장음표시 사용
21쪽
ORΑΥI INAUGURALIS. 3Romano, O solam tamen, qua fulget, equitatem ac justitiam apud potiores Christiani orbis populos, ali bi quidem in pluribus, alibi in paucioribus partibus , ita tamen laudatur, colitur, frequentatur, ac si non unius populi usibus destinatum Verum dictante ipsa natura introductum, Communi multarum gentium utilitati esset aCcommodatum: quod scriptam rationem appellare non dubitarunt Viri eruditione, sapientia , dignitates, gravitate CXcellentissimi cujus praestantiam, CXactitudinem, necessitatem tot jam doctissimi homines ita diserte, ita ornate, ita copiose ac luculenter celebrarUnt, ut, si quis exquistisiuinis, quibus illi id ipsum condecorarunt, elogiiDac praeconiis aliquid vellet superaddere, post Roscios comoediam agere, post Homeros Iliada scribere velle posset videri , idque in hac nostra praesertim Fris
22쪽
Frisia, quae, si ulla uspiam Europaea
natio, maxima sane etiam diligentia, litidio, reverentia Jus Quiritium amplectitur , retinet, ObserVat, en
Ea tamen rerum humanarum est, tio, ut nihil tam praeclarum, nihil tam exactum, nihil tam omnibus numeris absolutum reperiatur, quin naevis suis deformetur ac maculis atque adeo etiam in pulcerrimo hoc Juris Compore attente Waccurato singula rimanti nonnulla sese offerunt, Virisiaque maximis animadversa sunt, quo-rtum nomine Justinianus ejusque in ciniCili hoc maximique momentin gotio administri , Tribonianus cum collegis, reprehendantur.&, tamquam parum attente, scitanter nec satis
bona de versati in re longe gravissima quam maxime seria, in ex-Lexpendis, nempe, colligendis, inque decorum ordinem redigendis,
23쪽
ORΑΥI INAUGURALIS. Isterum Jurisconsultorum responsis Imperatorum Constitutionibus, traducantur. Qua in parte optandum esset quidem, ne Victas unquam manUSJU-stiniani ac Triboniani insectatoribus dare cogeremur ; at ita sese res habet, ut, nisi evidentissimae, ipsa meridiana luce clariori veritati bellum facere,
ac vim inferre velimus, nonnumquam vel invitissimi aurem iis praebere neceste habeamus. Verum etiam e diverso observare licet, acre non .
nullos infestosque Triboniani reprehensores, dum vel Juris Romani auctoritati nimium Sc ultra quam fas est derogatum cupiunt , causisque huic semel, sive recte, sive perperam cinprudenter, susceptae plus aequo inserviunt , vel immoderatiori carpendi feruntur impetu, ipsique sibi nimis Placent in culpando opere , quod omnes fere hactenus, tamquam am cyle aliquod atque Palladium e coelo di de
24쪽
billime objiceres, quae, si justa X-
pendantur trutina , Vel Xigua aut plane nulla, Vel non hominum tantopere, quam quidem infelicium illorum, quibus nati erant, S ad bai bariem inclinantium temporum vitia esse apparebiant. Immo inter maculas dehonestamenta Corporis uris universi saltemiandectarum, nonnulla enumerari conspiCimus, in quibus adeo nulla plane comparet culpa, ut contra, si illud ipsum effectum dedisset Tribonianus, quod isti maximo iniquissimoque clamore ac con-Vici exigunt, meritissimo jure apud omnes,' sui S sequentium aevorum homines, non sapientCStantUm,
sed sol communi sensu praeditos risum, ludibrium debuisset. u. in numero dubitavi saepius, num illud recensendum veniat, quod Jurisconsultorum, qui stante libera Re
25쪽
ORATI INAUGURALIS. 7 publica Romana claruerunt, libros suppressisse, horumque priscorum loco , recentiorum , qui sub Caesa ribus, seculo praecipue a nato genC-ris humani Servatore secundovi tertio floruere, responsa in andectis nobis exhibuisse insimuletur. Est sane a hujus quaestionis Vis, ut longe plus, ac ulla fere alia ad augendum vel elevandum uris Roma ni pretium pertineat , quippe qua de ipsis, unde id haustum est, fontibus, controversa moveatur .adeoq; 'evisa mihi est non indigna, quam in ipsis professionis meae helesloCi auspicandae exordiis in splendidissima
hac panegyri acCuratius eXCUtCrom. Quod ut feliciter atque ex voto mihi Procedat, VOS, Omnium ordiniam, natalium , dignitatum , Auditores id quod Vestra etiam , ultro mihi pollicetur comitas atque humanitas, enixe rogatos cupio, ut me, cui nΟ- va
