장음표시 사용
131쪽
isis concursu sumino cum honore lanceam rupit in circulari clypeos quem i. Zan Zellius, more tum consueto,circa sinistrum serebat latus. Tum di- ρriis, naisin Nobilibus, cum Rex Carolus i sic eum deinceps vocabimus iu-r: ia. dicum sententia, prima retulisset palma, virgines matronasque, magi onumero praesentes, ad epulas ac choreas deduxit. Circa idem tempus Praesectus Erici Ducis Bruns icani arcem Stichusam, Comiti Engardo Ducis iussit restituit,persoluente Elzardo praesidiariis debita in illudiem stipendia, ac Duci Erico certam pecuniae summam;discedentes'; Brunsi Wicani ac Saxones omnes, Elzardo Oostfrisiae possessione integram reliquere,qui viginti annorum laboriosissimo ac vario nil aliud est consecu-o . tus bcllo,quam ut paterna ditione propemodum exueretur. Cumque pe-ῖ' cuniam soluendis dimittendis'; militibus non haberet, duo vetcranoiupeditum millia in Ditionem mittit Gron in ganam, extorsione a rusticis g -' stipendia comparaturi, satis Ommclandios sibi ex praeterita dcbere mili- - - cia testatus. Laeti milites insigniter Ommclandios vexant, Drentiis nec Tinentiis parcentcs. Iungunt se his tria peditum millia, quos Saxo ac Bruns icanus exauctorauerant, tum ij omnes qui e rapinis vivere erant consueti,expectantes donec induciae inter Regem Caresum ac Geldrum finirentur; quo recrudesccnte bello, huic aut illi parti nomina darent.Sed , -- si cum prolongatas inducias inrellexi sciat, primum in Geldriam deinde in
Cliuiam proficiscuntur. Ibi Meursij Comitis ditionem inuadunt, mi
Gisiari. seros ubique rusticos sortunis exuentes, deinde magno libertatcin redimere cogentes. Verebantur vicini Principes alteram Aspera nam expeditionem,aut ne occupato munito aliquo oppido, vicinas regiones omni calamitatis genere pentastarent. Vnis igitur in castris vires conserunt,
Beloae,Clita ij, Iuliacenses, Coloni crisis, Wcstphali ac M cursij, coniura-wsque praedones prcsiis vestigiis insequuntur. Illi viribus impares, in
Geldriam velut in portum citato passu contendunt. Subsequuntur in ioribus itineribus Principum Legati tropcque Ventonium eos assecuti,isa circiter septingentos una pugna interficiunt: periissentque plures , nisi .. Misj. Ventoni j, ex Cneratis maioribus tormentis, eos protexissent. Vbi cum aperte Gelder inducias nondum violare auderet, praedones vero ac latrones recipcre in oppidis multo minus, illi nudo in campo sibi non fiden-M'--. tes,obscura nocte, ruptis militaribus signis,dispersi in varias abiere partes. Capti instar latronum tormcntis lacerati, carnificis manu periere. Paulo alue pacem Noviodunensem,Veneti quinquennales cum Caesare Maximiliano inducias sancierant,singulis ei annis triginta millia aureo-νω-- nim nummum, ac Veiactis exsulibus Caesarem secutis quarta fructuum
: zz epropriis boni a partem polliciti, hoc anno absolutam tandem pacem
sera iam impetrant, grauissimoque liberantur bello. Caesar interea de Imperij
132쪽
XLII. BRAB. v. BELGII v NITI PRINCEPS.'ue s
succellore sollicitus Comitia Augustae Vindelicorum celebrat; ubi cum is is Martinus Lutherus a Thoma Vio Cardinale Caietano, Legato Apost liciniuisset auditus, instruinisque, sed non correctias, Carolum nepotem
mixe Septem -viris comendat, sciens eius rivalem esse Franciscum Francorum Regem, te quo mox plura; ab lutisq; Comitiis iter in Austriami inituens, lenta febri mense Iunio corripitur; Welsamque superioris
Austriae oppidum veniens,febrem perpetua venatione ac aucupio pelle- ιινGuar. re conabatur. Dumque aliquando e venatione reuersus ardentem sitim immoderato melope num esse sedare studet, sumptoque insuper dubiae vinulis intempestiuo medicamento, sebris, quae per interualla accedere solebat, fit continua ; accedenteque Ientris profluuio , cum duplicis mali vim senile corpus perferre non poste sumpto Christianorum sanctissi ino Via. o, compluribusq; viris piis ac dotiis confirmandi animi causa accersitis, testamento recte confecto, vitam cum morte x FIs
