장음표시 사용
41쪽
sine vore vel ibno rerum admoneant signisti mi nes, visu vel tactu quodammodo excepta . uaq, rerum signa esse possunt in nutibus capitis,in frotis silentio vultii compositione,manuum & pedum motionibus,totius deni hcorporis reprssentatione,rerum praetcrea motionibus,& demostrationibus . Nutus in mutis pro sermone habeturi& excorum Vultu,motuque minaoruna perspicitur voluntas,ant .malium enim voce carentium,ira laetitia,alijq, assectus oculis &quibusdani alijs corporis signis exprimuntur. Nec mi, rum aliquibus videri debet, cum ita ijs, quae clam aliquo posita sunt motri tantum valeant, ut etiam animi voluntatem repraesentent,pictura enim tacens opus est,& eiusdem semper habitus: sic intimos tamen demonstrat affectus ut ipsam vim dicendi nonnunqliain superrare videatur. Huiusmodi itaq; signorum, quoniam plura sunt genera, quae si in unum colligenda essent, materia ut nimis longa, sic magis confusa videret ,eam iccirco capitibus distinguemus,quorum ordoseis locis indicabitur, sed primum de signis corporis loquatiuar: de capite igitur initium rei te auspicabitur. Caput ut Fabius inquit deiectum humilitatem, supinum arrogatiam,
in latus inclinatum languorem, praedurum ac rigens feritatem quandam mentis ostendit: Sunt quoq; annuendi ,rcnu Od confirmadi,sunt & verecudiae, nactus, admirationis,&indignationis nutus . Vultu nunc supplices, nunc minaces, nunc blandos & mites,nunc hilares & erectos,nunc summissos & trilles ostendimus,nimc amorem,nunc odium,quibuS signis tacito quodam naturae indicio internos affectus & animi nostri voluntatem alijs significamus, quo sit, ut eo indicandi modo cepe pro verbis viainur , unde Ovidius - ,, Saepe tacens vocem , verbaq; vistus habet . Sunt oculi,qui plurimum in ipse vultu valent,6c per eos Xinae animus indicatur, ut citra motum & hilaritalcm intumescant,& tristitiae nubilum silendant, horum laesirimis,&
42쪽
dolorem & tristi iam monstrare possumus, & multis modis variantur in illis assectiones. Siquidem nunc motu intenti, nunc remisi , nunc seperbi & torui, nunc hilares & mites , nunc asperi rigidi & extenti,nunc languidi stlapidi & torpentes,nunc lasciui & mobiles,nunc natantes & voluptate affirusi,nunc simi & venerei, poscentes aliquid & pollicentes, ut abus volutatis exposcit. Supercilij qum, variantur indicia,
nunc enim erecto, nunc composito multa demonstrantur , na oculos sorinant aliquatenuso Bonti imperant, cum contrahuntur tristitiam,cum adducuntur hilaritate, cum remitia tuntur pudore otadunt. Sunt in his annuendi,& renainedinois,cu remittunturo eleuantur. Ouidius hoc innuens,ait.
