장음표시 사용
21쪽
ipsaque, ut diximus , sensibili, non secus, ac terrae aquis
ni adidi, ad solem vapulantes at collis altior , sive altius supercilium , quod a naedietate ipsius ad verticemuique diximus nigreicere , praeter de nitores Vapurationes . per Variam, quas ostenta Rimulas , labitat , atque exufflat nec non iensibilem emittit calorem , usque ad gracium XXV. Ter mometri de Reau mur , tempore hiemali, ipsoque pluvio , c nive rigido tempore veris ad euiadem gradum XXV tempore cetii Vo, usque ad gradum XXX. tempore autumnali usque ad gradum. XXIX. , prout statis temporibus observavimus at ad ejus radices , sicut in Lacus margine Mercurius non
ascendit. Praeterea supercilium istud non pauca indeclivio , Si in suis semiplanulis, exibet contemplanda o. Taminuta , non secum, ac illa , quae a sermicis excavantur , quae filo tenui δ ipsa sibilant : Nives ibi dum cadunt, cito liquescunt, nec in loco consistunt , quod secus est in reliquo allium ambitu , excepto tamen Lacu, cujus quae nec nives retinent nec glacie indurescunt. Porro Terra, ecqua supercilium istud componi- Iur . bitumine praesertim abundat , ideoque nigerrima est, ut diximus quoniam assiduis agitatur ex uinationibus, atque ex jugi illo calore exiccatur, ita rudis tactu evadit , ut veluti si diu excocta essEt fuligo contemplatur quin imo ejus asperitas in dies augetur ab acidis to emineralium .ia1ri signanter , qui non deest in loc ,
quique citius ab accidis vitriolicis roditur , atque resol-Vitur , observante in m. Memoriae Viro Clarissimo D Johanne Maiia de Turre si).X L A superciliorum istorum partem sinistram
incipiendo a Vertice ad radices , velut i simus , ut ita dicam , terrae naturalis extenditur, ubi cannes palustres
22쪽
suapte natura oriuntur cui occidentem versus , adjacet rupis abusidans sulphure bitumine, quae velut si fletam busta contemplatur Ibi duae inter se inversae , praegrandes obser Vantur rimae , quae mirum in modum exurusant , mi gnanter dum aquae in pilas incidunt , ebul liunt , alique immurmurant fragore , ac si praeceps torrentis aqua ipsas inter excurreret Rupem hanc ex
tali , quem dat , fragore , Vulgo Caccabo appellant; ipsamque habes Figurari L N. 5. Huic loco pars emoris copulatur , quod VI I vulgo dicunt: ut in figura II. N. 6. XVII. Ad colliculorum descripto pum radices , Lacu exurgit, quem Mephitim appellamus, cui adjacet modicae extentionis planities , de qua inferius music circuna Lacum , ab Oriente ad meridiem, tortuosus excurrit orrens , qui tempore aestivo raras, in quibasdam suis loculis , continens aquas , in reliquo exiccatur omnino . Alveus ejus abundat saxis , qui modo in una , modo ina a Torrentis parte consistunt , pro ut aquarum supervenientium impetu hinc vel inde agitantur
I. XVIII. Ad dexteram partem hujus Torrentis , in ejus argine immediate , alter ele Uatur coniculus obliquus respiciens latus orientale Lacus sulphure , Schitumine , prae caeteris abundat , ac proinde illius Terra coloris nigerrimi apparet , quae A ipsa jugiter Va-purat ad ejus radices , in fundo Torrentis , acet Vorago obliqua intersecans alveum Torrentis, longa palm. H. ,
lata palm VH cum dimidio , t profunda palin. IX, quae fi disposita , alvei Torrentis pars ipsa est In
ejus fundo , tribus praesertim in loculis quam plurima a Gmirantur simul concreta foramina, quae sibilos continuos edunt, Si quae in iis strepent , velut dum infunduntur in oleum ferventem ad ignem' ex quo loci accolae Voraginem is a vulgo appellant. e re pola Hic aquae
