장음표시 사용
61쪽
sed ne de majoribus nata quidem quisquam anteponeretur. IIIultum vero in bello versatus, 1 pe exercitibus praefuit; nusquam culpa sua male rem gessit, semper consilio vicit tantumque eo valuit, ut multa in re militari partim nova attulerit, partim meliora fecerit. Namque ille pedestria arma mutavit, quum ante illum imperatorem maximis clypei , brevibus hastis, minu a gladiis uterentiir. Ille e contrario peltam pro parma fecit, a quoa os ea peltassae pedites appeliantur ut ad motus concursusque essent leviores Hastae modum duplicavit gladios longiores fecit idem genus loricarum mutavit, pro ser- ijs atque aeneis linteas dedit. Quo adto expeditiores milites reddidit. nam pondere detracsto, quod aeque corpus tegeret leve esset, curavit.
Atheniensium in regnum restituit. Apud Corinthum tanta severitate exercitui praefuit, ut nullae unquam in Graecia neque exercitatio rea Copiae, neque magis dicto audientes fuerint duci: in eamque consuetudinem adduXit, ut, quum
praelii signum ab imperatore esset datum , sino ducis opera sic ordinata consisterent, ut singulisti, peritissimo imperatore dispositi viderentur.
IIo exercitu moram Lacedaemoniorum interce-vit et quod maxime tota celebratum est Graecia. Iterum eodem bello omnes copias eorum fugavit quo facto magnam adeptus est gloriam.
Quum Artaxerxes Eguptio regi bellum in ferro voluit, Iphicratem ab Atheniensibus petivit ducem, quem praeficeret exercitui conductitio, cujus numerus duodecim millium fuit quem quidem sic inhi disciplina militari erudivit , ut
quemadmodum quondam Fabiani milites Romani appellati sunt, sic Iphicratenses apud Graecos an summa laude fuerint. Idem subsidio Lacedaemoniis profectus, Epaminondae retardavit inceptus: nam nisi ejus adventus appropinquasset, non prius hebani Sparta abscessissent, quam captam incendio delessent.
uit autem Manimo magno, corpore, imperatoiiaque larina, ut ipso aspectu cuivis in-
62쪽
6 CORNELII NEPOTI siiceret admirationem siti. Sed in labore remisiis
nimis, parumque patiens, ut 2 eopcmpus memoriar prodidit bonus er civis, si deque nragna. quod cum in aliis rebus declaravit, tum maXInie
in Amyntae Macedonis liberis tuendis. Namque Eurudice mater Perdicci Philippi , cum his duobus pueris, Amynta mortuo, ad Iphicratenti Confugit, ejusque hibus defensa est. Vixit ad 1enectutem, placatis in se suorum civium animis. Causiam capitis semel dixit, hello sociali, simul eum Timotheo , eoque judicio est absoliatus. Menesthea filium reliquit , ex Thre a natum
Coti regis silia. Is quum interrogaretur, utrum liu is patrem matremne faceret matrem, inquit. d quum omnibus mirum Videretur: at ille, merito, inquit, fiato. Nam pater, quantum in se fuit, Thracem me genuit contra ea mater Atheniensem.
CHABRIAS ATHENIENSIS. Hic quoque
in summis habitus est ducibus: resque uuas memoria dignas gessit. Sed ex his elucet maxime inventum ejus in praelio, quod apud Thebas fecit, quum Boeotiti subsidio veni siet. Namque in eo victoria sidente summo duce Agesilao, fugatis jam ab eo conductitiis catervis, reliquam phalangem loco Vetuit cedere, ObniXoque genus cu-to , projecta- que halta impetum excipere hostium docuit. Id novum Agesilaus contuens progredi non es ausus suosque jam incurrentes tuba revocavit. Ioc usque eo tota Graecia fama celebratum est, ut illo at Chabrias sibi statuam fieri voluerit, quae publice ei ab Atheniensibus in foro constituta est. Ex quo factum es , ut postea athletae , cete lique artisces his strii bus in statuis ponendis uterentur, in quibus victoriatues en adepti.
