장음표시 사용
121쪽
hiim , thlidii euehatos pr8stemiror olim cum' unius Bibi, terra estis, liciones insani & ra,usti; Turrim quae Casum ait ageret aedi.
ficare , conati sint. Quorum insinos impetus, & neseriam conspi-etalla ra. Deus sortis linguarum confusione reμ essit,iacidissipauit.
Hodiemis autem die Christus Dei filius, di i pulorum suorum humi lavem di in Christianae pietaris mulio contentient animos, omnium tinguisum scientia & coniunistione e tulit , atque i lustrauit IIae ignitae iii se Apostolesum' linguas inhammabant ut de ips
ripida moi talium e da incenderent , ct aequale Patri Veiisun ,, quod ab' arternoqiud, carnem faetum esse populis omnibus nuntiarent. In quo quidem quis non admireturi atque ericiametὶ vami profundae facile sunt cogitationes tuae Donalariveae omnia in rapientia fecisti quaenam humana mens, aut quia ngenitim capere vin-qubiit potuisset futurum aliquando ut duodecim paupere&, nulla generis aut patrue nobilitate clari, sed obscuri, atque abiecti, nulla doeti Harii inione insisneso; sed riales & inscisi intra vi, nullis aliamis .lomnes Reges V omnes Philosephos superarent , orbemque uniuersiam in cam sententiam adducerent; ut hominesn despcilium, se Cruci affixum, verum Dei hilium esse, linoreales erederent, confito rentur, udo enti.t Magna est Christianae Religionis his;:magnataveritas. . Nam quae noua illa fuit eloquentia ξ quae machinae ad ho minum animos contorquendos ab Apostolis sunt adhibitari num illis imperia auidiustias pollicebantur quos egentibus sua omni dare iubebant f num peccandi impunitate voluptatum l. illecebris, tamquam laqueis q6ibusdam irretitos capiebant λ quibus antem I temperantiain,paupertatem, hominum iniurias, dc ignominiam, mortem postremo ipsam, , Martyrium proponebant Θ haec ebin illorum crat oratio , haec noua illa de naudita persuadendi viata', quami a Christo imagistro didicerant. Si quis vult post me venire ,
abne r semetibium, & tollat Crucem suam, & sequatur me . Be ei qui lugent . Nati qui persecuti em patiuntur . Diligite inlini-cosvestras; & his qui oderunt vos benencite Cutim h ab hum
nil senius consuetudine tam aliena dicerint , qui horninum ianeum sus fiebant quanta audientium multitudes hoc ipse die Petro Ap stolorunti Principe, a beatitudinis adipiscendae viam monstrame . atque ad . Pornitentiam' agendam licitante tria prope hominum
nutilia , in ii mine Iuli Cia isti baptizata sunt, de Spiritus satis
122쪽
timidia , Quo Minissa Si fracto mimo fuerat . x ad unius urulierciis die percunctationem Dominum, & Magista uni suum hegaret,inruac inst4ns, vocetim. iii in attollens inaria uia constanstia loquebatur. id nauuin, Spiritu enim tantum se e eum requ rati, vixitus , ct intellectus. Sinurus consiliis. αhic Apostolus docebat Dinwariri veritatin dissuggerrebat illis Dimni' qu unq, loquebantur , hin in eoi xc me de labiis mden , aureum illyd. orationis evinencstundetait, hic ille erat gladio anceps ' i mus , qui ita Rudiqnnuna corda ita, penetrabat, ut ii vmines-9mnibus Dibidi na ionibus ad spretii culum conuer nerant, i do, perm- ,: ἔ-itinione obstupelatam amarenta,vuiri limi, i seiule pinne' isti qui loquuntur Galilausum Z.quoi'odo Utur nustris linguis eos loquentes audimus Alii vero uitalentes dicebant. Musis pitatiunt liliabo Iudaeorim stupinsidc Minentianis quousq. signis: ct pnodigiis iidem non adhibebunt FChristum Dei filiuni cum inter eos esset,&spiriciis imimundos inaudita potestate eliceret, daemonium habere dicebant,nunc autem distinuos eius Spiritu sancto plenos tamquam ebrios irrident. Itaque peccatum ipsi um non remittetur eis, neque in.hoc s culo, neque in suturo, quoniam Spiritui sancto maledixerunt, quamquam plane ebrij erant Apostoli, sed vino novo, quod veteres vires disrumpit.. Vino illo quod in laetificat. Vino verae illius vitis agricola petemus est Pater . Iudaeis quidem stris de ferreis . Vineam suam dederat Dominus, ct expectauit ut saceret .Vuas,& secit labruscas. I .ixe igitur diuinus ille vir praedixerat. Agnouit Bos possesibrem suum, .