M Multa stipercilio, multa loquare notis. In his, Plinius ait, animi partem consitare, fistus indicare,& superbia alibi conceptaculum, hic sesem habere: nil altius , nil simul abruptius inuenit in corpore, ubi solitaria esset Sic sepercilium attolli arrogantiam significat, adduci fissidium indicat, poni dicimus supcrcithim, cum a talia r cedimus , deniq; semper ipsum supercilium pro talia& ar. rogantia ponitur: Unde multa de stipercilio prouerbia traia senti, ipsis Naturae significationibus desiimpta. Fronia
te enim multa praefigurantur, nam eam cXporrigimus vel explicamus cum hilarestimus, contrahimus autem cum ringimus , hoc est cum aliquid nobis molestum esse indicamuso Hanc quoque Plinius tristitiae, hilaritatis, clcmentiae ,&serenitatis indicem nominat . Vnde Tercntius in tristem o
Idest tristitiam dimitte. Genae habent & quodam his deserta
utens ministerium: na sanguis ille,qui mentis habitu moustur,cum verecundia cute accipit,enunditur in ruborem,cum metu refigit,pallore fidescit,& temperatus mediu quoddae serensi discit.Faciem vel gena perfricamus,cum pudoip om
ne deposuisse videri volumus , velarabstera pudore mrenud
43쪽
Hinc euenit At cistontes vocemus in uerecundos, unde proouerbio Frontem persticare dicuntur , qui pudore carent. Naribus quoq,&labijs multa decenter ostendimus, nares corrugamus inflamus & movemus. Diducimus labia & manibus resupinamus,porrigimus,scindimus,astringimus,& diducimus: unde derisus, contemptus, & fastidium iis significare solemus. Collum contrahitur & tendituri sic & humeri : horum enim contractione breuiatur ceruix,unde gestum humilem & seruilem faciunt,atq; eos in adulationis,admirationis, & metus habitum fingere possumus. Manus etiam vix dici potest quot motus habeant,nam & si caeterae partes, ut recte loquantur adiuuant,har ipsae primum loquuntur.his postimus, his pollicemur,voeamus, dimittimus, minamur, supplicamus,abhominamur, timemus, interrogamus,nega mus, & annuimus: his gaudium, tristitiam, dubitatione, cofessionem,poenitentiam,modum,copiam,numerum & tem
pus ostendimus I eaedem in demonstrandis locis,atq; persenis adverbiorum, atq; pronominum obtinent viccm, Ut in ranta per omnes gentes nationesque linguarum diuersitate hic mihi omnium hominum comunis sermo videatur. Con
tractis tribus digitis & pollice compressis,digito indice tantum explicato,iii exprobrando & indicado unde ei nomen est valet: & alleuata ac spectante humerii manu ,paulum in clipatus affirmat: versiis in icrra & quas pronus,urget. Em Oe inuerecundae actioni aptissimus, quo quatuor primis leuiter in summum coeuntibus digitis, non prociit ab ore,aut rcctore fertur ad nos manus, deinde prona, aut paululum
prolata laxatur. Binis digitis distinguimus, sed non inserto pollice, paulum tamen inferioribus intro spectantibus, nec illis quidem tensis, qui supra sent. Parce & timide aliquid loquentibus sunt breues gestus illi, cum manus leuiter pandata,qualis fouentium est,paruis interuallis & sub assentien ibus humeris mouetur. Admiratio conuenienti gestu illico
44쪽
monstratur , quo manus modice silpinata, ac per sngulos a minimo collecta digitos, redeunte flexu simul explicatur, atq; conuertitur. Approbare,narrare,distinguere,& aliquid significare volenti, pollici proximum digitum mediumque, qua dexter est,unguem pollici summo sito iungens, remissis Geteris apte accommodatur. Cum leuiter admiramur,& interim subita indignatione pauescimus & deprecamur, digiatos cum summi coierunt, & ad os reserimus. Cum manum comprimimus, & pectori admovemus, poenitentiae, vel irae signum est. Auer pollice demonstramus aliquid. Cum digitum medium ostendimus, contemptum sirpremum significamus, Diogenes hospitibus quibusdam Demosthenem videre urgentibus, non indice digito, sed medio porrecto demonstrauit, prauum virum innuens & effoeminatum. Sic
porrectione digiti medij quippiam obstomum significari innuit , cum ait insanos haberi, qui medium digitum porri
' , , Mandarei laqueum medium rue ostenderet unguem . Sunt & gestus alij, videlicet aliqua postentes,vel minantes, praesertim si prius conseium amicum fiscris,quae omnia proinsequi prope infinitum videtur. De nutibus & signis, quae in vultu exprimuntur, meminit Ouidius puellam admonens, quomodo animum expressura, & secum praesente viro tacite locutura sit. Cum premet ille torum, vultu comes ipsa modesto Ibis: vi accumbes , clam mihi tange pcdem. a i se specta, nutusque meos, vultum ue loquacem et: Excipe fiurtiuas, & reser ipsa notas. Laverba supercilijs sine voce loquentia dicam: li Verba leges digitis, verba notata mero . Cum tibi succurret Veneris laseivia nostrae , lib, Purpureas tenero pollice tange genas.
