De furtiuis literarum notis, vulgò De ziferis libri 4. Ioan. Baptista Porta Neapolitano autore

발행: 1563년

분량: 248페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

tificalium staragiorum comi ijs,in amoribus etiam,alijsDe id genus adscuritatem Vtemur: quoties enim expedit regibus, eorum vicari; s absentibus,doli consciis, alijsue alijs in rebus occulta nostri animiconsilia exponere,ne literiae ab exploratoribus, grassatoribus, praesidibus, qui oportunis locis dispositi adhibentur longe enim Regum N Principum stat manus interceptae, culta illis consilia detegat ,in maxima

praecipue temporis licentia, cum delicta vetare nemo aud at, ad earum usum, ut nobis. cautionem praestent, confugi

mus. Praeterea breuitatis causa inductae sunt, utputa si quid compendiose scribendum sit, ne verborum, nominumque cretia repetitio in scribendo taedium asserat, utque minoricum labore possit quicquid opus sit, arctius comprehendi. Non immerito igitur in his notis excogitandis multorum diuexata sent ingenia, quorum quamplura stiper ea re commenta sitis locis prosequemur.

As o Y p ae o sacrora antistites,ut Cornelius Tacis ait, veriti ne sacra locum inter prophana sertirentur,aenigmaticis illa quibusdam scalpturis & characteribus contegebant,inuisibilia cnim per visibilia rerum mysteria significantes, nefas arbitrabantur ficile sic ea literis committere, ut possint a communi & indigna plebe violari. Vnde suas li-tenas communes habebant, quas omnes perdiscerent, sed quas appellabant sacras, linouerant sacerdotes,a parentitas priuatim acceptas. Apud Aethiopes etiam,quorum cΟ-

Ioni filisse videntur Aegyptij jsdem omnes utebantur figuris,cuius generis literae sieroglypha grammata nuncupant,

Disiti in

22쪽

quod ijs notis sacrarum rerum mysteria traderentur. Chinemon etiam Hilse traditur, qui hieroglyphia scrips)rit. Sunt tamen qui putent,cum per animalium figuras sensus mentis Aepyptij cringerent, non dum usitatissimam literarum &scripturae ratione extitisse. Verum sic mos hic scribendi antiquissimis temporibus inualuit , Ut vetustatis monuincta omnia in columnis, quq in Mineruae,aliorumque Deorum templis erant posits,huiusmodi notis signarentur: cuiusmodi columnas multas fuisse ab Hermete Tritaegiltro inscriptΡIamblicus alij que testantur. Legitur etiam Mercurius Dei-ficam viam & anagogicam ad diuina hieroglyphicis literis perscripsisse, quas postea in adytis Aegyptiae urbis , qua So- in dicunt,Bithis propheta inuentas,Ammoni Regi interpretatus eth. In obeliscis quoque Sesostridis et Semnosernet,qui ex Aegypto in urbem deuecti sunt,per huiusmodi notas rerum naturae interpretatione adnotatam esse Plinius & Strabo testatus. Vnde Aegyptioru Theologiae aenigmata propter obseuritatem Iamblicus aio diuinae sapientiae musi, ut Bitiantur,indigere. Hi naque in huiusinodi Mytagogia 'niuersi naturam, ac morum architecturam imitati, mysticaruim & latentium intelligentiarum quasdam limgines symbolicis nutibus aperiunt, & antiquissima etiamnum vetustatis ni umenta immanibus impressa saxis cernuntur , qualia me olim interpretari memini. In hanc sententiam Luc nus doctissime ita breuiter canit .se Phoenices primi: famae si creditur, ausi l Mansuram rudibus vocem signasse figuris. ise Non dum flumineas Memphis contexere biblos t, , Nouerat, & saxis tantum volucresque , seraeque, i , , Sculptaque seruabant magicas animalia linguas .inuosdam sibi etiam Magos cha fieres effinxisse, & reperille vidimus, quibus suam scientiam ab usii et vulgarium lectione vendicarent, ut quisque in Honorio Thebano & alijs A a

23쪽

videre poterit. Apuleius de his notis sic meminit.,, De opertis adyti profert quosdam libros, ignotis Ilierisse praenotatos, partim figuris huiuscemodi animalium con-- cepti sermonis compendiosa verba suggerentes, partim ,, nodosiso in modum rotae tortuosis,capreolatimque co- is desis apicibus a curiositate prophanoru lectione munita. Quod his etiam notis scribunt, qui velint compendiose scribere.

