero finibus vestris bene prospiciatis, neci quid vicini Fraci per iniuriam occupent. Quod ad nos attine si ratione, ciconsilio,aut re incipi Carolo adhuc puero, eiusque sororibus ac fiam, .e Belgaru prouinciis ac ordinibus gratilicari possumus, non id alia raum .e
107쪽
i s ne,quam si eorum pater Dominusque Castellae Rex adhuc in vivis eskt, ita . ,- summo studio libenter faciemus. Certiores quoque facti sumus litteris . Cancellaris nostri, Francos, rupta fide,excursiones, praedas ac incendia fa- . μ' cere, Brabantiam per Geldriae Ducem depraedari, captiuos abduci, ho- ia
stiliaque omnia tentari. Scribimus etiam hoc tempore ad Caesarem Ma- . xi milianum, eum adhortantes, primo quoque tempore in Belgium pro- α ficiscatur E castro nostro Cingio,decimo quartoKal. NouembreS.Nem- .epe Carolus Gelder,morte Caltellae Regis, liberorum eius pueritia,Caes ris variis in Germania & Italia negotiis, promissisque Francicis confidens, mox rupta pace, Brabantiam inuaserat, Turn noltum Doliarat aci.....i in; incenderat, totaque Campinia magnam praedam plurimosque capti ne M CAE uos abduxerat. Initio anni 11o . considerantes Belgae, bellum esse
cum Geldro, instare cum Franco, Legatos in Austriam ad Caesarem Irn- sor sit j agentem mittunt,rogatum squod paulo ante incondita plata stultθ' 'e. recusarat dignaretur nepotis ex filio Caroli Austriaci Ditiones regere aesem . in defendere. Lectu digna est apud Heuterum Cancellaria Brabantiar Hauthemij hanc in rem ad Caesarem oratio, ubi haec inter cetera: Roo, uia. mus intimo cordis affectu,obliuisci digneris iniuriae Maiestati tuae a sola αplebe illatae. Vere dixit post Hesiodum Liuius, Populum aut superbere imperare, aut humiliter seruire, medium non nouisse. Regnum Belga- α rum Monarchia, sed prudentibus probisque Consiliariis fulta diu stat, ianec aliter: idcirco quod populus natura generosus, mortis sortunarumq; .e contemptor,si seruiliter habeatur, cito in vindictam exurgat; contra, si ree ia secundum leges leniter humaniterque tractetur,nulla Prouincia fidelius . F jη - Principes suos agnoscat. Et perorando: Indigent pueri Principes mora auxilio, tremulaque id voce per nos nunc eblandiuntur: nos vero om- α
nesque probi supplices insistimus, plebs erroris sui culpam demisso vultu iadeprecatur; natura subditorum efflagitat, Deus venire Caesarem iubet, cxtrema rerum Belgicarum necessitas extorturam se confidit. Iuvent, iametamus, aliquid nunc lacrymae omnium ordinum nomine contra ae- retatis nostrae decus di nitatemque erumpentes. Silente Hau themio, cs iaterisque Legatis ea tem demit se petentibus, promittit Caesar, quan primum possit, se in Belgium venturum , interim commissa Provii clarum Belgicarum cura filiae Margaritae Principis Castellae , ac φ inde Ducis Sabaudiae viduae, amitae Caroli Austriaci; cui ex ordinum z sententia Consiliarios Belgas dedit Cheurae Dominum ac alios, Car tum puerum Latinis litteris veraque pictate imbuendum tradens Adriano Florentio Vltraiectino,qui postea Summus Ponti sex fuit eius nominis Sextus. Iniit Marga ita gubernationem Belgicarum Ditionum die L8. Maij. Hoc anno Comitia Caesar habuit Constantiae cum Prin
108쪽
XLII. BRAB. V. BELGII v NITI PRINCEPS. socipibus Impetij .i vigesimo tertio die Aprilis in mensem usq; Aucumim. i Io Sub idem tempus Genuenses, qui paulo ante rebellauerant, & Nobilitatem eic rant, citius otiani opinione a Ludovico Duodecimo Franco-: rum Rcge superantur, S: acceptis quibuscumque legibus in deditionem
veniunt. Paulus de Nouis tinctor, Dein Ducein Genuenses creaucrant,