Si quid erit, de me tacita quod mente loquaris ,
45쪽
Pelideat extrema mollis ab aure manus. - , Cum tibi, quae faciam, mea dux, dicamve placebunt,ni a Vcrsetur digitis δnulus usq; tuis. . Tange manu mensam, tangunt quo more precantes ioptabis merito, cum mala multa viro.
Digitorum motibus non selum res significare, sed etiam li- aeras, quibus verba colliguntur, possumus. Quod ne pro sens caput longius protrahatur in talvens dubiiciemus.
- uti Maltatachis ambagibus posse indicari. . di
I. τε R cxterassus sacile innumera excogi M i possimi uta sigila quaedam noua recensere non pigebiti, ut talium . memplorumsanrilitudine,reliqua quisq; possit commini sti . ex quibus illud est , quod a Tarquinio fa)ium proditura Legitur itaque apud Liuium Tarquinij missum sine. voce nuncium a filio interpretatulas Rit autem illud 'ciusmodi . Tarquiniiis Tatquinij filius Gabiorum principes inters, mendos 4ibi in animum inducens, cum eos virtute expugnare nequiret,astum viribus potiorem in hunc modum X- cogitauit. Ad Gabios se contulit, parciuisque simulatam mittiam conquestus , tanquam e patrijs telis elapsiis & gladijs,nihil se usquam inuenisse tutum,hisi apud hostes relati, ab eisq; opem aduersus patrem implorat: Verborum calliditate Gabinis ita persuasa,vt acerrimu in eliis parrem odium alerente fictis itaq; & compositis blanditijs adeo sibi primatum beneuolentiam conciliauit, ut potentia apud eos plurimum valeret. Paucis itaq; post diebus Romam hominem patrem sciscitatum misit, quidnam sibi esset faciendum, is nuncij fidem veritqs, nemini consilium proditum volens, senili liditate in hunc modum sine voce respondi .In hortu ergo aedium transit , de inanibulans aeditissima pape uerum in
46쪽
sita viti decussit, tum ea demonstratione secta, nuncium diti' anisit,hic domum reuersus,nullum sibi responsum factum resere,verum quod, viderat, una nunciat: adoles ens dato sit gno, sanguinariu patris responsum tacitis ambagibus perce- lpit: Sic patris contilium secutus, Gabinoru primores crimi- Iratus,aut exilio stibinouit, aut morte mulctauit. Huic simile est,quod Herodotus tradit de Periadro Gypseli filio, qui cum piconem ad Thrasibulum misisset rogatum,qua ratio-
. ne rebus tuto constitutis,ciuitatem optimc gubernaret,nullo dato vocali responta ex ijs,quae sibi visa per nuncium relata sunt siquide Thrasibulus satum ingressus editiores & sui per alias eminetes spicas resecauit donec totam segete equaret quid estet faciendum,ex Thrasibuli sentetia percepit,&cxecutus esL Legimus & Dario Persarum Regi a Scythis odi.
4essis caduceatorem cum muneribus,auc,rana,mure,& sagitetis quinq, missum, quibus ut Gobria interprete significat uiustit,Persas nisi ut aues essem in coelum euolassen aut perinae ut rang in paludes prosiluissent, aut velut mures sub terram se abdidissent,Scythasum vim nequa i euasit ros,quin sagitti&obruerenni Pari argumero Alexander lectis ab Ephenione Olympiadis literis, ne quod i)s scriptu erat cuiquam is polli a temere reserret,quasi sigillo obsignaret,inodelle taciteq; anulo eius ori admoto,silentium indicauit. Non alie, num prorsiis ab hoc loco esse videtur recens cre,quod de Tameriano Scytham imperatore patrum nostrorumemoria ab historicis est proditum,quamuis res no sit adeo obscuris am-hagibus inuoluta . Hla quidem,' ne diu in debellandis hosti bus laboraret, numerosissimo fietus exercitu. ut populis , quos obsidebat , deditionem non in tertium diem differen dam significare triplici tentorio utebatur,primo die album ventoriunt ostentabiti; ut intelligerent obsessi , si se dedorenti, te . pacifice cum, illis 'agendam, altero nigrum xendebati, eluq aiiimaduersunt, Volebat , , iam ira commotum
47쪽
Tamerianuni esse, ut si in postersi diem deditio disserretur, iam non pace, sed sanguine di ciuium inccndijs ageretur,
quod tertio rubro tentorio postridie indicabat . Per notas Hieroglyphicas,atq; per rerum animaliumque figuras tacite sermonem exprimi posse.
