De Philonide et Callistrato

21쪽

videntur hausta esse quae de sabulariam temporibus granimatici tradiderunt, sed ex Aristophanis yZantii nitorianique commentariis-3. Et utinam haec saltem integris

verbis in suos libros transtulissent, neque uis conjecturis aucta, neque gravissimis erratis obscurata At quum Alexandrini persectam quandam et omnibus numeris absolutam harum rerum S ientiam habitissent, ii qui postea ex intactis variae doctrinae thesar ris suas Narrat timculas delibaverunt, degenerante nullatim et evanescente literarum cognitione saepissime ne uti quidem iis quae invenissent sciebant ignorabant propriam verborum notionem; et ea quae legerant suis pilii inibus et cogitationibus permiscentes et quasi involventes tantam excitaverunt Omnivi rerum perturbationein, ut in die vera a falsis angustissimo linite coli aerentia inagis quam disjuncta vel accuratissi in diligentia saepe vix possis discernere. Accedit quod, prilisquam hoc opus aggrediamur, per se jam satis arditum et molestum, alia quaedam res, quae in hac ipsa disputationis nostrae parte gravissima videtur, et qua in iii ante nos hanc quaestionem tractaverunt non ineali lii totius caussae incommodo prorsus neglexerunt, necessari est consideranda: quamqtiam tantii in abest iit licem aliquam ei de qua agi inus rei 1 Terat, ut obscuriore in eam reddere et iniciliorem videatur. Quam ob rein Oro e at lite obsecro, Vir optime, ne taedio irriti, ii videtur, laboris captus totam lianc via in quam ingressi Sumus ut nimis salebrosana deserendam esse censeas nain etiamsi nos omnia impedimenta Stiperare non potiterimus, non deerunt seliciores ii ea tollant. Etenim antiquitus sabulam a poeta elia in doctam et saepissime aetatu esse inter omnes constat. Docii mento est ipsit in nomen διδύσκαλOc, quo non solum magister chori, sed etiam poeta significatur. Attamen non semper ita res se habebat. Namque jam eschyliis interdum et multo saepitis Sophocles ad ast udas fabulas histrionuin opera utebant tir: ita in consu tudinem a C. F. Hermania ad posteriorem demit in aetatem referri ' magnopere miratiis suin Haud raro poetae variis de caussis tabulas suas aliis etiam docendas commiserunt, id quod . ristoplianis ipsi iis et exemplo et testimo iii satis notitia est haud raro etiam chori institutio item et exercitationem solam, ita inquam Suo nomiii inscriptas ab illas in se etiam erant inducturi, magistris iii biis dam mercede ad hoc onicium suscipiendum conductis tradidisse videntur. Et iii tibi iiiii in quidem aliisque iniisi is certaininii, iis sere Sem per horago coii ductorum ad ea in rem magistrorum Opera usos eSS lii 'ulentissimum

Demosthenis in ea quam contra II id iam habuit oratione 2l, T. s. 63 testi in Oniuin

22쪽

satis superque demonstrat. arrat enim, quum choragi munus Sua sponte suscepisset, suum chori magistrum a Midia corruptum institutionem chori et exercitationem ita neglexisse id quod nemo ni Si mercede conductu sacere potuit: nam se ipse victoriae gloria privavit, ut, ni Si elephane tibicen illius ossicium voluntarius suscepisset, insignem cladem et tribu et ipSe choragus accepturus uerit. Eodem modo autem tragici et comici poetae haud raro, Si aut Suam in ea re minus commodam sore is peram arbitrarentur aut temporis angustii aliove impedimento ne id sacerent pro liberentur, magiStri conductis ad ii Sit tuendo choros uti solebant. Id

quod di hic id se docet Vita Aeschinis, quam in Belikeri editione legimus p. 24 sqNamque ex illa 246, 3 sqq. Ischandri tragici poetae tritagonistam aliquando fuisse

Aeschinem cognoscimu et Oenomai parte agentem, quum Pelopem personatum in scena persequeretur, turpiter uini ProcubuiSSe et a Sannione chori didascalo erectum esse criti σIῆν ιι Iro i χυνος οὐ χοοοδιδασκάλου, Ἐt de Sto quidem Aescii tuis casu tot tamque gravia habemuM alia teStimonia, de ea re dubitari non liceat.

