De sacr. Rom. imperii septemuiratu commentarius a. Christophoro Gewoldo I.V.D

101쪽

LXV.

νε DE sa est.. ROMIn xxitctoratilium, quae Henrico priori possessori omni iuro postulante abiudicauimus, & te istis gratiis ae iuribus sublimamus ob tua fidelia seruitia,iustitia exigente, de

voce & instigatione Principum regni nostri. GuNTHER Vs in L urino hu quoque a tipulatur. ad Proceres electio pertinet, in qua Praecipuam vocem praesul de iure vetusto Moguntinus habet: pastori prima recentis Agrippina tuo conceditur unctio Regis: Imperi j nitidam summo sacrare coronam Pontifici ius est, cte. Nee ab hae siententia abit Poeta idem, quando de Coronesione

Imposuit eapiti gestamina regia saero Arnoldus,quo tunc pastore Colonia diues Gaudebat quippe hune veteris sibi iuris honois

Vendieat ille loeus tuae siera sede loeatus Conscendit solium veterum Fridericus auorum. 'uod antem ius veliusta vetustum intestigat, alibi innuit: Ordine res agitur: Reges Alemannia nobis - Urbibus Italicis leges & iura daturos Mittere rite solet: postquam de partibus illis Carolus.& Magni regnum surrexit Othonis, Ausoniaq; frui Reges caepere corona Teutonici, &c. Si hoe ius vetustum fuit Vsius Triderisiprimi auo; qus igitur ratione steti nonnulli ad tempora Friderisi II. aliqui a no-uiora saecula Electorum institutionem, se ius eligendi Rom. E

gem reuocauit

uod Fupra ex Rad leo astatum fuit, non tam de ipso Tria deraco I. quam de omnιbus Imperj principibus accipiendum

102쪽

es: qui nimirum istam Imperatoris centestas iovem vflanimi assensu comprobantes adflummum Pontifcem perscripserunt. Exstat quo Isaepe commemorati hactemu IN. FR t Dκ- LXVILI CI I. diploma, Episcopo Bambergen. ΕΗER HARPO rencessum, in quo Regmaldum coloniens Episeopum expresie 'l-ς Electorem nominat: quem σ titulo iso usu u .se, ex mon

mentis liquet.

OTTO FRIs INGEMs I s Episeopin:Igitur Albertus, LXVIII. nam id iuris dum regnum vacat, Moguntini Archiepi scopi ab antiquioribus esse traditur, Prinei pes regni 'r' ε' in ipsa civitate Moguntino tempore autumnali couum Cat, malorumq; a Duce Frideri eo sibi illatorum haud immemor,cum predictus Dux ad regnum a multis exposceretur, ipse Lotharium ducem Saxonum, virumtamen ex probitatis industria omni honore dignum, plus familiari rei quantum in ipso erat, quam communi commodo consulens, in regem a cunctis qui adς - ,.. rant Principibus eligi persuasit. Idem author alibi: Anno ab urbe condita M. D CCC. ab incarnatione vero Domini M. C. LII. decedente ab hac luce vernali te pore sexta feria proxima, ut dictum est, post caput te . iunij,in ciuitate Baben bergensi, piissimo Rege Conrado III. Nonas Marti j tertia seria post oculi mei, in oppido Francone fur de tam immensa transsalpinir gni latitudine uniuersum, mirum dictu, Principum robur, non sine quibusdam ex Italia baronibus, tanquam in unum corpus coadunari potuit. Vbi cum de

eligendo Principe primates consultarent, nam id iu- PIX. Iris Romani Imper ij apex, videlicet non per sanguinisi propaginem descendere, sed per Principum nem reges creare sibi tanquam ex singulari vendicata re .ci, praerogatiua a tandem ab omnibus Fridericus Sueuo-

103쪽

fauore in regem sublimatur. Haud alienu apraesenti in tuto videtur,eumprami s co iungere ea quae in Episcopus Frisingensis de electione Conrari

