Litteræ annuæ Societatis Iesu anni 1601

41쪽

. 33 PROVINCIA NEAPOLITANA . .

regressi eundem Patrem conuenit, cuius ante' opem experia erat: a quo confirmata iisdem semonialibus aggregat, & quarum vitae rationem ferre non poterat , eisdem nunc exemplo atquς oratione ad durius vitae genus sortissime praeit.

Iisdem alia demulsa voluptatum illecebris foedὰ corporis libidinibus ancillabatur: cuius seruitqxlim tandem turpitudinem perspexisset,rupit vincula, & filiorum Dei libertatem alacri animo ani-plexa est. Duo erant, quorum alter vigintiqui que annos, triginta alter confessione abstinuerax, Ec omnium scelerum foedis sordibus inferorum poenas etiam dum inter vivos agerent prςgustare sibi ipsi videbatur; cum diuinet gratiar tacti stimulis confessione animam a grauissimo peccatorum iugo subtrahunt. Explicari non potest, quibus lacrymis, quo totius corporis motu suae laetitiae sensum declarare conarentur. aiebant enim vix in animum inducere posse suum maiora reperiri gaudia, quam quae tunc ipsi experirentur, dum a peccatorum labore quiescerent. Nobilium Sod stas de more pauperes iuuit. & prosectb magnum existimari debet principes viros ad pauperrum virorum ac mulierum lustra accedere, neque eorum sordes horrere: verum siquis nos co- irata adeat, cum singulis diebus frequentes nobiles viros eo commeare aspiciat, aegrosque omni officio recreare, quos sine stomacho intueri aliquis alius non susti neret, vix lacrymas ad tantae, pietatis specimen continebit. Et quo diuturnius foret hoc miserorum solatium, magna pecuniae visita collocata esst, ut annuis fluctibus qui ex ea colliguntur affecta aegrorum corpora recreentur. Iam nostri stipe per urbem corrogata publicis detentos vinculis nutriunt,& Sacramentorum pane reficiunt. Cosessiones exceptas prope dixerim infinitas:

42쪽

PROVINCIAE A POLITANA. 32finitas: conciones per compita habitas sciens viniensque y texeq.

Neapolitanum. i

A 'DiτOREs habemus 8so. plerique omnes non 'maiore diligentia in animum disciplinis excolendum, quam pietate ac religione exornandum Incumbunt. quare sodalitas B. Virginis, quae ex dultioribus scholasticis constat, soo. numer t; duae reliquae,quarum altera teneriores, firmiore altera dolescentes expolit, ducentos. Desudat praeterea Collegium in instituenda plebe, e qua nongentos viros in diuersas distrib itos classes ita informat, utvniuersae ciuitati non obscura virtutum omnium exemplaria ad imitandum saepetyroponat. Ex his Sodalitatibus,quasi ex agro f racissimo, tanta seges efflorescit, ut pluriinae Reli-

osorum famili' ,' et famem sustentent sua ,

vel locupletiores eu dant. Septu3ginta viri paucis mensibus nomina dederupi Carthusanis Ca- pucinis, Societati nost . ad quoscunque tamen Religiosos adierint , sis facile societatis nostrae alumnos se ste significant. Vix persuasurii duobus, qui Societatem nostram adamarunt, vitan et per in nostr Probationi Domo nostris sese institutis imbui paterentur ; tanto enim animi ardore Indias anhelabant, ut earum desiderium cuiuilibet eos morae imp tientes xedde ei. Lusitaniam cogitabant, quo iacilior inde in Indias traie-qus foret. Sacerdos omni studio diligentiaque iiii 'strorum sibi consuetudine cauebat ; verebatur enim ne qua nos dicendi arte pollere existim bat facile sibi persuaderernus, ut nuncio terren svebus remistb nobiscum vna contra communes animorum hostes militar t. haec dupa sint secum

43쪽

o Pi ovINCiA NgΑΡOLITANA agitaret , quandam vocem haec dicentem sibi exaudire visus est, Non est cur de me queraris in extremo iudicij die, Societati 1 a s v tibi nometidandum esse praedixi, salutis viam ostendi, tuum

it vel hanc ingredi, vel alio te conferre. Permotus his v ocibus sacerdos ad nostros accurrit, remat erit, omnibus precibus in Societatem nostram admitti petit: & iam ex armorum, quae in tirocinio fit prolusione sortissimum commilitonem nobis accessisse gaudemus. HisSodalitates nostrae fiuctibus Religiosoru familias alunt: verum nou