ex conflictu per mare fugiens, Pisis a classe Gallica capitur, & Gentiae capite plectitur. Mense Septembri Carolus Gelder, aduentcnte ad se e Francia Roberto Marcano clura quadriupcntis ealeatis equitibus ac bis mille peditibus,iterum Brabantiam invadit, Dies hi in frustra oppugnat, strenue se defendentibus Nasiatiij praesidiariis: civibus i Thimam obsidet, αν. Septembris captam foede populatur, multis ciuibus tmcida ans, pluribus Ruminondam paulo post abductis. Manserunt ibi usque t finem mensis Octobris, ex Brabantia & Hasbania interea immensam colligentes praedam uetum Getri cum captiuis & praeda Ruremondam reuertuntur, Marcanus cum Francis praega onustis in Franciam. Qui ciuinin silua Arduenna iuxta D Huberti Fanum castra haberent,equoque reficerent, maxime quos e Brabantia S: Hasbania abegerant, subito a ducentis Namurcensium peditibus totidemque equitibus nocte opprimuntur. Cadunt triginta quatuor Franci, reliqui in proxima silua fugactabuntur. Quingenti equi cum omnibus impedimentis & praeda ca- ω. 'piuntur,ceterique heminucii in Franciam reiiertuntur. Interea Egmon- dii Dominus Hollandiae Gubernator, arcem Poroiam ad Mosam obsi- Θ μι. det: sed aduolante omnibus cum copiis in auxilium Geldro, discedere
cogitur. Cumque Poroiae praesidiari j omnibus vicinis essent insestis sint, sequenti anno mense Iulio ab An holiij Domino expugnantur, Praefecto S ewindio cum duodecim praesidiariis strangulato , ceteris singulari cum veste dimissis. Sub finem huius anni, de deinceps
anno proximo Iso8. Veneti magnis animis,quod se ab Austriacis Cam is os nias Alpes & vicina loca incolentibus irritatos dicerent , conscriptis decem peditum duobusque equitum millibus, Duce Bariholomaeo,ri.
Liviano saliis Aluianoὶ Nicolao Ursino, Vitellio Tisemate, ac ple-
risque aliis veteranis Ducibus, hereditarias Caesaris ditiones ad Athesim rem , in sitas inuadunt,Camos,Histrios,actar Iulienses vastant. Ab alia parte Andreas Grillus cum quinque peditum millibus ac equitibus leuis armaturae Epirotis ac Macedonibus quos hodie Albanos vocant) Alpes Athesinas occupat. Ducit contra Grillum partem Caesarei exercitus Si tus Transsonius t sed in valle oppidi Codoriani, nivosis Alpium anfractibus, ubi explicare aciem non poterat, a Veneto exercitu deprehensus, inita pugna Transsonius superatur, maiori parte cum eo caesa, captoque Barone Turriens, cum aliis viris praeclaris. Altera Caesariani exercitus iis.
109쪽
tros pars in Italiam se dimittere conata, ad arcem Petronianam a Nicolao Comite Petiliano Venetorum ac Triuultio Francorum Ducibus, accepta clade,est repulsa. Veneti partim fuso, partim repulso Cesaris exerci- tu, ad deditionem compellunt Clusium,Cadoram, Gradiscam, Corint nam, Goritiam ac Nipachum. Antonius Contarcnus,educta classe, o Cupat Dumum, Tergestum, ac Bistoniam;& nisi ulterius Triuialtius procedere recusasset, sciens Regem Francorum non omnino Caesarem irritari velle, Tridentu cum universa subiecta ditione Veneti in potest tem redegissent. Caesar enim eo tempore imparatus Coloniae Agrippinae res Belgicas ac Imperi j tractabat. Quas ob causas facile Paulus Lichaen- t stein ius, Praesul Tridentinus inducias inter Caesarem & Venetos in trie nium pangit, ea lege Venetis percommoda,quae quisque icnebat interea. temporis possideret, ac pro arbitrio muniret;quibus induciis tamen C mira εμ- sariani nulla ratione induci potuξre vi Carolus Gelder comprehender ' tur. Quaerebat interea Caesar rationem qua acceptum a Venetis detriamentum ac dedecus sarciret: irritaram enim hoc bello Veneti non solum Caesarem, sed etiam Papam Iulium, & hactenus socium Ludovicii Francorum Resem, maxime ob arrogantes induciarum conditiones, quas se inconsulto, neglectoque Geldro, praescripserant. Retundendam igitur superbae urbis ambitionem Pontifex Iulius, Caesar,Francus ac Hiiari. - spanus iudicantes, contra Venetos coniurant; ac Cameraci apud Belgasia se locum mittendorum Legatorum, sinciendique sorderis, tanto silentio constituunt, ut cum ex fama tale quid agi spargeretur, Veneti non crederenti Venit Cameracum pro Caesare filia eius Margarita Belgam gi