VE τ ε R ε s quoque, Ut in scribendo celeritas in propiuesset,sibi vulgares notas quasdam praefigurarunt ex arbitrio, ut cum in senatu adessent, illis usi sic breuitatis causa scriberent,& Ciceronis aetate ab anagnostis epistolaret orationes scribebantur, Ut ne verbum quidem excideret, &quicquid per contentionem in iudicus dicerent,librarij complures, Vel manuenses exciperent,cos autem his nominibus vocabant,quorum ministerio a manibus.utebantur,idque diuersis inter se partibus. Apud Plutarchum etiam legimus ex Catonis orationibus illam , quam is in coiriuratos Catilinae contra Caesaris sentetiam habuit,hoc modo exceptamn adsita usque tepora seruatam solam sic extare. sic & sen Irum sententias, dum recitarentur breui scripto multa comprehc-dete,exceptas fuisse. Nec selum in Senatu,sed etiam in scholis olim pleraque dictabantur discipulis excipienda ita ut,licet incommode , notulis tamen & lineametis compendiose scriberent. Et Suetonius refert Titum quoq; Vespasianum

pluribus notis verba excipere velocissime solitum more notariorum. Vt celeriter quoq; verba comprehenderent,nominum verborumque primas literas notabant,uti nunc in monuinctis historiariique libris satis liquet. SicjCR ctuc romanii significabant, O P oportere, ABVCab urbe condita,

24쪽

patriae profectius est, secum salus sublata est, venit victor validus, vicit vires vibis vestrae, ferro semet flamma fiigore, ut apud Valerij Probi libellu de Romanorum notis interpretandis videre licet, quem multis postmodum notis Petrus Diaconus Metiorem reddidit. DIL V A etiam significari

volebant, risto lapide inuenies aurum, his etiam notis

DT dumtaxat denotatur. Huiusnodi notas Ennius mille& centu induXit, Sed Romae Tullius Tyr Ciceronis libertus in hunc modiiin figuras praepositionu adinvenit ,&post hunc Persannius Pilargirus & Aquila libertus Moecenatis alias addiderunt,Deinde Lucius A laneus Seneca contuitis omniuin, ligestoque,& audio numero opus cficit ad quinq; millia prolatu . Resert etiam Aelianus Spartianus ad Constantinum Augullum de imperatore Geta lepidum & urbanum commentum,quo an conuiuijs agendis utebatur, qu

ties enim is vellet L. Luculli coenas imitari,consuetudinem hanc in conuiuijs seruabat, ut notulis intelligi vellet pro apportandis serculis. Nam sicubi in prandio cxhiberi voluisset Pavos,Porcellos,Pistes,& Pernas,lic apponebat P P P P si Fareta Fasianos,& Ficus, FFF scribebat,&pari literaru ordine alia varij generis edulia designabat. Augustum quoq; apud Iuetonium, cum pcr CS stribi antea cosueuisita, tali

charactere X breuitatis cause usum legimus,quod ad nostra usq; artatem usii manavit, cundemq; Z charactere ex G cis mutuatum Histe, ne in stribedo duplex S S taedium asserret. Erat & romanorum praenomina notulis pcrstripta,ut in nummis argenteis, & antiquissimis marmoribus apparet, &Plutarchus,Sosipater, Donatus,& Priscianus testatur.inuaedam etiam seripturarum note apud celeberrimos seriptores inueniuntur, quarum ad breuiter quippiam denotandum instrip turis plurimis est usus,inter quas sunt Platonis notae,si-q iidem is ad dogmata,peculiaresque opiniones denotadas

