Pauli Renealmi Blaesensis ... Specimen historiae plantarum. Plantae typis aeneis expressae

발행: 1611년

분량: 170페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

SPECIMEN HIS T. PLANT. praeterea glandes ramulorum extremis sine pediculo adnasci. aut quem habeant, quod rarum is brevisimus est.

semper virens.

Quercum virentem perpetuo his addendam censeo, de qua sic Plinius ex Theophrasto in Thurino agro ibi Sybaris olim fuit,ex ipsi urbe prospiciebatur quercus una, nunquam folia dimittens, nec ante mediam aestatem germinans. Tales hodie in Apennino de Andium nostrae gentis agro quaedam visuntur. Vt obseruauit Dalecampius, i in montibus Alpinis Herculeo freto vicinis frequenter occurrere Clusius testatur.

Frigidarum regionum Sylvae quercubus redimit conspiciuntur, non tamen calidas aspernantur. Florent vere, autumno fiuctus perficiunt.

Quercus ile tam pertinacidissident odio, ut altera in alterius scobe depactae moriantur Quercus verba iuxta nucemiuglandem, iub quercu iuglans nata flatim pereunt. Vpus, Temperamentum, mires. illam aedificiis quidem mutilem 5 carboni, dolatamque vitiis obnoxiam dixit antiquitas Tlaeophrastus Qλατ-ύλλου ταξύ rursus πιλεχ Aωι α. Sed si ad poste ros prouocet latifolia quercus, tanti viri elevabunt sententiam tigna trabes, innumeraque alia, quibus Vt accommodatior euadat decrescente Luna, mense Ianuari vel ante Februari vigesimum media ex parte abscinditur sic enim distillante sensim humiditates brae interiores coarctantur, anno tandem elapsio, tota exscinditur, aut, quod nainus probatur, illo tempore pro- ιις nitur, ne cortice quideminudata, donec interna humiditas

22쪽

6 PAVLI RENEALMI

fuerit paulatim absumpta, alias enim torquetur, &4sscit ea in quibus est operibus rimosa sed has frustra cautiones adhibueris, nisi corticem abradendum curaueris:breui enim cariem sentiret, quae ad interiora deduceretur. At vero si aquis immergenda, aut in terrenis operibus obruenda fuerit, lapideam sibi duritiem vindicat infinitamque habet aeternitatem. Ex illius trunci ligno ignis vix, ac ne vix quidem foueri potest, nisi alia facile flammam concipientia succendantur Carbonis hoc vitium est, quod desinente flatu protinus emoriens sepius recoquitur, carierbmultis scintillis, aerariorum officinis tantum compendio: Nouellarum, ramorum non eadem omnino est ratio quia ut non tam dissicile flammam admittunt, sic carbo ex illis ignem melius fouet, caloremque ardentissimuexcitat Cortex item ex his detractus, in tenuissimum pollinem comminutus, ad coria densanda est admodum utilis. Caeterum in quercu multa sunt remedia, siquidem liber, folia, flores,glandium calyces,glandesque ipse resiccant, astringunt in tertio gradu, cum mediocri refrigeratione, quare fluxu muliebrem immoderatum, ventris profluuia haemorragias quacunque ex parte sedant. ex illius ligni scobe extrahitur arte chymica spiritus, seu tenuissim margaritis dissoluendis sudoribus promouendis magnopere inseruiens. Glandes hominum palato aduersantur, suibus vero gratissim e ipsumque pecus diffusum grauissimum faciunt. Esitatas antiqui obseruarunt venenis resistere, sivi diuretica pollere Actua in truncis excavatis aliquandiu stagnatas cabiem ulcerosiam fanat. Quid&carbo non caret remedio, nam tritus, cum melle mistus carbunculum sanat. Ex cremata Mercu nitrum fieri aiunt. Demum qui seruaturis diuturnum decus sylvis suas domos ornare volunt, non ab re glandes quercusserunt, centum enim

adolescit

23쪽

adolesti anni centum viget, totidemque senes centis illius paulatim putrestit materia, cortice tamen a pius integro illamq; ideo compensat iacturam cunditate glandiumζqubd-que vertice labes incipit, anus inserioribus fluctuum copia ivpζriores cedunt.

profundis incisiuris serrata glandem etiam quernae similem ma-

tem in calidis regionibus obseruata.

ROBUR Ida Macedones vocarunt, hoc veriquercum Latine sonat illud placidam siue domesticam ossi , Quatuor sunt specie , nomine generis prima retinet, secunda λη - , tama quarta ra dicitur. Profunde suas agit radices rimoso asperoque cortice horridus est caudex humilis, Glatorius alisque ramorum fiequentissimis cauatus. materia vero paulo minus, quam Esculi dura firmaque Folia sunt quam Quercus magis sinuos , nec adeo virentia prona facie Olli, canaque lanugine pubescentia an de ser omni uin maximas 'longillimas, suo calyce breviore, ac depressiore facile iliciduas, quae modo unicae in odo

24쪽

s PAVLI RENEALMI gemina & quod huic peculiare est elongo tenuique pediculo dependent, aporis deniq: post Phaginam dc liqua dulcissimi.