commutauit duodecimo die Ianuari j anni Christi isi'. hora tertia post' 'mediam noctem, cum laborare coepisset mense Iunio anni praecedentis. ωm , Celsa corpus Viennam, inde Nietistitium delatum, iustis ubique m gna culmolemnitate celcbratis, sub ara D. Georgij, uti iusserat, elis pultum, cum vixisset annos quinquaginta nouem, menses nouem, dies
viginti & unum. E vivis sublato Maximiliano Caesare, quinqye men- --sta sum Interregnum in Imperio extitit ; quo tempore Caresus ac Fruaciscus Reges non amplius secreto, sed palam per suos ad Imperium, uti solent generosi riuales ad unam adtanatam virginem, adspirabant. Septem-viri erant Albertus Moguntiae, Herim annus Coloniae, Richartus νοῦ - Trevirorum Archipraesules, Fredericus Saxoniae Dux, Ludovicus Bo- heiniae ac Hungariae Rex, Ioachimus Marchio Brandelaburgius, ac Ludovicus Comes Palatinus ad Rhenum. Hi a Moguntino Archipraesule conuocati seius enim id est ossiciumὶ FranFfurtum ad Moenum conueniunt, acerrimisque Orationibus Mogunturus pro Rege Carolo,Tre-Mir pro Rege Francisto certat. Quorum rationibus dubi j Septem-viridum sententias trahunt, tandem Imperium Frederico Saxoniae Duci
Septem. viro offerunt. Sed is constanter dignitatem renuens, docebat Regem Carolum non esse externum, ut voluerat Trevir, sed Principela sis. .ue ac praecipua Germaniae nobilitate ortum, in ea natum educatumque,habere in utraque Germania hereditates amplissimas, se eum suo calculo min--
Caesarem designare, ut qui propter potentiam, virtutis bonaeque indolis spem, merito ceteris videatur praeserendus: leges ei praescribendas, quibus pericii la& incommoda ab Arelii praesulibus in medium allata vitentur, Germaniaeque libertati consulatur. Hanc Saxonis sententiam ceteri Septem-viri comprobant, ac vigesimo offauo Iunij huius anni
133쪽
'si' Carolum Austriacum Hispaniarum Regem , Belgarum Burgundi cari in numque Principem ,Caesarem renuntiant. Ita Fredericus Palatinus Le- ., T,. gatus inHispaniam ad Carolum cum litteris mittitur quibus de electio ne certior reddebatur , quem tamen priuati aliquot, incredibili celerit te usi, praeuenere; e quibus unus nouem diebus Francofurto Barcilonam est prosectus. Palatinus instantibus Kalend. Decembris in Hispani in ad Regem Carolum venit, Septem-virum fitteras tradit, ac cetera, qua in mandatis habebat, exponit. Respondet Mercurianus Gatinarius Cantu li Sancellarius, admittere Regem Carolum grato animo tantorum de
iis , le Principum iudicium, delegatumque amplinimum onerosissimumq:
honorem amore communis patriae recipere,curaturumque, rebus in Hi-u aiis v. spania mature constitutis, primo quoque tempore iter in Germaniam acceleret. Cumque in eumdem sere modum Se m-viris respondisset, liberaliter donatum Palatinum dimittit. Circa huius anni finem Caro-
Σὸ lus Geld rus uxorem ducit Elisabetham Luneburgi Ducis filiam , equa. in moriens nullos reliquit liberos. Groningant ad honestandas nuptias u cati,offerunt pocula aliquot argcnica deaurata, equos generosos, ac b
ues insigniter saginatos, quae simul aestimata fuere bis mille Oingentis aurcissiorenis Rhenensibus. Fuerat, ut scripsimus, Rex Carolus ultra biennium in Hispania , populi Procerumque animos sibi conciliaturus. Sea quod in constituendo noui Regni statu Belgarum potissim sim videretur uti consilio , Hispaniae aliquot Proceribus displic bat. Eminebant tum inter Consiliarios Belgas Adrianus Florentij, postea Summus Pontifex, ac praecipue Guillelmus Croui acus, primus Marchio, ac Cheum Baro; quem qui eo tempore amicum -.j ..is sabebat, quidvis impetrabat. Hic Belgas omnibus in rebus prona