& Asinus pnaesepe Domini sui, Israel autem non cognouit, dc populus emeus non intellexit. Nam cum ad illos Verbum Dei missuti fuisset, non acceperunt, propter quod elongatum est, dc mansit in is selitudine gentium. Nos qui in tenebris: ambulabamus vidimus lacem masnam, nos singulari Dei munere genus electum n uncsisemus gens sancta, & populus acquisitioni. - . Sed heu nos ingratos,&tanti benefici j plane immemores . Cum in honore essemus,non ii telleximus , comparati sumus Iumentis insipientibus, & illis iterum similes facti sumus, vulnera populi Christiani oratione mca non re-
filaabo. Hoc unum dicam, & magno sum dolore dicam. Tunica
Christi inconsutili sanctae Matris taci si Corpus,ab ipsis filiis cru-
123쪽
: orationes bal Roma. Iucloelitis discerpitur, & dilaceratur. Tu igitur sancte Spiritus, cuius
iri lcrras aduentum Catholica Ecclesia annitiersaria celebratione is sarictim me colit. Tu consistator noster, tu Advocatus, & Patronus, qui pro nobis postulas gemitissius inenarrabilibus, tu sedentes in te-inebris, ct in umbi a mortis illumina . Tu Sacrosancto Concilio in , nomino tuo congregato lumen atque auxilium praesta. Peccauimus quicioni Domine, iniuste egimus, iniquitatem fecimus . At tu,quae ein, cst pietas, & misericordia, ne proiicias nos a facie tua, de Spiria tiam sanctum tuum ne auferas a nobis. Cor mundum crea in nobis Deus spiritum rectum innova in visceribus nostris . Redde n bis laetitianti sesutaris tui,& Spiritu principali confirma nos . Ut tandem Petri Navicula, tantis haereticorum tempestatibus agitata.
caelesti aura ipsius cursum dirigente,atque hoc Pio Pontifice ad gubernacula sedente, in Portu tranquillitatis ac salutis pleno, tute &piacide conquiescat:
E m . V M sane fuerat, ut qui cepius mihi publice
priuatimq. ad dicendum argumenta praebuisset,sei' sum tandem orationis materiam daret. Etenim ho- .dierno die, de Pij Quarti Pontificis Maximi silinmis
, eximijsq. virtutibus dicendum est . Argumentum
quidem omnium maximum, & praestantisilinum , in quo explicat do , nemini facile oratio deesse possit. Idem tamen acerbum, & luctuosum . Mihiq. in primis, magnum opus ad eloquendum, & pe dissidite, homini nimirum , non solum multis ingenii, & eloque tiae praesidijs destituto, sed doloris acerbitate prostrato, atque aUicto .l Accedit quod non apud ignotos aliquos agendum est, rerumq. gestariun ignaros, quibus facile nuda ac simplici maximarum rerum enumeratione, nullo verborum ornatu, nullis orationis luminibus admirationem moueas. Sed apud eos dico, qui hςc non ab alijs e posita audierunt,sed viderunt ipsi, neque viderunt selum, sed etiam. interruerunt: quiq. sanctissimi Pontificis memoriam ita colunt, ita eici fasta, de nomen celebini, & in omnem posteritatem propagari s curiunt,
124쪽
eupiunt, ut res pulcherrimas singulari qliadam
tractari postulent , atque expectent, nec facile patiantur, si qui iquam de summis laudibus, dicentis ingratia detractum aut immi .
nutum esse videatur. Quae cum ita sints eumq. non ignorem,qua, ν in inibi oneris impositum sit ab eo . cui non obtemperare nefani ducebam , vestrum erit, Patres amplissimi, animum moerore dessilia:rtatum, de consectum subleuare, & hanc meam pereurbationem 3 aequitate, & benignitate vestra minuere, quo facilius Patrono opti . .