nunquam in totum exiccantur; at tempore aesti Vo, cum
in partem deficiunt , lente per Torrentem fluentes, tegro
23쪽
gro bituminis vel obteguritur , pestiferosque emittunt setores , animantibus infestos , ad necem usque sicque immutatae , per non leVe alvei Torrentis tractum, partim ducuntur partim stagnantes , Vel pallidorubro cooperiuntur Uno verbo dicam : Locorum istorum facies,
velut Mysia , aut Melonia ; de qua Strabo: inerti lentae, , Montani, Petrosa Nigra , arar quam ex adustio.. ne quadam si . XIX. Torrentis hujus alveus , a voragine jam di Et incipient , usque ad centum pastis, S ultra juges,
cesque ex alat Mephites, sive suffocantes Vapurationes, signanter in loco parum disiit a Voragine ista , ubi fluens sub rupe imminent , tortum Vorticem afformat: ibi volatiles , aut quatrupedes si considanti, cito moriuntur nec hominibus parcit , ut o dicemus ' ex quo Locus iste vulgo appellatur ad Mortale 4 de quo Poeteia cecinit
Dat sonitum faxis , O forto Vortice Torrens Hic pecus orrendum , O saevi spiracula Ditis Mon strantur , ruptoque ingens Acheronte Vorago
Pes eras aperit Fauces ........ 2)Et idem ipse Locus est a Plinio designatus Ad ephitis AEde. Locum , quem qui intravere moriuntur 3 qua Verba luerius perpendens , ridet Plinium Ridiculum hoo sane , ait quis enim reperiatur , tris mente tota captus
homo , qui aquas intrare velit , quae a terrimo colore , odorC-que teterrimo in medio Lacus .... ebulliunt Clue-Tium vero perperam risisse lini uni, ait Leonardus de Capua allerens, vere potuisse alique ni in Lacum introire
24쪽
ibi et condena natum, aut casu , sive vi appulsum si): At Vir Clarissimi ita scripserunt , uterque legente in Textu liniano Lacivm sed Plinius ibi scripsit Locum prout rei te legunt Ioannes Camers, Gelenius 2); nempe Vorticosum , t Letalen Locum istum de lignans , ut notavi musci alioquin Vere esset Plinius ridendus mente deberet carere , qui ultro vellet Lacum Mephiticum penetrare . cum ad nullos humano usus pateat. XX. In Locis istis igitur diutius immorari , nec hominibus tutum est tunc temporis praecipue niventi ni inime spirant : Crassi enim, ac vili biles unu diximus , assurgunt apores , Mephiti Vesuvianae naiad illinilles, qui paulatim animalis imminuunt irem cruri uni uncturas musculares offendunt sensibili amarore oculos feriunt, respirationem impediunt , anhelitus promovent, ac veluti celeri ex itinere defaticatos, angantes
faciunt vertigines inducunt , e suffocatos , si diu absque auxilio in loco manserint , occidunt. Eosdem effectus operatur Crypta illa , vulgo dicta Canis, sive ephitis prope Puteulos , juxta Lacum Anianum , quae crassiores , ad labellas dispositos emittit vapores qui licet infeltiores nostris deberent esse , utpote in conea Uo antro exhalantem; attamen isti Vere sunt noxiores lar ales , etsi sub Iove frigido, N: aperto ducantur at enim est ex Crypta illa extractum canem evapurationibus illius affectum , caelo meliori linire , ut statim resipiscat bene se habeat quod in Locis istis secus est oppressus enim 1 cito non sublevetur, sero adjutus, etsi revi Vticere videatur , non multos post dies , sive etiam horas , vere moritur , quod experientia duces, compertum est, ut lox
f. XXI. Quod si ventus spiret aliquis tunc loca istatui explorari utique possunt Ego enim per dies , c
25쪽
