장음표시 사용
131쪽
teratis, sic inpi' simus crassinalisscit. quidem ianctos doctus 'se iuuat, inpersustenta ab dat munera, proridest. Misit igitur tibi Iuli Dominus auxilium de octo, de Syon tuebitur te,quando Principibus acuisse uiris non vis
Expry se aedibus mense Muintio. MDL XVII.
132쪽
ERMODORUS itaque olim Ephesius exulans in Italia teste Poponio auctor fuit
legum a G, recis petendarum. Vt Ciuitas Romana fundaretur iure & aequitate. In omni denique iure ciuili aequitatem reliquerunt, ut inquit Cicero pro Murena. Proinde ex bono & aequo ius constat. ad Herennium a. tractandum igitur cum sit de aequitate canonica. Prius aliqua de aequitate ipsa attingam. Et quid sit equitas propona. Aequitas utique nihil aliud est,nisi certa rerum conuenientia, quae in paribus causis pia iura desiderat,& omnia bene aequiparat,Bald. in c. ad haec. col. 7.de pace iura.fir. Abb. in c.si clericus.de foro cope. Archiepiscopiis Floren .in eius summa .in 3. pari. c. a.*.9. col. 2. Lex uero est eius interpres. Vel est rectitudo iudicii naturalem sequens rationem. l. r. S. quod qui s. ff. si quis testa. lib.& l. bona fides.deposi. Stepha.de Federi. in trac. de interpreta. ivr.par. I .nu.77. Vel est quaedam pietas,quae maxime debet effeci rea Rempublicam. Cicero de somno Scipio.in prin. dii indicit, iustitiam cole & pietatem. Bal. in l. Barbarius.col. '. ff.de Ois. prael. tici secundum Cypriansi. Aequitas & iustitia dulcore misericordiar temperata. ad quam semper debet inspicere iudex. Archi. Flo. in d. Summa. l ib. . tit. P I. c. I9.
133쪽
s .c. I9. ubi de Epy iceia uirtute,id est aequitate, agit. Et parti I .litu. .c. y . ubi de praesumptione fatur. Subdens,quod si iuristae sunt non respiciunt ad intentionem legis & aequitatem, sed ad destritendum antiquorum sententias. uide Spe l. de dispensa. S. I .nu. .& no. in c. fi. de transa. & c. disciplina. s. dist. Neuiga. in sylva.& Abb. in c. si clericus. nu. . de soro c5pe. Valeat inquit Cicero aequitas, quae in pluribus causis paria iura desiderat. Nihil enim potest esse squabile, quod non a certa proficiscatur ratione. In Tusculanis. lib. I .ideoq; Gallus Aquilius iuris ciuilis rationem nunquam ab aequitate seiunxit. l. quod si Ephesi. ff. de eo,quod certo loco. Nam aequitas cst Tyriaca contra uenenum. GOZad. cons. q. nu. I O. plura Menochius de arbitrio iudicis. q. I 3 . Et ubi sententiae, setiopiniones sunt uariae amplecti debemus rationabiliorem &aequiorem, quod in tantum est uerum, quod errant homines discedentes ab aequitate, ubi aequitas habere locum potest, sequendo stibiit itates,& ideo praecauendum est , ne aduocati, doctores & iudices, cum sequi possunt aequiorem sententiam, rigorosam amplectantur, quia pernitiose agunt. Ita monet Ang. pertex. in l. sequitur. in prin. E. de uerb.oblig. Gra-sna. cons. ciuili q. nu. 8.&pluribus seq. ubi plura. Quid item sit aequitas, quodque ius sirictum. tradit Old r. in tradi. de inuestigan .ac. nu. I 6. Schala de consilio Sapientis. lib. 3. c. I Vaconius declara. iuris ciuilis. 32.&seq. Lactantius lib. .c. I S. I iraqucllus de utroque retract.6.3s .ingi. I. Cherianus de Ratione stud Edi lib. et . pag. ro 6. ubi de benignitate etiam agit. Ioan. Bap. in tradi. te arbit. c. I 3 . lib. I o. Cagnol. &ca teri .in l. in omnibus quidem. V. de regia. iur. Ber. DiaZ. Reg.