mo, & de me optime merito, extremum hoc, qualecunq. est, non a
eloquentiae sed doloris; neque tam flaudationis,quam debitae pieta- .ris officium persoluam. Sed mihi hoc loco omnes ignostant vehementer velim, si in tam magno,immensoq. campo, qui mihi ad laudandum propositus est,multa sertasse a me praetermissa esse animata h Ttent, in quibus oratoriis quibusdam excursionibus, libere vagari, latque exultare mea potuisset oratio. Nam neque historitam pert lxo,& temporis angustiae ratio habenda est ,& ad ea potissimum
festinat animus , qpar Pij Pontificis propria sunt, βψ iii ipse Pontiscatu gesta, hoc est tamquam in amplissimo orbis terrarum Theatro, omnium'. gentium luce. Nam quid . ego nunc Medicorum familiam celebrem λ quae viris clarissimis semper floruit,quaeq. sulfriore
inemoria duos, atque hunc tertium, non adeo magiis temporis in
teruallo Ecclesiae Dei Pontificein dedit. Uid ipsius Pij orrunt, 'cunabula commemorem Θ culpa uulo signis, de pro iis, tant dirignitas iam tum diuinitus portendi videbatur . Iam vero de tota , , eius vita, sanctissime & integerrime acta,studijs, honoribus: ,Magi stratibus gestis, longum esset dicere.'' .and a uideri mullum sere tempus quietum, & otiosum traduxit, sed multis matnisq. animum& corpus laboribus exercuit, Ecclesiasticae ditionis illustrioribus Praefecturis,& Prouinci' sere omnibus praefuit,pluresq.Romanbrim Pontificum nomine honestissimas legationes ontra atquellam magna cum laude obij t. Ita ut singilios hohoms gradarinni secutus,ab humilioribus ad superiora a seehdens, adsummyn Pontificatus verticem, virtute duce, Deiq. prouidentia peruenerit, quo loco re ipsa comprobatum est,uere sapienterq. a magnis Phil sephis dictum esse, hominis virtutem magistratibus gerendis , tamquam trutina quadam examinati. Nam etsi Pii Pontificis virtus multis iam antea, magni'. rebus, satis & probata videba-
125쪽
i orationes Laseae Romae. tr smae, tamen iboni gubernatoris praestantia, ex eo magis perspIdntur , si magnae nauis, quam si paruae alicuius nauiculae gubernacula teneῆt , multoq. praeclarius est, maximas Oceani tempestates suptarasse, quam sedato amne nauigare , ita plane quantum ingenio, sopientia, reruniq. humanarum usii, & intelligentia Pius Pontifex praestaret , qua constantia esset , qua excelli thuictiq. animi magni'tudine, nulla res magisi quam Pontificatus ipse clarauit. Nequo veto. maximam omni uni dignitatem, quasi quendam praeteritorum laborum portum,sed nouum virtutis curriculum est arbitratus. Ne que se otio,& quieti tradidit, sed statim tamquam sortissimus Christi Attileta, in medium maximarum rerum certamen Venit. Cumq. ex illa. altissima specula, pastorali vigilantia , omnia Christiana Reip. vulnera circumspicerct, magnoq. animi dolore cerneret, horesvim pestem longe lateq. pervasisse, nihil potius , aut antiquius habuit, quam:vt communibus malis mederetur. Itaque generale Concilium , quo nullum salutarius remedium videbatur , Tridentum conuocauit. Neque sane sibi expectandum putauit, ut a Prii eipibus sui muneris .atque officij admoneretur . Sed ipse omniun primus , Ut par erat, ceteris salutis signum sustulit, & Christianiss- mi Imperatoris , Regum, ' Principum pietatem excitauit. Quid No nunc Apostolicos Nuncios cum humanissimis mandatis, in disia hinctissimas Regiones mistas commemorem ut cor filiorum ad P tres conuerteret, omnesq. ad pacem, & reconciliationem paterna pietate inuitaret. Quid eius curas,labores, solicitudines dicamὸ ut opus praestantissimum magna.omnium spe, 6 expectatione inchoatum'perficeret .i Vos ipses Patres Amplissimi testes appello. Vos stitis quae grauitate, .constantia, in proposito, susceptoq. consilio semper permanserit. Quas difficultates superarit. Legatos vero, Deus immortalis, quos & quales delegit, qui tanto muneri praeeusent, viros religione, prudentia, auctoritate, vitae integritate singi lari. Mihi quemquam nominatim proferrei non est necesse , haee enim in omnium gentium, ac nationum, ore, atque oculis gestata sunt i inamobrem silmma Des optimi, a quo bona manant omnia nignitate erga humanum Fnus, & clementia, inaudita Pij Quarti Pontificis Maximi sapientia,eximia Legatorum Cardinalium virtute , & vigilantia, incredibili Principum & Patrum consensu, SMcrosane ni tacilium Tridentinum tox annos ante a Paulo Tertim