nrenses integr s ibi non semel sum immoratus , seduloque intinas Locorum partes contempla ν i, nec mihi unquam aliquid accidit triste exceptis quorundam diei iam horis , dum ibi accedens, tempore sat tranquillo I quieto , cruribus tamquam si deficerem Videbar tunc confestim ab ulterioribus obtervationibus abstinens , in L casublimiora aufugiebam aeterum , Rei p. iterariae benenierentissimus D. Dominicus Cir illo , non multis abhine annis , acum mephiticum vidit naeque duce Placidus Imperiale S. Angeli Princeps Excellentissimus rabbas Fortis , Philosophorum ornamentum; ques Clarhes Angi canus eruditissimus, 'acum eundem inviserunt. Quin imo relistis viris aliis Clarissimis die quarta mensis Septeni-bris, proximi elapsi Anni 78 a , mecum etiam D. Μari anna acca mari fit , occaeq. Marchionissa , atque inter Beneventi Optimatum Matronas, venustate 3 sapientia Excellentissima , nec satis robusta , sed gracilis potius, ac nimis delicata , absque ullo nocumento, Mephitim vidimus , ac partes illius singillatim perlustravimus
f. XXII Quadrupedibus signanter Loca ista sunt inafestiora , utpote qui carpentes eant bulando . o terrae appropiant , citoque halitus Vapurantes hauriunt , qui respirationi ob eorum jugem crassitudinem omnino sunt ineptici necat quoque volatiles , ut diximus in siccitatibus praecipue diuturnis , dum ibi ad aquas convolant , c tempore hiemali, dum nive cadunt , quae ibi semper deficiunt' si enim trium , plus , minusve spatio Dii nutarunt in loco considant signanter in Loco illo Torrentis Vorticos , quem diximus vulgo appellari I ad mortales, procul dubio moriuntur : Et quod in Canibus non semel experti sumus dum in Loca ista incidunt , tamquam in sole caniculari anhelant 'star nutant
salivam spumo iam evoment; contorquentur .ejulatus emittunt ac demum lingua demissa, in terram cadunt, ac
26쪽
co , ubi ceciderunt, relinquantur , spatio scilicet decem
minuta ruia1, Vere suffocati intereunt Carnes ipsoruni albescuivi corpus tumet, Velut utris inflatur , pilosque faciliter , tamquam absorpto Veneno , deponit Quod vero inter volandum extincti ibi volucres cadant , ut ait Se ne ea si); in locis istis non subsistit hasitus ephitici volucres necant certe, quod Vibius Sequester animadvertit a); sed necesse est, ut in Loco considant , ad hoc ut deficiant , nec moriuntur statim , ut diximus beluti suffocati apparent extincti , quod si meliori caelo leniantur, resipiscunt prout repetitis experimentis, coinprobavimus
XX lII. Caponem applicui uni ex illis Rimis , spirantibus in Colliculo altiori , qui Lacui ad orientem supereminet 'ad fugam ipse contendebat at detentus ipatio unius minutae cum dimidio , flebiles garritus mittens, ac se contorquens , aperta bucca , rimam Versus defecit Tunc per me cito aeri aperto expositus, ad se- mi minutae spatium revixi Alterum a ponem in medietate Colliculi ejusdem , ubi S aliae sunt rimae spirantes , detinui, qui spatio minutae unius semis , iisdem
editis garritu , t motibus , vere suffocatus interiit, faucesque ejus tumescentes factae sunt, nec caelo meliori X- positus revixit Alterum aponem prope acus margine ni admovi , qui unius minutae intervallo interiit Altius hic a terra retentus, Vivebat: at reliqui , quoruna
unum Voragini applicui , quam diximus vulgo appellari. I. Fresibio, alterum tortuoso Torrentis tractui, vulgo dicto Vado Mortales, confestim perierunt. f. XXIV. Non injucundum spectaculum nuper fuit Vulpecula, prope Lacum , a quodam illico reperta , quam ipse extinctam crediderat : Homo iste , nomine Nicolaus Muscillo , alias reoohione , assiduus per Loca ista discurrit ν rh Seneca Naturai. Quies. Lib. 6. Cap. 28. αλ ib. seques de Lac.