regis comemorat:ex quιbus nonassi elicere conantur electιone

Regis Romani istas temporibus non adsepte duntaxat ossiciales Imperi edad omnes'incipespertinuisse;quodolpum esse,auctores hynchroni mox commoranssi, testes oeulati demostrant. Sedaudiatur ipse Fri gesis Othar Anno inquit illa, ab incaris natione domini M. C. XX X VIII. defuncto in auis tum no sine filiis Imperatore Lothario, conuentus ginneralis Principum Moguntiae in proximo Pentecos indicitur. Quidam autem ex Principibus timentes ne forte in generali Curia Henricus dux, qui tunc prae et pui & nominis & dignitatis in regno fuit, per potentiam praeualeret, circa mediam quadragesimam contatio habito, in oppido Galliae Confluentia conuentum celebrant: ibique Conradum Henrici Imperatoris sio Torium, de quo supra diximus, praesente Theodevvino Episcopo Cardinali, ae sanctae Romanae Ecclesiae legato summi Pontificis ac totius Romani populi urbia umq; Italiae assensum promittente, XCIIII. ab Auginsto regem creant. Qui mox ad palatium Aquis venienseti praedicto Cardinale, nam Coloniensis qui id facere iure debuerat,nouiter introni satus pallio carebar, CD perantibus Coloniensi & Treuirensi Archiepiscopis, cum eaeteris episcopis in regem Vngitur,&c. AMAMDvs FRIDERICII. Imperatoris errear se refert. Anno M. C. LIL multi Illustres heroes ex Lombardia, Tuscia, Ianuens & aliis Italiae dominiis ac maior & potior pars Principum in Transalpino regno conuenerunt in V die Francosuriensi,plurimo nu .

104쪽

ternuncios ad sex aut Octo Principes ossiciatos regni. residentes in arcano loco curiae regalis. Nos &tota pa tria testatur nullum aptiorem esse regno regendo qua Frideri eum de Naibi ingen & Staussa, natum ex gene rosa prosapia, meritis& virtutibus decoratum, ac Illustrer . Quem per vos Deus in regnum sublimaradi gnetur, cui parata erunt nostra obsequia usq; ad moriarem. In hunc si vestris vocibus o ossietati consentitis, firmum robur habebit sui Imperi j. Cum ex secreto cooelaui prodirent ossiciati, indicantes ipsos unanimiten Frideri cum in Regem seruatis de iure seruandis elegis se, cunctus omnium ordinum applausus est coniseu tutidicentes, haec electio tuta ae firma consistet: nam omnium nostrum munietur praesidiis. Vivae iustissimus Caesar&insignis bellator, qui nos contra omne externos hostes defendet. Et tunc omnes ei iura memtum fecerunt de omnibus Regi exhibendis, quae anti quo more maiorum obligati erant facere Principes.

rius patre natus inclito comite Saxoniae, qui ibi duo habuit fortia castra ac magna dominia, unum in Schleἀpen berg, alterum Aren spem, puerilibus annis exactis

hella sectari coepit sub Henrico Rege, su b quo in Gallia

insigne militem se declarauit, grauiter&magno ausu pugnas pro causia Cetaris, qui c5tra Rege pro uxoris suetrebus propter dominia aliqua pugnauit. Postea eu Rex in Saxonia militessa os circ si duceret, dimulta dominus Rama ae ferro deuastaret,ab eo se segregauitLutherar,us ei multis militibus stipatus generose resistit,prodeἀfensione suae patriae terrae. Mortuo Hςnrico Rege valdὰ

LXX.

105쪽

multi Principes ex toto regno congregati sunt in Mo guntinensi urbe, ubi de electione noui Regis magnus erat tractatus. Initio in magna Curia collecti erant omnes, qui ibi fuerunt seculares ac spirituales Principes quorum plerique nude & simpliciter nominabant quem optabant per alios eligi, & tamen ipsi non eligebant, quia non habebant voces suffragiorum realium. Cum igitur nominauerant Lutherarium dixerunta, huic prompti sumus obedire, si vos eum intronigabitis in regnum vestris annuentibus votis ac beneplacito, nulla discordia erit. Pauci autem Spirituales & temporales primates examinantes perinam Lutheraraj debellicosa ficta de merita erga Christi seruos & uniuersam Ecclesiam. eum votiue elegerunt, cum eum ma

gnopere commendasset Alberxus Episcopus Moguntiae, qui magnates Sueuorum capitali odio persequebatur. Alij Principes, qui nulla dabant suffragia, libea Ier eum amplexati sunt suo fauore, & habuerunt pro Rege. Et cum existimabamus semper futuram concor, Z 1 diam in regno,tamen duo Fue uia rectores, Friderieus& Cunradus, cum exiguis suis complicibus Rςgi penis. paucas sed concordes voces electo, rebellarunt. Habebat Conradus ius bonum, nam prioris Caesaris Henrici fuit Nepos,&omnino putabat regnum ad ipsum spectare, quod voluit arm is inuadere, sed postea praeualute Lutherarius,qui eum undisii fugabat,& expellebat. At prouidentia diuina probo & religio huic regi a Ilus tempus praefixit, quo deberet suscipere Imperium, vefic prius eius labores, afflictiones & curae in fornaco patientiae probarentur.& postea a Deo probatus & patiens inuentus, regni coronam consequi mereretur :Quod factum est poli quam ex his tqrria migrauit Lu-