126쪽
le Iulio Tertio summis Pontificibus indictum, atque inchoatinnIicissime consectu, absolutumq. vidimus. Impedior huius temporis'
breuitate, ne tantam rem, quam omnis posteritas admirabitur,omnium populorum litterae, & linguae celebrabunt, dignis laudibus ornare , atque amplificare possim. Nec vero resigiosissimi Pontificis
pietas, hoc contenta fuit. Nam de Concilium ipsum amplissimo de creto confirmauit, & singulare hoc Dei beneficium in uniuersum . terrarum orbem quamprimum disseminari, atque ab omnibus Rognis , & Prouinciis , qua decebat pietate, & reuerentia recipi dili-. sentissime curauit. Denique Cardinales aliquot huic potissimum negocio praefecit, qui Concilii Tridentini decreta inuiolate semuari, atque ad eius normam omnia dirigi studiosissime prouid rent, nimirum optimus, ct sapientissimus Pontifex, in hoc curas omnes cogitationes defixerat, ut Christianam Religionem propag ret , infelices populos iacentes in tenebris, & umbra mortis ad Catholicae veritatis lucem reuocaret, & ecclesiasticam disciplinam,ve- aeremq. illam morum sanctitatem, D monis insidijs conuulsam, de
Jabefactatam, in antiquum statum restitueret. An non hoc unum
spectauit, ab illo primum die, quo in Petri Sede diuinitus est collicatus , cum Episcopos Ecclesias suas reuerti, grege . suos pascere iubebat. cum Clericorum qui Romae erant, vitae & honestati publiacis edictis prospiciebat, cum Vrbis iudicia, Tribunalia, Magistratus recognoscebat, & si qua superiorum temporum licentia corrupta, &deprauata esse animaduerterat, seueris legibus corrigebat. Eth rum quidem multa ante Concilium. Quasi illi exemplo praeiret, quid ad totius Christianae Reip. salutem morumq. emendationem statuendum seret. Sed liqc sertasse minora. Quid illa quae uniue sam Ecclesiam respiciunt, solicitudo inquam quotidiana omnium Ecclesiarumὶquae illum curae dies noctesq. anxium & sollicitum habebant, ut agrum Domini noxiis, &pestiferis herbis pur aret . Cumq. Messis multa,multis quoque operarijs indigeret,viros in unini virtutum genere egregios, doctrina, nobilitate, vitae sanctitate , meritorum magnitudine in sanctam Apostolicam Sedem illustres, ut erat ip e acerrimus hominum aestimator, in hoc amplissimum Casdinalium Collegium cooptauit, quos scilicet,dum ipse in Puppi s
dens, clauum tenebat, in uniuersalis Ecclesiae gubernatione, tantis
127쪽
orationes Abisar Romae'. fa Iain vero quotusqui'. est qui ignotat, quantam Pius Quartus curiram, de diligentiao adhibuerit, ut luctuosum illud incendium, in
nobilissimis Prouinci,s haereticorum facibus excitatum restingueret, di exitiosam pestem, quotidie latius serpentem comprimeret. T stis Gallia es testis Germania, testis Polonia. Memoria adhuc retianetis,Patres Amplissimi,quam ille constantiam in rebus grauissimis,& difficillimis seruaret. Quam excelse,ere q. animo esset, quam nullis rebus aduersis frangeretur. Ardebat incredibili quodam studio, tuendae & propagandae Religionis. Quamobrem, ubi Christiti Religionis causa ageretur, non labores modo, sed maximos sumptus summa animi alacritate impendebat. Testis est iterum, & faepius Gallia , cum simili bello, & intestinis de Religione discordijs
vexaretur. Testis est Maximilianus Caesar inuictissimus , cum illi aduersis Turcarum legiones, quae eius Imperio imminebant, dimicandum foret. Testes sunt Rhodii Equites sertissimi, quorum Insulam Melitam,cum maxima Solimani Classis obsideret,oppugnaretq. vehementissime, illos Pius Pontifex auxilijs suis , copiis, pecunia . liberalissime adiuuit. Multa praetereo Patres Amplismi, multa breuiter attingo,& quasi oratione percurro. Sed quid illς diuinae virtutes,num praetereundς sunt Iustitia in suo cuiq. tribuedo singularis, beneficentia erga pauperes, facilitas in priuatorum querimonijs a tdiendis, labor in negoths obeundis, & assiduitas pene incredibilis ,
cum nullum fere diem praetermitteret, quin aut Senatum haberet, aut supplices libellos audiret, aut Principum oratores ad se admitteret, aut delectos ad certa negotia Cardinales congregaret, aut denique variis expediendi conficiendi'. rebus operam Aret. Iam quantum dicendi grauitate, & copia valeret, quantam haberet memoriam, ct veterum,& nostraru rerum, vos ipsi Patres Amplissimi,& nos, qui in eius semiliaritate versabamur, saepe cognouimus.