27쪽
rit, animalia ibi quaerens siterempta , vel post alluvio nes , inter maceries illa S, antiquitati reliquias, quarunt non paucas , ejus opera adeptu sun Ego quarunt de non nudis aliqua inferius dicemus Credidit itaque Vir bonus inor tuam Vulpeculam, quan inVenerat. ipsam suo pallio involutant , non longe a Lacu , sed in locoena inenti reliquit , ut sic expeditior reliquum Locorurn ambitum , ad praedas inquirendas posset perlustrare otaliquantulum ad opus immoratus , una revertitur , dolens redivivam Vidit Vulpeculam aufugere , secumque retrotrahentem pallium , a quo non dum erat in totum
extricata , quod postea inter rudera reliquit Sc e 6mo ille, licet praeda viduus , pallio tamen potitus is ipse risit S alii ibi circumstantes. XXV . lerosque viros in locis istis peritisse, in Libris
Archipresbyteralibus hujus Terrae memoriae commendatum inveni quorum hic mentionem facere non abs re censui:
Sic in Anno 16as duo qui te juxta Lacum ephiticum cum suis equis fuerunt reperti extinti In Anno 17o5. die 11. Mensis Septem biis , Ioseph quidam Albentius , Te rae aviani, de Lucania , ibi periit In Anno 173o eundem fatum expertus fuit Blasius orgione concivis meus S in Anno 1 sq. Antonius de ianni, quem pene extinctum e Torrente extulere non multos post dies,3 ipse interiit : Ambo hi cum essent PastoreS, Ve inter pasc*ndum , in Torrentem lapsas , ad humeros appositas, semivivas extrahebant , ex quo diu in loco immorati , S ipsi suffocati ceciderunt primus , cui non fuit adjutor , in loco vere periit alter sero e Torrente extractum, licet respirationem recuperaverit , undecim ta-τiaen post dies , c ipse interiit f. XXVI. At quod dolendum dum haec scribebam die et . Mensis Aprilis, Anni 1 81. , Tres adolescentes in vorticosam illam Torrentis parten inciderunt, quam Vulsi di Ximus nuncupari Vado Mortala, Donatus scilicet de
28쪽
Leo , Civitatis Frequenti Joseplius Cogeta Johannes de polito , concives me ira diu in Loco absque auxilio
senii vivi acueres Iohannes , quem primum e Torrente extulerunt , duodecim supravixit diei tandem cum mira respirationis dissicultate , collo sinistrorsum obtorto, buccaque aperta , convulsus XpiraVit Joseph extractus sero; revixit quidem at post horas decem, di ipse pari modo
convulsus interiit Frequentinus Vero in Loco , ubi inciderat , miserrime periit Hltius cadaver edulo contemplatus , facto expertus sum , vera Scriptores de exti notis in locis hujusmodi nunciasses Carnes enim illius albae videbantur spuma sanguine intermixta exiba ex ejus ore;
lingua demissa faucesque tumescentes; quod jampridem
Seneca adnotaverat I).f. XXVII Animalium igitur in Locis istis demortuorum, quasi per vim elisae fauces tument spumas sanguinea eVomen , carnes mirum in modum albescunt , t
hoc ex eo , quia illorum sanguis in dextra cordis auricula, signanter congeritur coagulatus Quod in volatilibus continuo experti sumus cum Abbate Fortis , Viro Clarissimo , in Loco observavimus , accipitre interfecto , ac passere , ibi extinctis per nos repertis , sub die prima Septembris Anno 178o. cum ad Lacum Mefiticum invisendum Ipsum hospitem nostrum , c commensalem laeti lubentesque habuimus . Iam ex dictis apparet , ex impedita respiratione , aer prius inspiratus in statum fixum redactus, observante Hales in Haema statica , essicit ut corpus intumescat, S ex Violenta dilatatione , machinae organa in franguntur , ideoque cum spuma , sanguis immixtus Vomitur Idem evenit animantibus in Machina Pneumatica, ob aeris deficientiam: at in Locis istis iidem operantur effectus , ob aerem , non obductum , sed condensatum abundantem multiplici particularum mineralium genere, quarum animal , inspirando , multiplices si Senec. Natural suaest L. V Cap. 28.