Sannionem mutem cithim Demosthenes 42Ι. 58 59h clioris aragicis instituendis

quaestum fecisse et a multi Choragi. Junc in Sum conductum auisse marrat; Ischandri mentionem fecit I9, 0, oi ,ε07 ολεμου δευτεοαγωνισο, eum suisse dicens; unde Suidas S. v. durexd00c, τραγικο υπ0η0 f. c. Eundem enim et poetam et histrione in fuisse Harpocratio docet, quum turpem illi: in caSum Aeschinis commemorans do Ischandro non ut de poeta, Sed ut de tragoedo loquitur γοανλος τρ&rικος πο- ωotire. Hostia δ' urse συνυπ0κοινcμενος Αἰσχιν ς ψ ψ rωj ἐν Αὐλλυro καταπεσειν, Ἀαθ νησι Antio=uor ἐν τοῖς Λιαλόγοις. Muid quod tali chori magister non solum διδάσκ&λος et Vo oodidia σκαλoc, sed etiam ποδιδασκαλος appellabatur quo no initae a poetis ut propriis chororum praeceptoribus homine. in euin Sum conducti pseriissime distinguebantur ψ) quae consuetudo non eni0Si lieni de inuin te inporibus invaluisse, sed jam aliquanto antea et Orta et recepta SSe Videtur: Si quidem Plato seu quisquis alius Iono in qui ejus nomine Vulgo ii Scribitur CompOSuit, O0μαθον π μπολυν χορευτῶν καὶ ἐποδιδασκύλων 536Ah cum Poetis plerumque Conjunctum commemorat. Eum vero

tui mercede conductus chori in Stitutionem Su Sceperat et agendae quoque abulae rationem moderari solebat, quandoquidem manni ille actorem in scena prolapsum auxilio suo erexisse traditur: talem igitur hominem, qui non tonoris et gloriae, sed pecuniae caussa operam Sua in aliis locaviSSet, Tabulis poetae inscriptum esse et hoc modo victoria in ipsum reporta ViSSe poetam autem justo meritoque laboris fructu prorsus privatum 'SSe qui in qua in crediderit Imino, mi niti in me saliunt, cistenter ede accepta et Contentus erat et niti honoratum videbatur poeta victoriae gloriam sum in jure sibi vindicabat. Itaque poeta sabula in quam ipse dare vel verecundia vel alia de caussa proli iberetur ut amico ita docendam tradere, ut illi etiam victoriae honorein conoederet, aut chori magistrum reique Scenicae moderatorem Regisseur mercede con-

CL Phot et Hesych. s. v. Polluc. 4, 106.

23쪽

ducere poterat, qui sabulam in cena in induceret ita, ut poetae laus sua et prae natum maneret. Sed Sive poeta Sive liu qui stibulae Commissio item iis ceperat poterat ille quidem etiam parte aliqua ipSe in cena gero, at non erat necessariores ita instituonda. His igitur praeniissis Si ad propositum redeanaus et quid ex illa testimonionum multitudii te β utilitatis capiatur quaeramus, primo qui dein adspecti non multum inde pio sacere videbitariir. Nain praeter tria no in in Philonidis, Callistrati Apollodoriφ3), qui histriones Aristoplianis suisse dicuntur, nihil fere coinperimus, quod nuncinni ab Aristophane ipso melius et a curatius didicisse videa init r. Atta men ioc ipsuin, ito poetae ipsius teSti ita onia illorum consen Si si non confirmania