Po s s v Ni v s etiam commode aliter tae loquela per rerum animaliumque figuras, quod voluerimus indicare, quae singula interdum verba,nonnunquam integros senses significabunt: sic vetustissimos Aegyptios scripssse coperimus, qui cognita omnium animalium natura, in peculiari earum qualitate illorii imaginibus res ipsas reprisentabant, unde illorum naturam exploratam habere oportebat, quorum conditionem Ruae essent exprimenda,aliquo pacto imbrari viderentur. Hoc erit exemplum: Vt si in ratum quempiam in eos, qui de se bene meriti sunt, signin ratu velimus, columbam depingemus, cius enim conditio, quantuis bilis expers sit in uniueria animatium peste,ab huius tamen morbi conitato non vacat,ut in parentes ingratitudinis nota infamis esse non debeat, quippe cum simul ac mas viribus fisemior euast,patrem a matris consertio pugna opellit,ut cura mox ipse coniugio misceatur. Sic & Hippotami dest fluuialis equi, geminos ungues depingendo iniquitatem & i gratitudinem notabimus: hoc enim animal cum per aetatis florem licuerit, patrem viribus experitur,quem si pugna sit-perarit ac sibi cedere agnouerit,vita talum concessis,patrema matris coniungio arcet, quam sibi postea matrimonio co- iungit,quod si victus pater minus permiserit cum matre concumbere, tum cum filius viribus & robore nixus impatienter interimit. Vnde illud vuletur emanasse, ut in Regum
sceptris sipetius ciconia, interius Hippotamus pingeretur,
48쪽
se enim Innuebatur vim iustitiae parere, siquidem ciconia aequitatis ac pietatis symbolum, Hippotamus vero iniquitatis signum est. Sic Aegyptij pro mundo serpentem reuol
tum in caudam os habentem, eamque corrodentem ad exprimendam sermam depingunt, & annum per selem & lisenam,qui tempus metiuntur,mensem per ramum,Deum per
accipitrem indicant,& pro filo sydus, pro Luna & aequin eiijs cynocephalum, pro animi praestantia leonem, pro corde Ibim,& pro rerum vicissitudine phoenicem deliniant, sic& per SAraboeum draconem aliaq; animalia ut Manethus autor cst in naturalium epithome, & Hecatheus libro primo de philosephia reliquarum rerum Aegyptii significationem praebent . Ratio quare huiusmodi notas illi excogitassent,siuit,quemadmodum dictum est,ne indignis hominibus doctorum sense proderentur,sic enim vulgaribus hominum ingenijs rerum intellectum vario rerum tegmine, operimu-to ue subtrahelaint, ne nuda apertaq; rerum inpositio pateret, scd velut fabulosi tractarentur, ut quo mastis ridicula Viderentur, eo magis ipse mysteria figurarum nubilo operiarentur,at summatibus viris sepientia interprete nuda rerum talium se natura praeberet, ac veri arcani constij redderentur . De his extat ori Apollinis liber de sectis & mysticis Aegyptiorum caelaturis inscriptus,& Petri Valeriani recens seper codc argumento liber aeditus. Huc referri possunt insignia,& demonstrationum commeeta,quibus sirpe parietes, peristromata, lacunaria, mres, & clypci ornantur, equitum ctiam capita dum hasta concurritur in sestiuis ludis selet insigniri,vulgus cimeros,Alciatus vocat Emblemata,haec enim tacitis rerum demostrationibus quicquid velint cxprimunt, quae comunisci mos est eos, qui semiliae suae origine volunt praeclaro aliquo secinore honestare , vel aliter.alicuius rei significationem edere, quam tacite cognitam velint. Ain
phialaum Thebano bello in clypeo dracone pictum gestasse
49쪽