29쪽
ees partes absorbet signante acidum vitriolicum, aluminosum , sulphureumque , cum bitumine , quae suapte
natura , non respirationem tantum , sedis insensibilem perspirationem impediunt , obducendo in animistis coriapore interius, X teriusque repagulum , sive cralsum eis tum , quod augetur , dum diu animal in Loco immoratur ideoque tamquam ex celere itinere defatigatum anhelat, ut diximus conVellitur dextra Jus cordis auricula obstringitur, nec ab ipsa excipitur saliguis reductus aramis Venae cavae , propterea ibi coagulatus congeritur , nec diffunditur in ventriculum dextrum cordis is ab ipso in arteriam pulmonarem , Si in pulmones ' nec in auriculam Sc ventriculum cordis sinistrum sicque perturbata circulationes, pulmone constrioli , arteriam pii monarem eius ramo comprimunt, ex quo Vehementiore motu urgente , Arteria orta , deferendo susceptum sanguinem in ramos Venae cavae , ab his augetur affluxus congestio sanguinis in auriculam cordis dextram , idcoque vasa sanguinea in franguntur tunc ex aere condensato , de etiam ex pressione inter u non es restricto , cclaviculas , venae jugulares , faucesque quasi per vim elisae intumescunt, ac proinde ita oppressi morbo letali , ac prorsus insanabili assiciuntur si . f. XXVIJ Nec praeteriri debet, quod Metallis evenit in Locis litisci Argentum etsi pannis involurum , sive in crumena inter transeundum , ibi nigrescit, quod K in reliquis metallis obserVatur u 'que, X cepto auro puro cujus nulla fit immutatio ex quo recte deducitur sales marinos in loco eliderari , noti llima ad aurum resolvendum menstrua et); dixique puro , nam i alio immixtum sit metallo , rami scilicet Ahaec cito pallide rubet mo idem in Sulphataria Puteulorum accidit, sed necesse ibi est , ut argentum rimis illic spirantibus admo
30쪽
veatur , ut pallescat quod hic secus est acida
enim mineralia , quae abundant , utpote quae in Locis vallosis operantur , crassa S in majori copia diffunduntur, ita ut confestim metalla iis db tecta nigrescant , sive etiam lapides , qui corrosi in arenam abeunt, ut inferius dice
3. XXVIII. Duobus antidotis , mephitica Labe oppressis,
Locorum Accolae occui Tunt; si quem enim ibi delapsum, atque affectum in Venerint cito in aerem apertum reductum, ipsum arbori suspendunt pedibus , capite deorsum
revoluto; sicq assectus spumas evomet, si mortuus non fuerit, recuperata respiratione resipiscit, quod non solum in brutis continuo observavimus sed , S in hominibus etiam . Non multis abhinc retroactis annis, Puella quaedam semiviva in Loco reperta fuit, ipsam arbori suspenderunt , capit , ut dixi deorsum revolutam tunc post procuratam per evomitionem , respirationem , oleum olivarum frequenter bibendum , me dicente ei dederunt
qua ex potione , partibus crassis bituminis , inspirando jam absorptis, cum sulphure δε acidis aliis mineralibus, quae in Loco abundant , solutis , bene se habuit Puella ad praesens jam mulier bene valet : ipsamque mecum adlocutus fuit Eques Clarhe Anglicanus sub die 28. mensis Novembris , hujus anni, dum hospes meus nobilissimus ad ephiticum lacum invisendum accessimus . Methodo eadem , ut subvenirent nuper in loco oppressis, quos . et 6. retuli, Medicis suadebam : At isti sanguinis emissione d aceto propinato illis subveniri pos e crediderunt , sed Perperam Goseph enim Cogga , ut dixi decem pol horas interiit Tun Johanni adhuc superitit apposuerunt
stimulos ad pectus ' brachia ut evomitionem prOVO- carent , radicem I pecuacanam ei dederunt , adhibitis postmodum purgantibus at undecimum post diem disse ulias respirationis ingravescere in eo visa est tunc Ego acci- tu , ut S. Viaticum cum Extrema Unctione infirmo mi-