temnendi ina est. Primo loco poni nata Seli ut Vesp. 03Ι Φ), qui diserte qui ios primam a poeta ipS non actam, Sed in certamen commissam esse dicit ex quo idem quod supra demonstravimus equitur, Pul Oile S, Babylonios, Acharnenses non ab Aristopliniast, sed per alium alique in SSe doctas Dei nil non unius alicujus, sed duorum virorum ali xilio poeta in in tribus illis sabulis docendis usu in et certam quandam rationem in hac in secutum esse cogno Scimus quam qua in quae uerit illa ratio et utri quamque conces Serit, certo indicare non OSSuuius variant ni in testes nostri in hac re vel maxillae. Tum hanc consuetudinem etiam poStea a poeta retineri videmus nain luti in postrema in esse ab illa in tiam ipse docti Prit, Cocalumet eo lusico item silio uin raroti docendas ' tradidisse certis si in didas aliarum testinionio constrinatur, i). Praeterea Philonidem eodem anno duabus Aristophanis fabulis, ita unque ratione id acti im St, docendi operana dedisSe conflat, Vespis et Pro agoni η ); quin etiam victoriam a Coinritissa ipse reportavisse dii itur Deiariique ex Ranarum Argitinento, quana quam laic non omnes libri consentiunt

Sunt vero ea quae ad quaestionem nostram illii strandam aliquid consere videantur haecce:

24쪽

Pltilo nidis nomine ianc fabulam in didas aliis inscripta n suisse cognoscimus: quae res confrinari quodamna Od e videtur, quod Seli Ol. Iul. II eiusdem nomen sive compluribus sive omnibu AriStophani Comoediis, ambigue enim loquitur: tiam- qi iam illud sane veri est Similius, inscriptum S Se te Statur. Cetera quae illis quos indicavimus loci narrantur verane ' ait salsa sint, nisi alia accedant certiora et armiora teStimonia dijudicare non possumus, quoniam in omnibus fere anceps quaedam et Stibobscura legitur locutio. de qua, priusquam

ultra progrediamur, me curatium di Sputandum Videtur Narrant enim poetana saepissime fabulas δια ωιλωίδου vel Καλλισrοαro διδ&ξαι sive καθεῖναι, h. e. per lillonidem vel Callistratii in docilis se et in certamen commisisse. ua in re miror Hirghium in usque eo progre S sum Sse, ut inquam hi Stri0nem . . Protagonistam, cujii opera in sabula agenda usus esset poeta, Sed Semper eum esse iii telligendum contenderet, qui pro poeta et iij iis quasi uinii Suscipien ipse suo notiti ne sabulam et docuisset et in scenam induxisset Etenim si in hac sententia constare sibi vellet, quodammodo coactus erat, ut paene Omne AriS10phanis sabulas non ab ipso, sed ab

aliis datas esse perhiberet Itaque ut duas vel tres omittam, Me quibus propter testimonioru in penuriam' aliqua aestat iubitatio, mullam a aeter AEquites, iacem fortasse utramque . Plutum dabulam ab Aristophane ipso Hoetam bis se animita l. Nimiruin optimo jure a m ipsi a. Aristonymus Sannyrio poetam irrisissent, si centies aliis gloriam victoriae tradidisset, ipse ter quaterve vicisse satis habuisset.') Sed in hac re vehementer Bergkitim erravisso haud ita dissicile est ad demonstrandum. Grammatici enim illa dictione in utramque sententiana usi sunt Duo locupletissima sussiciant testimonia. Argumentum Pluti ad letustissimarunt' didascaliarum exemplum proxime accedere et oeckhius' ν docuit et omnes opinor concedunt 'dii illo vero hanc post reniam sabulam legimus poetam suo nomine inscriptam ἐπὶ et is ino ονοματι docuisse, ictam autem esse ab Araro te si in mitem hae ratione spectatoribus voluerit coni mendare ceteras per hunc ipsum Ararotem eum dedisse δι' ἐκελνου καθηκε h. e. ita in certamen commisis Se ut si ii ducendam traderet: itaque hujus nomine in didascaliis illis vetustissimis in Scriptae erant. At eundem Plutum, quem ab Aristophane ipso doctum, metum ab Araro te esse Scimus, per silium doctum esse Ἀραοίτα, δι' o καὶ ἐδίδαξε τον Πλουτον legimus in Vita Aristophanis a p. Duebner. l. 9) Itaque Cocalum et Aeolo Siconem Suo nomine raros do uit, in Pluto primas tantum partes egit: nihilominus utrumque eodem modo δι' ἐκείνου

