장음표시 사용
2쪽
3쪽
Ioho riuitati retroseritia oratione, & in essa non hotrouata cosa contra Ia sede Cattolica delia Romana Chiesa, ne contra i buon costumi. I di xiv.di Nouem
Pietro Musa Canonico. Imprimatur Florentia, accedente consensi R.P. quisitoris. Die xx.Nouembris. IIνδ. Antonius Beniuenius Vic.Gen.Fl.
D. Dionisius Consi clarius Inquisitor Florentia. xx. Noueminbris. IIs .
4쪽
U O D nulla umquam tempore et puenit, vaerbis terrarum curam vir unu ustineret,i regs,ut vidimus, hac nostra aetatefactum est.
IIa enim imperiam Philini, Histaniarum Reests, tam late patet, tam se infinitis parnes
nibus extendit misi recte ratiocinamur, ombem terrarum comprehendat. Prisiis quondam temporibus Reges iis late, satiss ample regnare vi unt, dum nonnullis nationibus adsuum arbitrium imperarent. Nunc vero Dei vi. Mam numine tanta potestas ad υnum delata HI, Ucomplexa cuctas terras, omnium salutem, o commodum reficiat. Hoc nomine minime mirum eis, omnium animos dolore conflicturi , quipraesidio sancti simi Regis stoliati , quocumque oculos conuertunt, causam lacrimarum, o luctus intuentur. Vbique enim terror armorum quieti Chrsiana Reipub. minatur, bonorumsconsensius, qui malis. orientibus resimi, tacitis vocibus requirit.
Admirabili vigilantia per annos III. cst X X X X. innumerabialiis erὸ populorum, se nationum vitam, opes,liberos, qua omnia in iam sidem sanctissime receperat, ita tutatus est s ut unusiquisque, clim in se permagna bona fuerit expertus, non sine causa perrime sicat, salutis spem veris lacrimis deploret. Tum vero amor, aut pietas potius in Regem ceterorum omnium potentissimum cum i animi propensione, o onere Ganctissimi muneris istun risue perfuit ι tum hoc tempore tua probitatis tum magnasigna dedit,
5쪽
vi nem: m consed Ar, ad quem luctas desiderio amplisimi viri am peruenerit, lacrimarum plurimum profuderit. aeuoties enim spreutfumi Regisgruessimorum negotiorum pondus memoria repetis' contigit enim tibi, τι ea videres, quae longoslatio disiuncti ceteri mirantur Iories putarem,isaitiam, o sapientiam, qui νprofecta c-ctis pr.estitit Regibus, recordaris,ct quo tibi admirabilis viram magis nota est eo te nunc magis mors iure quidem optimos icitat. Tti us a Rege sanct simo delectus qui ei, lium ad sapientiam erudires, non solum sapientissimipatris, sed omnium iudicio, quod mandatumsit, mirabiliter impleusi s eo smores, qui in Philippo patre probabantur, ita Phil pum si ram docuini ι ω ct omine remini nometnis, geminae mytυtis, eadem bona omnium consensius si visurum in siliopo2 ac μι prometrat, quae antea in patre tam salutariter expertus es. iis vero exequiis neque enim apud nos quisquam, dum memoria repeto, ampliori funeris pompa assectus en P quibus ram summum Regem FerH-nandus Magnus Etruriae Dux celebrandum curauit, anesta=e re, vir amplissime, decreui, atque has meas lucubrationes tuo nom nidicare s ut eisdem, si minus contigerit, ut dolor qui Ie consicis, mi-xuatur a id saltem equar, ut testatum apud te relinquam , non deesse in hominibus Dulispropensionem, qua virtutis matnitudinem insummo Rege mirentur, ct colant. Vale ri florentia. III. l. Ianuar, c Io Io X c v III.
Amplitudini tua deditiFFranciscus Boccbius.