63쪽
tum profecitis, regnuIn ei conitituit. Fecit iden1
Cypra , sed publice ab Atheniensibus Euagoiae
adjutor datus neque prius inde discessit, tiani totan insulam bello devinceret qua ex re Athenienses magnam gloriam sunt adepti. Interina bellum inter Egyptios sic Persas conflatum eis. Athenienses cum Artaxerxe societatem habebant; Lacedaemonii cum Egyptiis , a quibus magnas praedas Agesilaus rex eorum faciebat. Id intuens Chabrias, quum in re nulla Agesilao cederet, sua sponte eos adjutum profectus Egyptiae classi Prae luit pede 1ti ibus copiis Agesilaus.
thenas questum, quod Chabrias adversam regem belluna gereret cum AEgyptiis Athenienses diem certam Chabriae praeitituerilla , quam ante domum nisi redisset, capitis se illum damnaturos denuntiarunt. Hoc ille nuntio Athenas rediit, neque ii, diutius est moratus, quam fuit necense. Non enina libenter erat ante oculos ciVium suorum: quod e vivebat laute, I indulgebat sibi liberalius, quam ut invidiam vulgi post et emigere. Est enim hoc commune vitium in magnis liberisque civitatibus, ut invidia gloriae comes sit, di libenter de his detrahant , quos eminere Videant altius : neque animo aequo pauperes alienam opulentium in tuuntur fortunam. Itaque Chabrias, quoad ei licebat, plurimum aberat. Fe- que vero solus ille aberat Athenis libenter, sed omnes fere principes fecerunt idem quod tantum se ab invidia putabant futuros , quantum a conspectu suorum recessistent. Itaque Conon plurimum Cypri vixit, pisi crates in Thracia, Timotheus Lesbi, Chares in Si Iaeo. Disti mi is quidem Chares eorum factis Minoribus, sed tamen Athenis o honoratus & Potens.
Oppugnabant Allienienses Chium erat iii clas e Charias privatus, sed Omnes, qui in magistrnu erant, auctoritate anteibat eumque magis milites, quam qui praeerant, aspiciebant. Quae res ei maturavit mortem Nain dum prirnus tu
64쪽
s COR Nn LII NEPOTI silet portum intrare o gubematorem jubet eo dirigere navem, ipse sibi perniciei fuit. Qitumen in eo penetrasset , ceterae non sunt secutae.
Quo facto circumfusus hostium concursu, quum sortis lime pugnaret, navis Oilro Perculsa cepit sidere. Hinc rei gere quum posset, si se in mare dejecisti et , quod suberat classis Allieni ensum , quae exciperet natantis Perire maluit quam armis abjectis navem relinquere , in qua fuerat vectus. Id ceteri facere noluerunt, quinando in tutum pervenerunt. At ille priuitare honeidam mortem existimans turpi vitae, comminus Pugnaus telis hos Lium interfectus 1l.
AE NIENSIS. Hic a patre acceptam gloriam amittis auxit virtutibus fuit enim disertiis, impiger, laboriosus, rei militaris peritus, nequentinus civitatis regendae. I Iulia hujus sunt praeclare facta, sed haec maxime illustria Olynthios Byzantios bello subegit Samum cepit in qua oppugnanda superiore bello Athenienses mille la ducenta talenta coniumserant id ille sine ul- Ia publica impensa populo est ituit. Adversum Cotym bella gessit, ab eoque mille ducenta talenta praedae in Publicum detulit Cyzicum ob 1idione liberavit, Ariobarzani simul cum Agesi-Ia auxilio pro laetus est: a quo quum Laco Pecuniam numeratam accepisset, ille cives suos Dgro atque urbibus augeri maluit, quam id sumere, cujus partem domum suam ferre Post et Itaque accepit Crithoten d Sestum. - p. II. T dem classi praefecistus circumvehens Peloponne-- sum, Laconicam populatus, classem eorum fugavit Corcyram sub imperium Atheniensium redegit sociosque idem adjunxit Epirotas, Atha
manas, Chaonas, Omnesque ea gentes, quae ma
re illud adjacent. Quo facto Lacedaemonii de divitia contentione destiterunt, Tua sponte Athe.