et reta uebat, ossicia, munia publica, ac Regijὸ uris Sacerdotia conserebat: ilias. 2. . li ambientibus Hispanis numerata vendebant pecunia, auroque ad Belgas transmittendo intenti 1 excaecati, murmura Hispanorum contemnebant. Erat eo tempore Ferdinandus Dauatus,qui certa causa Gadi dira Praefectura priuatus, vindicare se cupiebat. Profectus igitur losam, ad aedes Ioannis Padigliae diuertit, ius iam antea uxorem Mariam Paraecam feminam ainbitiosam in partes traduxerat, eaque maritum vel renitentem eodem traxerat. Hic rebellionis iacitur funda meream,quam 3I . . .., . illi Sanctam Giuniam appellauere. Subscripsere cum his Antonius Daccugna, Zamorae Antistis, familiae Ostoriae,vir inquietus, annos licet septuaginta natus, cui diutumae intercedebant cum Comite d Alba de Lista Zam orae habitante inimichiae,quem coniuratorum auxilio pellcre statuerat,ac Archipraesulatum Toletanum occupare. Deinde Petrus Gi-ronius,Saluaterrae Comes,Clauerus d Alcantera, Petrus Lassus,Quinta-
134쪽
ntis, Ramirus Nuguensis Carolus d Arellius, Ioannes Branius,pluresque ---
alij, singuli aliquid sibi pretiosum ex incendio patriae destinantes;quibus
accesserant ciuitates ac oppida Regni Castellae fere omnia; pecuniaque pro parte conferri ad cogendum militem iam erat coepta. Verum non M. adeo secreto res administrari potuit, quin breui emanaret; veritusque Climrius,ne in se cuderetur faba ac a sua caede rebellio inciperet, per spo- CL - ciem inuisendae classis,quae pro Re Carolo in Belgium traiectitro apud Astures,nunc Biscatos,instructatur, cum omnibus rebus stigam capit. Exinde incia se Martio anno luero. Rex Carolus Valledoleto Toletum i sio proficiscitur,conuocatisque Hispaniae ordinibus,pecunias ad iter imp rat. Recusant collatione Castellani,nisi Belgas Hispania dimittat, eamque indigenis gubernandam committat. AEgerrime serebat Rex Car lus,extorquere eos velle, quod erat togandum. Contentus igitur pecu nia,quam pacatae ciuitates conserebant,ad iter se parat; Premque Cirmnio,qui paulo antὰ in iudicio causa ceciderat, quod superbo ore iterum eadem ciere ius sibi seri petiisset,grauiter minatur. Sed mox certior faetus,undique rebelles copias cogere, collectis subito vasis, aere pluuio ace ventoso, fugienti similis Toleto in Alba res ad classem contendit, Adrianum Florenti j Cardinalem iam dictum uniuersae praeficiens Hispaniae, clasi ε ρω omnibusque Proceribus enixe commendans.Ciuitatum Legati domum 'redeuntes, varie sunt excepti. Plerique enim qui Regi Carolo pecuniam essent polliciti, pulsati sunt aut multati; Segovienses suos, quod pecu - Hii maniam negassent, ad instar ouantum recepere. Cardinalis Pro Rex initia rebellionis repressurus, Praetorem Ronchillium cum ala equitum acali- -
quot peditibus contra Segovianos mittit; qui eorum agros evastans, ne
commeatus in serretur, prohibebat. Sed auxiliis a rebellibus submissis, Ronchillius Segoviam deserere cogi inr. Interea Rex Carolus e portu oppidi Corunnae opportunum nactus ventum, sine mensis Aprilis Ara-gliam versus dat vela, paucosque post dies, selici usus nauigatione, inportum oppidi Hampioni j se intuli inuisurus ac communicaturus cum amicissimo Rege Henrico Octauo, qui Caroli materteram Catharinam rum G. in matrimonio habebat ac ex ea filiam Mariam educabas Vbi cum ali quot diebus amicissime Hissent, veterumque scedem in leges renouas sent, Rex Carolus nauem conscendens in celandiam Belgarum Prin rata . i. uinciam cum triginta onerariis appulit, omniumque ordinum summa cum laetitia excipitur. Inde nauigio Brugas Flandriae perti enit, exci- piturque ab amita Margarita Gubernatrice, statre Ferdinando, Legatis Venetonim, Ducis Saxoniae, Bruns ici, Luneburgi,Hasliae, Coloniensium, Lubecensium, Notimbergensum, Augustanorum, & aliorum.