6쪽
aliquando per honesines tum mos recreari posse videt batur; ciam auxiliis salutaribus desperatis, optimisiccnsiliis extinctis, ut spes salutis csiet nobis pcnitu Spiri cita, unius casus acerbitate, cerei a qua iam tuli mus mala, mors importuna sapientillimi viri sup rauir. Rcge enim Philippo tam alieno tempore extincto, ius i enrium uniuersum preme terrarunt orbem comprehendit cir salus publi, ca afflicta est,atque omnes vires,quae in propulsandis incommodis, S detrimentis versabantur, repente conciderunt. Quo nunc studian stra sic conuertent quo se consilia,quo cogitationes,quibus ad hoc inmpus, regnante prudenti stimo viro, nostras opes tam egregic tu tati su mus ὶ Tot ille populorum presidium, tot regnorum columen & IUCntes sustinuerat, & fui erat amictos, &,inc teterrimi hostes regionibus nostris impune insultarent, multos anclos mira quadam vigilantia
Irouiderat. Viri grauissimi nunc cogitationi tanti oneris succum , unis cunctae Reipub. principes tam magno vulnere amictantur; qui tantarii terum pondus subire postit,& consilio & mcnte circumspiciunt. Vnius Dei hoc opus est,qui tot malis imminentibus succurrat, α perniciem a nobis necessario tempore depellat ; ne regnum amplissimum multas in partes diuulsum, quod unius vita inter se tam salutariter astringebat, nunc eiusdem mors ad omnium periculum relaxet . Tu igitur mitissime Deus, qui cunctorum mortalium merues intueris , orbi terrarum morte sapientissimi Regis iam labanti tuo numine subueni ; causisq; malorum depulsis,ut firmo loco regnum ceterorum.omnium opulentissimum consistat, pro tua sapientia perfice; atque ut
7쪽
ι - Do Laudibus Thilippi II. .
ipse minore consectus, & lacrimis debilitatus, viris honestissimis artente audientibus aliqua ex parte satis saria, tuum praesidium imperti.
Facit,ut video, rerum maximarum facultas audientiam ; quae δc multitudine populorum, & opum abundantia,& regnorum in uno imperio amplitudine ceteras omnes superarunt. Sed tamen ,ne vim doloris detrimentis commemorandia orbis terrarum augeamus, ut nostri muneris est, lacrimarum, & luctus causis omittis, rem propositam nobis persequamur. Natus est igitur Philippus ex Carolo Qu)ncto, atq; ex Elisabetha, Regis Lusitaniae filia; quorum uterque & generis nobili tate, de familiae amplitudine, & regnis opulentissimis,quibus praefuerunt, Orbis terrarum approbatione semper floruit. Carolus autem
cum sui temporis Regibus prestitisset,veterum imperatorum gloriam bellicis laudibus aequauit. Complexus est igitur Pnilippus imperium
a patre relictum, summa omnium expectatione, saeuientibus undique bellis; tantoq; animi robore per annos tres,& xxxx.se se gessi ut mutata tantummodo persona easdem regias administrationes, & suis rebus salutares innumerabiles fere nationes fuerint expertae,quas antea in parente tantopere probauerant. Summis in rebus initio aetatis ingenuus animus clarissimis moribus se aluit,& diuinae legis lumine,comitante probitate,ad eas virtutes se exercuit,quas precipue paulo post regnum amplissimum videbatur postulare. Adolescentia modesta, fortis iuuentus,totumq; tempus traductum sapienter miros quosdam amores in hominum animis exuscitat; sed diuinis praeceptis inhaer re , & pietatis causam toto pectore suscipcre, humanae profecto fragilitatis conditionem vinciri alteq; ascendens,terrenis opibus proiectis,
coelum ipsum poene contingere videtur. Neque Vero mirum est, tot hominum voluntatibus, tot populis, tot nationibus, tot terris tam inter se disiunctis unum salutariter imperasse, qui singulis horis Nostri
Saluatoris monita ad suum consilium admisi. Vir mirus excelso animo ita onus omnium maximum madari sibi passias est, ita negotium, quo salus orbis terrae continetur, hilare comprehendit, ut sancti talis, sapientiae, atque omnium officiorum obstringi se religione iudicaret. Perarduo in negotio versatur,qui familiae, qui magistratui qui uni ciuitati tantum consulit; qui multos mortales,qui exercitum,qui Rempub.gubernat, maiori quodam onere omnino premitur; verumtamen
qui innumerabiles poene urbes suis consiliis regit, qui rationem ba baris, qui humanitatem feris nationibus suppeditat, qui totum poena terrarum orbem coprehendens,ut scimus Regi Philippo contigisse,salutem uniuerss impertitur, sustinet is pondus profecto tantummodo
unus, quod planc complures vix ullo pacto videntur posse sustinere. Vix
8쪽
Vix dum annos quattuordecim impleuerat, cum pater sua sponte, ecsumma indole, & regia admonitus rerum maximarum administrata in nem ei tradidit ; & ut se Regem esse meminisset, magnarumq; ciuitatum Rempub. suo iudicio obiret, grauiter est,& pie adhortatus. Eo ingenio, quo ad summa negotia factus erat mirabiliter, onus omnium