106쪽

r i AE E P T TM U I R A T v ia 'bomAus Et MusoGembticen. abbas. Henricus Imp.dum LXXI. quicquid liber licere putauit,m gna®ni pene totius in uno C. Inimicitias comparau It. Etenim quia superioribus an μ nis Albertum Cancellarium, & alios quosdam regni Principes insidiose ceperat,&sine audientia&iudicio custodiae manetpauerat, alias similia timentibus suspectuseratia su Gqo liq ima A motio itioioo ora dri Fuit hie Albenus e adesserim L hai in nominu Metum N ι -- tinus Archiepis in XXV. Elector IX. euιus persuasione Lο- 2. . I p. rharius elecIus,vι siupra dictum, ct mox iterum Hretur. Idem Anselmus de elemone Lothari': Mense/Augusto in festo N M C. Bartholomaei Apostoli excellentior dignitas optima tum Imperij, siue eminentior gloria, Eurardus& Romanus legati Apostolicae Sedis, & Archiepiscopi cum Episcopis ex condicto conuenientcs Aloguntiae Conia 1ultant sibi & toti Romano Imperio de substititendo Rege. Lotharius Dux Saxonum vir sapiens & industrim,&Ecclesiastico iuri deuotus, praepotens diuitiis Sevictoriis,omnium assensu eligitur. Hic mense Septem-hri cum eisdem legatis,& ducibus Archiepiscopis, octo Episcopis,& multis Abbatibus &eminentioribus aulae regalis primatibus, Aquasgrani veniens dominica die Id. Septembris a Frederi coArchipraesule Coloniensi in regem betaedicitur & vngi tur, mni claro& populo se .stiuum epinieton aeclamantibus. 'O' Cc ac Sra EnER Tva Gembucis. Otto Imperator, inquit, Lx XII degens Romae,dum cum Romanis se remissus agit, tra. ---ἔActans qualiter iura regni & Ecclesiae ad antiquum statum reformaret: Romani per hoc ad contemtum adducti,subito contra euis conspirant, & aliquot militu lIT 'eius peremtis,eum in palatio obsident. Unde perinduis

striam Henrici Ducia Bauariae di Hugonis Marchionis L Ita.

107쪽

so DE SEOR. ROM. IMPERII Italiae simulato pacto vix extractus,Roma decedit eum

Sylvestro Papa,O. st paulo ps: Milites transalpini corpus Imp. detuncti cum insignibus Imperi j ad Galliam

Germaniam) referentes,crebris Italorum incursibus la cessiti armis sibi viam parant. Sed cum iam res in tuto esse putaretur: Dux Boioariae Henricus iniuriato He liberto Coloniensium Archiepiscopo a cuius oro omnes pendebant, insignia regni ab eo violenter extorsit,quasi iure hqreditario sibi competetia, eras quippe filius Henrici Ducis,qui fuit genitus de Henrico fratre primi Otthonis Imperatoris. Henricus ergo Dux consiliatis sibi animis quorundam principum regui, ungitur in regem a Nilligi Moguntino Archiepisco-PO,&imperauit annis XXII. MARIANVs Scotus: Romanorum X CII. Henricus Dux Batoariae Babembergen . Rex effectus, apud. MOguntiam consecratur a Willigilo Archiepiscopo. LXXIV. ANNALEs Metropolitanarum Ecclesiarum primi, equi constat,quos qualibet Ecelestastica metropolis,aut nobilis μω Principum familia in suis annalibus vel stemmatibus δε- notatos habeat Electores. MON V MENTIs A Qv I LEGI ENII s Ecelsa tradi tum inuenitur,sanctionem de Imperatore a Germanis deligendo, Siluestri temporibus faciam esse. quod cum assertioni priori contradicere videatur,quae instituti /' 'l' nem hane Gregorio V. asseribit; tali interpretasion saluatur: et si Gregorius sanctionem instituerit, ille tamen Siluester electionem primam iuxta sanctionem. factam approbauerit.' i LXXVI. ANNALI avs MEDIOLANENSI Bus mdstur. S. - . ε Gregorium Papam concessisse Mediolanensibus vide-

, .: ficientibus regibus Longobardorum,eius ciuitatis A ntistes

LXXIII.

LXXV.

