Institutiones juris civilis quatuor partibus distributae. Authore Francisco Maria Gasparro Romano ... Additis indicibus necessariis

발행: 1722년

분량: 300페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

Ιnstitutiones Civiles

habet vim legis, Min hoc casu non potest a Iudice declarari taIis, vel habet vim, .non est necessaria Sententia Iudicis, via ante illam est jam valida, perfecta. Obiicies primo texitan cap. Abbale, de rarismis Di . ubi quaedam Consuetudo reputatur insuffciens, quia non fuit probata in contradictori Iudi

cio.

Respondeo ibi sermonem haberi demscriptione Iuris eligendi, non de

nostra Consuetudine legali. Respondeo secundo cetiamsi ageretur de Consuetudine legali, ibi tantum dici quod Consuetudo, de qua agebatur, ab una ex partibus collitigantibus negabatur existeres, nec adducebantur coram Iudice concludentia documenta, quae illius existentiam proha-

η objicies secundo texι. in ι ἶ9 ff. de legibus, ubi dicitur , quod si ab aliquo in Iudicio allegetur Consuetudo prius inspiciendum sit, an ea fuerit firmata in Contradictorio Iudicio. 9 Respondeo, ibi non determinari quod consuetudo necessario debeat in Iudicio firmari ad hoc ut valeat , sed

tum dici, quod aliquis in Iudicio

coram Iudice alleget Consuetudinem aliquam . utile sit, expediens Celariori terminationi litis, quod Iudex inspiciat, an dicta consuetudo fuerit unquam firmata in Iudicio per aliquam Iudicis Sententiam, si enim de tali sententia constet, relevatur allegans ab ulteriori probatione talis Consuetudinis; nam eli lib. I. Commenta riorum ris civilis cap. I.

so Dico Tertio . Actus inducentes Consuetudinem debent esse voluntarii Ratio est, quia Consuetudo habet vim legis, sicut autem Lex Scripta non habet vim obligandi nisi proveniat a Consensu libero Legislatoris, ita nec Consuetudo, nisi proveniati Consensu libero approbantis Populi. Inser ex his primo, actus per vim, si

vel gravem metum extortos numquam

posse Consuetudinem induceres, quia tales actus vel omnino tollunt volunt rium, vel illud notabiliter minuunt. Inser secundo, ex ignorantia vel edi sarore circa subsistentiam consuetudinis non induci consuetudinem, quia nihil magis Voluntati contrarium, quam ignorantia, vel error cisi per errorem .dιIurisdie'. o Iudis. Nec obstat text. ina. 3.1f. de ιτθη , 3 quae sic se habet : quod non atronetroductum est, sed errore prιmum deit D consuetudine obtentum, in altissim .libus non obtinet I ex quibus verbis videtur inferri posse aliquem usum primo per errorem introduci,4 postea consuetudine firmari posse.

Respondeo enim, praedictum text. intelligi posse prout explicat glossa ibidem, quae ponit exemplum, quod si

v.gr sit Consuetudo in aliquo loco Auirigam non esse obligatum de periculo vini, quod deseri, si Dominus vini

comitetur plaustrum vinum deserens, eo quod per errorem putetur, tunc periculum esse Domini comitantis, talis

usus etiamsi postea ex certa scientia & tacito populi Consensu si approb tus, non obtinebit in similibus casibus praeter vinum, seu in quocumque alio simili liquore, Respondeo secundo , posse etiam sdici iuxta mentem, verba dictae legis, quod si aliqua Consuetudo ab errore inreperit, postea deleet errore non obtineat in umilibus casibus, idest

ampli iis non duret, nec habeat vis

bligandi. Respondeo tertio, posse dari alium sintellectum opposito textui, it aut dicat, quod ea, quae ali errore incepe- .runt, si postea consuetudine legitima superveniente firmata suerint,vim te is habeant, sed hoc non obtineat in similisbus, idest in aliis introductis pererr rem, sed nulla legitima causa firmatis. Dico Di0iligo by Orale

22쪽

3 Dicompariis. Tales actus debent

fieri a populo cum intentione introducendi Consuetudinem, ficut enim ad rationem legis scriptae requiritur intentio Legislatoris in serendo illam ita ad rationem legis non scriptae, requiritur intentio in introducent, bus illam; quapropter si ex urbanitate , liberalitate, vel devotione aliquid laeere in usu fit , Consuetudo nullatenus introducitur , quia tales actus non procedunt ex specifica ntentione Consuetudinem introdu

cendi.