maximum suscepit; atque ita Hispanicae ditionis curam initio explicauit,ut nihil in eo cogitatum leuiter homines grauissimi, nihil actum pueriliter agnoscerent. Quamobrem Caroli Quincti pietatem ergatilium, & fili j obseruantiam in patrem quibus verbis prosequar, qua ratione incredibile animi magnitudinem enarrem ξ Mirabiliter se non praesidio aetatis tantum, sed diuinis praeceptis Rex Philippus robora rat ; quid ingenio,quid consilio posset, cgregie ostendcrat ; cum pater
deinde & vlu rerum edoctus,& regnorum missiorum amplitudine satiatus, & virtute flij permotus imperium omnium maximum, atque opulentissimum eidem filio priter omnium expectationem tradere decreuit. Hic, viris clarissimis videntibus pater de summa modestia filii ι filius de incredibili probitate patris laborabat ; fidem nemini rei
masnitudo faciebat ; cum satis in tempore, quod fuerat pridictum, nulla mora interposita,reprisentatum est. Crebris enim lacrimis, &vocibus nimia pietate interruptis, sententia excepta est; qua Carolus ipse se ipse maior, atque augustior suorum regnorum, quae permulta erant, Philippum filium Regem declarauit. Hac munificentia, qua obstupefactis animis omnium Regum, totius orbis oculos in se con uertit, quid aliud actum est,nisi ut totius Hispaniae, Italiae, & ceterarum regionum consensus intelligeret,custodcin orbi terrarum esse delectum,qui in fidem cunctas poene terras sancte, & regie reciperet, &fideliter salutem tueretur In aetate tam lubrica, variisq; cupiditatibus infesta pertimescendum erat, ne par esset tam summis rebus, ne imperij magnitudini succumberet , hominumque suspensis animis, ne plane responderet, non sine causa timebatur. Numquam post hominum memoria res tam grandis, tam egregia,tam illustris accia est: animus enim fili j ob pietatem patris pudore perfusus, patrisq; veneranda probitas siispensos omnium animos tenebat. Sea pater orbi terrarum fidem suam pro filio obstrinxit, &, ut bene sperarent omnes,gra uiter admonuit; cum occupationibus grauibus tractandis, mand tisq; patris exhauriendis, fortiter se,& regie corroborans cunctis planissim Eostendit, paucitatem annorum minime ossicere, quominus summis in rebus grauiter se gereret, & summa negotia egregie explicaret . Tanta vis in adolescente optimis artibus instituto, tanta grauitas in moribus, tanta virtus in conficiendis negotiis apparuit, ut cun
9쪽
G de patris sapienti siti ni prudentiam agnoscerent , ato; in eius imp rio pacato animo, & libenter conquiessecrent. Mentis munditia iumius diceret, peripecta est; in ferendis laboribus constontia; atque asperioribus in rebus mira animi aequitas; ut sibi, si vita suppedita sibi, pe magna se visuros bona probi homines promitterent, qui tantum iam
commodorum , vix firmata aetate, experirentur. Pcrmagni interest,
quibus mori sus,quibus legibus, quibus praecipue rationibus utare in populis regendis, in urbibus administrandis ; sed tamen pro supreme Deus, quantum potest unius viri optimi consitum,& prouidentia magnas in negotiis Z ad omnes fortunae minas, re tempestates, quas murus quidam ferreus,von Philippo sepe accidit regis sapientissimi auctoritas opporritur. Premant licet undique insidi. x,urgeant procella; perniciem bella,& vastitatem moliantur; vis tamen haec regia dum viget dum consilio septa,& prudentia verset sese in omnes partes, num quam deerit illa salus, quam sibi, dum vivunt, omnes homines ex ptant Satis commode ut scitis, honestissimi viri, C hristiana cum Repun. actum est usque adhuc, ut summa tot regnorum ad unius imp rium respiceret potius,quam multas in partes diuulsa, iniuriisq; Tu carum opportuna suis ipsa dissimis, S hostium immanitate deleretur. Qua in sollicite,quam sapienter ratiocinantur probi homines, nostrarum rerum statum summum in periculum venturum,nisi opulentissi ma quaedam potestas,eadcmq; lege cum diuina consentiens Rem piab. capellat,qitiae ex Oriente belluam furentem reprimat, eu vim, cum est opus, vi fortiter propulsci ξ A Deo votis omnibus, & summis precibus expetite, ut maximum hoc imperium communis salutis causa conterueturivisit incolit me, sit diuturniim, si florens; ne par in sibi consentiens insidiis hostium, qui perpetuo ad nos fram perniciem vigilat, Icedo exitu succumbat; cum magno furori innumerabiles copias trahenti,non, nisi sarmissimu quoddam robur opponedum csse vidcatur. Declarat id nostra haec Italia, quae sibi ipsi quondam consentiens exiguis viribus, si tot populorum, tot nationum, tot urbium exterarum copias spectamus, terrarum Orbem sibi parere coegit; atq; amplissimuadepta floruit tam diu virtutis suae robore, quamdiu adissensioniblis, procellis contentionum ciuilium abhorruit.