25쪽

xacti κε, δι' ου δίδαSε a grauamaticis narratiir. a in ne verba καθιέναι et διδύσκειν inli ac re inter Se differre arbitreiniar, ii an, Ilia in initio sane aliquid discrini in is fuisseveri simile St, OnStan et perpetuit non solitu gramnanticorum, Sed etiam veterii inscriptorum dicendi us iis proli ibet in iis certe quae Supra adscripsimus utrumque promiscue et Sine illa Setilentiae discrepantia positum esse invenimus. Propterea hoc disputationis nostrae quasi su Ddamentum ponimus, ita si appellare licet id quod natura Sua tam in liriniim sit et in biguit m a grammaticis, ubi illa locutione utantur, modo iistrionem Diijus opera sabula sit acta, modo eum intelligi qui ea in docendam iis ceperit tua re etia insi multo difficilior jam seri caussa nostra videatur, tamen eadem gravisSime, ne quid praepropere et inconsiderate agamus, admo

nemur.

I ranseamus igitur ad singulas Aristophanis fabulas, et qua quaeque ratione et a quo docta videatur, inquiramus. Et pulones qui dein non ab Aristopliane doctam e SSP, quoniam ita de re certissimum habemus ipsius testimonium in ubium paraba Si 52S-o3si), inter omnes constat dii in re illud tenendum est, non ita tantum eam comoediam ab Aristopliane alii Sse traditam, ut is operam ac laborem SuSciperet, poeta gloriam sibi reservaret, Sed totam ut ita dicata cum omni et molestia et victoriae tonore amico esse permiSsam. Quaeritur, a Philonide an a Callistrato data esse videatur. Scholia quidem ad lib. 53 utrumque noluinant παῖς

στοφάνους. Quae milii quidem summam videntur habere auctoritatem. Nam quae hic tradunt grammatici, ad eum ipsum locum adnotant, ubi Aristophanes pulonum non solum secerat mentionem, sed etiam sortii nam ejus tabulae accuratissitne XpOsuerat. Uuamvis igitii obscure saepe et negligenter scholiastae loqui videantur, hoc quidem loco, si iis litam, sumina illi ibenda erat diligetitia quit in enim lias per occasionem tantii in aliud agentes lianc de qua agitur rem attingerΡnt, hic dedita opera eam X planaverunt. Eadem plane atque hie ratione res exponitur in cliol. Vesp. 0lS: ut ιλωνίδου καὶ Καλλιστρα Io κέ θίει ιν των docili rarisv qualia litam licja in non de solis puto nibiis, sed de omni biis ab illis ante quiles dociis agi ex iis patet quae statim siti iciuntur: roωroν γαρ Ουιι δι auro καθ κε Ους Imrως. Cf. ad . 03l. Miniis diligenter et accurate, quamquam PS quo lite eorum qu OS modo commemoravimus Sententiain confirmat, is egit qui ad ub. Is haec adscri

Θέαγρον, ων , i et των crurαλίων Hic enim recitationem et actionem sabulae inter se videtur confudisse. Contra et in Vita Aristophanis et in Prolegomenis de Comoedia δ' aliter res narratur: nam Vitae auctor Ordinem nominiim invertit, iton per Philo uidem et Callisti attini, sed per Callistratuin et litionidem pri inas ristophanis