38 Plures autem assignari lent conjecturae ex quibus prudens Iudex dignoscere possit an ex tali Intentione Con-s suetudo processerit orima est , Consuetudo sit rei gravis difficilis, munanimiter servata a populo vel major ejus parte i quia non solet populus uniis iter convenire

in his actibus , nisi se obligatum

putet.

Secunda, si Viri timorati male entiant de his, cui Consuetudinem non 6 servant. Tertia , si Magistratus pu-61 niat violantes Consuetudinem. Quarta, si materia consuetudinis, metus obligatio multum utilitatis Reipu

hlicae afferat.

Pars prima Titulus III

De consensu Legislatoris requisio ad

C suetudinem.

DUplex est Legislatoris Consensus 63

in hac materia filius expressus,& personalis, qui scilicet expresse approbat Consuetudinem introductam. Alius Generalis, seu Iuridicus, qui scilicet non provenit immediate ab linis Principe, sed i Iure scripto per i sum Principem statuto, disponente, quod consuetudo habens has, Whas Conditiones habeat vim legis. Asero igitur Ad quamlibet Con μsuetudinem introducendam, hunc solummodo Generalem Iuridicum

consensum sufficere itis Doctores communiter in eapitulavltimo de Consuetudine.

Probatur Potest Princeps Supremus 6sper suam legem statuere, ut quaecumque Consuetudo rationabilis, & legiis time praescripta Iuri positivo deroget, idque statuit de Iure Civili text. ιn l. de quibus f de legibus, d.secunda, o utitima c. ovast Ionga consuetηdo, sed esse rationabilem non habet Consuetudo ab assensu Principis, sed ex natura ipsus rei, esse legit e praescriptam habet praecise excursu temporis. Ergo&α

dum studiosis inutilis materia est, quare brevissime de illa. Summa igitur Personarum divisio est, quod omnes homines aut liberis , aut ervi Liberi sunt, quibus naturae acubanteet facere quidqaid . bet, novi, aut Iure prohibeantur. Detentus enim in carcere licet potest tem eundiquo voluerit habeat, reducere eam tamen ad actum nequit, quia vi prohibetur me deIure fumus truberi potentia legali ad furandum, mae chandum coquia ut dicitur m L nepostf. de reb rereri Di .id velle duimur, ouod Iure possumae , re quae ure non sunt, nec nos facere posse dicendumest. Servi ita dicti non a serviendo, sed a fer ando, eoquod in bello justo capti

humanitatis gratia altervabantur api Dominos Illunt, qui aberias Dominτο contra naturam subduntur.

23쪽

Institutiones Civileg

Alii ex his nascebantur servi, qui qes iuerunt semper beri is nutr- - ,

nascebantur ex matre ancilla vel tempore conceptionis, vel gestationis in utero, vel partus, partum C. de rei vindic.

ii fiebant servi, irimo quidem

cum liber major et O. annis ad pretium participandum cum venditore se ve- mmdari patiebatur servi autem Institui boc titulo 6 Secundo, cum in bello justo capie tantur. Tertio cum propter crimen capitale ad mortem damnabantur tunc enim dicebantur servi poenae l. qui ultimost . de poenis. 8 Quod si ex iusta servitute manumittebantur, idest libertate donabantur, dicebantur libertini, seu liberta, tite.x toto titulo distit de libertinis, ad disse rentiam ingenuorum, illorum scilicet, quam servi, ut ex toto titulo Institui. de

ingenuis a.

Utque libertati impensius faveret Iustinianus sustulit legem Fufiam Cani niam tradictam inomine sui Auct ris, prohibentem Domino cuilibet d

relibertatem in Testamento quot servis vellet, ut liquet ex toto titulo Drstri .delet Fufia Caninis tollenda Antoninus tandem Imperator, ut habetur ex limi distis de bis, qui sumsui, vel alieniJmris, jussit Dominos nimia saevitisin sedivos irruentes, cogendos re ad eos h nesto pretio vendendos citaui numquam in dominicam potestatem re

verterentur.