Iam quid de eius magnificentia dicam,cum in illustribus hospitibus
recipiendis,tum etiam in aedificando qua in re,numquam priuatum commodum spectauit, sed omnia ad publicam utilitatem reserebat . Atque ut nunc Anagniam, Centumcellas, Asculum, Anconam, noniam, Rauennam, alia'. Pontificiae ditionis ciuitates, de oppida
sileam, Vrbem ipsam Templis nobilimmis, Vi s, Portis, Theatris , Aquaeductibus, Moenibus,Propugnaculis, acio ornauit, & muniuit, xt pene alterian Romam coadidisse videatur. Hisigitur Patres Anis
128쪽
plissimi Pict Quartus tanti sex Maximus rebus praeesare ,
ce .sortiterq: geliis his utitutibus, his animi bonis , hac. amplitudi rur, & gloria, si ulla in terris felicitas esse potesti felix &beat usi plane fuit. Adde quod Sororum filios tales habuit, quales ut breuissime dicam, ne meliores quidem optare potuisset. Quibus tant, quam quibusdam senectutis suae adminiculis, ad tantam molem s .stinendam, & maximarum rerum administris obsequentissimis,&.i tegerrimis sempis est usus. Quod quidem in quantae selicitate ponendum sit, aliorum exempla ficile declarant. Illius etiam iucundissimo aspectu , quem unice diligebat in ipsi morte non caruit . Illum post operis pulcherrimi, & praeclarissimi consectionem Medio lano redeuntem complexus, de osculatus est . Nulla denique piet, iis, & caritatis ossicia, quae supremo illo vitae tempore perselui s lant, illi a suis defuerunt. Atque ut vitae religiosissime actae, mors qu que consentanea foret, sanitissimis Sacramentis, ex Christianae Religionis institutis, aduersus omnes diaboli oppugnationes mimitus, nullis'. adhuc neque mentis, neque corporis sensibus restinetis, sed ad extremum usque spiritum integris, tamquam placido semiro obdormisceret, ex huius vitae miserijs, ad caelestem illam, senipiter namq. beatitudinem euolauit . Haet si spectemus Patres Amplissia .. profecto Pij Quarti mortem, non lacrimis , sed gratulationibus prosequendam iudicabimus . Nam quis est homo,qui non videbit mortem & ille quidem satis diu, vel gloriae, vel etiam naturae vixerat.Sed heu me miserum,nobis illa,nobis inquam & Ecclasiae Dei parum vixerat. Nobis hoc vulnus inflictum est, nos hoc fulmem percusiit. Christianae Reip. & huic Urbi, illius mors acerba , 8c imis matura fuit . Huic inquam Vrbi, quae illo Pontifice pace, iustitiΡ omnium rerum ubertate, di copia, optimi'. artibus & ingenijs floruit, nunc vero in luctu, ct squalore iacet. Vere Domine consilia tua abysius multa, id unum tamen scimus, omnia quaecumque fecisti nqbis Domine, iis redis iudicio secisti .. En populus tuus, tamquam. O S. sine pastore . Et Leones rugientes circuunt i hinc licereticorum insidiae, illhine Turcarum immanitas. Ne iras a tur Domine furor tuus, super oves pascuae tuae. Sed ostende hisce Dictissiniis Patribus in nomine tuo congregatis, quem elegeris . Da nobis Domine Pastorem iuxta cor tuum , qui pascat nos stie tia , & doctrina ivt acerbissimum dolorem quem ex optimk, si
129쪽
oratisis habitae rapientissitat Pontificis morte accepimus, tua misericordia , & es nientia, nobis aliquando mitigare , de lenire liceat . DIXI.
