장음표시 사용
81쪽
.XXVI Sed e diverticulo ut in iam vere redeamus jam diximus Canonicum ratilli nullum antiquum lapidem edidisse , describentem iam Appiam a duinto decimo ad Romuleam, quam Vulgo nunc dicunt bucola: Ego ippum nobilissimum edam , qui penes me asse ivatur , nuper repertum in Territorio Patriae meae , in loco ubi dicitur Cui Diana , qui parum illa a Mephitico Lacu ad orientem ibique non longe Via Neapolitana seu Domitia, jungitur cum Via Beneventana, seu Appia, quam vulgo nunc dicunt a tradar Cippus autem , prout Praesertur videre ei M. FOLVIUS M. F. VAC.
Quatuor Romanarum per illustrium Familiarum , a Cippo mentio occurrit , Liciniae, Fulviae , Soniproniae
Et gentem Liciniam plebejam fuisse , sed elaram', d Consularem rerum Romanarum Scriptores nos edocent ipsamque diversis cognominibus distin tam , nempe Sura, Crassa , Luculla , acra, Murena merν, Stolone i). Gentem Fulviam a Tusculo oriundam , plebejam quidem , sed multi auctam honoribus Cicero testatur et :In tres familias cognominibus discretas , ipsa divisa est Nam Poetini Nobiliores primam ; Centuniali secun-
82쪽
lapide fit. Sempronia gens fuit Patricia, postea ad plebem traducta , lebeja facta. Ex diversis cognominibus, diversas quoque familias agnoscimus Atratinam nempe, laesam, Longam , Sopham, Tuditanain Graccam , de qua hiedicemus si . Gens Papiria altera fuit Patricia , licet minorum gentium , ut Cicero ad Paetum loquitur a squos nempe post Romulum in Senatu ni Tarquinius Priscus ad
legerat 3 quae Papisia dicebatur: cujus cognoni inaMugillanum , Crassum, Cursorem , O Massovem idem Cicero ibidem meminit Altera fuit Plebeja, ex ejusdem Ciceronis judicio contemnenda , cujus cognomina se imus nisi e Turdum, Si Carbonem , de qua in proposito Cippo inscriptio legitur. Graccorum hist oriam, inter Romanarum rerum scriptores, vix est qui reticeat. hic tantumnio do ad Cippum relatum pertinentia attingam. Et Tiberius quidem Graccus Filius Tiberi , Viri Consul ars , L Corneliae , Scipionis Africani Filiae , Tribunus fuit Patribus infensus, ob faedus Numantinum diisolutum is cum legem Liciniam renovandam populo retulis et adVersus Voluntatem Senatus ὀ ordinis questri , ne quis ex Agro publico plusquam deceni jugera possideret , quod Plebiscito sancitum fuit; seipsum , ajum Graccum , fratren germanum Appium Claudium, socerum suum , Triumviros agri dividundi eligeticios curavit, totamque Italiam pro causi a divisionis hujusmodi , integra aestate peragrarunt 5 . At Tiberio a Publio Nasica intere napto , conjurantibus simul Publio Saturea, S: Rubrio Collegis, sive Rus ut
83쪽
scribri lutarchus ih Populus , in ejus riumviratus
Iocum, suffecit Publium Licinium Craisum et), de quo in capite Cippi fit mentio, ut o dicemus . A quoniam ubi ius Licinius ibi non appellatur Triumvir de Appio Claudio reticetur omnino ; de Lapidis genuina antiquitate , haud perperam dubitabant:
verum enim Vero , cum de Istoruni Triumviratum ea
Floro liquido constet Seditiones a Trium ν iris Fulvino Flacco , Coo Gracco , O tho Curione de agro diuidundo creatis excitata sy), quos de Triumviros vere fuisse lut arcus meminit ); idcirco autumarem , Appio Claudio vita functo , graVis enim tunc erat annis , quippe qui jampridem Consul fuerat cum Cajo Metello , dum Triumuir fuit creatus , Princeps erat Senatus 3 N: Crasi ad Consulatum evecto 6 Marcum Fulvium vi-aeum Confata rem ) Papirium Carbonem , olim qui