Sed de his satis, cum nullus, vel rarus eorum fit usus apud Christia

De atria Potestate

x N praefato titulo de his , uisuntsui, I vel alieni Iuris, in initio tradituralia personarum divisio, quod nempe

omnes homines, aut sui sint, aut alieni Iuris, quales sunt servi , qui dominica , Ilii familias, qui patria potestate tenentur L Per pecta igitur d minita potestate , patria potestasis manet inspicienda; Quamvis enim de Iure naturali, &divino eamdem obedientiam, Mobservantiam debeat filius matri, ac patri, de Iure tamen civili non maternae, sed patria subditur potestati vir enim caput est familiae, non uxor, quae immo viri familiam sequitur , conditionem , ut ex ι.' isag de fenatoru Sub patria autem potestate sunt liberri idest non solum filii, sed etiam nepotes, neptes, pronepoteS, proneptes, ulteriores descendentes ex filio masculo ir cum enimfiliussit in po-

testate patris, non potest descendentes suos habere sub sua potestate, quia isti sequuntur familiam patris non mam tris; extis mali distis. hoc titulo. Intellige tamen hactenus dicta de filiis vellegitimis, naturalibus, vel adoptatis, vel legitimatis .fic accipe triplicem causam patria potestatis esse , nempe nuptias , adoptionem, legitimationem, de quibus

clarius infra..Hac igitur patria potestas quoseam peculiares essectus gignit; quorum primus est, ut patet filium inobedientem Iudici tradere possit puniendum, debeatque Iudex eam illi poenam imponere, quam pater dixerit , c. cum contingat, deforo compen.

Secundus effectus est , ud Pater in sextrema egestate constitutus filios possit vendere, La.Caeepatris. i bos suos distro. Et hac in re habemus exemplum Disilia πιν Orale

24쪽

Pars prima Titulus IT

I um populi Israeliticii qui ut habetur Nehemiae e. s. same Dppressu clam ' re vel amicis donantur, fi

bati Filii nostri, ct fine nostrae multa sunt nimis , accipiamus pro preι ω-rum fumentum, o comedamus, συι

i Haec autem venditio, oppignoratio potius censetur, taut liceat semper, Qquandocumque Patri, vel cuivis alteri filium redimere , offerendo pro pretio quanti valeret si servus esset;

dicta l. 1. .

Tertius est, quod Pater possit, imuit tillo, remittere lumam ipsi illatam, nisi tamen persona Patris esset abiecta, ' vilis filii autem honesta, L sed si innis filio a milias, σώρq 1fis Iniuri Quartus, quod filius possit donare

causa mortis asentient e Patre, non autem testaria

Quimus, pater possit daretutoremnii in testamento, eique lubstituere pupillariter. Sextus, quod filius mntuans sine consensu Patris non obdigetur Sed de tribus his effectibus in aliis locis sparsim lateque disseremus. Ultimus vero , quod quidquid fili familias acquirit acquirat Patris igitur Inslιι ut per quas personas nobis

Procuous intellectu sciendum est, id totum, quod possidetur ab homine sui Iuris, patriae tum gici qum autemmdet degentia parentibus, cognatis, possidetur persona duris alieni pecu persisa nobis acquiriti r. enim i ιiam vocari, vel uecore, cujus effigselvidia est, antiquitusPecunia, nummique signabantur, vel apecunia, quasi se pusilla

Pecunia , parvumove patrimonium stipeculiii principiois depeculio.

i Pecu nun hoc est quadruplex, vel Castrente, vel quasi Castrense, vel Profectitum vel Λdventilitam. i Castrense est, citias famidias a quirit occasione militiamrmis, ut sunt

militaria stipendia, praeda hostilis, &qua ipsi in militiam abeunti, vel in ea de castre i pecvIis. Quasi Castrense est, quod filiusfami Is

Ilias acquirit occasione mitigia togati Iisieratae , ut ex advocationibus beneficiis , pensionibus Ecclesiasticis, consultationibus, litterarum professionibus dici I. cum multa c. dedom. quae liberi Profectitium est, quod ex Patris re, se

9substantiaproficiscitur L profectitia . si Pater s. Furi do vel quod ipsi datur

ab alio, contemplatione tamen, ct intui tu solius patris, puta si quis Patris et gnatus, vel amicus aliquid filio de deis rit, aut si quis donaturus Patri, don veris filio, dicta profectitia. Adventitium vero est, quod is aliun et de advenit, quam occasone milista armatat, togatae, Apatris ut quod ex aliena liberalitatei obvenit, puta legato, haereditate, donatione, iroses sione artium mechanicarum, ex prosepera fortuna dcc dicta I. profectista e

Castrensium, Qquasi Castrensium igbonorum filius est omnino dominustam quoad proprietatem, quam quO- ad usumfructum, quia in illis Ius illum fingit , vocat patremfamilias; ἰ.f-nalic de in te testam αι cum porte C.

debon. quaeliber.