1 De nauali Ioatmis Auinii victoria contra Turcas
Ad Pium V. Pon Max. dc Reuerendissimos
T E R V M vetera illa potentiae suae miracula insta irat Deus, iterum currus. Pharaonis, & exercitum, εxod. proiecit in mare, iterum Beatissime Pater, cum, magno illo Iudaeorum Duce cantemus Domino, gloriose enim magnificatus est. Nequoveto sesum au- a.ditu accepimus, sed vidimus, neque mires nostri a nunclauerunt nobis nos posteroruni nostrorum memoriae sem-ipheniae commendabimila, opus inauditum, singulare,admirabile , quod operatus est Deus hi diebus nostris. Deus enim,Pater Beatissisime, Deus inquam tantae,iam. inusitatae victoriae auctor,atque in ctor fuit,eiu'. immensa erga nos misericordia essectum est, ut quod maiores nostri frustra toties exoptarunt, & milioruin saeculorsi m 3 moria inauditum fuit sere ut Thuylistas nostri: tinnianissimi; taris. ωm aliquando vincerentur eoruq. classis maxima titque instrvistis, sima Dei omnipotetis virtute, ae nostronimi citum iis re delere-itur. Atque illud quid fatendum est, iod res ipsa loquitur,acerrimet 'tu militibus n8stris pugnatum esse, florem Italiae, atque iminis copijs fuisse, summum Imperatorem clarissimos Duces lasse ip herri rham , rebusq. omnibus egregie ornatam omnia deniquia i consil- ration seientia rei militaris optime prouisa tque mania i . 'ata in ista praeIio fuisse. Magna haec Eueor sint atque praeclara idem ramin hoc astino, nisi Dominus Deus exercituum pugnatae' pro nobis, nisi ille in spiris vehementi naues Thariis contriuisset nisi dextera eius, de brachium eius inimicos nostros percussisset, p*stremo nisi sanctorum orationes, δι lacriniae, ciun illorum qui emi ia. 'i Christo
130쪽
Christo seliciter regnant, tum eorum qui adhuc in i, uius, Ilae stadio rdecertant, nos adiuuin ent,nobisq. essent suifragatae,nullam militum 4 fortitudinem, nullam tormentorum vim,nulla humana consilia,tar tam victoriam, quantam vix hoc tempore , atque hoe rerum statu
rum imperij initia, progressiones tamquam incremensa consideranti, res'. eorum gestas, & bellorum exitus intuenti, eo admirabialius videtur hanc illis plagam inflictam, clademq. illatam esse,quod totis trecentis annis,totidem epim fere ab Ottomanno sortissimo,&bellicosissimo eorum Rege numerantur, qui primus tam diuturnae
tyrannidis fundam Ia iecit, n4nquam,aut perraro victi,sed semper victores,longe lateq. Regni sui fincs propagarunt,cumq. id popul rum stetera, & iniquitas commeruisset,&cairistiani Principes nedueos i pedirent, sed etiam discordij uis inuitarent, maxima imp ria euerterunt, regna nobilissima, amplissimas prouincias in diti nem,& potestatem suam continuatis victorijs redegerunt . Sed quid . ego vetera, & li, inqua commemoro i quid anno sisperiore actum sit, quantam amis Nicosia Christiana Resp. calamitate acceperit, nec propter clarissimae Vibis amplitudinem dissimulare; nec promtpter incommodi magnitudinem sine dolore,& lacrimis reserre licet. Iam quis ignorat quemadmodum hac ipsa qstate toto mari validis isma Turcarum classis alacris , ac laeta volitarit, quid in Illyricos gesserit, ut omnia illa maritima loca caedibus, rapinis, incendiis , vexarit. Hunc igitur hostem. atissime Pater, tanto imperio, ta rtis copijs, tam diuturna vincendi selicitate, tantis & veteribus, recentibus victorijs elatum, atque inflatum, talem inquam hostem maximo nauali praelio deuictum ac superatum fuisse, cui quidem a
praelio, nescio an in omni totius antiquitatis memoria, par atque torquese reperiatur, hoc ego opus non tam humanς alicuius virtutis,
quam diuinae potentiae esse prorsus iudico. Ponite vobis antς Ios,Cardinales Illustrissimi, diem illum maxime memorabilem,
die Turcarum Triremes e sinu Corinthiaco egressae, ventis, ut tum avidebatur secundis, acie optime instructa ac disposita, classem n i istram ad pugnam audacissime prouocarunt, an vos illos putatis , iquidquam de victoria dubitasse Z illi vero ne fremitum quidem ac logorem armorima suorum serri a nostris posse, sed statim sese i turpissimam fugam daturos existimarunt . Iam quibus cohortati e