et s. Et simplex & insorinis aequitas no est aequitas, sed simia quitatis,Bart. q. 7. Mulier habens magnum patrimonium. Plena autem & gerin ana aequitas illa dicitur, quam grauiter de acute describit I. C. in d. l.bona fides. scilicet, quae non tantum ex naturalibus,uel iure gentium, sed etiam una cum priceptis
134쪽
ceptis ciuilibus & praetoriis aestimatur,non ex una circunstatia,uel parte rei,siue ex uno certo respectu, sed ex totius rei, idest persecta S totali aequitate, quae ex omnibus personis,& circunstantiis, luce negocio gesto coniuguntur, impletur, hoc est summa,quq ex plena totius iuris,ac totius subiecti negocii symmetria considerat ione resultat. Et hanc merito Triphoninus in d. l.bona fides. summam, id est undequaque a solutam aequitatem appellat,quasi legalem ipsam ut inquit Aristoteles 1. Ethicoru uirtute&itistitiam,de qua ind.l .in omnibus.& in l. placuit. C. de itidi.& in d. l.quod si Ephesi.&simi. Nec quidem aequitas adparens, siue sophistica sectanda est,sed rationi coniuncta attcnditur, non nuda, uel imaginaria,ut dicit Bal. in rub.C.de constitu.pecu.& in cons. I O I. lib. .in nouis,& in antiquis. cons. 97 .li. a. dicit, quod homo sequi debet legis aequitatem, non proprii capitis, & securus quis est,si procedit per uiam silicatam, hoc est per textus legum. Idem dicit in d .l. placuit . uide Chachera. in prooemio
decisio.Pedemon.& in decisione I .unde Roman.consi. I 49. col. pen. aequitas debet esse iure informata. late glost'. Butri. Imola & Panor. in c. fi n. de transac. δ: Panor.& Felyn.in c.ere parte. de ossi .delega. Duplex autem secundum Bal.in quaest. ad statu. est aequitas. in uer. aequitas. Proprie quae semper est una & eadem perinanet.ut no. in l. I . C.de in ius uo.qusve in se eadem semper B ubique est.& apud omnes, ut inquit Cic. de Repub. lib. 3 . Est &simillata aequi tas,de qua Pennensis in I. unica. C de reis postulan. l ib. Io. Extat & motiva ac praeci- , se aequitas. Bal. in d .l. si de functus. de qua fusius in tract. per Speculum iudicu inscribitur.&per Monta. in I.quoties aequitatem.& in il .l. in omnibus quidem. F. de regu.tur. Marsil. singu.66o .ubi plene.Firma .in reperto. D. m. Alciat. Parerg. c. 31 .lib. I. Est autem differentia inter aequitatem & rigorem. Rigor secundum Bal. in c.ad haec. col.7.de pace iuram.fir. de quo Abb.in d. si clericus. de foro comp. est stricta iuris di- .P a spositio,
135쪽
spositio, strictus ille ordo. uel est iuris excessus, qui quandoque statuitur ad terrorem aliorum. ut in c. I. de torneamen.&ini. aut facta. in fi . ff. de poen. a.q. 3. siquis. Quandoque sumitur pro ordine iuris secundum regulas ipsius scriptas.ut in c. super literis. de rescrip. Qgandoque pro subtilitate. not. in
c. ut constitueretur. yo. dist. Et diisertab equitate. Neviza. in
sylva. Et de rigore fusissime in tractatibus,ad quos te ducit