Peculium profectitium totum acqui veritur Patri, nihil filio Rationem reddit sex in octas igitur ψαρον quas quone Patris occasione pros cium est. De ad eum revereti Adventitium quoad proprietatem 1a acquiritur filio, quoad usumfructum Patri, dicto . Qitur, ubi dicitur ne

quod ei idest filiod suis laboribus, vel prospera fortuna accesserat , Me in alium

proveniens, laetuosum esprocedat. Dantur tamen, aliqui casus, in si quibus Patri non a uiritur usu Sisu ctus in bonis filii adventitiis , quo e

rum primus est, si ipsemς PMqrid

25쪽

li usustuctui reminciet, dicta' cum oportet g non autem Quia Iuri pro se introducla quilibet renunciare potest, I penultima C. depari. 21 Secundus est, sifillofamilias aliquid donetur, vel relinquatur sub expressa conditione, ut ipla soli, excluso patre acquiratur in illa re tam propri

a Tertius casus est , quando filius

adivit aliquam haereditatem patre reluctante, R in itOQ. n. Cod de bonis qua liberia Quartus, quando filio relinquitur aliqnis susseuctus, non enim datur usu tarcius usu ructus, sicuti nec datur in Iure servitus Servitutis; LI.=de Uufruc'. leg.

et Quintus est , quando aliquid donatur filio a Principe Supremo , illud enim ejus peculio Castrensi adseribitur M. enm multa Cod de bonis. piae liber. α Sextus, quando pater,is filius a d.

Batris, tu enim in portione spectante ad filium pater non acquirit usum. ructum Idemque die fi pater ,- Iius il quovis alio cohaeredes instituan- ur, Atact..tem haereduas, ibiqη tι47.

C. debon. quaeliber.

α septimus est in quaesitis a filio ex tru

lassitutiones Civiles

licita causa, puta furto M. non enim paterdebet sentire lucrum ex filii iniquitate. Octavus, quando pater sine legiti agma causa cum uxore sua divortium seis est. Auri idem esse ut dicto, vel transivit ad secunda vota ι. famina . ita Iud C. de secundis nuptiis videtur enim in ciniscasibus irregaue injuriam filiis primi thalami. Nonus est in casu, quo filius uxora astus habitet seorsim a Patre, necabilinio retrahat alimenta pro se, uxore, familiaci tune enim licet os inter bona adventitia filii numeretur, tamen filii erit etiam quoad usumis ectum Ibi enim debet essedos, insus Buctus, ubi sunt onera matrimonii sed in tali casu onera matrimonii essent penes filium , non penes patrem Ergo &α Ultimo, si filius facto, & libera solitate patris em potestatem egrediatur, remanet in patre dimidia tantum parcus huc tus , in recompensationem datae exemptionis , . Me

Hactenus de viribus patriae pote 32 statis dicta, adverte procedere etiam in avo, proavo, vel quovis alio in suos descendentes patriam potest

De Nuptiis.

v N prima eausa patriae potesta-LI iis, nempe Nuptiae , quae definiuntur in s. nuptiae distis de patria potestare, et , ct mulieris legitimac sunctio individaram is renoetu m

eontinent.

Duo requirit in hoc titulo Imperator Primum quod qui nubereta bent non sint servi Meundum, quod si filiis milias sint, requirant conse

sum Patris.

Utraque dispositio correcta est a Iu 3

re Pontificio, &Canonico, quod unice habet facultatem disponendi circa matrimonium, utpote rem spiritualem, sacramentalem Iuxta illud. Disilige by Ooste

26쪽

Pars prima Titulus V.

Igitur, ut habetur in cap ta de confunservor Servi etiam , si adsint, valide matrimonium contrahere possunt, valide filii etiam invitis parentibus, cum matrimonium, utpoti Sacramentum, debeat plena gaudere libertate, ut disponit ηα ΤΠBnt. ββ. q.

cap. I. reform.