65쪽
Atheniensibus inperii maritimi principatum concesserunt pacemque his legibus constitueriint, ii Athenientes mari duces Tent. Quae vietoria tantae fuit Atticis laetitiae , ut tum primum arae ΡΛc publice sint factae, eique deae pulvinar sit institutum. Cujus laudis ut memoria maneret, Timotheo publice statuam in foro posuerunt :qui honos huic uni ante hoc tempus contigit: ut, quum patri populus statuam posuisset, silio quoque daret. Sic juxta posita re eens silii, vetereraratris renoVavi memoriam.
a a gerere desisset, 'edo Athenienses undique premi sunt coepti Defecet a Samus es descierat IIellespontus Piulippus jam tum valens MacedoJ mutia moliebat ar cui oppositus Cliares quunt esset non satis in eo praesidii putabatur Fit Menes heus praetor, filius Iphicratis, gener Timothei, ut ad bellum proficiscatur, decernitur. qui in consilium dantur duo usu sapientiaque praestantes quorum Consilio uteretur pater de so cur quod in his tanta erat aue Oritas , id magna spes esset, per eos amisia posse recuperari. Ili quum Samum profecti esidiat, et eodem
Chares , adventu eorum cognito, cum suis copiis proficisceretur , ne quid absente se gestum videretur: accidit, quum ad insulam appropinquarent, ut magna tempestas oriretur quam evitare duo veteres imperatores utile a1bitrati, suam classem suppresseruiri. At ille temeraria usus ratione non cessit maior innatu auctoritati id ut in sua navi est et fortuna, quo contenderat, per Uenit eodemque ut sequerentur, ad Timotheiana Iphicratem nuntium misit. Hinc male re gesta, compluribus amissis navibus, eo lena, unde
erat profectus , se recepit, literasque Athenas publice misit, tibi proclive futile Samum capere, nisi a Timotheo Iphicrate desertus est et Ob
eam rem in crinae Vocabantur . Populus acer, suspica , mobilis, adversarius . invidus etiam potentiae, domum revocat accusiantur proditionis. IIo judicio damnatur inrotheus , lisque ejus aestimatur centum talentis Ille odio ingratae civitatis coactus, Chalcidem se contulit. A P.
66쪽
6 CORNELII NEPOTIS A P. HV. Huius post mortem quum populum iudicii ui
Paeniteret, multae novem partes detraxit, &decem talanta Cononem filium ejus ad muri quandam a tem reficiendam justi dare , in quo
fortunae varietas est animadversia Nam quos avus
Conon muros ex hostium praeda patriae restitue rat, eosdem nepos, cum summa ignominia ana1-liari reficere o estus est Timothei autem moderatae apientisque citae quum pleraque possimus proferre testimonia, uno crimus contenti; quod ex eo facile conjici pot2rit, quam harus suis fuerit. Quum Allienis adolescentulus causiam diceret, non soluat armi iurivatique hospites ad eum defendendum con e heri uri,1ed etiam in eis Iason tyrannus , qui illo ten pore fuit innuunPotentissimus. Hic quiri in patria sine sat edit bus se tutum non arbitrare cu) , Athenas sine ullo praesidio venit tantique hospitem fecit, ut mallet se capiti periculuna ac ir Iair Timotheo de fama dimicanti deesse inii adversus tamen Timotheus postea postili ais bellum L. Iait: Phtriaeque anetiora tu a, quam hospitia, ei e UXir.
Haec extrema fuit aetas irat peracorum Athen Iensium , Iphicratis, Chabriae, Timochei ne orieros illorum obitum quisquam dux in illa urbe fuit dignus memoria.
Venio nunc ad sortissimum virem, maximique
consilii, omnium barbaroriam e X ceptis duo-biis artilaginiensibus, Hamilcare, mannibale, de quo hoc plura reseremus: quod e obscuriora sunt ius gella pleraque, ea, quae Prospere ei est eruut, non magnitudine copiarum, sed consilii, quo tantum non omnes superabat, acciderimi, quorum nisi ratio explicata fuerit, re apparere non poterunt. DATAM J S patre Camisiare, natione Care, matre Scythis natus, Primum militum numero fuit apud ArtaXemem,
eorum, qui iaciari tuebantur. Pater ejus amisias ares
67쪽
rem niuiliis locis fidelis erat repertus , habuit provinciam partem Cilicia juxta Cappadociam, quam incolunt Leucosyri. Datames militare lunus fungens primum , qualis es et aperiait in bello, quod rex adversus Cadusios gessit. Namque hic multis millibus regiorum interfectis, manni fuit ejus opera quo adium est, ut, vuln in eo bello cecidistet amisiares, Paterna ei traderetur Pro incia.