minoies sunt ij, quibus Neapolitani populi affectos animos curan t. Adolescens quidam,cui alia omnia erant,quam modestia,potiora, tanta ira in nostrorum coetuum Sodalem exarserat; victim

omnibus hominem in celebri quodam loco contumeliis onerasset, stricto deinde mucrone mo tem minaretur. Sed ad haec non degener B. Virginis filius, Et mortem, inquit, libentissimis animis Dei caussa suscipiam. continuoque ad insanientis adolescetis pedes accidit illos exosculaturus: qua voce motuque corporis ita turbidum adolescena tem astecit, ut discussis, quas iracundia offuderat, tenebris in liquidissima luce , quam acerbus in z pium Sodalem fuist et, p0tuerit contemplari. At- que ut apertius intelligatur hos B. Virginis filios non tantum de sua, verum etiam de aliorum salute laborare ; quidam ex his virum nouerat nefariis implicari sceleribus, eiusque etiam conditio- is est e, ut in grauiora quotidie facinora erupturus videretur . quare huius salutis auidissimus a res versabat omnes, quo infelix ille ex infami vitiorum coelio emergeret. cum ars nulla caderet e

sententia, accidit ut aliquando ei per urbem ambulanti obviam fieret. arripuit avide oblatamoccasionem noster, & blande homiuem appellans

. secreto

44쪽

psto vir: CIA NEAPOLIT ANA. I

se ob quaedam se magni momenti cum eo com-hinoicaturum assirmauit, si ad proximum usiue templum se senui vellet. Ille conditionem nouaspernatus templum ingredit tibi B. Vir inis S di is noster opem imploratis tam essicaci oratio ne hominem aggredi tur, ut primo congressit manus se vietum dare, & D meliorem frugem recipere vir ille cupere sese fateretur. Verunt, liquit, cum Clucro quod ex hac vitae ratione mihi pro uenit, domus angustias u unque tolerem,quod- . nam honestum vitae genus ihibo, in quo mihi δε- ne pereundum non ut i tunc victoriae laetitia exiliens Sodalis, Quinque, i quit, denarios in dies illa gulos meis mihi laboribus parare coniueui

horum tu duos accipe,teque vitamque ii in tu re. Mouit hominem non oblati lucri magis utili tas qua flagrantissima Sodalis caritas mas antibus itaque lacrymis oblatam eonditionem amplexus , institutam vitae rationem omisit. Sodalitati B.Vir- .ginis,quam trecentos numerare diximus: i leni

ne est semel singulis hebdomadis ducentis c.

re affictis in nos coniiuna cibos afferre, eorum ;mensis ministrare, a prandio aegros animos imisica & Christiana d octrina recreare ; ibi cum e n'- 'stris sacerdotibiis . semper 'aliquis & S'dalibi, &a rotis praestis sit, non mediocris animorum f .uctus saepe colligitur. Erat Neapoli haereticus quidam, quem occult' a Genetia scelerum omnium ossicina principes viri adid alebahi , ut quo ii

.veneno insaniebant, sanas mapolitanorun mcn ites,si qua se daret occaso, post i i nficere. Is dii ira populum uniuersum ad nostri cuiusdam sacerdo iis conciones cerneret confluentem, ipse quoq 'audiendi studio accedit. hic dum noster& vocis & animi contentione de arternorum

sicloruin ratione disserit; ita haeretici Legit ani

45쪽

Grassator quidam , cum plurimos apnos vitam omni flagitiorum impuritate,& scelerum immonitate inquinatissimam egisset, i dicentis nostri oratione commotus est, ut vix concione dimissa ad illius pedes acciderit , modumqile expetierit quo animi foeditatem posset eluere: atque haudita multo p sh de Fratris nostri sententia , quas in tota vita conceperat maculas confessiqne abstersit. Quidam clam sica inimicum opperiebatur, ut illius sanguinem, quem auidissime sitiebat,hauriret: at dum scholasticuin nystrum in ea ipsa plo a dicente audit, mutat consilium, rem aperit,&cuin inimico redit in gratia illud etiam illustrius. qvidam duodecim ipsos annos consessione abstianuurat,ta 'a immani odio in inimicum exarserat, bis morbi viqientia eb deductus, ut medici mortem denunciarent, nullam sibi Sacramentorum mentione fieri passus era :tandem dicentis nostri oratione permotui ita flexit animum, ,t cum lacrymis ab thimico veniam p'cςmque poposcerit.