Foeminae igitur aptae ad contrahendum matrimonium praesumuntur expleto a mare expleto suae aetatis anno, tunc enim puberes dicuntur, M. C. quando utor, vel curat esse deis. In hac tamen Re, utpote magni

momenti, pertinente ad Sacramenti validitatem , standum potius est veritati , quam praesumptionibus itaut si post dictam aetatem vir , vel scemina ad copulam carnalem sint inhabiles , matrimonium valide inire nequeant, sique ante dictum rem- pu , malitia , ut aiunt , supplente aetatem , habiles sint , etiam ante dictum tempus vasi de nubere possint, e de iliis, ct c. puberes, de defmns impub. Nuptiae autem dicuntur a nuben-

6 UNICUS.

De Legitimatione. do quod tegere , vel operire significat, nubes enim ita dicuntur quia tegunt coelum. Vetus siquidem mos apud Veteres invaluerat, mulierem nuptam cum ad domum viri tradu.cebatur, in verecundia specimen velato capite incedere , quod operiebat velo quodam, quod flammeum, seu flammeolum vocabatur , ut que ex odoro lib. s. mmolet. σύ de conivgiis. Explicanda hic cum Imperatore esset consanguinitas is affinitas, earumque lineae , gradus impedimenta respectu nuptiarum contrahendarum sed eum de illis late dixerim, Instis canonicis typis mandatis . partetit. I 3.- 3. seqq. ne rem actam agam, ad illum me remitto.

LEgitimatio est secunda causa pa

triae potestatis, de qua Neratoris .M. Instit de nupιiis. Filii igitur naturales tantum , te sgitimantur primo per subsequensis

trimonium, factum inter eorum Mirem, mulierem, ex qua ipsi in gitime orti suerunt peraret in c. r.

e. tanta , qui Mi sint legitimio Ratio est, quia ut Ecclesia errantes h mines ad rectam virtutis semitam revocaret, hoc privilegium eorum filiis concedere voluit, ut parentes fi liorum amore utra facilius ad matrimonium contrahendum impellerer tur; fingitque lex matrimonium quin cumque tempore sequatur, haberi pro contracto de tempore nativitatis fialiorum, ut ita per talem retrotracchi

nem dicti filii reputentur ut legitimi.&naturales.

Duo autem requiruntur ad talem olegitimationem e Primo , quod vere matrimonium sequatur . Secundo

quod filii suscepti fuerint a soluto

.soluta, inter quos de tem p renativitatis filiorum posset consistere v lidum matrimonium ι ad mentem Sanch de niatrimon lib. 8. Outat. 7.num. I9. Ratio est , quia cum haec legitimatio procedat mediante fictione is retrotractiones, neeessarium est , quod detur habilitas extrem rum, nempe extremi a quo, Wextremi ad quod . Secundo legitimantur filii illegit, it mi per rescriptum Principis Supremi

eos legitimos declarantis, I. I. g. de constit. Princip. Ad majorem tamen intelligentiam in legitimationis per subsequens matrimonium faciendae; uberes primo, an si aliquis in arti raculo mortis constitutus matrimonium Diqitia i Corale

27쪽

Institutiones Civiles

contrahat, per tale matrimonium prolem natam legitimare possit. r Respondeo affirmativὰ cum Τασndromty.Τdeliberis . Ratio est quia in I. . ultiι.de nuptiis, generaliter traditur , filios naturales per subsequens matrimonium fieri legitimos, aluui

matrimonium e quocumque etiam m-

firmo usque ad extremum vitae spiritum contrahi potest; iuxta texi in Isan cimam.de Nuptiis. Ergo,&α. is obiicies tamen primo Moribundum esse destitutum spe procreandi filios, quam regulariter habere debet, qui ducit Uxorem vir Respondeo negando assertum, quia potest habere spem recuperanda salutis, & liberorum procreandorum, licet spes illa aegrotantem fortasse fallat, tamen ab hoc dubio eventu , fortuito casu nullum debet irrogari praejudicium legitimationi quoad liberos iam natos, iuxta texti in nuper C. de naturainberis , idem dic desenibus decrepitis qui licet actu ad procreandam sobolemnon sint idonei, satis tamen habitu, potentia apti censentur, ut docet glasy.in cap. a. defrigid. malefici a obiicies secundori in I.ultimis de suspeci tutoribus dicitur non aperiendam eue fenestram dolis, fraudibus, sed haec aperiretur si admitteretur legitimatio filiorum in articulo mortis in praeiudicium Parentum o Cognatorum, qui succederent defuncto DE