26쪽
18 ANTONII SCHULTINGI Iva haec Sinsueta auditorii facies, fulgor ac frequentia tot summorum&Primariorum , cum inis Republica, tum in omni doctrinae genere virorum praesentia non mediocriter oculos animumque praestringunt, placide , benevole attenteque dicentem audiatis atque ita causa hinc inde accurate cognita . quasi data Vobis condemnatoria atque absolutoria i bella, prout rationum' argumentorum momenta exigere videbuntur,
sententiam vel contra Tribonianum, vel pro eodem proferatis. Nemo reperitur hodie, qui vera humanitatis studia aliqua veneratione prosequatur, quin toto animo doleat irreparabilem, fatalem ac nunquam si
iis deplorabilem illam acturam, qua
Romanorum veterum praestantissima&divina in omni arte ac scientia monumenta, paucissimis tantum, veluti
raptis ex naufragio tabulis, supersti-
27쪽
ORATI INAUGURALIS. 9tibus, penitus interiere morunt nam que omnes, restante id luculentissime arguunt reliquiae, quantum in illis omnigenae eruditionis, sapientiar, facundiae, elegantiae lumen emicuerit. Quin nec milhi mens adeo laeva, pectusve adeo obtusum, ut ulla ab his ratione , dissentiam imo, si quisquam alius, ego etiam nihil temere tam reliquis antiqui , quam praecipue illis, qui stante Republica Romana floruerunt, scriptoribus, ac inter eos Jurisconsultis , detractum cupio Scio, verissime a M. Tullio, tamquam Delphis, pronuntiatum esse, Romanorum illius temporis ingenia aliarum gentium ingeniis multis paristibus antecelluisse icio, plurimosi ter eosdem Iurisperitos viros fuisse eximios sapientissimos, gravissimos ad propaganda publica commoda natos, summarum etiam dignitatum luce On.
spicuos. Tales fuisse comperi Porcios
28쪽
lium , Brutum, Servium Sulpicium, A. Cascellium innumerosque alios , a quibus nihil, nisi aequissimum, ingeniosissimum, politissimum, consummatissimum denique proficisci potuisse, jure quis existimare posse videatur. Qua ratione etiam culpae rte aliquantulum commiserit Tribonianus, quod non nisi ex uno alterove
priscorum illorum Jurisprudentium,
illaque paucissima, in andectas fragmenta retulerit. An tamen, missis recentioribtis, apiniano, Cerbidio Scaevola, Africano Juliano, Ulpiano Paulo, omponio G o, Modestino ex antiquis illis opus sibi demandatum concinnare debuerit, ea
vero longe diversa est quaestio de qua quid statuendum Veniat, cuivis facillime liquere poterit, si modo Imperatoris ustiniani, cum in reliquo Juris Corpore, tum specialiter
29쪽
do scopum, atque adeo, quid Tri boniano ipsiusque adjutoribus faciendum incubuerit, quaenamque ipsis hunc in finem concessa fuerit potestas nec non, quo loco Vetustorum illorumJuris auctorum responsa, ea ipsa non tantum tempestate, sed&praecedentibus seculis habita fuerint, dili
Caesar igitur Justinianus , anno sexti a partu virginis seculi septimo ac vicesimo Imperii admotu gubernaculis, cum nimia sua mole Juris- prudentiam laborare, miserandamque ac foedam plane in forisin tribunalibus animadvertereta confusionem; plurima illic in manu sane esse judi-
Cantium, Omnia denique Vaga, incerta atque ambigua sursum ac deorsum volvi, prae legum, SenatuS- consultorum, edictorum, nec non
elaboratorum a Jurisconsultis libros rum
30쪽
2 ANTONII SCHULTINGI Irum infinita multitudine, arietate, inconstantia, de quibus jam dudum prudentissimorum hominum gravissimae justissimaeque personabant v reta, serio de medicina huic tanto,
tam inveterato, tam rebus humanis exitioso malo adhibenda cogitandum esse existimavit; atque ita impetum rei, qua Uti ad Umbilicum perducta nihil praeclarius, nini imperatore dignius, nihil ad
consequendam Dominis immortalitatem magiSComparatum, ita nec quid
quam ea rite perficienda dissicilius, magis arduum Spene desperatum re periri poterat quamque adeo, licet multi rincipes jam dudum omnino necessariam judicassent, inventus tamen inter illos erat ferme nemo, qui manum eidem admovere sustinuisset. Initium vero redigendi ad Certum modum certumque ordinem Iuris Romani fecit Imperator a Caesarum