135쪽
s 8 CAROLUS V. IMP. HIS P. REX
isto Mox vota pro eo ad Deum solemniter concepta, populus magno mero ad templa confluens, piis animis persoluinat. Apparabantur interea apud Belgas, quae ad coronandum Aquisgrani Regem Carolum erant necessaria. Dies sextus Octobris erat coronationi praestitutus, scd qui in vigesimum primum est transtanis. Coronatio nis caerimoniis peractae . . est. Praesules ac Proceres Imperi j cum mille sexcentis equitibus Aqui Lgrano egressi, obuiam Re i Carolo cum bis mille equitibus venientis ina rari- proficiscuntur, aduentumque gracillantur. In templo a Moguntino ac Treuirensi in deauratum statuitur solium, Coloniensi rem diuinam faciente. Post Euangeli j decantationem, praestito ad altare iuramento, Ecclesiae, Imperis Papae. c calamitosorum se defensorem sere,ab eodem
Coloniensi in pectore, capite, scapulis, ac palmis, ad singula adhibitis
iis . consuetis precibus, inungitur: tum in morem Diaconi in)uto, & in s
'.. . tium item in collocato, nudum gladium tradens, Rempublicam Chri--μήν-- stianam commendat, annulum digito inserit,ac Regali chlamyde sum- i. o. ptuosissi in a squae in summo semier templo manetὶ induit, sceptrum cum pomo porrigit; diadema vero tres dicti Archipraesules, adnibitis manibus capiti eius,impouunt. Peracto Sacro tremendum Christi Compus Caesar reuerenter sumit, pauloque poli gladio, quo Carolus Magnus in praeliis dicitur usus, Nobiles aliquot, tactis leuiter humeris,in Equiti tum numerum cooptat. Aderat spcctatrix omnium Margerita Cassarisia amita, Belgarum Gu matrix. E teinplo ad Palatium itur pransum. trare M. Cassar una mensa solus in medio sedens prandebat; singulique Septemo viri in eadem aula similiter veteri more singulis mensis. Bos diuerse auium serarumque genere farctus, publiceque ad ignem affatus, populo diripiendus datur, vinumque etiam affatim toto die omnibus praebi-ruin. A prandio Caelarin diuersorium reuersus, Moguntino Imperi j sigilla tradit. Postridie Caesar dat coenam Septem-viris. Tertio die inter Mi ita solemnia Moguntinus suggestum ascendens , populo exponit, Summum Pontificem etiam Regi Carolo Caesaris titulum concessisse. .. Hoc anno Ferdinandus Coaesius Mexicum, urbium Noui orbis Regi---- na , capto post multa praelia Rege potcntissimo Moteruina, occupat: dc sic latissima auri se illae prouinciae CaroloQuinto Caesari cesserunt. ρ- Cortesius tanto subiugato Imperio immortalem sibi gloriam ,& postea nuri is ris opimum Vallesij Marchionatum peperit. Porro absente ab Hispa- ii iis Carolo , totis viribus rebellionem Hispani prosequebantur. Expugnarant Villabancetam, occuparant Medinam Rio secco. Cardinalis Prorex videns Ronchillium, de quo supra diximus, non satis habemvirium nec auctoritatis, Antonium Fonsecam arma capere contra rebel
136쪽
. X LII. BRAB. V. BELGII UNITI PRINCEPS. 3 9
peditum numero, Medi nam deCain poesset prosectus, ut aenea tormen- II tota Regia educeret,Medinenses arrcptis armis intercedunt, acriterq; cum