Arenoso sterilique gaudet solo. ΣΛHPOTΥΛΟΣ. Qu9d durum sit lignum, hoc nomen habuit Duriligna Latine dici potest.

Forma.

Quercus fere magnitudine in Austria Styri , Tannonia crescens, migos a. quam illius ligno duriore,folio minus in filo altera parte nonnihil incano, exiguam glandena fert Inco ara duritiesainaichel, Ungari hemenichersa, nonnulli mustra

vocant.

Forma.

Humilior est, interdum humanam altitudinem non excedens alioqui tymo dry facie foliorum forma, canitieque omnino similis, fert haec praegrandes gallas, tamque frequentes tramulum vix palmum logitudine stuperantem nouem aut pluribus gallis onustum videre possis. Hae sunt ramo fere contiguae, sine ullo ordine, rotunda quidem, sed aliquot tabernaculis exasperat . dum recentes pinsertim quasblent spectant, subrubrae. Inueniuntur dran huius soliis interdum pitulae iis sinitiles quae Platyphyllo foliis innascuntur. Frequens occurrit in Castelles veteris motibus, Min Austria, sed hic quam illic gallarum minus ferax. Huius ramis contortis fili, de exsiccatis taedae loco rustici utuntur.

25쪽

Humanam altitudinem non excedit tenuibus ilentis, mis,foliis galliferaci similibus, sed minoribus, nec adeo sinuolii. huic multae ad nascuntur Gallae, bina: ternae, atque etiam qum P, sed parua . . Montes Robur diligit, valles non aspernatur. Fructum sub Autumno perficit. Tanta est Roboris duritia ut terebrari nisi madefactum illius lignum nequeat, ne sic quidem adactus auelli clauus ut dixituon ine Hyperbole, antiquitas.

Qua ratione Graecis p ή - ωςα , eadem a Latinis Esculus ab edendosuit dicta Alia est Fasus Latine appellata nequis ananitate nominum decipiatur de hac suo loco.

Radice tantum descendere creditur quantum eminet co pore Hemeride non procerior, non omnino rectus est caudex, at crastissimus ramis in orbem dispositis comans solia quam emeridis crassiora, breuiora, obscurius virentia, prona facie candicantia in ramorum surculis ad exortum sin illorum foliorum, Unicam, raro geminam glandem profert ter tem longiusculam. graciliorem quam quercus, magis acuminatam magisque pungenti acule munitam. Breus, crassb-que pediculo subvehitur calix glandem ad mediam fere partem amplectens. Est altera quae glande crassiore pleniore&ob grauitatem decidua tantum differta superiore Calidiores amant regiones.

26쪽

io PAVLI RENEALMILignum habet durissimum incorruptissimum ex glandiferis omnibus. In medicina reliquarum quercuum habetur praestantistima.

At Glandes, ae Graecis etiam m. appellantur, rii strictionem aliquam habent, ut docet Hippocrates, res per se innotescit, medicis qualitatibus ab earundum glandibus longo distant interuallo sunt enim esculentae, easque Hispani ob suauitatem Aotas appellant. Quidam ut palato magis arria eant,

sub cineribus coquendas curant, quocunque tamen modo parare capitis grauitatem inducunt hominibus. Sues vero faciut hilares, carnem coquibilem ac levem, Lutilem stomacho.

A γωλωψ ab Idaeis, αο ρὶς a Macedonibus dicitur Latinis Cerrus Italis Cerro.

Forma.

Firmis radicibus caudex nititur, excelsissimus, rectus folia profert crassa amplisque incisuris laciniata. Glandem horridam, rotundam ac velut obtusam, sapore tam tristi, ut ne sues quidem, si aliud pabulum ad si , velint attingere Eam calyx fere totam contegit, rigidis, latis, in cinere candicantibus aculeis

echinatu S. In Graeciae Hetruriae sylvis frequens, aliis regionibus multis incognita.

Huius lignum si in operibus rectum steterit firmissimum est, cum autem leuissimum siti, dirarum putredini magis est obnoxium, at carboni Migni alendo utile, si modo vehementi calore opus non fuerit. Glandes si quis fame coactus ederit summum capitis dolorem experietur. Vulgo Gallones, aut allonia Vocant, utunturque ad pannos

27쪽

pannos nigro colore insciendos, sed tinctura longe est quam e gallis fugacior.

quod Theophrastus annuere videtur, ἡ inquit, --M an in crassislimum habet corticem Latini graxa sunt appellatione usi, qui salsicorticem verterunt, tanquam compositum, hallucinati sunt.

Forma.