narrat Pyndarus.Statius Capaneum hydrum, Polinicem vero Sphingein. Plutarchus quoq; Pompeium magnum classerum leonem pro insignibus depictu habuisse, huiusmodi v
terunt imperatorum numismata celaturas non paucas retinent . In Titi Vespasiani numisinate Delphinus in anchora
inuolutus spectatur, quasi innuat tarde properandum , neq; ubi pi resertim.temporis maturitate opus est, rem esse nimia sestinatione intercidendam , neq; multa cunctatione in moras protrahcdam,sed mature seruata temporis mediocritate
peragendam. Symboli cogma ratio est: per delphinum i quidem festinatio designatur. hic enim piscis o tum non
cnodo piscium,verum etiam animantium velocis: me fertur, ut Aristotcles & plures testatur, per anchora ex aduerse re Wtus,cursus mora intimatur,velocitas itaq; delphini ancho ne firmitate cohibetur,& anchorae rursus mora delphini peraiicitate moderate excitatur. Eiusdem rci pari ratione Echeneis piscis missili telo contorta monumentum dabit,veloci ratem ictum exprimit,tarditatem remora indicabi utriusq; indicio velocitas cum tarditate designabitur; quarum alte Ia, cum alterius adminiculo coniuncta non parum in rebus agendis afferunt emolumenti. Romanis praeterea mos fulsi vexillisi, quae ad bella gerebant Minotaurum depingere ratio erat, ut quemadmodum Dedalus obscuris illum latarinthi ambagibus inclusisset, ita omnes sibi ducum comstia custodienda, & prodita authori obesse intelligerent .
Vnde eius rei argumentum tali emblemate notabatur. Verum eiusmodi rerum commenta, non obscure nimis tra,
ctari oportet, ne Apollinc interprete semper indigeant; sed ut interdum etiam infimae plebecul e cxpositae clic possint, Unde picturae sepe verba ad interpretanda adiungi selent, ne nimis spectatorum intelligendii auiditatem picturaeo scuritas remoretur. huius loci. siim , quae L Iovio in libet.
50쪽
Noctu igne, interdiu vero puluere posse significari.
Rus τλτ nunc ut modum indicemus eoquid noctu igne& interdiu puluere rerum nostrarum edere significatior nem possimus heq; enim hoc occultandi genus parum utilitatis inse continet, hac enim tempestate ad aliquid eminus significandum secij de rebus incidentibus indicium prPhent. Id autem duplici ratione potest euenire, siquidem vel igne aliquid ex improvise amicis coscijs demonstramus, vel quoties libuerit, etiam si nulla praecesserit rei significa
dae notitia, secum numeris literas ad res denotandas oportunas ostendimus , ut longe videntes numerras annotantes nunciata sentiant. De primo modo legitur Medeam si Peliam occidisset, argonautis promisisse e specula se no igne,die vero laino illud nunciaturam es itaq; , cum ex vo-xo successissici, lunae votum persoluere simulantem, ignecto,accensis lampadibus seb dio e sestigio, ut erat pollicita. significationem dedisse, talique nuncio ex pto,argonautas aegiam inuasiste , occisisq; custodibus voti illam compotem effectam. Legitur & Magam occupato Paraetonio, ut ficem amicam sub vespcra, atque iterum summo mane eandem, tollercnt, cum speculatoribus composuisse, eaque ratione significatione Belam esse,ut nuncius eo usque,vbi Clius est, . procςsserit. Amicis etiam extra ciuitatem degentibus,redriditus ,& annonae qualitas prodente igne potest nunciari.
Conflat hac ute Annibalem cyta Polybio proditum est cu Agrigetini a Romanis obsiderentur,multis crebris 4; per nocte ignibus,intollantia exercitus fame indicasse, eah; de causi multos exsicijs annonae penuria ad hostes desecisse. Cum bitionc etia Argivi pepigeriit, Troianis somno