Fonseca confligunt: qui videns se multitudini imparem , incensa urbe M discedit, non paucis utrimque desideratis; quae florentis emporij confla- c gratio effecit, ut statim Caticliae urbes numero tredecim, quae nondum animos denudaram,rebellibus subscriberent, quorum iudicium maior i- , ηις Hispaniae pars est secuta. Exinde coniurati Toletum convcniciates, sacrae Gitantae leges castigant ac ampliant, exercitumque instruunt. Atque haec omnia nomine Regis Caroli se facere credi volebant,contra iniquos eius Praesectos. Erat hoc tempore Cardinalis Prorex Valledoleti cum Regio Senatu. missisq; ad singulos Proceres nuntiis ac litteris, copias uti comparent admonebat. Sed antequam ij militem cogere possent, Petrus Gimnius ac Ioannes Padigliacum rebellium copiis Valledoletum adii Iant. Fugit Cardinalis cum Senatu. Sed ex itinere ad urbem retractus honestae custodiae committitur. Ei enim ob innocentiam non male v lebant; Cheurio erant infensisti ini. Cardinalis proxima nocte effracto ciuitatis muro, ubi prae vetustate subsidebat,euasit, ac Medi nam Mosicco, Ammiratis Casicli .e est oppidum, uno comitante Sacerdote, per celeres equos peruenit. Tum rebelles cum exercitu Tordesillam proscchisdmittuntur. Habitabat hic Regis Caroli mater Regina Ioanna, a maxili morte mentis inops; quae tamen nulla ratione adduci potuit, ut eo
xum tabulis subscriberet, sed saepisis se Caroli Regis matrem esse eis exprobrabat. Illius custodiam,vt & oppidi, Zamorae Antistes trecentis co mittit rebellibus Sacerdotibus sub se militantibus. Quo incia se haec sin-ρ momngula contigerint, ex Oratione Antonij Gueta arae Episcopi Modoquetant,mense Nouembri ad rebelles habita, utcumque colligimus. Est ea se Oratio apud Heuteriam, ubi haec intcr alia : Veni huc nomine Proregiso Cardinalis,& Consiliariorum Regiorum. Viginti dierum spatio, septies, , ad vos seu stra veni. Sed quod pol illac nec me, nec alium, dicti Proceres G. ,, sint missuri necessc est, rebus omnibus recte perpensis, hodie facta pace
,, reconciliemur,aur,armis strio sumptis, verum bellum geramus. Seg
,, uiani vigesimo tertio Maij, me praesente,intersecto Regio Presecto pri- mi tumultus auctores fuere; pauloque poli captum Tordesillanum Prae- a. ita se sectum,e D. Michaelis templo cxtractum,cum duobus sui muneris Re-
,, giis ministris, in crucem suitulerunt. Occupata Villa. Brasina aedes Do- Atiis h.
,, mini Adelant di,fratris Caltillae Ammiralis,diripi permisistis.Cum vi-- gesima Augusti Medi nam de Campo cud ingressus, sequitur me octin- ι -- is gentis cum lanceariis equitibus Antonius Fonseca; Regiaque tormenta educere a ciuibus prohibitus, discedens ignem urbi iniici iussit Feramque is eadem in urbe,cum Boadiglia aeneorum tormentorum laser, cum suis,
137쪽
sso CAROLvs V. IMP. HIS P. REX 1 1 io e silmma Palatij senestra deorsum eiiceret Nitonem urbis Gubernato- ςς π: rein consederetque Atellium Bibliopolam, liberis verbis immane factu Greprehendentem. Eram Ualledoleti, cum ciues a Rege deficerent: vidi Cardinalem Proregem cum Regiis Senatoribus per pontem fuga ela- bentem; Consili j Praesidem apud Benedicti nos latitantem, Doctorem Vargas per latrinarum sordes vitam tuentem; Doctorem Zapata Fran- ciscanis vestibus indutum Cingalam usq; fuga delatum; fratrem meum Doctorem Gumaram,a Cardinale Regioque Senam missum, in Belgiu ad Repem Carolum proficiscentem. Referre qua ratione Castellae C. , .sώ,. mestabilis Burgis sit exactiis, Deniae Marchio Tordeetilla, Comes Due
guae cum uxore ac equitibus Salamanca , Prorex Iacobus Mendosa - .. Valencia, quaque ratione horum Procerum loco receperint sartores, fa- ις bros serrarios,tormentorum fusores,sicarios, decoctores, ac similis faria ςnae homines in immensum cresceret oratio. Misera Hispania,quis te mi
