Stephani Compstoff florentini philosophiae, ac medicinae doctoris De crisibus et diebus criticis dissertatio

11쪽

liaret hominis , cui inscribuntur digni- ras, amplitudo, mihi esset profecto gratulandum, quod haec tenuissima, ac rudis dissertatio Tu sit Nomini consecrata. Nam & antiquissima tot optimaque Nobilissimi Generis, ex quo profluis ornamenta, tangularis in chumani, Divinique iuris scientia , cincredibilis eruditionis universae copia, linguarum peritia , tanta cum humanitatis beneficentiae facilitate coniunctae, eum sane operi huic meo splendorem afferrent, qui omnium oculis, non sine quopiam voluptatis sensu ad fulgeret . Quae sane Generiri prudentiae, virtutumque tuarum ornamenta quamvis ipsa per se perspecta, ac illustria maxime sint, OVO tamen, splendidiorique argumento demonstrantur . quod Sapientissimi OESARI sFRANCISCI L PII , FELICIS , U-GusTI, iudicio gravissimo comprobatus, ad componendum Vindobonae pri

12쪽

md deinde Florentiae Etrusci Regiminis coetum summo cum omnium plausu fueris designatus. Quod si primunt

hoc studiorum meorum specimen TIBI, VIR EXCELLENTISSIME, consecratum tantum splendoris ac ornamenti ex nomine , auspicio, praesidioque tuo sperare, sibique polliceri nunc potest, Vereor tamen ne ingenii mei imbecillitas, ac ipsa quoque argumenti obscuritas quidpiam

detrhaere videatur. Etenim materiem Veterum, ac Recentiorum testimonio ex

plicat dissicillima , multisque dissi

cultatibus involutam pertractare nunc aggredior. illi enim sedulo de Diebus Criticis doctrinam pervolventi occurret, inter coetera, ingens apud Antiquiores Medicae praxeos autores in enumera di diebus criticis quaestio, ex qua Con stat luculentissim non impares modo, non septenarios, sed nullos omnino esse dies, ut salutarium dierum nomen non adipiscantur . Dies enim omne pares,

13쪽

eriticos esse posse agnus Hippocrates asseruit, si pari die morbi fierent incre

menta. Quantae ergo contra imparem numerum disceptandi opportunitates in surguntes Galenus quoque catalogum exhibet dierum magis , minusve perniciosorum, cum praesertim septimi diei naturam proprietates demonstret sextum infidum is suspectum Vocans,& hunc tyranno devastatori, illum regi benefico comparandum esse contendit. Itaque, cum tanta sit in proposito argumento perplexitas, Mamplitudo, veniam profecto ab aequis, bonisque iu

dicibus sperare me posse confido , nisi pro rei dignitate argumentum ipsum

pertractiverim. Quecumque amen futura sint, quae de opusculo hoc meo tui in Etruria nostra, tum ter gentes alias proserentur iudicia, id unum mihi firmam iustamque conciliabit voluptatem, id unum mentem meam futa

ciet, erigetque, quod clarissimum vO,

14쪽

a nomine, felixque principium sortiatur. Quod si tibi uni comprobatum novem , bene mihi integrequem de aliis omnibus ominari sentiam , censorio licet oculo rem omnem inspiceres, perscrutarique cogitaturis . Vale Vir Amplissime , TEQv incolumem diu servet D. . . in Etruriae nostrae felicitatem , in Literariae Reipublicae decus, in absolutum , stabileque vAE Gentis

ornamentum.

15쪽

AE IN PySCVLO HOC CONTINENTvR. I. Risis definitio tum grammatica, tum 3bilosopbica . Pag. I. II. D. Crisba in flatu maletudinis . I,

III. Criis morborum bronicorum. II.

IV. Mediet eura in Crisis. 8. V. De metbodo qua morbosa symptomata, Meritica singuantur. I. VI. D. Crisibus imperfectis. 6. VII. De Crisium varietate, inprimo de Cri-flbus per Harrbora marias. s. VIII. De raesagiendi Cri baros a. IX. Hi oria die moriticorum iuxta δε-

tere . GVeterum eum meteribus , reeentiorum cum recentioribus discrepantia ireata

doctrinam dierum eriticorum, cri. I s. XI. Veteram in de tendis diebus eritieis in- consantia. 63. XII. De di c. tDate computationis dierum

16쪽

D CRISIBUS , ET DIEBUS CRITICIS.

I. ---' Risis a Graeco sermone deprompta vox , latina translationa iudicium significans, medicis auribus per se facilius irrelligitur , quam si definiatur. Plurimis quippe dissicultatibus obsitum est , atque in volu tum , quid ippocrates , Galenus , aliiquo ex veteribus Medicis , ac recentioribus Cristos nomine percipi voluerint. Id enim sae pissime occurrit in Medicorum libris , ut voce cristos intelligatur subita morbi in me lius, peiusve quoad vitam , aut mortem immutati , nunc vero ea , quae Medici iudicium praecedit fluidorum commotio , agitatio, nunc ipsa e corpore propulsio ma- aeriae mortificae , nunc integra in persecta totius

17쪽

totius morb solutio in deteriorem etiam aegri conditionem , nunc denique illa tantum morbi solutio , quae in optimam e gri curationem desinit , prout vulgaris fert hominum quoque nulli medicinae addictorum interpretatio.