Pari se virtute postea praebuit, quum Aut phradates usii regis bello persequeretur OS, qui defecerant. Namque ejus Opera hostes, quum castra jam intrassent, profligati sunt, exercitusque reliquus conservatus regis es e qua Tre majoribus rebus pr. desie cepit. Erat eo tempore Thyus dynastes Paphlagoniae, antiquo genere natus a Pylaemcne illo, quem Homerius Troico bello a Patroclo interfectum ait. Is regi di-
est audiens non erat : quam ob causi in bello eum persequi constituit, eique rei praefecit Datamen propinquum Paphlagonis: namque ex fratres sorore erant nati quam ob causam Datames omnia primum experiri voluit, ut sine armis propinquum ad ossicium reduceret. Ad quem quum venisset sine praesidio, quod ab amico nullas vereretur insidias, paene interiit nam Thyus eum clam interficere voluit. Erat mater cum Datame, amita aptilagonis ea, quid ageretur,
resciit, siliumque monuit. Ille fuga periculum evitavit, bellumque indixit Thyo in quo quum ab Ariobargano praesedio Lydiae Ionia totiusque Phrygiae desertus estet, nihilo segnius e severavit, vivumque Thyum cepit cum uxore liberi S.C A P. III. Cujus facti ne prius fama ad regem, quam ipse,
perveniret, dedit operam. Itaqtie omnibus insciis, eo, ubi erat rex, venit posteroque die Thium, hominem maximi corporis, terribilique
facie, quod de niger, capillo longo barbaque erat Pronaisi, optima est e texit, quam a trapae regii gerere consueVerant: orna itque etiam torque, Ela illis exu eis, ceteroque regi Ocultu:
68쪽
hirtaque tunica, gerens in capite galeam Venatoriam, dextra manu clavam, sinistra copulam, qua vinetum ante se Tl1Sum agebat, ut si feram bestiam captam duceret. Qilem quum omne Prospicerent propter novitatem Ornatu8, ignotamque formam, ob eamque rem magnus siet concursus fuit non nego, qui agnosceret Thyum, resque nuntiaret. Primo non accredidit. Itaque harnabagum misit X ploratum quo ut rem gestam comperit, statim admitti jussiit, magno-Pere dele elatus cum facto, tum ornatu in primis quod nobilis rex in potestatem inopinanti Venerat. Itaque magnifice Datamen donatum ad exercitum misit, iri tum contrahebatur duce Pharnabar Titin aus e ad bellum Eguptium, Parique eum, atque illos, imperio est juliit ΡΟ-1hea vero quam harnabagum re revocavit, illi summa imperii Icidit et .
Hic quum maximo studio compararet Tercitum, aegyptumque proficisci pararet, subito a rege littet a: m1 ei misiae, ut Aspim aggrederetur, qui Cataoniam tenebat quae gens jacet supra Ciliciam, confinis Cappadociae. Namque Aspis saltuosam regionem, castellisque munitam
incolens, non soluim imperio regis non parebat; sed etiam finitimas regiones exabat, es quae regi Poriarentur, abripiet at Datames, etsi longe aberat ab his regionibus, 4 majore re abiti ahebatur, tamen regis Voluntati urorem Sersndiam putavit. Itaque cum paucis, ed viris o tibus, naVem conscendit existimans, id quod accidit, facilius se imprudentem MVa manu Op-
citu. Iac delatus in Ciliciam, egrestis inde, die noctesque iter faciens, Taurum transiit, eoque, quo uduerat, Venit quaerit, quibus ocis sit Aspis cognoscit haud longe abelle, Profectumque cum Venatum quem Um speculatur, adventus ejus causa cognoscitur. Pitidas, cum iis, quos secum habebat, ad resiss endum Aspis Comparat. Id Datames ubi audivit, ama sumit, suosque sequi jubet: ipse eo uo concitato ad hostem vehitur quena procul Aspis conspiciens adse
69쪽
se serentem, Pertinaescit, atque a conatu resi