26쪽

comoedias doctas esse dicens, alter ver ille diserte priniam poetae fabulam per Callistratum datam esse perhibet. Iam si gravitatem testimoniorum Spectemus et Singula momentis suis ponderemus, mihi quidem haud dubi mi Videtur, quin iis asSentiendum sit, qui ubiuni Iocum explicarunt. Veri enim Simillimum S ad illum locum jam antiquitus veterum et diligentissimorum interpretum cura id quod verum esset ad notulum suissse contra eum, qui in transitu hanc quaestionem attingeret et ex memoria magis quam exsteriorum testimoniorum de rem illiiStraret, multo facilius errare potuisse. Itaque illi, quisquis is est, qui de Comoedia ScripSit, non tantum tribuendum censeo, ut propter eum quae priSca de famaque perenni a doctis Aristophanis interpret bus accepta et ex horum auctoritate a ScholiBSti memoriae prodita sunt deserenda vi deantur. Attamen quum etiam pud O duo legamus nomina, certe autem unus tantummodo docendae sabulae et committendae nus et periculum in se recipere potuerit etiamsi priore loco Philonidi nomine posito declarare voluisse videantur ad hunc imprimis laborem illum pertinere, tamen quum ergkius contra ceteros obstinate a Callistrato pulone doctam Sse contendat, alia uaedam indicia cir cumsilicere cogimur, e quibuS, utram in Sententiam tutius discedamus, satis eviden

Consuetudinem illam sabulas suas amicis tradendi neque primus neque ultimus Aristophanes secutus est Sed fuere et ante eum multi et post eum, qui in earum commisSione in occulto Se retinere quam in conspectum multitudinis prodire mallent. Quaerentibus vero, quibu de CauSSis Aristophanes quoque aliena opera usus aliis sui laboris ructum permiserit, ipse in Xubium parabasi modestia id sactum esse respondet juvenili enim Verecundia Se prohibitum esse dicit, quominus primam quam scripsisset sabulam pSe in cenam induceret. Habemus igitur poetam adolescentem, qui vixdum puerili aetate relicta divino spiritu incitatus carmen praecIarum composuit, Sed quomodo id pectatoribu placiturum sit tam vehemonte dubitat, ut id spectatae hominis exercitati et multum talibus in rebus versati prudentiae potius committendum quam dubiam et ancipitem novi hominis fortunam periclitandam esse existimet. Itaque non multum a Vero aberrasse videbitur qui Aristophanem eam sabulam, quam, Sicut plurimi homine Studiorum suorum primitias maxime dili gere solent, Summo Studio et tenerrimo more amplecteretur quaque victoriam reportare vehementisSime cuperet, et amico homini et poetae tradidisse statuerit, qui sui jam comoediis populo gratus et acceptus prosperum prima sabulae successum ipso nomine praestare videretur tuum ergo Callistratum poetam fuisse certis argumentis demonstrari non OsSit, Philonide vero et poeta comicus fuerit β et cum Aristophane tribus agique communione conjunctuS' Siquidem uterque Cydathe-

Fragmenta invenies p. einelitum Fragm. Cona graec e min. I, p. 56 sqq. - his

Ita nov. l. c. p. l. Fritzscli de Ducta l. p. 2.

27쪽

Inaeo oriundus suit tribus Pandioitidi pago: per Philonidem datam esse pulonum

comoedia in adeo est veri sit nile, ut paene pro certo possit asscinari. At ex iis ipsis scholiastarum locis, quibus plurimum tribuendum esse supra diximus, non per unum aliquem, Sed per Philonidem et Callistratum Epulones doctam esse apparet quae res ita X plicari non potest, ut isto Graeculos, qui saepissime doctrinae mediocritate a vero aberraverint, etiam hic ad salsam aliquam opinionem antiquiorum interpretum verbis male intellecti deductos esse dicamus: nam unani fabulam a duobus doceri non potuisse tam lacile est ad perspiciendum, ut ne isti quidem in ea re decipi potuerint. Itaque Callistrati quoque in pulonum fabula aliquas suisse partes constat. Et quoniam sabulam ια Hio διδάσκειν duplici ratione grammaticis dici demonstravimus, alteram ad Philonidem, altera ui ad Callistratum pertinere existimaverim. Docuit igitur pulones et in certamen commisit Philonides, quippe qui ipse poeta Si non nobilis at certe notu et praeterea tribulis Ari