I Respondeo ir quoad constitutum marticulo mortis praesumptionem oppo sitam militare, cum dicto tempore in

nemine animus fraudandi presumatur, cum nemo tunc censeatur immemor salutis aeternae, ultrina Criles. μυ-

t Quaeres secundo quid dicendum in hoc casu. Titius habet Seium filium naturalem ex Berta concubina, hic Sesus ab Uxore sua suscipit filios, de. inde moritur: post mortem Seii TAtius ducit in Uxorem concubinam Beriam egitimantur ne per matrimonium nepotes,4 respective filii set L

mo Ins Lic t avum Insiit.de os dicitur, quod si filio meo mortuo iutium inflium adoptaverim videatur is defuncti Dater fuisse : Ergo a pari filii nati ex eo, qui est jam mortuus , per subsequens. matrimonium Λvi videmtur ene legitimi. Probatur consequentiaci quia sicuti in primo casu deficit habilitas extremi a quo quia Filius est

jam mortuus ante adoptionem Titii,

1 deficit in casu secundo, quia Filius

iam mortuus est ante contractum a me matrimonium. ἔ sicuti adoptatus in casu primo habetur pro fratre de laniacti, quia si viveret filius ieiunctus esisset Dater illius, ita in casu secundo filii nati ex filio, praedefuncto censebuntur Iegitimi, quia si viveret Paterllorum esset legitimus. Probatur secundo, Inh. Si autem In o Issilui.de haeredum qualitu.& disserent. h betur, Nepotes succedere in Iocum parentum defunctorum , eorumque Iuribus uti, mirui. Ergo sicuti Pater illorum si supervixisset esset legitimus, taper subsequens matrimonium contractum ab Avo nepotes in Patris eorum locum succedentes erunt legitimi .. Probatur tertio. Quia ex dictis ma ratrimonium subsequens retrotrahitur ad tempus conceptionis filiorum Ergo sicuti si filius meus susceptus a Concubina suisset susceptus ab Uxore suisset legitimus, ser consequens etiam fuissent legitim Mi filii illius , nepotes mei; ita pariter censebuntur legitimi, licet ego duxerim in Uxorem Concubinam post mortem filii mei .. Quaeres tertio ι An illa proles legi di timetur per subsequens matrimonium cujus nativitatis quidem tempore,

28쪽

Pars prima Titulus VI. Is

trimonium iubsisteret , non autem tempore conceptioni, ut eωρ. Llius uxoratus nabeat rem cum Berta soluta, ex hac adulterina conjunctione Berta Escipiat filium, mortua

uxore sua itius contrahat matrimo

nium validum cum Berta , Fe post- evasit uxor Titii edat in lucem ilium ex adulterina copula cum Titio susceptum , quaeritur, an per tale manis, nego, idest per matrimordum superveniens, quod eo ipso facit ut dicatur legitimus filius. obiicies secundo text. m LII. destat. 19hom quae sic se habeto Paulus reθω- di eum qui viυente Patre, ct ignorarite de coniunctione filia conceptus est Uuam valit uxor datu ecat in lucemllicet post mortem vi natussit, iustum filium ex adulterina copula cum TitiouIis ex quo comeptus en esse non Videri: Ergo ad lagitimationemri trimonium subsequens, talis filius di- lis non incit nativitas illius tempo-catur legitimus, re habili , si conceptio evenit tempo-di Respondeo affirmative probaturire inhabili. primo Text. in laluim uteret estrassio Respondeo, in objecto textu dici

minum asserit favore prolis filium con-l filium natum ex matrimonio contra ceptum haberi pro nato, sed legiti-lio a filia sine consensu Patris licet a matio est in favorem prolis, ergo licatur post mortem Avi non die legi- facit haberi tempus nativitatis illius stimum, quia matrimonium ab initio pro tempore conceptionis Linvalidum ob defectum consensus Pa-α Probatur secundo in I. s. f. inii di-ltris ad illud, ut vidimus , de Iure Ci-cto, habetur filium natum ex matre vili requisito, non effciebatur validum