1 ae dum geruntur, ArtaxerXes reminiscens, a quanto bello, ad quam parvam rem principem ducum misisset, se ipse reprehendit, nuntium ad exercitum Acen misit, quod nondum Datamem profectum putabat, qui diceret, ne ab exercitu discederet Ilic priusquam perveniret. quo erat Prosectus, in itinere convenit, qui Aspim ducebant uua celeritate quum magnam beneVolentiam re igis Datames consecutit esset, non minorem invidiam aulicorum ea cepit, qui illuiuunum pluris, quam se omnes, fieri videbant. Ouo facto cuncti ad eum opprimendum consenserim t. Iaac Pandates, gaZae custo regiae, In Icu 3 Datami, perscripta ei mittit in quisus docet, eum niquo re periculo, si quid illo imperante in Enpto a verse aecidisset Ganrique eam cis consuetuai;rem regiam , it caseus adversios Bomipilotis tribuam , secundos fortutis 10.e. tι feri , ut facile impellantur ad eortim perniciem, Dorum ductu res male ges in nuntiemur. Illum Do majore stire in di cri- mitte, quod quiseus rex maxime obediat, eos habeat
inimiei Cmo . Talibus ille litteris cognitis, quum jam ad Xercitum Acen venisici, quod non unorabat ea vere scripta, des ascere a re γ' nil t Uit neque anaen quicquam fecit,' md fide sua ' esset dignum Naim Mandroclem Magnetem eXercitui Prae Cecit ipse cum suis in Cappadociam discedit conjunctamque huic apti lagoniam occupat celans, qua voluntate es et in regern lana cum Ariobarzane facit amicitiain, ad Um OmParat, urbes munitas suis hiendas tradit.
e liae propter hiemale tempus alnus pro LMiFre procedebant. Audit istulas quasdam
copla adversus se parare silium eo Arsi deum cilia e Xercitu mittit. Cadit in praelio adolescens; proficiscitur eo pater, non ita cum magna manu , celans quantum vulnus accepisset'; quod prius ad hostein pervenire cupiebat, quam de reriale gesta sauia ad suos crveniret: e cognita
70쪽
contenderat, Pervenit, iisque locis castra ponit, ut neque circuiri uiuititudine adversariorum vos set, neque i inpediri, quo minus ad dimicandum manum haberet expeditam. Erat cum eo Mithrobarzanes socer ejus, praesectus equitum. Is desperatis generi rebus ad hostes transfugit. Id Datames ut audivit, sensit, si in turbana exiisset, ab homine tam necessario se relictum , suturum ut ceteri consilium sequerentur in vulgus edit: suo jussu Mithrobarzanem profectum Pro Perfuga, quo facilius receptus interficeret hostes quare relinqui eum non par esse, sed omnes confestim sequi quod si an inio strenuo fecissent, futurum ut adversiarii non possent resistere, quum intra vallum foris caederentur. Hac re Prohata, exercitum educit, Mithrobaraanem persequitur qui tantum quod ad hostes pervenerat, Datames signa inserri jubet Pisidae nova re commoti, in opinionem adducuntur, perietas malaside compositoque fecisse, ut recepti, sient majori calamitati. Primum eos adoriuntur. Idiquum, quid ageretur, aut quare fieret, ignorarent, coasti sunt cum eis pugnare, ad quos transierant ab hisque stare, quos reliquerant quibus quum neutri parcerent, celeriter sunt concisi. Reliquos Pisidas resistentes Datames invadit primo impetu pellit, fugientes persequitur, multos interficit, castra hostium capit. Tali consilio uno tempore dc proditores perculit, hostes progigavit & quod ad perniciem fuerat cogitatum, id ad salutem convertit. Quo neque acutius ullius imperatoris cogitatum, neque celeritis factium usquam legimuS.
hoc tamen viro Scisnaas maximo natu slius desciit, ad regemque transiit, de desectione patris detulit quo nuntio Artaxerxes Commotus, quoa intelligebat sibi cum viro forti
ac trenuo negotium esse, qui, quum cogitasut, facere auderet, Prius cogitare, quam conari,
consuesset; Autophradatem in Cappadociam mittit. Hic ne intrare posset sal rum, in quo Ciliciae pori se sunt sitae, Datam 1 praeoccupare studuit. Sed taci subito Oria ceu trahere non Potuit.