stophanis e set primas in ea parte egit CallistratuS, comoedus illo tempore non mediocris Philonides vero postea demum, magis in die crescente Aristophanis gloria et inseri omini poetarum famam Obscurante, histri videtur factus esse quo illud scholium reserendum sesse Xi Stimo, Cujus auctor postea, h. e. OS impulonum commissionem, Philoti idem et Callistratum histriones Aristophanis suisse docet. Quas post pulones comoedias scripsit Aristophanes, Babylonios et Acharianenses, earum ratio ita conjuncta est et tam arcte colligata, ut discerni et divelli non posse videantur. Neutram ab ipso poeta doctam Sse X ii Constat quae supra demonstravi naus quod in Argumento Acharnensitim legimus, fabulam per Callistra-tratum Νι Λαλλι- ρατου in certamen esse cominissam, triplici nodo intelligi potest: ut Callistrato aiat tam periculum quam gloria in sabulae docendae permissam, aut nihil nisi negoti viii cliori instituendi traditum, sabulam ipsam nomine Aristophanis datam et inscriptam esse, alit denique CalliStratum prima in ea partes egisse statuamus. Itaque, quiana rar Sertim Supra parabaSin ejus Comoediae ad tempus omiserimus, videliduni est, nulli lii id de ea re poeta ipse tradat Totum vero locum,

quoniam apud nos Graecorum typorum non magna est abundantia, riseli liniani autem anapaesti hodie vix ab ullo seruntiir, e mea interpretatione adscribam. Cujus audaciae, Vir optime, veniam a Te Spero me impetraturum. Haec igitur est oratio poetBe. Ex quo rvuicia coepit gregibus r/Oster praeesse masti,ter, Indignum habuit coram tanto se ipsum laudare theatro.

ω Sed ia instabiles animi in s obtrectatoribris istis Reyrehensus, quod populum atque urbem ludat dictisque lacessas,

Respori det Scit enim os animum monitos mutare libenter. Magnos vero dici honores se jam meruisse poeta Vos Saepe monens, ne peregrinos nimio acciperetis amorem Oratores, qui vos fallunt praeconia vana ferentes.

28쪽

perrime enim decipientes legati os Siculorum υViolis redimitos celebrabant quod si quis diceret, aures Praebebatis patulasque nates, Niolae dulcedine capti. At si quis blanditiarum auceps lautas dixisset Athenas, ω Quidni poterat petere a robis, aptiarum laude beatis.

Sic semper agens patriae pacisque salutisque exstitit auctor, Popillosque docens plerumque viris popularibus excruciarPυ. Ouapropter qui ex sociis eniunt referuntque tributa quotannis, Anto omnia conspicere inSignem cupient virtute poetam,

64 9ui justitiae caussam in populo capitis discrimine dicit.

Tam late autem longeque viri tam audacis fama vagata est, Ut rex Asiae modo legatos tentans aces laemoniorum Primum cupide e loraret, viri potiores navibus essent; Post haec in utros hic conjiceret vates convicia multa. 65 Dicebat enim fore eos multo virtute homines meliores Pandem et bello superaturos, quos consilio ille juvaret. Propterea nunc Lacedaemonii pacem componere prompti am Aeginam exposcunt sibi, non desiderio pereuntes orae illius, sed tit hic obis nequeat prodesse poeta. 655 Sed os retinete omni studio nam justa tuebitur usque Censuram et aget morum graviter vobis, reddetque beatos Non blanditiis neque muneribus neque vanae laudis amores Nec prava teget fucum faciens verum optima inaequ do bit.

Iam ut uit strua insidiasque Cleon, 66 Catapultasque in me exaedisicet.

Pro me pietas certe et honestas Propugnabunt; neque dicar ego Scelere evertisse meo patriam, Trvcvlentus ut sis tyran us.