Simul atque hanc ipsam vim concordiς neglexit, qua sibi potestatis tantum iam pepererat ab se ipsa diuulsa, cunctorum in se odia conuertit; Iuumq; corpus eis potissmum gentibus feriendum praebuit, quas ves1uo tantu nomine terrere consueuerat. Uir igitur sapientissimus quantopere uniuersae Reipub. interesset, sepe prospiciens, ne dilaboretur
regnum, ne imperium a si: ipso dis&ntiret, quo studio, qua diligentia.
10쪽
quo animi ardore in hane rem unam omnium grauissimam incubuit
qua cura, qua vigilantia prouidit, ne qua suspicio discordiae eorum populorum animos attingeret, quos regendos sua custodia susteperat Verumtamen tam multae nationes, tam inter se disiunctae s quoniam perarduum erat una,atq; eadem ratione in ossicio retinere ne a se ipsis dissentirent cunctas,quibus consultum volebat, diuino cultu, & vera pietate colligauit. Id opus tanto studio tanta animi contentione pe
iecutus est ut non quies ab industria, non semnus ab vigiliis, non defatigatio ab labore hunc Regem prudentissimum umquam remoratast, qud minus hoc coelesti praesidio imperium orbis terrae roboraret. Quid ego nunc verbis huius Regis optimi, ac sapientissimi vitam vobis explicem, qui semper a primis temporibus aetatis ita vixit, ut Om nium populorum,qui sibi commissi fuerant,utilitates intuens,parum quid sibi esset opus, sed quid c terorum rationes fasitarent,potissimuattendit Multum illi,qui legis vim sequuntur, sed omnia tamen possunt,qui pietatem spectant,& Dei voluntatem egregie exquirunt; quo
in negotio intentus dies,noctesq; cogitare, summa cura vigilare numquam destitit,ut se se, quae suis in prouinciis gererentur, ad unius Dei
Opt. Max. sapientiam consermarent. Et prosectu cedunt omnia seli citer,Omnia prospere eueniunt,quae nullam in partem a diuinis consiliis dissentiunt. Intentis oculis, tamquam industrium pastorem, insita regia vigilia dormitare numquam decet, qui se multos populos, multas nationes prcstare incolumes iure iurando obligauit. Erat igitur huic animo fixum, & propositum, quid vellent, quid optarent innumerabiles paene mortales; non exciderat, quid sui esset muneris , quid praestare, quid essicere regia vigilia deberet;&,ne omnium fidem in se spectantium falleret,ne hominum de se opinionem destituerer, vi quadam admirabili commoueri consueuerat; ut se non sui commodi augendi, sed suorum populorum salutis tuendae causa natum esse,& regnare perpetuo cogitaret. Ad quid regias procurationes laboramus, a nobis tantum vivimus, s nostri commodi causa omnia facimus, si cunctorum negligimus utilitates, & pro nihilo putamus λ Hinc illae hominum queret ius suum quotidie pos entium; hinc peruetiς indignitates quandoq; ab inuitis graues voces elicietium;qu quamquam
grauitatem onerum ratione nulla augent, perpetuam tamen iniquitatis famam magnis regibus inurunt. Sed iam in hominibus impiis in sedit hoc vitium,inueterauit tanta immanitas in eis, qui nullum cura Deo,nullum vera cum pietate commercium habent; qui humanitatis
hostes, & virtutis inimici a cunctis se bonis sitae utilitatis causa aue vini. Summum imperium diuinis cum legibus coniunctum & stete-