Firmis radicibusi in obliquum actis fulcitur caudex, proceritate, jectitudine elatus cortice subcaeruleo,i crassissimo vestitus, ramis brachiatus tam breuibus, ut decurtata videantur exeuntque in folia Cerro similia, angustiora, longiora, per latera incisuris aeque profundis, sed minus latis sinuosa, multo magis nigricantia,asperiora, turiora, hyeme decidua glandes profert omnium glandi serarum, excepta lice minimas rotundas iere aliquantulum compressas e bis calycibus parum sese exerentes,qui spinis longis, auis, gracilibus Munsis horrent, Castanearum initar, ad singulos exortus bini tapius, breuissisimo pediculo adnascuntur ramis, surculis . . iNascitur in Hetruriae sylvis maritimis,& Apennino pinguibus quidem persatis locis. Quandoquidem illius ut notat Theophrastus. i. fungosum, cauum, nec aedificiis, nec carboni ma

teriem praebet utilem

Omnes illius partes Platyphyllum vincunt astrictione, Glai ctiam amarore, quare nisi sanae adigantur sues liaua fastidiunt. In sylva qua Dolo Vesontium itur, iuxta pagum sancti iu

28쪽

is PAVLI RENEALMI

nascitur Halyphloeos altera solio hemeridi simili virente, non tantopere sinuoso, glandibus amplis, tribus quatuorue simul iunctis, quae sine pediculo surculis haerent, calyce valde hispido, superiori simili. Graecis , -- Latinis, lex Gestis, Lupe, Eousi, Ch neve M. Italis, Elice Hispanis, Anzin sit Anon theira Germanis Ste- cheinchen, fingatuta.

Forma.

Radices alte demittit, caudicem vero ad mediocrem altitudinem a tollit frequentioribus quam suber at breuioribus ramis, fronde perpetua lanis Folia laurinis similis , ante primogenitarum glandium exortum pungentibus denticulis serrata, postea vero qui enascuntur surculi folia emittunti ut plurimum nullis incisuris renata, nullis spinis horrentia Iulos quercu similes profert ex hornis ramulis, glandes ex nouellis, a quernarum forma non abscedentes, quandoque crassiores, dongiores, interdum tenuiores,breuioresque, quae nonnunquam ante maturitatem nigrescunt, summi quoddam reddunt, sapore sub acri, non tamen ingrati, maturarum putamen nigricat. Nucleus vero candidus, firmus, dulcis est.

Fructum perficit circa Vergiliarum occasum. Huius materiai si robustissima sit, tamen sponte sua frangitur ac dissilit unde Boeotos Pericles appellabat Ilices lubdetsi fortes client, nihilominus propter intestina odia seipsos

29쪽

Temperamentum, Mos.

In medicina si licem quercu substituas nil aberrabis at

glandes quas Graeci , ,κ vocant, non tantum nutriendo corpori conueniunt, quin per Hispanias secundis mensis inseruntur, praesertim apud Salmaticenses sed etiam in medicos

ILEM MINOR COCCIFERA

Graecis arbor ipsa Κίκ ῖα pi , at melius - ῖος και Latine ex qui lia, vel coccifera Gallis Eouse portescarlate. Mispani vocant Caras fruticem quigiandem Cosco ia

vero qui coccum pro serti.

Multi ab eadem radice prodeuntes surculi ruticis altitudinem attingunt crassitudinem duorum saepe numero digitorum. Folia per ambitum crenata ad mulsoli pro-aime accedentia , sed minora , rigidis aculeis horren- , breui adnata pediculo , prona facie minus, quam

30쪽

i PAVLI RENEALMI

Ilicis, incana ruborem aliquando vetustate contrahentia. Flo res mense Martio conspicui, muscos, quercus similes,glans , lyci spinoso Mechinato inhaeret pusilla, saporisque admodum amari, quae tam sero perficit usivi nouellam comitetur annicula, unde biferam quidam putarunt. Hanc solus commendat coccus, de quo posthac.sVBER.

Graece dicitur, latine Suber. Gallice Arbre tu hege. Italis, Sugaro Germanis Pant fel ors Hispanis honorque.

Species. Duae species hactenus obseruatae fuerunt, altera quidem latiore folio, quae generis nomen retinebit; altera vero angustiore, quam ide, ο*υ δε vocamus.

Forma.

Ilicem quam radicis magnitudine prouocat, caudicis crassitudine. altitudine aliquantulum superat. Duobus vestitur corticibus horum externus crassior est. Internus vero subtilis admodii in iis detractis cortex qui renascens succedit colore minij, longe lateque conspicuum se praebet Rami sunt quam Ilicis firmiores folia vero, maiora longiora, mollia supina facie magis virentia, nonnunquam serrata Glans per maturitatem nigricat, quam licis longior, at apice est obtusiore donata Calyci adhaeret maiori, hispido, per oras molliter echinato, qui cras o breuique pediculo suffulcitur. Nucleus astrictione reliquas superat,4 desiccatione, ingrati admodum saporis.

lia Narbonensis, Aquitania, sed quae in hac nascitur, folia quotannis demittit. ΣΤΕ -

SEARCH

MENU NAVIGATION