In his noli suspicari, Vir optime, mea culpa Graeca in latinum sermonem transferentis seri, ut initio parabasis de magistro, postea de poeta cla oria loquatur.' Consulto enim Aristophanes initio solum magistrum, postrem Solum poetam fabulae commemorari voluit, mediam rationem ita instituit, ut conjuncta utriusque caussa et arctissime colligata esse videretur Et cave putes ex illa satis usitata dicendi consuetudine in chori magistrum pro poeta nominatum esse, id quod tummodo seri potest, quum poeta etiam chori exercendi munus suscepit. Aristophanes autem e tempore sabulam ipse nondum docuerat: primam enim quite in scenam induxit. De eo igitur qui nunquam antea chori magister fuisset, apte profecto non poterant dici haecce: Ex quo trygicis noster gregibus coepit praeess massi Ster,

29쪽

indignum habuit coram tanto se ipsum laudare theatro. Quocirca, etiamsi nos non admodum adversante habebit, Si quis AthenienSes, quis pulones edidisset, non diu ignoravisse et Aristophani gloriam jam ante Babyloniorum commissionem

longe lateque pervagatani esse contenderit tamen illos versu ad uni tantum re ferri potuisse pro certo ponimus, qui chori docendi et Xercendi negotium non o Ium in charnensium sabula edenda SuscepiSSet, Sed qui jam Saepe vel in Aristophanis vel in aliorum poetarum comoediis ident ossicium praestitisset. Xam iii eum versatum in Oe negotio artisque peritissimum fuisse ex cliori verbis actio colligimus etiamne poeta praeterea suerit - id quod alii Munt, alii negant , ex hoc quidem loco cognosci non potest. Deinde calumniis A agitatum ni agistrum queruntur Acharnenses ab inimici Senatum popul unique Atheniensium ab eo irris uni esse simulantibus, et propterea Venium Sui X cuSandi petere dicunt. Quam quidem excusationem ita proserunt, ut etiam ad poetam sabulae pertineat. Iam vero quum totum hunc locum ad Babylonios Spectare, quam anno ante Acharnenses ediderat, inter Onanes conStet Simul et DC patet, eodem usum esse Aristophanem et in Babyloniis et in Acharnensibus docendis chori magistro. Et quoniam Argumentum

Acharnensium per Callistratum eam doctam Sse Comoediani θStatur, nulla in prosecto vide cauSsam, cur de hac re dubitemus. Fuit ergo et in Babyloniorum et in Acharnensium commissione Callistratus chori magister. Ut vero prima in parabasis partem sine ulla dubitatione ad Callistratum reserendam esse censitimus, ita exirenios Hii versus ad eundem pertinere obstinate negamus. Adhortatur enim chorus Spectatores, ne a poetae amicitia deficiant semper eum in comoediis quod aequum justumque sit de sensurum et tibi alitii qua in communem Omnium salutem et reipublicae dignitatena PS Pecturum SSe, ne Iue unquam Cleonis minis perterritum virtutis et probitatis caussam prodituruin Haec inepta sunt, si de chori magi Stro, aptissime dicta, Si de poeta cogites. Namque poeta ipse ut ita dicat edictum perpetuum publice proponit, ad cujus nori iam arten Suam se exerciturum pSSe promittit prudentissimum Sane inventum, praesertim si ab hoc tempore ipse fabula docere constituerat. uod Confestini unum verum esse etiani dubitanti apparebit, ubi alias in quibus virtuteni uani et erga rempublicam merita praedicat veluti qui tum et ubium, imprimis autem Vesparuin et Pacis parabases comparaveris. Non enim, quomodo Surus, Sed quomodo Sus Sit ingenii viribus, ubique profitetur; non promissa facit, sed ingenuam quandam confidentiani prae solari meritae gloriae Conscientia partani. Accedit quod in Acbarnensibus non solum, quam rationem in omnibus sabulis postea docendi Se diuturiis sit, a cuiate exponit, sed etiam quo consilio Conioediam proximo anno edendam coni postierit, aperte indicat . 30l, ubi equitum in gratiam Cleoni ortu in Ortiter Se Concisurum esse chorus

pollicetur. Itaque quum in eadem parabas modo de chori magistro ita loquat tir, ut ea quae dicit ad poetani res rri nullo illo do posSint iii ado ii id poeta per totam vitam tu arte exercenda ibi propositerit, nulla iam magistri habita ratione pronuntiet: veri simillimum pro laeto videtur utriusque in acharnensium Tabula ili eratia