libera tempore nativitatis reputari in per hoc , quod filius nasceretur moringenuum , licet mater fuerit Ancillat tuo voci non autem dicit illa lex tempore conceptionis, sed non minus quod si matrimonium postea tuisset a respicit statum, favorem prolis Dissilia legitime contractum per hoc bertas, legitimitas Ergo si ubique t quod Pater consensisset ante nativit par est ratio, ubique etiam pardusltem prolis, proles adhuc non nascer obtinebit. itur egitimari quare nihil facit con-α6 Probatur tertio apertissimὸ ex rex' tra nos, qui loquimur de matrimonio in I. nuper C. de naturalibus liberis, ciuil valido tempore quo proles nascitur. sic inquit in fine . Generaliter eonclu- objicies tertio text. prima acie 3Idιmus, in m huiusmodi quaestionibus md adversantem me tanta, qui filii sint I quibus de statu liberorum est quaerito, igitimi ibi si autem vir vivente more disputatio, non eonceptionis, seu partus sis aliam cognoverit, ct ex eaprolem-- rempus insticiatur, o hoc favore faci lsceperit, licet post mortem uxoris eam mus liberorum , uti editionis tempus idem duxeritinihilominus1 rius eritflius. statuamus esse inspectandum, exceptis his L Respondeo hunc in nihil omnino 32 tantummodo casibus in quibus onceptio- ad rem, nec contra nos esse i ut enim magis approbari , instatium condi. nobis adversaretur, deberet asserere t utilitas expostulat. 1728 objicies primo . Quod a principio est invalidum tractu temporis validari non potest. Ergo filius, qui it conceptus tempore concubinatus, secutomatrimonio non potest fieri legitimus. Respondeo distinguendo antecedens ipso Iure,, ex natura sua concedo ; per factum super quod ille filius etiamsi post

uxoris nasceretur, adhuc esset spurius, sed contrarium asserit dicti enim . . oeex ea prolem fusceperit, licet post mortem uxoris eamdem duxerit, c. ideoque videtur loqui de filio nato ante, nopost mortem IIxoris, non dicitur enim

quis suscipere filii nisi sermo sit de filio

29쪽

Is Institutiones Civiles

De AdoptionibuS.

D in optio est , actus legitimus, per Idistit ho titulo. Adoptio autem fiato quem, qui extraneus est pro boacum eum, qui alieni Iuris est, patriae-

ι nepote habetur.

Dicitur a in legitimas loco generis cum sit induetia non Romanorum moribus, sed Lege duodecim tabularum, ad supplendam ope electionis avaritiam naturae coniugibus praesepe prolem non largientis. Dicitur ἔπι κem, vi extraneas est, nec enim, qui sub nostra potestate est a nobis adoptari potest. Dicitur pro filio, aut nepote habemr, tum quia non potest aliud Ius quaeri Per adoptionem, quam ut lius, velut nepos scisnalidistis. Melitati nec quis in fratrem, patruum , aut a trem adoptari potest iane apud C. de med. institat cum enim adoptio imitetur naturam, qui non potest per naturam generari, neque potest adoptarici tum etiam quia adoptatus non est vere filius, aut nepos, sed velut imago filii, aut nepotis, ideoque diciturmaberi pro nepote aut filio; μοβ deliber.σposthum. Duplex autem est adoptio, una retinet nomen generis, Wadoptio vocatur alia incitur adrogatioci vel eo quia antiquitus calatis comitiis , rogat , ac contentiente integro Orno Romano fieri soleret, pertentan. de adopi vel eo quia rogari sinieret adoptans, an adoptandum vellet insilium, adoptandus, an adoptantem vellet in patrem 1.2J.hoc titulo.

Utriusque specie cognoscemus quid ditates, si discrimina unam ab alia distinauentia in medium proferemus. que subditur potestati in filium eligimus vel nepotem si dicto β doptio.

Differunt secundo, quod in adro 7 gatione requiritur expressiis consensus,&voluntas ejus, uui adrogaturit s. f. de adopti In adoptione autem sumcit ejusdem consensus tacitus, quod nempe sciat is non eontradita dicta Disserunt tertio, quod adrogatus stransit in patriam potestatem adrog toris LII. Institum tisaea. I vjeodem. Adoptatus autem, juxta Ius novissimum Iustiniani Imperatoris veteris Iuris correctorium 1n Ilen.c.de adoptio: cting. sed hodie distis hoc tis.s adoptatus fuerit ab extraneo, vel a non ascendente non transit in potestatem adoptantis, sed remanet sub patria potestate patris naturalis Ratio est, quia nemo potest esse in potestate

duorum , argumento texi in I. 33. in

fine . detestam milis. Iura autem naturalia Patris robustiora sunt, quam ut Iure Civili adoptionis perimi pos

sint.