Plebis fuerat Trrbunus 8 , ipsis ubi titutos utrosque Patribus infensos , qui pro Plebe .pro Lege Semproni , ad scelera usque contendebant : Hi enim Scipionem Africanum, Publii Em illi Filium , qui Patrum tuebatur partes, propinato per Semproniana , Xorem ejus', Veneno , necarunt p); filii timos Italiae populos ad defectionem concitarunt , ipsosque tandem, Fulvio dicente, Civitate donarunt io . Caius igitur Sempronius Graecus, Fratre Tiberio
84쪽
7o interempto, om ira foro se in otium dedit, Patrum erate potentiam veritum; si V ut Illis invidiam Plebis accumularet at Vitam pri Vatam agenti, omnesque Magistratus sedulo repudianti, scribit Ciceroci cui credat Judaeus apella non ego), Tiberium Fratrem in somnis visum dixisse : Quid tardas a G nulla est fuga , sed ambobus unanivitam , O unam mortem pro Popula Romano certantibus
fusa statuerunt I). Ex quibus verbis commotus , in Forum rediit pro rostris quendam Vectium , sui amicissimum acerrime defendit' deinde Quaestor creatus , lubens , cum Lelio Aurelio Oreste Consule , in Sardiniam navigavit Posi modum matre Cornelia reluctante , t post varios casus , Tribunus Plebis electus , Legem Liciniam tuendam enixe suscepit, aliaque permulta peregit, illud
praecipue circa Viarum procurationem diligentissime se praebuit , tum utilitatis caussa , tum etiam ornatus , ut ait
Plutarchus : Rectis quidem regionibus ias deduxit diuerso praeterea viarum spatio , singulis milliariis columnas lapideas, pati Ana praejerentes constituit Alios i Nsuper lapides parum uter se di tantes , ex utraque viarum parte disposuit, ut ex illis faciliter , O sne sultu in equis esset ascensus hae etsi opulo gratus tandem secundi Tribunatus ossicio functus tertio, Collegis ejus suffragia occultantibus , non fuit Tribunus confirmatus quin imo cum Opimius Consul non nudas a Leges abroganda suscepisset, eodem die, quo de abrogatione ipsarum erat relaturus Calus , incitantibus anticis , e Marco Fulvio Flacco signanter , Ipse Fulvius , contracta moltitudine, Consuli nova molient , restituerunt Imber eo die certamen suspendit postridie Vero certatum est Fulvius , c duo ejus filii occisi primus una cum Patre in balneo, quo se receperant , Sc natu minor alter, qui a Consule in carcere detinebatur , miserrime jugula-
85쪽
tus Chus autem, scribit Plutarchus, in Templum Dianae se retulit , manusque sibi ipsi ferre cum vellet , a tot ni , O Pomponi , sdissimis Familiaribus suis , prohibetur: Hi namque pro sentes gladium ademerunt , ad fugam cohortati sunt .... Reliqui autem cuncti ipsum de .seruorant . . . . Fugientem Chum adversarii prosequuti, cum juxta pontem ligneum iam assequerentur Familiares duo , quos Vra Cmoravi, illum procedere, ac maturare
fugam jubeu si vero in ponte ipso, ruentibus adversa riis se objicientes , non prius quemquam tra tre permiserunt , quam ipsi pugnante occi suu . Cum Cho seruustinus aufugerat Philocrate, At cum uiuersi certatio eum ad fugam hortarentur, nemo tamen auxilium praestaret,
nec petenti equum quisquam concederet, O jam a Dersarii adessent, praeripit ille se in Sacru' Deorum emus cibique occiditur per manus hilocratis , qui primo dominum deinde se peremit . . . . Caput Gracchi traduas absessum primo ab alio, deinde ab amico quodam Opimii , Septimulo onominis portim ablatum mam pro 'rufum erat in prino ioptrenae , ut qui Chi , , Fulvii Capita referret , aequum auri pondus ex publico acciperet Relatum est a Septi-nrulo pilo transfixum staterae deinde impositum , librarum decem , e septem , ac dimidio sudus traxit, optimulojo improbe machinat . nam destructo crebro , plumbunt infuderat: Qui ero Fulvii caput retulerunt erant namque ex tenuioribus ' nihil omnia reportarunt. Corpora tui, aluit a Tiberim proterita , bonaque eorum publicata si).