Domus Probationis Neapolitan

A L o hoc anno Probas onis Domus ad sexa- ginta, cum aegrὰ suo vecti ali quadragintat aeri posset Tirones ad omnem Societatis nostra: Miciplinam exculti.

v, ' o D a vici N Ti sere in hoc Collegio: in his Q όcto ad domesticos usus Adiutores, magistri

Grammaticae & Humanitatis duo, is praeterea, qui Philosophiam docet. Cohsueta nostrorum ossicia praetermitt*m, ut sunt consessiones exceptae, reuincta odia, eorum qui in publicis cust 3- :

46쪽

diis dethientur angustiae stipe per urbem corr.-gata laxiores effectae. Tradendae doctrinae Chri

manae i alio ita ciuili arrisit, ut omnium concursu& studio celebraretur ; rustici etiam Eproximis pagis visendi studio constuebant. Puero-xum longum agmen, calitus,& breues per compita ,& in foro ipso conciones volentes nolenteS i homines in nostrum temptu compellebat. Hani- quam & Superum monitis minisque ad nos a sducti aliqui. Mulier in summa rei familiaris dissicultate , & mariti socordia adulteri spectabat opem. Cum noctu restincta lucerna quieti se daret ; puer ,enustissimus facem manu praeferenscius se oculis obiecit,intuitus uehis sermo verbis admonuiruei mulier, i celerrime ad Patres Societatis I E s v, & consessione te expia . quibus dictis euanuit,& dicto audiens mulier uni e nostris rem aperit, & saniora consilia capit. Institor quidam

clim coiuliendae mercis gratia itex faceret, in publicum opiduli cuiusdam diucrsorium se recepit: erit hora noctis fere tertia eius diei, qua die E clesia de B. Paulo triumphum celebrat 1 cum ecce tibi ex illa honamum turba quae in eo diuersorio versabatur, senex quidam peregrini hominis habitu, graui aspectu, mediocri corpore, cui comes adolescens erat, ad institorem accessit, eumque suo nomine appellans haec in aurem dixit, Si nescis, in has rei familiaris angustias es coniectus & quibdem in maximis rei domesticae miseriis versaba- turin quod peccatum illud, licet pluries consessionem obieris, nondum es consessus. Et qu9dnana

peccatum, ait adolescens, nam re vera non memi

ni. tunc senex, Veniat inimi tern illius sceleris in mine & loco & tempore clare indicat scelusi ecquando hoc confessione dilutumὶ Mirari hic adolescens obstupescere. octauus enim annus agebam

47쪽

i cum patratum crimen, praetςrea insolitutis meia re nullo teste . atque ut initio semel atque aterum sacerdotem prae verecundia celasset, sceleris deinde omnino memoria deposuerat.Rogat igitur obnixe senem , ut quisnam esset, mortalisne an ecclesiis aliquis,pateficeret: negat ille,tai tum ut confessione animi sordes eluat postulat. promittit adolescens , imo ne quid temporis interponeretur,ostendit se libeter eodem quem ad inonitorem expertus erat,consessario surum .sed cum senem aspiceret abnuententi, Aliquein , inquit, E Societate IE s v sacerdotem conueniam,si placet tunc senex,Recte tu quidem seceris. quibus M'is cum socio ex institoris oculis pioperὰ

evanuit. Res familiaris,quae pertenui nixa sinda-inento hucusque fluctuaverannunc tandem constrinata. Iulia enim Zacconia mater & Isabella Rcornelia Ricca filiae tantum pecuniae post earum

mortem ad nos prouoluendum attribuerunt,

quantum ad Collegi, sun tionem satis fueriti Quadraginta horarum preces magnifico appar

tu celebrata .

noluis hab iit, quorum labore ciuium I

liquiae recrearentur ue horum tamen opera effectum est , ut qua die nascentis Domini mem riam celebramus, in templo nostro sanctissimam Eucharistiam ducenti sumerent. non exiguus numerus, si mortuorum multitudinem spectes. Illud mirandum accidit : quidam plui mos annos pesticem tam pertinaciter adamaverat , ut nullis cohortationibus ab impudico potuerit amore. reuocin . Dum mostus grasse setur,

48쪽

saret 'r, muliercula vim mili non tulit, & diei obiit suum. qccasionem nactus sacerdos quid e nostris hominem conuenit, docet quam acriter in eos diuina soleat iracundia desaeuire, qui illius Matienti diutius abutantur. Dat ille permotus manus, sed confessioneni in tempus commodius aifferebat: noster instadunt ratus hominem nunquam dimisit, quoad consessione excepta a peccatorum sordibus expurgasset mirum dictu haudita multo postrepentina absumptum morte in le- eho sui eum reperiunt. Res familiaris aucta nonnull0rum liberalitate. nam si quam pecuniam diuersi legaueruist, in unam colligas summam, ea facile mille a ureorum numerum superabit Cornelia Albertina excessit e vita, semina nostri amantissima, trecentorum aureorum nos heredes'

instit iit, quibus sacellum in nostro templo exaedificaretur, suae in Deutri atque in nos omnes pie

tatis monumentum . Q

Collegium Alitinum.