perduxere alumni Z Haec inter alia ibi.Nempe initio mensis Novembris Caesar per dispositos equos unum e Secretariis cum Diplomate in Hispaniam miserat, quo per uniuersum Regnum suo nomine rei bellicae praeficiebat Frederi cum Renricum, Medinae Mosecco Ducem,Castel-ιatis, M. tae Ammiralem, ac cum eo Ignicu Velascum Castellae Comestabilem, qui omnibus consiliis Cardinalem adhibuere. Erant Medinae Rio se HMarana co, cum iis,Comes Benauenti,Marchiod'Eslorga,Comes Aluae,Comes Titi, Lunae, multique alij Proceres, viriq; Nobiles. qui videntes summam re-μη p rum rebelles ad se trahere,fortunas corporaque Resi offerebant. Promi, tunt & Corduani equites mille, pedites decem mille, aut, si Praefecti iubeant,per se bellum rebellibus facturos promittunt. Ex octodecim enim Hispaniae Prouinciis ac urbibus, quae in generali ordinum conuentu. M . ... sententiam dicunt, quamor tantum sincere fidem seruabant: Smillia, Cordua, Granada, ac AndelouZia. Ceterae aut pro maiori parte, aut in uniuersu' defecerat. Sed a p'strema hac Gueuam Legatione ad sanitatem rediere Burgij, Petrus Glaonius,ac Petrus Lassus. Interea Regiaec piae in unum coibant ; erigique Medinae Rio sicco Ammiratis iusserat medio m ligneam scenam, in qua cum praecipuis sedens Proceribus voce Legati Castrensis pronuntiari iubet, Nobiles,ignobilesque omnes'rdicitur. qui ante decimum quintum Nouembris diem e rebellium castris ad non transiissent, rebelles proditores haberi, ac eodem tempore pusticatis bonis proscribi. Instructus sere exercitus Regius erat, iam Pa-i,.... diglia ac Brauius,eductis Tosdesilla copiis,ad oppugnandam Villapandam proficiscuntur: quo Ammirati ac Comestabili nuntiato, cum Re-- ω- μ. giis copiis Tordesillam aduolant. Mittitur bis ad oppidum tubicen, qui Regi Carolo portas aperiri iubeat. Recusant, additis contumeliis &
138쪽
XLII. BRAB. V. BELGII UNITI PRINCEPs. 'si
conuitiis. Producunt Regij tormenta, quatitur sine intermissione per i froquinque horas murus vinis , dcbili aggere fultus; factoque magno hiatu, inuasionis signum proponitur. Erant in oppido trecenti tantum illi m-- μή rebelles Sacerdotes praesidiari j, qui cum ciuibus se strenue defendebant:
sed tandem Regij in oppidum vi pervadunt, Padiglia propter Ammiralis celeritatem opem scrin non valente. Periere e rebellibus circiter sexcenti ac fere omne s rebelles SMerdotes; ex Regiis circiter sexaginta: qui quod nondum omnes copiae conmenissent, relicto Tordesillae uisio praesidio, Medi nam Riosecco reuertuntur. Interea ab utraque parte convc- iiunt auxilia. Habebant rebelles quatuor millia vcteranorum peditum,ac quingentos equitas lancearios; submiserant rebelles ciuitates circiter viginti millia peditum tyronum, ita ut triginta millia virorum reccia serent. Regij habebant trecentos lancearios equites ordinarios. totide leuis .a armaturae, quadringentos equites Genetetarios, Nobiles voluntarios bi προ I mille quingentos, pedites veteranos circiter quinq; millia cum totidem mi tyronibus, in itinere proxime aderant plures,ita ut octodecim millia ar- ''matorum Regij in aci a parata haberent,exceptis transfugis,quoru numerus indies magnus crat. His tamen non obstantibus, Ammiratis ac
Comestabilis variis adhuc rationibus ut sine pugna ab armis discedere tur,adn itebantur. Dcinu in cum Regij iis extorsissent pacis conditiones, si ,, rion accipere, saltem praescribere vellent; audi Legi statores: Re Prae is fectos, Consiliarios,ac Iudices loco ubique moueto. Petrus I assius Ca-