Ex hac autem adeo controversa u. pra dictae cristos denominatione derivantur

celeberrimae hi re medica voces aliae , multis ansam disputationibus exhibentes symptomata critica, signa critica, critici demum dies, aliaque, de quibus omnibus paulatim , seorsimque instituendus sermo est, cum summae necessitatis principia sub hiaste capitibus comprehendantur , perfectaeque medicae praxeos is diuturnae obser. vationis experientiam is vere redoleat, qui ea universa penitus intellexerit . Id autem accidit aliquando , nullum ut suis in crisi.

bus natura modum teneat, nimiaque in aegro corpore libertate patietur , unde tu specta sint se periculosa naturae ipsius beneficia AE medicae Artis auxilia desiderant . Id ergo a Medicis dicitur Hyper- crisis , quod idem sonat ac copiosa , superabundans risis , non aliter ac nimiano purgationem Hypercatarsim appellare Medici consueverunt . Vt itaque facilius perci- P mus , quid hyperexiseo titulo veteres nostri

18쪽

nostri complecti voluerint , immaginemurex. gr. ebris acutae terminum ab urinae fluxu is separatione deducendum . Is ergo fluxus is separati , si copiosus , celeriusve succedat , quam aut morbi status ferat, aut aegri vires desiderent, cohibendus iam erito determinato quopiam Pharma- eorum genere compescendus . Id ergo imtegrum , perfectumque ypercriseos exemplum suppeditat.

Sed ne grammaticis duntaxat nimis im-m Oremur documentis , vocumque doctrinam vel inutilem , vel tenuem certe , relinquamus , exponendum potius est, quae sit Physica crisium defirutio , seu qui sit dearum omnium nexus is compostio , quae sub hac voce Medicorum mentibus obversentur . Sciendum itaque est hanc esse in animali corpore , veluti legem, assiduae ut in illo , perpetuaeque diversarum actionum vicissitudines exoriantur . Id autem praestant necessario non diversa solum multiplicia quibus corpus ipsum constituitur principia, organa , sed, principiorum,

organωnque eorumdem actiones perpetuac, multiplices is externorum corporum omnium infinitae prorsus in corpus ipsum operationes inuibus adcedit etiam mentis autoritas , seu variarum lactionum series, a quam

19쪽

quam in hominibus exerere potens est conclusa nobis divinae aurae particula misce constitutis , eodem in statu sere nunquam perseverabit animantium fabrica , quae at me non nisi maximas , summasque status huiusce sui mutationes percipit . asinter mutationes , quae ceteris omnibus longe antecellunt eae sunt , quae vel partis cuiuspiam , vel corporis universi oeconomiam is naturalem agendi vim perturbant, quaeque vulgari, noto omnibus vocabulo morbi nuncupantur . Cum autem ob causas superius expositas in eodem statu nunquam corpus perseverat , neque ergo perseverabit semper moibus , sed

varia causarum eri conspirant , varia multiplicique methodo diliblvetur in. commodam illam corporis constitutionem altera vel incomodior , vel co modior status sui constitutio consequetur . Ex eo enim quod perpetua quaedam in animali fabrica concors , ut ita dicam , discordia vigeat effectuum diversorum sese mutuo de- si ruentium , perpetuam quoque adesse sequitur imagnarum mutationum originem quae origini crisium percipiendae facilem ssierna viam . En ergo Philosophica numeris omnibus absoluta risum idea , ex ipsa naturali corporis intima consideratione

20쪽

repetenda , eiusdemque veluti necegarius effectus existimanda . Nulli iraque erunt morbi , qui cris sua destituamur, sive is

la nullam corporis salubritatem restitu tam , veis funestam destructionem comprehendat. Utque pro praesenti faciliora hac in re exempla praetermittam alibi v. sus exponenda, quaecumque caussa tenaciores X. gr. , magisve cohaerentes in animali corpore humores divisura , aut iusto

fluidiores , liquidioresque tenacitati pristinae redditura , cristos cuiuspiam principia facile conciliabit quod si Win solidis ipsis partibus imperfecta quapiam, vitiosa condictione laborantibus accidat , crisiminstare dicimus . Sic quae continui solutio. nem pata est organica pars, mutuo ut Contactu restituatur, vel succi coalescentis a fluxum, vel implicantium, seseque mutuo obvolventium fibrarum distensiones , amplexumque desiderat . Quorum prima natura, lis inspectio Medicis oculis Crisios deam reprehesentat . Ex quibus omnibus , quamlibet superficie tenus levissim di libatis, patet intelligentiam risum ab intelligentia generali causarum morbos excitantium esse repetendam; cum caussa crisium ea ipsa sit, quae Phisicis morborum causis contrario

prorsus effectu opponitur , seu quae caus. ias illas quascumque destruit. Si