Viosetis Exin hoc Collegio fuerunt, ac tredecim,qui in eo sunt sacerdotibus vix respirandi tempus esse coiisueuit. tantus est: hominunx eoncursus, tum ad inim' os cόnfessione abluendos, tum ad salutaria monita excipienda. profecto eos e nostra consuetudine fructus colligunt, ut E pietate ac modestia, quae in eis liquidissis me elucet facile cuiuis appareat eos esse nostrorum Sociorum labore atque' industria excultos. Feriis antecineralibus, cum de more quadraginta horarum supplicationes instituerentur, easque & musica α apparatu exornaremus, ita

uniuersana ciuitatem commouimus,ut ciues non

alias sibi voluptates Maerendas esse ducerent,

49쪽

uam iri nostro templo caeleui ra ie , sacris concionibus precibusque seque identemque suam rescere. Turcae sex catechium' instructi nostro . rum labore,& salutari aqua abluti sunt Sodalit res quatuor, quas hoc collegium instituit,in dies

ingulos maiora capiunt incrementa. ex ea in qua adolescentiore; insormantur, quatuor Societ

tem ingressi, 'uatuor Capucinis sese aggregamantia nonnullis etiam aliae Religiosorum familiae saluti suae accommodatae visae sunt. Quidam cuis e B. virginis filiorum coetu defecisset, & in omnelii libidine pronus vitam ageret; noctu per somnium Redissimum AEthiopen, ici aula homines in flusta cadentem conspexit: quo aspecta ferterritus,ac quid consilij caperet incertus,videt mulierem formosissimam E cuius vultu tantum fulgoris & gratiae emicaret, ut facilὰ Dei matrem agnosceres. haec ad adolescctem con 'ersa, Quiri primum, inquit, sevissilitas huius AEthiopis in nus experiere,nisi ad pristinum vitae genus redieris. Discusso somno clim diu anceps flagrantissimis precibus a virgine exposceret , ut viam

praemotistraret qua eundum esset;inter orandum

mulier niveo fulgens amictu eius sese oculis onfert,eumque sodalitium repetere iubet,si imminens periculum vellet emisere;quod ille propere executus , ut speramus, turpissimi hostis inanus euadet. Quinque studiorum classes, Casuum scilicet conscientiae, Philosophiae,& tres humanib- iura litterarum reliquae magistrorum industria ut cum in xime florent.

50쪽

cosi tum Bariense.

T, VonzCIM e hostris, sacerdotes quinque, ma- gistii duo, Coadiutores quinque in hac prouincia desudarunt. & labori par fructus. ingens

'nfessionum numeruS exceptus , quem auxit Germanorum & Belgarum ad B. Nicolaum religionis ac pietatis ergo confluenti uiri concursus. Doctrinae Christianae tradendae usus,.qui iam paene exaruerat, ingenti ciuitatis bono summo omnium ardore reuiguit. Sodalitates suum tuentur & nomen & decus: beata etiaria Virgo non

obscure sodales sibi curae esse significat. Acriter in eos inuehebatur Pater c nostris Sodalitatis praesectus, qui ad comoedias accederent, quae per eos dies liabebat tur. Proiectae quidam audaciae in eodem ipso loco ubi Pater Verba faciebat,amr- mare non crubuit quotidie se ad ssa florum omnium magistros illos spectandos audiendouque accessurum, neque a tam nefario consilio vllius unquam Ozatione potuit deterreri. Necesse igitur fuit insani entem hominem a sanorum coetu

rem ouere. Sed illum in tanta insania versari beata Vir ro haud diu passa est: ; etenim dum scelerum arti ces spectat, aula in qua forte comoedia dabatur, cum & scelerum & virorum pondus ferre non posset, concidit: cuius ruina ita exceptus est, ut dies plurimos in lecto decubuerit. aegritudo tamen corporis menti restituit sanitatem, α citium ali caulam optimὰ intelligeret, peccata aperit, atque iterum inter B.Virginis filios numerati se omni bas precibus petit.in templo S. Nicolai qui dam e nostris per Quadragesimam ad populum

habui. conciones, tanta omnium ordinum approbatione, ut nunquam ciues omnes auidius, M. verbis