Licinius itaque inter certandum occubuit Fulvius in Balneo obtruncatus, majus Graccus a Servo eneca tus. Nec Carbonis dispar exitus , elle ulu es Chus,
aco unte Lucio Crasse , cantaridas sumpsisse dicitur os Tribuntis Plebis seditiosus , O Publio Africano imattuli se ex imatus et , habuitque hic Fratres Cn. Cam
86쪽
bonem , qui a Pomplo occisu ; arcum Carbonem , quiaeo ante Publio Flacco , fur magnu a Sicilia condemna tus e si i): O vere mobilium turba Quiritium a). Ait iste Licinius ille fuerit, de quo in capite Cippi
sit mentio , pro certo asserere non audeo: At oppinando dicerem , , Vettium Quinquennum et I supra relatum,
it de quo inferius alia sublaectemus , illum fuisse , cujus caussam Graccus defenderat , ipsoque , ejus amicissimo ulum , pro operibus publici parique modo , Licinio, qui usque ad necem pro Gracco stetit nisi ex dietis superius colligere mali,s, Licinium de quo in Cippo , illum fuis es, qui Triumvir Agris dividundis , post Tiberii necem , fuit suifestus postea ad Consulatum evectus, una cum Triumviris . FulVio, C. Gracco, C. Papirio, vias procuravit ideoque iteras in Capite Cippi legerem
Pubio Licinio Cra rve Consule Procurante Fesrrtini. Scio iteras numerales quoque esse glas illas , seu spatii signa praeferentes, ut supra cuui lutharco notaVimus ideoque legenda , prout 0tae Numerales sunt 'nempe LRL Mille Pasitis L via in metiendo a Neapoli ad Loca ubbi jppus positus fuit dixi a Neapoli , nam ad viam Domitiam pertinere autumarem , quam debuit Graccus rectis regionibus deduceres, Si columnis illiariis exornare quippe via a Neapoli , per olam , Abellinum, Candidam , Locossarium, illa inmaniam , usque ad Pa triani meam , absque saltibus dissicilibus , rectis regionibus duci poteratri quam licet inter secet flumen Hirpino-
Tum si Idem ibid. et Horat Odar. Lib. I. Od. L
87쪽
rum Culor, juxta Locomnutu Ibi adhuc extat pons fr- missimus , certe antiquitus constructus , ut per se cernentibus praefertur sive ad Viam Domitiani, situ ad Appiam referatur Columna isthaec literae in ejus capite ita sunt copulatae, ut illiaria simul; sub cujus Procuratione fuerit posita dena onitiant . f. XXVIII. Parum disiit a loco , ubi supra relata Columna illiaria sita erat, fuit reperta cilia, proprie in loco ex ditione Frequent , ubi dicitur vulgo te Sterpa-je haec quoque penes me asser atur , habetque tantum in vertice nomen Vettii sic Hae certe iam Appiam indigitabat, ibi enim positam vidimus , ubi habemus Viam , quae vulgo dicitur La Stra . Beneventani In Locis istis ungebantur Via Domitia, cVia Appia Ex hoc lapide conjicerem non soluimViam Domitiam a Cajo exornatam , atque munitam PVerum etiam de Appiam ulterius a Capua, . Benevento
deductam , quod ex supra relatis lutharchi verbis evincitur , Rectis quidem regionibus Vias deduxit si); quibus in operibus Vettio usus fuit, quem diximus sibi amicissimum forsan illum fuisse , a C. Gracco defensum , cujus agnomen Quinquennum ex Lapide f. 21 hujus libri rescimus . Caeterum Vettia , ve Vestia Familia a Sabinis oriunda , pos modum inter Romanas adscita praeclaris Reipublicae honoribus fuit decorata ah ac proinde Vettiorum lapides frequentissimi s).