1lellae Prorex esto, minoresque Praefectos, Consiliarios ac Iudices extar - ,, arbitrio constituito. Cardinalem cum omnibus Belgis Hispania pellito. Tandem instantibus Kal. Decembribus haud prociit Medina de Campo Regius ac rebellium exercitus castra conserunt; & paulo post cuna Padiglia pedites suos ab equitatu Regio premi conspiccret, festinare gradum iubet, ut sub Villa larae munitionibus instructa acie confligerent. Daturus igitur peditatui tempus eo perueniendi, coacto in unum omni rebellium equitatu, ac cum Ioanne Brauio in prima acie suis animandis obequitans,iandem magno impetu Regios equites invadit, praelium licommittit. Sed cum impar nuri sero& virtute, aliquamdiu tamen stre Due decertasset, peditatu destitutus laborare incipit. Fusi igitur sugatique cum omni equitatu Padiglia ac Brauius inter primos pugnantes capiuntur; ceteri in varias partes dispalantur. Pedites equitum suorum clade perspecta, cum primae acies aa Villat aram peruenissent, ceteraeque vini solae sustinere nequirent, caesis promptioribus , arma proiicientes, vitam veniamque deprecantur, ac concedente Ammirati impetrant. Magnus numerus capitur, maior cffugit, cecidere circiter bis mille. Padiglia ac , t φBrauius asinis ad ludibrium impositi per castra circumducuntur. Mox Θυ. vibi uin
139쪽
sues CAROLUS V. IMP. His P. REX . 'i sho urbium oppidorumque pars maior quae rebellara animis stacta pacem
peti ac non exiguas pccuni e summas numerantes impctrant, promi
akοῦ ' tentes se rebellionis Duces omnes quos possint, tradituros. Quo illi in- tellectio, ex omnibus locis fugam Franciam versus instituunt. Scit pars maior capta, carnificum manu periit. Zamorae Antistes ad Francorum' Regem cum multo auro contendens, in Nauarra captus ac spoliatus ad arborem strangulatur. Ioannes Padiglia, ac paulo post cius uxor Maria Pacaeca cum Ioanne Brauio a carnifice sunt caesi, corporaque in quatuor partes secta: Perrus Gironius ac Petrus Lassus,cum pilarisque aliis,qui instante pugna ad Regia transierant castra,Or ς Alric ς oppido Hispani
ci iuris,certis annis exulare,ac contra Mauros militare sunt iusti. Rc bellabat tamen adhuc Valentiani , de quoru rtuna agemus anno is 22. Dum hac ratione inter Hispanos ciuili bello saeuitur, Francoru Rex Francistus, ν - occasionem repetendi Nauarrae Regnu non amittendam ratus, rupta paria im ν ce, Andream Lopensem Asparotti Dominum,ac Tomouium cu instru- . L. ctissimis copiis, hunc equitatui, illum peditatui praeficiens,in Nauartam mittit: qtii uniuersi sere eius Regni ciuitates cum urbe primaria Pam-- pelone olim Pompeiopoli in in potestatem redigunt; promotisque adiberum usque amnem copiis, Longroianium obsidione cingunt: mai remque Hispaniae cladem intulissent, nisi deuictis paulo ante rebellibus, i ueri Ammiratis ac Comestabilis menseMaio anni proximi 1121.ed victorem exercitum conuertissent. Exercitu Iberum traducto, Francos in Natia rae finibus assequuntur. Primo impetu in aliquot peditum Hispanorum cohortes equites Franci inuecti cos sternunt,funduntque, sed mox a circumducta Hispanici equitatus acie, i inmiscenti se expeditissimis peditibus, acriter Franci equites oppugnati, tandem solutis ordinibus in l. ἡ. - .