eorum index,&Tiraqucll. de utroque retract. S. 3I. Et quot modis accipiatur rigor Ioan. Bapt. in d. trai'. de arbit. c. 3. li. I o. Quandoque aequitas sumitur pro squalitate. ut scribit Seneca & iuristae. Natta in cons. I .nu. y .in 3 .uol. Et de aequitate ad plenos haustuS. Gamma. in tradi. de permuta. benesi. n. 2 3 . tit. . Beli apertica q. I 66. Marii l. sing. 63 I. 66o.& 68 3. Summa Angelica vers. equitas. Dy.& caeteri in regii. posses . sor. de regii. iur. in 6. ubi dc multiscius D. m. gnaZinus..tatus est inter equitatem & rigorem medium, accipitiirque pro communi decisione, qtiae sit secundum communes iuris regulas. Panor. in c. literis. de rcstit. spolia.& in c. iurgantium . de sententia & re iudi .glo. uer. s. c. et . dist. I . Est etiam aliquod ius neque aequum, neque iustu in ut ibi. Quo pacto praefer tur aequitati rigor. tride per stipes allegatos,&ponit glo. in c. generale. I. dist. glo. e spectandi. in c. licet. I. dist. gl. detrahendum. in c. ut constitueret tir. yo .dist. Et paria sunt dicere, speciale est, uel dicere procedit de aequitate. glo. l. qui res.f. arenam. uer. perpetuam. de sol u. item paria sunt dicere. haec t. procedit de aequitate, illa de rigore, uel haec. l. corrigit illa. gl.& Bar. in l. cotem .s.fi. in priri. de publica. Bart. in l. ex hac. col. I . de dona. in dubio autem ille, qui habet iudicare, multum debet in herere aequitati. Cicero pro Cluentio. Et multa sunt in iure certa dc constituta, que tamen arbitrio iudicis ex
aequitate moderationem,correctionemque recipiunt. I. uer bum oportere. F. de uerb. sign. Fcly. in c. I .uer. fallit 7. decostitu. Menochiusq. II. nu.7.&q. 13. nu. II. quia faepe sum-
136쪽
mum ius est summa mal itia.ut inquit Comicus. quod maxime procedit in poenis. l. quid ergo. g. poena grauior is de in-
setur circa aliquod dandum,uel faciendum,uel poenam sub cundam,benignior opinio est elige la,d.l.quod si Ephesi. Et in his, super quibus ius non inuenitur expressum,debet procedi,aequitate scruata, semper in humaniorem parte declinando. Secundum,quod per persenas,causas, loca & tempora uidebitur postulare. d.c.fi. de transac.Bar. in l.omnes po. ff.de iusti. & iur. Debet itaque etiam hidex in dubio inherere . equitati naturali, si uerba legis patiuntur. l. qui filium.f. imper. ff.ad trebellia.& not. institu. de haere. quae ab intesta. de te. in prin-Sc Neuiga. in sylva lib. ult.&penuit. ubi fusius. Non autem iudex debet sequi Apices iuris, quas nescire&non intelligere quis non excusatur,cum dicat lex, cum peritioribus debere cosilium haberi l.si aviam. C.deinge.&manu. Bal. cons. I 6y.nume. 3. in I. parte. Apices enim sunt iuris
sibtilitates. idest summum ius. stricta ratio,quae bona fide agenti non conueniunt, ut inquit Vlpia.in l .si fideius r.6.qusdam. ff. mand. Loriolus in trac.de apicibus iuris. Et Spiegel . in lexico. hac voce. Apices siquidem iuris magis subtilitate quandam respiciunt quam facti ueritatem. res autem nimia subtilitate subuerti non debet. l. siquis heredem. C. de instit.& substit. l.pen. C. ad treb. Et omnino a iudicibus sunt reiiciendae. l.sicut.6. si debitori .isquibus mo.pignus. Dec. concyo8.nu. a. plura Cic. in ossiciis. &Forcatulus in Necyomantia. Dialogo 37.Tira ueli .in trac.de poenis.causa S I. nume. I o.Neui Za.ubi supra. Monta.in l.factum a iudice. ff.tde re- M.tur. Nam palatium non uult aliud, nisi aequitatem & ueritatem,ut dicit Bellamer. decis 3 9. Et in curia senatoria procedi debet ex aequitate D. m. Alcia.in cons. I a .lib. ult. Cuido Pap. q. 83. Et in curia senatoria proceditur quandoque de facto,&ueritate inspecta,Bal.ini. solam.adfi. C. de testi.