88쪽
7ει . XXIX. Porro in antedicta Divae Felicitis Edicula, lapid frulla inscripta collegi, unam certe eandemque inscriptionem , quae continebant lapis enim idem est , t caracteres inter se scin sina item in majoris molis frusto, haec habentur
in altero aeque colliso, in parte ejus superiori , haec habentur
Iam arcum Allium credi debet fuisse de gente Allia, quae dicta fuit ilia , postmodum lia si sicut Publius Minatius de gente in alia , de quibus erudite Walliantius ah An vero inatius hic fuerit ille Civis Eclanensis , Vellei aterculi Atavus , qui curn illa L latore , legione in Hirpinis collecta Compsam cepit , Erculaneum , O Pompejanutit defruxit an si in de lapide de tali expeditione loquatur, sub iudice lis erit,
donec relati lapidis partes reliquae in Veniantur I. XXX. Ego tantuni subnecterena , Occam S. Felicis , a triani meam . ibi olim fuisse aedificatam , ubi ad praesens praefata Divae Felicitatis AEdicula veneratur, dictani ue tunc teniporis Eclauum , quae Hirpinorum
89쪽
Urbs sui celeberrima si , extantque ejus magnificentiae etiani nunc disj ccii a , per loca ista , fastigia is signanter pavimem una aliti qui Balnei locus Vulgo appellitatur Budno; ibi fis aquae dulcis cujus ductus arte perpsi ita
fir nute constructus, etiam nunc admirat ut Fons ipse vulgo dicitur Fontana de Badno. Cryptae artefactae excavantur ibi, N: per loca circumjacentia , antiquae Urbis cloacae, sive aquarum conservae . Nuper in anabitu eodem effossam contemplaVimus partem viae constructim, minutis inter se contextis lapidibus calcare is , dicani
potius lapillis , ni odo eodem , quo dicimus alta Musa ioa; locus ille vulgo dicitur a Stradella; quam credidi fuisse pavimentum magnifici alicujus aedificii , quia in loco
eodem lapides scalpti continuo excavantur, certe ad aedificia olim accomodatia nec in girum , aedificioruni continuata vestigia desiderantur , sive inter rudera parietes consumpti : Loca quaedam etiam nunc retinent pristinas Sacrorum Templorum, V Nemorum denominationes Si tibi Feronia inepte colebatur , dicitur nunc a Ferreri, ibique consumpta maenia adhuc contemplantur: Ubi Lucum Dianae , modo dicunt Vulgo Coia Diana nec procul a loco isto, plumbei quaeducti excavati : Praeterea id mihi suadent adducti superius lapides , Sc signa tot illustrium Familiarum , necnon tegulae sepulcrales quin imo, dum haec scribebam est istas fuit lapis , in quo insculpta admiratur Aquila, alis expansis, signum certissimum Coloniae Romanorum , at collisus lapis est , sibique ulla inscriptione : Porro ex Cicer me rescimus Ipsum Mephitina rixanti vidisse ut G amanti in Hirpinis , O Plutonia in ora , quae vidiolus a At ipsam
1 Ciariant. Histor Samnii Lib. I. p. I. . Pratill Via. u. Lib. q. v. - et Cic. de Ainat. Lib. I.
90쪽
Pompeianum assirmat Attico , se Resanum venturum 1)dicendum igitur est, Ciceronem , quoniam per Pompojatium venit , quae in via Domitia, sive Nolana erat, viam Domitiam tunc excurrisse, non autem Appiam quae per Capuam Beneventum ducebat Brundulium S in qua viam contendunt Cosmographi , Eclanuni fuisse , quae ibi nunQuam fuit, ut o dicemus Accedit ad haec, quod AFcIanens Civita tis a nobis dela gnatus locus , omnibu sHirpinorum ocis amaenissimus est quippe planitiem nonnaodicam habet medius inter Vias Appiam , t Domitiam , totam prospiciens Valleni Beneventanam , juges colliculo Abellinum usque , habens ad meridiem prospectum Montium ontellae, cerni Syrini ad occasum Montis Matris Magnae , quem nos merito Montem Virginis nuncupamus: AE ejus temperatus saluberrimus am etsi in Locis juxta Lacum in nrediate aer sit respirantibus , ad necem usque infestus , in certa tamen distantia , prout in Loco de quo loquimur , salubri gest praecipue vertigine laborantibus et . Autumarem igitur , quod armis Romanorum deleta Fclari, sive potius a Terraemotibu disjecta , qui superfuere Cives super Pico lapideo firmissimo , arce constructa , quam habes Fig. IV. . L , ipsam in girum , inter crientem meridiena , suas domos aedificarunt , ut in ad Fig. N. II. nisi malimus potius judicare , hanc Urbis S clani olim
arcem fuisse , quod evincerem ex Loci adhuc perdurante denominatione : vulgo enim La occa appellitatur; re quidem vera occae antiquae , sive Arcis mirabilis , adhuc consumpta maenia , Turris molis non spernendae perdurant : Arcem hanc Franciscus Regalis restituit collapsam , ut ex lapide in aditu jam dictae Turris colligitur, qui haec habet. FRAN-