25쪽

duplici XX utebatiu, duplicique πι ii ιν αγρο ad eleistiores quasdam sententias , ornatusque verborum , & alterisco ad dogmatum conuenientiam. Sic obelum isthim μ in verbis& scienti s superflue iteratis, siue falsitate notatis,ut quasi fagitta iugulet superflua, & filsa consediat, veteres apposuerunt: & antigraphum D ubi in translationibu ucisus senius habetur,hoc etiam asterisco cum obelo sed ristarchus in versibus utebatur, qui non recte sito ordine fuissent dispouti. Chrisanon etiam ab omnibus ex arbitrio ad aliquid notandum adjungitur. Sunt & alia, qtis in ethimologi)s Isidorus incinorie prodidit. Nec minus in omnibus stientijs videre licet, ut in libris legum,ubi sitorum verborum notae figurantur. Apud veteres enim mos fuit,ut in peragendis catinias rem certis literis denotarent, notas enim condemnati

nis,& absolutionis constituerunt, ut ab Astonio Podiano recte animaduersitin est , siquide damnatus Κ litera denotabatur,abstati tus vero A. Et de iudicio recuperatorio in vetersi notis & elogijs a notarsi inagistris sic stribi selitum est.

crit,tantae pecuniae iudicium recuperatoriu dabo, testibusq; publice dumtaxat decem denunciandi potestatem facit. E alij per a supremam literram mille notabant, per duo etiam Κ Κ calumniae causa,per D M dolum malum per I E iudex esto. Sed has iuris notas Iustinianus imperator postea a legum libris abolendas sanxit, cum multi ingenio callidi per eas ignaros deciperent, unde ad vitanda incommoda literas legibus inscribedas mandauit,ne amplius fraudes,. ambagesque huiusmodi notae inducerent, extant tamen adhuc hae figurae S & ff, quaru altera paragraphos, altera digesta designat. Sunt & aliae multae, quta una in libris legum. maximus est usius. Idem quo ii in mathematicis praesertim astrologia, in qua etiamnum harum figurarum reliquiae maneat. Veteres enim astrologi,vel liod suam disciplinam tala

26쪽

quam diuinam & sacram vulgo occultare quaesierint, vel quod coelestia signa ab Aegyptijs unde serui eam primum

manasse scietiam ob aeris obsequium)6gura dignosceretur, vel quod breuiter scriberent, illas induxerunt,suasque figurant Arietem enim & Taurum V a cornibus tali charactere praefigurant, sic ra Geminos ab corum aniplexibus, Leoneni Scorpionem & Capricornum a cauda

pingunt όt m Io, aspica in ip Virginem, a bilance Eta Libram, & Sagittarium a sagitta Η , nec dissimili ratione

Saturnua falce vel ab incuruitate, a sceptro V Iouem,

a claua vel sagitta re Marte, a fulgore & radijs O Solem,

aspeculos Venere, a caduceo Mercuriu, a crescctibus& decrescentibus cornibus P Lunam. Sic & horsi aspectis, triplicitates,& octaus sphaers configurationes notant. Chymica quoq; ars ijs utitur,ut obscure simplicia describat, quae non nisi a prudentum lectione vindicentur. Ammoniacum itaq; salem chymici delia Δ litera notant, arsenicum G, sic auripigmentum,& huiusmodi reliqua, quς sitis modis re

sere superuacanei laboris esset. Nec Musici sitis carent notulis,ad rempus siquidem mcnsdraiiuiue denotandam diuerses excogitauero characteres, ut in eorum libris plane vid re est. Erant & militares notae apud veteres, in breviculis enim quibus militum nomina cotinebantur, propriae erant,

in quibus duces militum numerum, quot ex ijs superessent, quotque in cladibus occubuissent inspicerent,nam qui stipererat T thau versiculi initio notabatur, qui vero ceciderant θ thita, quasi haberent per medium telum Martis signum. De thau, Quod silutaris sit nota, legitur in Ezechiele: Et is scripsit inau super frontes virorum gemetium. Eoque m do ι thita damnationis & mortis erat nota. Persius ad id. Et potis es nigrum vitio praefigere Theta. Si pueritia denotare vellent, tamda litera λ veteres utebam

tur, sic & ad designandam stipcdiorum largitionem propriae

27쪽

erant notae. inuare colligendum cst, omnes scientias pro. prios sibi characteres asciuisse, quibus occultius, breuiusque scientiarum materiae inaderentur . Quod his notis scribere praecipue seIent, qui magna negotia tractant, quamq; earum cognitio utilis semper, & necessaria extiterit.