30쪽

satis notam fuisse spectatori biis, et iociam quidem esse eam comoediam a Callistrato, inscriptam vero prodii Ss ipsiu Aristoplianis nomine.

Multo difficilius est dicere, quae fuerit ratio Babyloniorum. angit hanc 1abulam poeta etiam alio Acharnen Sium versu 377), ubi qui Dicae opuli dis personam

sustinet se Ipse inquit ,probe Cio, tinnia Cleoni injuria propter comoediam superiore anni editam perpeSSU Sim. Bm in curiam obtorto collo abreptum omne genus calumniis et salsi criminibu innocentem circum enire studebat et mondacio rum inpudentissinio runt lumine ita quaSi perfundebat, ut in lutulento conviciorum coeno paene perierim. Dubitant, haec ad Calli Stratum an ad poetam sint referenda. Εσo vero primarum uctorem, quem in AcharnenSibu Λristophanem non uisse con stat, de poeta BDquam de Se prina persona quam dicunt usum loqui potuisse tamdiu negabo, donec aliqui lucum Protulerit, qui mani Sto nae erroris convincat. Ubicunque enim de Se poeta habet quod Spectatore Scire velit, choro internuntio et interprete utiturδ'); nunquam quod uiam ProtagoniSta. Neque hoc, Si quid video, ullo nodo fieri potuit. Coactus enim esset histrio personam ut ita dicam detrahere

et aliam Orani spectatoribus induere. I alem ero in Summa artis comicae libertate licentia in utiqua in Athenienses, mihi crede, tulissent. Contra optini verba illa ad ipsum primarum partium actorem reserentur. IS enim utim cum ea iram gerebat persona in unum quasi corpus Coalui SSe videretur, facillime narrare poterat quae non ad eum tuus perSonam Sustinebat, Sed ad Se ipsu in pertinerent. Sic etiam Callistratus, quem in Babyl0niis priina egisse supra demonstravimus, in Acharnensibus sua fata sua pericula Spectatoribu narrabat. Is igitur a Cleone correptus et in citria apud quingentorum Senatum, cujus arbitrio poetae scenici Subjecti erant, acerritiae accusntus est, quod coram Sociis nam Babylonii Dionysiis acta erat populum Atheniensium et magistratu gravissimis conviciis lacessivisset. 0ua in re Callistrati auSSam cum poetae fortuna copulatam quodammodo suisSe jam Supra demonStravimus: nam charnensium senes eodem modo in parabaSi Aristophanem atque chori magistrum conii inimicorii incalumnias defendunt. Neque enim Callistratus tanti criti linis invidiam soliis patienter laturus fuisse, ne tu poeta tonestatem et animi magnitudinem, qua semper excelluit, adeo omnem Xuere Potuisse videtur, ut micu in pro Se cum potentissimo adversario conflicta litem Sol uin tanto periculo objiiceret. Duamquam igitur Cleon illum qui sabulam docuerat unu in accusavisse, poetae initio pepercisse videtiir tamen postea liuius in ea re curia Callistrati fortuna consociata est et conjuncti l onis injurias experti sunt. Itaque jam tumori Stopliane quoque Simultatem, eamque acerbissimam cum Cleone gerebat, ut in Acharnensibus cliorus io multo aeriorem

impetum illi sustinendum ore aptissime ni inari posset '). Illud vero in 'diibi relinquere uestimoniorum penuria togimur. Babylonii

praes. q. p. 22.