137쪽
tus sum cum magno malo meo.Sed no ueritate inspecta. Sed Dominus fecit miraculum, ut uidi. Nam nemo diu gaudet, qui iudice uincit in i liro.in gl. in l.in haeredem.ff.de callinia- torritis.Nam senatus iudicat tanquam Deus.Bar.in l. Aemylius .ante fi. ff.de mino. Decius. cons acio. in fi. Crauetia con- sit. I98.col. fi. dc inter cons Sylvani. nu. I. Sed tamen uide Pachera. decis Pedemon.79.nu. q.&pluribus seq. Et Se natus peisonam Principis meresentat,&sola facti ueritate inspecta procedere debet.& iudicare potest,& potest condu
co. uol. Chachera.d.decis 79. ubi etiam dicit, quod Senatus debet etiam sequi aequitatem in his, quae sunt commissis iudicis arbitrio. ibi .n.s8. Menochius de arbitrio iudicis.d. q. y I. nu.7. Plura de ueritate Marsil .in prac. crimi. S. secunda. nu. I s.&seq. item in curia Senatoria proceditur secundum conscientiam. tit per Rolan. a Valle. cons7o. nu. I 6.lib. I .ubi de auctoritate Duralis Senatus, & eius cognitione plenissime. Chachera. ubi supra. Gramat.decis 29. nu. I 3. ClaruSOculatissimusq. 63.uer. tu scis.infi.NeuiZa.in cons68. num. 23. De Senatorum autem origine, & alictoritate, deque eorum
actionibus,dixi in meo tractatu de Argumentis,qui Franco- fordii extat impressius. in loco de Senatu ad Cardinales. In corpore enim Reipublicae Senatus obtinet cordis locum . ut inquit Plutarchus. Et consiliarii Principum loco Senatorum habentur. Et a sententiis ipfbrum no appellatur, nisi ad Principem.ut dicit Iasin cons I 6.in 3 .uol Et representant Principem.Rolan. a Valle d.conL7o.& NeuiZa. d. cons 8o .nu. 9.& Chachera.d. dccis.79. Et sundamentu &conseruatio Rei- , publicae a Iurisconsultis , Senatoribus & s ipientibus processit.ut inquit Scevola cotra Crassium. ut refert Cic. de Oratore
138쪽
tore q.de quo Calcaneus cons. 8. nu. 3I. ubi subdit oscium Doetorum esse utilitati Reipublicae insudare, & priuatorum negocia ambigita,& ciuilia,tam publica, quam priuata dirimere.Et si Doctores non essenti, ciuitates ad ima uerteretur. Exclamat tamen Bal. in practica.titu.quae sint partes iudicis, quando ab eo frustratorie appellatur istis uerbis. His nostris temporibus fit modicum capitale de legistis, & magis modicum,& nihil fiet in posterum. Sic & coram commissario, cui Princeps causam commisit, rigores seruari non debent. ut dicit Gramat.decis. 36I .num. I 3. Et Rota in partamentis non admittit subtilitates, sed ut plurimiim adhaeret aequitati. ut inquit Neu ira.in cons. 67. in prin. ubi fusius.Zascons. I I .nu. I. in I .uol. Et forus etiam coscientiae est forus boni & squi. Bal .l. unica.col. a . C.de confessis.& in c. causam. de testib.in quo quidem conscientiae soro non licet contrahentibus se decipere. Item in contractibus bonae fidei plus ualet aequitas, enimia subii litas,uel dialectica argumentatio.Bal. ns. 3 in I .uol. Et argumenta aequitatis, ubi aequitas no est scripta. Federi.de Senis cons. I 8.Nam equitas est fundamentum in terpretandi leges,& pacta.l. si secius pro filia.fDP secto. Bal. in l. si defunctus.nu. 8.C.de suis & legit. Item aequitas est modus interpretandi statuta.Bal.in d.l .col .fin. item aequitas inspicitur ad minuendunt fideicommissism, & ad inducendum rigor in si icitur. l. in his. F.de condi.& demon. Bart. in l. cum auus.in fi. ade fideicommis .Rimi .cons. 2 28 .nu. 77. Sic &incuria mercatoria seruatur aequitas, nam curia mercantiae est curia aequitatis.ut no.Bar. in l. quintus.& luid eius r.S.quς-dam. F. manda. Imola cons I I Et causae mercatorum & sociorum sunt tractandae & decidendae de bono & aequo, & node rigore. l. finnum.f. sequitur.ff. de uerb.oblig. Caccialup. in traict. de pactis. q. I 2.nu. a. Ange. in cons. 77. super primo puncto.Taliter, quod non debet procedi secundum iuris apices.ut dicit Fulgos. cons.7. col. II .in princ.& Iasin S. item si quis.