Qv o o in rebus necessarijs iis notis maiores usi fiterint, clare inferius demolirabimus,cum modos referemus, quibus illi secreta tractaturi perscriberent, nam Vel alieno & ignoto idiomate loquebantur , vel diuersis charaeteribus, liuersisque corum traspositionibus, ut a C. Caes re, ab Augusto, & a Cicerone postmodii factum reseremus . Sed primo quatum harum notarum ars utiIis semper,neccias artaq; extiterit,indicabimus,ut ijs, si qui sunt, qui hanc memorabile ind ustria sensa occultadi,& ad literaru diuerses isnoS,suae characterum notae accommodentur, quasi inutilem di vanam aspernatur,& propterea in eam inuehuntur,obviemus. inuid enim utilius profecto, praestantius que esse pOtest,quam magnis in rebus,quarum si occulta consilia proderentur, maxima essent subeund&disserinuna,Mate sibi quempiam cauere, ut non modo missae Iiterae non intelligantur ,

sed ne doli quidem ex se suspicione relinquant ξ quo fiet, ut ijs indcicetis, & rerum possit is pericula effugere, & sui facile voti compos euaderes Sed ne interim tormenta locum habeant,Vt Veritas exigatur,quo astii possit praecaueri,ne literae intercipiantur, post traditos nouos coponendi modos,indicabimus , atq; alienas in se paratas fraudes sic agnoscere , ut si ustratis ijs,ficile possit se a damnis & insidijs omnibus cximere. quod quantum asserat momenti pro ipsa negotiorum qualitate extimabitur . Negotia huiusmodi permulta, in gn qi

28쪽

gnati; esse possimit . cuiusinodi sent res priuatae, amantium , aliorumque pontificum praeterea comitia, hostiunt consilia, aliaque eius generis permulta, quorum innumeri poterunt

casias euenire.Sed ut res exemplis comprobetur,non inoportunii existimo hoc in loco materiam ab historicis, tum praecis,tum latinis petere, a quibus facile disci poterit, quantis fuerint in malis versati,qui in magnis rerum negoths, in quibus oportebat consilia occultari,non ab ijs remedijs sibi cautionem quaesiuerunt, tum vero quanta cum dexteritate impune res suas peregerunt, qui sibi praecauetes, ad eorum asininicula coniugerant. Narrat itaq; Herodotus Histiae uni ad Persas,qui Sardibus commorabantur,quique de rebellione antea secum fuerant collocuti, literas misisse, easq; tabella,

rio cuidam Hermippo Artaniteo dedis verum euenisse,utis literas, non quibus destinabantur, sed Artapherni redderet,quo fietum est,ut Artaphernes dimisse nuncio, & Persa rum response relato,omne proditionis consilium detexerit,& de Persis postmodum stipplicium silmpserit. Idem ferme

etiam Timoxeno Sicioneo contigit interceptis literis, quas ad Artabaχum vulgatis citaracteribus scriptas dederat: siquide conuenerat interutruq; ut exiguus libellus telo siispensus ad constitutu locu emitteretur , cu itaq; sagitta Timoxenus dirigeret, ut Artabazo ciuitatem oppugnanti insidias signi sicaret, frustrante ictu ,humeru cuiusdam Potidaratar percusisit,ad quem fiuctum,cum turba,ut assetet fieri roncurrisset, subito reuulsa sagitta,proditionis fraus detecta est,& graui ter in proditorem animaduersum. Nec minus Tito & Tyberio Bruti filijs non occultati consilij temetitas obfuit, quamuis culpa non in literis selum sed in negotiorum etiam ostent tione videatur constitisse, postquam litem, quas ad Tarquinios de consulibus trucidandis,deque urbe capienda legatis