bernatrix, Matthaeus Langius Caesari ab Epistolis, ac Nicolaustriinus; pro Rege Francorum, Georgius Ambosius Cardinalis Rothomagensis, tandemque& Ferdinandi Hispaniae Regis Legatus; sparserantque s mam, se coiisse, ut pacem inter Castellae Principem Carolum Austria--m Luari cum ac Carolum Geldnam facerent, factis inter eos hac de causa qua-zών - draginta dierum induciis; tractantque multa variaque de rebus Geldri- FAE cis ac Nauarmis, sed adeo fligide multis verbis chartas implentes,ut facile appareret, non hisce de rebus eos conuenisse. Denique decimo D cembris die foedus Cameraci concluditur, ac in summo lcmplo publicatur; non tamen ea parte quod bellum communibus viribus in Uen tos esset decretum. Repetebat ab iis Pontis ex Iulius vi ab iniustis posses.soribus, Fauentiam, Ariminum, Rauennam, Ceritiam; Caesar Imperunomine Patauium, Uicentiam, Veronam, suo homine rum-Iuli j &Taurisum; Francorum Rex ut Insubrum Dux, Cremonam, Giaria dam Brixiam, Bergonaum,& Cremam; Hispaniae Rex portus & oppida Vinctis oppignorata,Sipontum,Tranium, conopolim, Brundusium,ac Hidruu
110쪽
Hidruntum. Ut autem Caesar legitimo titulo inducias cum Venetis fa- D stas rumpere posset, cautum fuit, Pontifex ab eo ut Caesare & Ponti, ficatus patrono auxilium contra Venetorum iniurias imploraret ι Fran- , corum Rex ipsemet ad bellum primus omnium sociorum prosci-Dsceretur, tum Caesar sequeretur. Alter alteri ad sua recuperanda auxi ' Milio esset. Pax cum Venetis nisi communi consensu non fieret. Tres men-Mses concessi, qui rebus suis recuperandis scederi vellent adscribi. Ad dita est& foederi pax inter Principem Hispaniae Carolum Austriacum
D& Carolum Gestium; sed, sicut plures praecedentes,non fuit diuturna. Pontifex Iulius ingentem imminere Italiae tempestatem hoc foedere videns , Venetis obtulit,se sorderi non subscripturum,si Ariminum ac Fa- N. se uentiam sibi reddidissent. Qua de re diu deliberantes, tandem magno suo malo seraque cum poenitentia negauere. Tum Iulius foederi Cain racensi subscribit. Exinde Veneti,maximis collectis copiis, Regem Fran- re Arecorum Ludovicum, qui eis per Legatum castrensem bellum indixerat, Itala cum non minoribus copiis in Italiam properantem ad Abduam expectant. Anno 1 sos. decimo quarto Maij ad Geradadam inter prancos i sos& Venetos collatis signis concurritur. Superantur ingenti peditum cum iactura Veneti,egregie aperto in campo vincentibus Francis. Capitur Liuimus,amisso altero oculo, ac cum eo non pauci priinae Nobilitatis-Ordinum ductores, ductique in Franciam, demum liberati sunt, cum rupto Cameracensi se dere, nouum Franci cum Venetis iniissent. Post
hanc victoriam Rex Ludovicus spatio quindecim dierum oppida quae repetebat omnia in fidem accepit; insuperque Pontifici ac Caesari occasionem dedit,nullo negotio sua recipiendi,fugiente Comite Nicolao Petiliano Venetorum Imperatore cum maxima exercitus parte Mestrium, quod est extremum Venetae ditionis in continente oppidum. Tantus cnim Venetos terror ex aduerso praelio incesserat, ut urbem munirent, subditos nomina dare cogerent, ac ad conciliandam beneuolentia pom 'r' αὐ- toria remitterent, ad Germaniae Septem-viros liberasque ciuitates Legatos mitterent, ut apud Caesarena pro pace interpellarent: misio eadem ., . . mide causa ad ipsum Caesarem Antonio Iustiniano, qui oratione ad prouocandam commiserationem eximie composita, promissisque Caesari μα--. singulis annis aureorum nummum quinquaginta millibus sauctore 'Francisco Guicci ardino Hist. lib. 8. frustra,vt insta narrabimus,laborauit. Cesar enim supra modum Venetis iratus,cum Ludovico Francorii in Rege in exitium Reipublicς coniurarat. Vna in re laudata semper exister i Venetorum eo tempore prudentia, pietas,ac animi magnitudo, quod I
oblata a Turcarum Rege in tanta rerum acerbitate parata auxilia repudiarint. Exinde Veneti Legatum in Apuliam misere, Regi Fcrdinando