Dices . Actus ita est interpretan sdus , ut aliquem effectum operetur, sed si adoptatus non transit in potest tem adoptantis nullum effectum adoptio operatur et Ergo, &c. Respondeo operari primo exsectum, Io quod adoptatus dicatur filius adoptantis, ob quem principaliter adoptio fuit introducta, operari secundo hoc, quod si adoptans nullo conditotestamento decedat, succedat ipsi ab

Disterunt igitur primo, quod ad-l intestato filius adoptatus rogatio fiat cum quis eum, qui sui Sin autem adoptatus quis fuerit ab iiIuris est, nullius patria potestate te-l aliquo ascendente, puta avo, vel pro-

30쪽

Pars prima Titulus I.

potestatem adoptantis,in eximitur a tellate patris naturalisci dicto .sed hodι Ratio est , quia duo vincula magis ligant , quam unum, sed hic filius in tali casu ligatur avo dupliei

vi niculo, naturali sanguinis, civili adoptionis, patri vero uno tantum, nempe naturali sanguinis. Ergo M.ta Ue autem pupillus, vel impubes in filium adrogari possit, plura requiruntur ab Imperatore s. esan autem mmbes, distiι.hoc italo prospexit quidem impensius provi Lex eorum nee liberum habent velle, nec nolle. 13 Primo requiritur ut a Iudice, in tam ouo est facienda adrogatio causa cognoscatur, ob quam adrogatur pupillus, an scilicet honesta sit, vel utilis.

Secundo debet Pater adrogator in actis alicujus notarii publici dare cautionem de restituendo omnia hona pupilli succedentibus ipsi ab intestato, casu quo adrogatus in pupillari aetate decedat Idque ne adrogator spe ac ciuirendae haereditatis, pupilli vitae rinlidias tendat, dum in pupillari aetate est, in ova constitutus non potest condere testamentum.

Is Dices ranci actx Iet ni Τ. de reruι. r. dicitur, quod actu levtimi neque dim, nequa eondisionem admitiant; M- qui adrogatio est actus legitimus, ut iquet ex definitione adoptionis ingenere Pergo non admittit conditiones sub quibus fiat. I Respondeo primo 'nod actus lege i non recipiunt conditionem' minis, sed recipiunt conditionem Iu

et Respondeoseeundo, eos actus legitimos non recipere conditionem , qui expressi sunt in dicta .aetus initimi, non vero ibi non expretas, inter quos est Adoetis., Tertio requiritur, quod adrogatur non nisi ex causa legitima, di cognita possit pupillum adrogatum

pare, quo casu omma bona a pupilla ad ipsum translata ei reddere tene tum sique eum fine iusta causa eman cipaverit, vel exhaeredaverit , ultra bona pupilli, quae omnia tenetur redis dere debet insuper eidem quartam bonorum propriorum partem reli ouere et Haec enim quarta est legitima debita filio de Iure natura in bonis patris, qua filius inluste., ex mero libito Patris privari non debet. Quod si quaeras, an hanc quartam steneatur illico dare filio emancipato. vel ex haeredato , sicuti illico eidem tenetur bona sua restituere. Respondeo negative, quia nonnisi udefuncto adrogatore eampetere poterita tum quia m M. mpn. f. de rab. exhib. dicitur , quod teneatur hanc quartam relinquere, quod verbum pertinet ad ultimas voluntates, tum quiam LM. . siqviam fraudem patroni αdicitur hanc quartam dandam esse ex iis bonis, tu existent mortis tempore illius, qui adoptavit, tum etiam quia legitima non debetur filio nisi mortuo patre, uisuo loco patebit. Quod si rursus quaeras quinam ado are possint rDico primo, adoptantem debere λpraecedere adoptandum l8.annisci adtextum in minorem Inmι hoe ιιι. Licet enim ad generandum minor aetas sum-ciat, tamen generatio est favorabilis Reipublicae cum issam hominibia r pleat, adoptio est odiosa, cum immi-nvat splendorem lamiliarum , hinc restringenda venit lacustas adoptandi 5. amritanda acu lias genera di, iuxta famigeraram restulam Iuris indodia der 8-.is Subi dicitur, quod res odi sae sunt restringendae, favorabile am pliandae.

Dico se do . Qui non potest per 3

naturam generare, neque potest adinptare, cum adoptio naturam imiteturi

hinc Castrati, qui scilicet ita nati sunt, possint, adoptare Pr E hiben-

SEARCH

MENU NAVIGATION