29쪽

enim arcanum intra animi potius septia simulatione quam In verborum &signorii ostentatione posuistento litem igh tis charaeteribus scissent exarais,neq; sertasse curiiis frustratus erat,neq; illi poenas capitali stuplicio luissent. Paulo vero sulti Suniator opibus inter Poenos, authore Trogo, sua tempestate primarius, quamsi nec eius consilium comprobauit cuctus. is enim cum aduersus Siculos a Cartilaginesbus bellum insurretur,quod grauiter Annoni,qui exercitui praeerat, esset infensus, literas ad Dionysium misit, non patrio, sed graeco sermone perscriptas, quibus illi apparatu,aduentumq; exercitus, & ducis segnitiem indicabat: Verum euenit, ut ab Annone gr scar linguar no ignaro deprehensis literis & Carthaginc remissis,proditionis conuictus,capitali poena plecteretur. Eadem ferine literarum temeritas effecit, vino speratus euentus interimendi Macrini, sed Antonin caedes Macrini consilio patrata sequeretur: Rcfert itaq; Herodianus Maternianum,sive re vera id ex certis coiecturis aruspicum & vatum acceperit, siue Macrinum perosus scripserit, Antonino per literas nunciasse,ut Macrinum,qui impcrio insidiaretur,de medio tolleret,verum redditis literis Antonini Ggligentia contigisse, ut ipse aurigandi studio intentus , literas Macrino legendas traderet, iubens ut si quid in ijs momenti esset, sibi postea renunciaret, is itaq; percepto

mincio, qui ad suam perniciem aendebat, veritus Antoninis mittam,ne alias prius de ea re nuncius veniret, Martialem

centurionem, qui filerat a Principe iniurijs assectus, in eius necem dcstinauit, a quo paulo post pugione percussus & o cisiis est, quod si litene obscurius fisitsciat perscripta, Macrinus de re fortasse , quia non crat nihil veritus, nec epistolae sententiam percipiens, Antonino literas reddidisset, eoque modo, neque nuncius in cum damnum vergisset, cui fuit alioquin utilitatem allaturus. Huc spectat & Carthaginensium clades a Romanis Claudij ductu, quae eadem.

30쪽

negligentia literarum prouenit, illata. Is enim consul lib. terceptis hostitim literis, cum Asdrubalem appropinqua, re cognouisset, castris stib legati custodiam rellitis cum exercitus parte Picenum & Senam peruenit, ubi cum altero collega iunctis copijs prope Metaurum flumen Asdrubalem adortus, tam secundo praelio confiixit, ut ad sexaginta sex holhum millia ea die caesa referantur. Non dissimile est his, quod Commodo imperatori ab Herodiatio eadem ex causa traditur euenisse: hic cnim cum in libello, quales de phy lira fiunt, quos ea nocte mortis stiplicio addixeriat , de , signasset, eumque in cubiculo deposuisset, neminem illuc ingressurum natus , pusio quidam, qui illi delieatissimo erat oblectamento, inter balnea & crapulas occupato Commodo , cubiculum ingressus, sumptus in manus libellum, foras eduxit, qui cum forte in Martiae amicae manus incidisset , agnito illa Commodi scripto, ubi funesta contineri nouerat, ac se primain peti , tumque & Electum stibsequi, multorum praeterea futuram caedem, eos omnes conquocauit . hi veneno primum rem agere decernunt, Vertim. cum res ex voto minimo conti isset, in ipsis postmodum.

cubiculo statim straligularunt, sic ille negligentiae sit e poemnas dedit . Liquet cx his cxemplis non parum scribentis, & eius ad quem scribitur interesse arcana tuto literis committi, varii cnim casias, diuerisque fortunae selent contingere, quibus secreta consilia postunt in inimicorum

notitiam peruenire, eoque modo nec res sitos sertiri ei ictus , nec carum authores impunitos euadere. Placeti propterea tot exemplis postiemum miri euentus adijcere δε

quotusminiquisq; existimasset tabellario,qui ad Dionysium proficiscebatur de Dione literas perferente,casum eiusnodi. potuisse contingere ξ ut positas in sacculo It teras , in quo R. carnis frustrum reponebatur , pilo tabellario per noctem in silua carnis odore lupum imittatum, literas sinuiciu

SEARCH

MENU NAVIGATION