108쪽

a SE v T TM η - AMY.i Ghilles quisquis esset coacto Concilio Episcoporum ., -- . Sis meligeret Regem quem vellet. Cuius coneessionis vigore,cum Othonis III. morte comperta, pristinus repen- ιMi. te de recuperando regno in Lombardia tumultus, ac vetus seditio renouaretur,& Ardoinus. Dodonis filius, Eporaediensis marchio, sua procuratione principum

suffragiis lectus esset: Arnulsus Archiepiscopus, cum Idignitatis, tum animi altitudine contra nixus, Episcoporum, Abbatumq; consilium Laude conuocauit, atq; frequenti contione, antiquum illud Decretum Diui -li Gregorij Pontificis recitauit. Inde in Ardoinum coria uersius, neq; recte neq; ordine fecisse illum ostendit, qui se inscio conuentu Principum aduocarit, ad eosq; de rege creando retulerit, ac Iectus deniq, contra Omnia vetustatis exempla ab alio, quam 1 ipso, regium I Idiadema susceperit. Itaq; videndum sibi esse, ut ius suisum retineat. proinde si eis videatur Ardoinum regem vitio factum pronunciare atq; Henricum BauartaeD MCem,a Germanis proceribus regem Germaniae subrogatum, more instituto regem Italiae destinare et qua senatentia approbata conuentus dimisius fuit. , ii Σ' Probe Uuae conueniunt eum hu qua a Dismaro a s r dita adposteritatemfuerunt de electione Henrici I I. e Sanin i qua de re insta plura dicenda erunt. . . . Veni sprater hactenuae commemorata omnia sacri Rom. LXXVII p. premuiratum abso recentisinsecuti morbo,ct nonsori N. iam primaeua originis. a restituit, verum etiam contra opinan. tiam errorem grauiter elidit Henrici sancti,primi nimirum ι. r.M.s 'per Electores designati Caesaru ordinatios qua Ecclesie suae Babembergensi ipsos seculares Principes' Electores constituit ossiciales ac laudatarioc: qui rursum alios

viros nobiles in locum suum substituerunta, id quod L a pluri-

109쪽

ILIII.

a DE' SACRA,R M. IMPR II .. . . plurimorumetantiquorum diplomatam monumenta fisanaazαηίANIE EsTAM-Eleciorum antiquitate reddant, Oen nem Issorum temporabm Henries II. I menitant, Erapismata Regum En Imperatorum. I amau enim retro actis tempori ου elusimpia Regales ae Caesareas Merin subserib Esolerent aula Canoectarς vise Archuape eandrum, quos p . arbit ios o Caesares Reges, Ufι muneri praesciebantia ramem institutu tandem Septemviris, ct sanctione de Elgendo RomRege in elemonem 1cι sancri recepti, deindeps per alia quot secula obseruatum it, ut vel si Electaresstu: stetales Ecclesiasturis Mogantisin nimarum, euerresis,cto me si Archiepiscop. sta vice ac nomine eorundem, aula Caesar a Cancestarinei cemodι titeras, Diplomata, ac Primisgia Caesa res Regias subsecraberent: Ae Moguntinus quidem tmquam Germania aus Cancessarius, aut nomine reδω Notarius, vel Cancestarim aut mereancestarius aula,si Imperatar vel Rex in Germaniat Nesiuia res: Treuerens ceu Gaskae Archicanem

lariussi in Gasita: coloniens ItaliaArchirancestarius si in It ba constituto per id tempus Caesare, diplomata Utiusmodi ct barera Regales emanerent. Stane quis putet ab A. rarione is ex. emplis haec duMorbationes subiungo ι o prima quidem moditae te Nil la Ego Ludebertus Archica pellanus recognoui & suta scripsi. Datum anno incarnationis Domini, D C C. LX I X. A ctum Maguntie in Penicoste, in Dei nomine feliciter. Amen.

110쪽

tion Em. Actum Normatiae feliciter, Amen Ioaria uda

In Francia, atque trigesimo primo in Italia. Actum Α-quragraui in Palatur. in nomine Domini felicite Arnon. E AD a domos citam metu de cui -t Guntherius Diaconus ad vicem Ercet baldi reco

gnovi. Data V L Idus D emb. Anno Christo promtio Im peri j nostri XII. Regni vero furianeia X L l V .at X X X U II. in Italia Indictione U.l fictum Aqui Ggrani palatioRegio in Dei nomine felIciteri Amen. Durandus Diaconus ad vieem Fridagisi recogno uti Anno Christo propitio X U. Impeiij Domini Hlutio uici serenissimi Imperatoris & Hlotharii VI. Actum Aquis Palatio regio. maiama eqmI innihilq 6 diu Actum Regauesburchi Anno CHRIs To propitio D C C C. X XIX. annotaue. ll. Ulla eo tuc Olm mmdco

uit. Dat. Kalend. Ianuar. Anno Christo propitio In

per ij Domini Ludovici piis imi Augusti II. Indictione octaua. Actum Aquas raui palatio Regio in De omine feliciter. A na em l . . iuoaduzaa ui Oa