ν praecipitem fugam agu*tur. Nec melior Francorum pcditum suit conditi contra pedites Hispanos veteranos. Periere e Francis circiter qua- i. sit tuor millia septingenti, capto utroque Duce. Sed Asparottus, contus, casside scrine excaecatus,opera Comitis Bcneuenti, ingenti promissa pe- νψ cuniae sit mina dimittitur; cuius auari facinoris poenam postea Caesaris sententia exilio luit. Turnonius Dux alter honesta custodia fuit detentus. Pugnatum est mensis Augusti die vigesimo quarto. Atqui tum primum Cardinalis Prorex Burgos reuerti est ausus; habebant tamen ad-Hὐ- huc Franci tanta rabiam, ac alia Cantabriae loca. Eodem hoc armo tueri. a/- mense Aprili Lutherus, accepta a Caesare fide publica, Cormatiam ad Principum Comitia venit, ac coram omnibus noua dogmata propu-: gnare conatur. Vbi cum a variis doctis viris diserte ac sufficienter ei essetia , L. a. responsum,nec tamen quidquam a sententia discederet, dimissus mense Maio proscribitur, cum anno superiori 13. Iuni j Romae a Papa Leone Decimo
140쪽
XLII. BRAB. v. BELGII UNITI PRINCEPS. 613
Decimo saetis ei esset interdictum. Edictum, quo ipse fanaqua pertinax thaereticus,eiusque libri & fautores condemnantur, mala lid ς refert Metrius fio.& Σ'. quasi nulla exceptio suisset contra delatores, modo essent Catholici, sicque morte sine commiseratione homines plecterentur, Si ulla auctoritas Iudicibus esset sententiae mitigandae. Nam Edictum a tunc editum no aliud habet,quam ut contra eum eiusq; fautores,secundum consuetudinem Baiani Imperialis, legesque antiquas dudum con-t,tra hqreticos latas,procedatur. Et moderatini me in Belgio eos initio fuis se habitos,patebit ex Edictis duobus ad annos i 126. & 111'. infra recen- D-umasendis. Initio huius Conuentus moritur Corinatiae Guillelmus Croui acus Archipr sui ac Cardinalis Toletanus, sicquiturque eum mense Maio alter Guillelmus Croui acus Cheurae Dominus, in quem tantopere ste-mebant Hispani; eodemque mense Ferdinandus Caesaris frater Lintaij Austriae in uxore ducit Annam Ludovici Bohemiς ac Hungariae Regis sororem unicam, Ludovicus vero Budae Mariam perdinandi ac Caesa- Iris sororem, inuicem, uiuo Rege Vladissao ac Caesare Maximiliano de- , . c. . . sponsatas. Apud Belsas etiam hoc anno inter Caesarem ac prata cum ρη acerrime bellum gerebatur. Robertus enim Marcanus,initi cum Caesare foederis poenites, clam nouum cilin Franco, ab eo sollicitatus, iniit;quae ''
rensque belli causam, Aimeriae Regulo Caesaris clienti sol, priuatas controuersias ac possessionem oppidi Hiergae bellum insert. Petit Aimerius,
accipitque a Caesare auxilium, Marcanus a Franco. Rupta hac ratione inter Reges pace sub exitum Comitiorum Normatiensium, Gaesar iu-d stis conscriptis copiis, iis Hemicum Nassauis Comitena , ac Franciscum Sichingium praencit. Francus etiam collecto exercitu,Carolum Borbo t'niae Ducem imperare ei iubet. Nassauius statim in Lut Zenburgios cotra Marcanos proficiscitur, expugnatque ac diruit Lognium, Iamercium, Fleurengam, Sancerum,Esdainum, Mousoncurtiti ira, ac Bullonium,captosque Praefectos ac praesidiarios omnes strangulari iubet. Paulo post cum Marcano in sex hebdomadas facit inducitis; cumque capta oppida Iraesidiis muniisset cum exercitu contra prancos profectus, Opnidu M, etiam ad Mosam situ obsidione cingit, ac per quinque hebdomadas, re ripropugnante strenue Baiardo,srustra oppusnat, Caesarianis magno numero alui fluxu intereuntibus. Quare tande, deserto oppido, in Belgium
reuertit. Rex quoque Franciscus,recepto lusenio,Hannones ac Atreba- , res depopulabatur: Borbonius suis cum copiis Hesdinu clam arce occuparat, Rentiacum cum aliquot aliis castellis deditione receperat. Ab alia I ris parte Marcanus clama Geldro adiutus, finitis induciis e Leodiis Brabaros ac Namurcaeos vastabat. Sed econtra Flandri diu obsellium cum arce ri Tomacum pridie Kalend. Decembres deditione receperunt, inaugura'. . Aa a tusque