139쪽
quis. nu.78. insti .de actio. Gramat. consciuil.66.nu.76.Nec est clisputandum de apicibus iuris. Bal. cons. I 68.uolum. 3. . Nec iudices debent admittere subtilitates. ut per Neui Za. ubi supra. Et ideo omissis solemnitatibus procedendum est attenta ueritate tantum. Bar. ubi supra, ubi & Alex. in Apo- stillis. 6 Soc. in cons. I 3I .col. 8.nu. 2 2 . D. m. Alcia. in consit. 69.nu. 3. lib. 8. quod intellige, ut per Chachera. decisio. Pedem Onta. 2.nu. 2.&seq. Plura circa mercatores,eorumve libros,& alias scripturas ponit Parisi. cons. 96. in 3. uol. Et dedatione insolitium inter mercatores idem Parisius cons. 69.nu. 17. in . Et consuetudo inter mercatores, etiam in iudicado est seruanda,quia omne ius,aut legibus, aut moribus constat. Stracha de mercatura. Tiraquei l. de poenis. causa I.
I . C. manda. Et licet de bona aequitate in curia mercatoria negocia decidi debeant. ut per Stracham de mercatura. nu. rq . omissis iuris solemnitatibus. Barba. cons. 3y. in . Dec.& alii in d. l. in omnibus. de regu. ivr.quia bona fides plurimum requiritur in iis,qui plurimum negociantur. ut ait Bal. in c. si pro debilitate. de ostic. deleg. Aret. in S. si quis in fraudem. insti. de actio. Curi. sen. cons. 6. Bar. in l. fidcius r.S. I. ff.manda. Per hoc tamen non intelligitur, quod tu ciuile in foro mercatorum locum non habeat,quia esset dicere contra text. in d. l. bona fides. dcivisi. ut dicit Ias. in cons. 8 3. uol. I.& Dec. cons. 2 s.col. in fin. in I .uol. post Bald. in l. si pro ea. col. fi .uer. unde facit. C. manda. Cast. in l. I .nu. 9. ff. de iusti.& iure. ubi subdit, quod legist. e melius sciunt, quae nam sit aequitas, quam faciant mercatores,quia legistae sciunt per naturam & artem, &sciunt discernere iuris rigorcm, qui est naturae contrarius. Aequitates siquidem, etiam no habent in se pondus, nisi legibus, uel consiletudine praescripta sint roborataer
140쪽
ratae,etiam in materia seudorum. Et ideo lex contra aequitatem est ualida,propter utilitatem publicam. Ioan.de Cirier. in trac.de primogenitura.q. I o.lib. I. ad fi. Sic in iudicio dotis,quod est summarium proceditur ex aequo & bono,& secudum aequitatem,nec attenduntur iuris apices . Natta consit. y a I .nu. 3 .in 3. uOL Ex compromissorum quoque forma debent arbitratores procedere secundum iustitiam &arquitatem.de quorum uerborum importantia uide per Bari in extrauag. ad reprimendum.uer. ad enunciationem. Rom.consa os .col. 2.Blan. in traist. dcarbi. Et illud dicitur aequum a
bitrium in alium,quod quis arbitraretur in se ipse. l. i. ff.de
f, 27 .nu. 6. in I .lib. Sic & uerba posita in indultis, seti priuilegiis, uel rescriptis semper debent habere conformitate aequitati,licet etiam uerba non patiantur. glΟ.no. in c. paratuS. 3.
Sic & omnis diuisionis quaestio ex aequo & bono tractatur. I.
6. lib. Sic & in interpretando testatoris uoluntatem proceditur ex bono & aequαl.in his. ubi Bald. ff.de condi.& demon. Et in contractibus bonae fidei ueniunt omnia, quae non sunt dicta,nec cogitata, quae pariunt ossicium iudicis. Cagnoi .in I.generaliter.nu.4.mde regia.tur.Sic & erga uasallum debet seruari