De sacr. Rom. imperii septemuiratu commentarius a. Christophoro Gewoldo I.V.D

71쪽

4ε DE SAest. Ro M. :IM EMIconsensu, cum Reuerendo Domino Petro Mogunt no Archiepiscopo,'usque in diem sequentem duximus continuandum, quam continuationem dictis:Archiepiscopo Coloniensi & Rudolpho Comiti Palatin

ac aliis quorum interesse poterat, nos Treuirensis A chiepiscopus antedictus per nostros Nuncios speciales ad id deputatos insinuauimus, notificauimus. & ad emisi notitiam deduximus ipsos citando vice & nomine omnium nostrorum ibidem praesentium, ut prefata die continuata in dicto loco ad eligendum conuenirent, qua die continuata, ipsis Archiepiscopo Coloni. ensi & Comite Palatino ac aliis quorum interesse poterat , si e vocatis 3c sum cienter exspectatis, quod non venerunt, nec pro se miserunt, nec vices suas alicui seu aliquibus commiserunt in electionis negotio meminrato, audita Mista sancti Spiritus, nos Archiepi pus Treuirensante dictus ipse die continuationis, que fuit vicesima mensis Octobris predicta, hora debita&c sueta procedere cupientes, in scriptis.Monitum legi iamus,, protestationem quandam vice nostra ac omnlium ibidem presentium ius in ipsa electione Regis

manorum illa vise habentium, Monendo omnes Infames, excommunicatos, sus msos, ac interdictos, neci

non quoscunq; alios si qui forent Drsitan inter eos, qui

de iure vel de consuetudine interesse in ipsius electioianis negocio non deberent, quod a tractati b. electionis celebrande futuri Regis Romanorum &ab eadem electione recederent, i psos Coelectores nostros, nos & alios quorum interesset eligere permittentes, protestaniado quod non esset nostra & Coelectorum nostrorum intentio tales admittere, tanquam ius in ipsa electio uo habentes,aut procedere,vel eligere cum eisdem. imo

72쪽

ii a s h PTEM VI TV. 47 voluimus & intentionis nome fuit, quod voces talium

si qui reperirentur postmodum interfuisse, nulli prestarent sustragium, nec afferrent alicui nocumentum, S prorsus pro non receptis siue pro non habitis haberentur, quam protestationem nos omnes supradicti una cum Reuerendo Patre Domino P. Monguntinenc Archiepis. Coelectores tunc praesentes,rata & grata hahentes consensimus in eandem, & de mu post tractatus prςhabitos,co sideratis sollicite& dilige ter circ ustantiis pluribus& statu personaru diuersarum per quas seu perquam regno Vacanti & Im perio posset utilius provide ri, in Illustrem virum Ludovicum Comitem Palati num Reni, Ducem Bauarie, virum utiq; Catholicum orto doxe fidei feruidum Lelatorem, Ecclesie sancte Dei & ministrorum eiusdem ac pacis sancte ab ineun- e etate sua ,experientia que est rerum magistra effficax attestante, deuotum & humilem amatorem, strenuinum in armis, in iudicio iustum, in consiliis prouidum, in uniuersa morum honestate pre clarum, benignum, affabilem& mansuetum, de alto & generoso sanguine

diuorum Regum & Principum procreatum,ac in cunis

ctis agibilibus pro regimine Reipublice quam pluri-

mum circumspectum, nostrum intuitum diuina disponente clementia conuertentes, Nos Walduinus:

Treuirensis Archiepiscopus pro nobis & nomine no stro . prefatus vero dominus Petrus Archiepiscopus Aloguntinus pro se & nomine suo, Nos vero Ioannes Boemi e& Polonie Rex, Woldamarus Marchio Bran-denhurgens & Iohannes Dux Saxonie predicti, quili-het nostrum pro se& nomine suo votis nostris per venerab. Patrem D n. Mogunt. Archiepiscopum ante diis ctum vice sua&nostra,&speciali mandato suo&no

73쪽

43 DE, SACR. ROM. IMPERII stro dilIgenter inquisitis,nos Electores predicti in Ioeo

predicto presentes iusto tale ea vice in electione habetes dicti Regis, consensimus concorditer in eundem Dominum Ludovicum, &ipsum nominauimus qui- Iibet nostrum pro se nullo penitus discrepante in Romanorum Regem eligendum, in Imperatorem postis modum promouendum,&in aduocatum Sacrosancta Romane ac uniuersalis Ecclesie, viduarumque& Orphanorum defensorem. Quibus sic peractis Venera-hilis Pater Dominus Mogunt. Archiepiscopus de man dato speciali & voluntate Coelectorum nostrorum,aia suo&nostrorum vice & nomine eundem Ludovicum Com. Palat. Reni. Ducem Bauari , elegit solem ubter in hunc modum. Ia nomine Domini Amenta. Cum vacante Romano regno, seu Romano Imperio per mortem se Iicis recordationis Serenissima Domini HENRI-C I quondam Romanorum Imperatoris, vocatis qui fueranteuocandi,& qui in electione Regis Romanoria. ius habere dinoscuntur, ac presentibus dicta die ad eligendum omnibus,qui voluerunt,potuerunt ac debue runt com mode interesse, placuerat omnibus & singu-

Iis presentibus ad electionem procedere futuri Regis inquisitis votis omnium & singulorum ius in electione ipsius Regis habentium & presentium, omnes & singulos Electores predictos appareat ex premissis dire xisse concorditer vota sua in illustrem Ludovicum Comitem Palatinum Reni Ducem Bauarie, in eum con sentiendo, & ipsum nominando in Romanorum Rogem eligendum, per cuius quidem Ludovici predicti experte strenuitatis merita,fidei puritatem &constan tiam speratur Sacrosancta Romana ac uniueis lis E c clesia

74쪽

SE P TE M v I it A T v. 49eIesa potenter & utiliter posse defensari,ae in spiritu ais libus& temporalibus votiva suscipere incrementa ,&etiam respublica provide dirigi,& pariter superno sibi suffragante auxilio gubernari. Ego Petrus Mogunti Archiepisto pus antedictus vice nostra&COelectorum nostrorum, predictorum ius in ipsa electione habentium,ex potestate mihi per eos tradita specialiter & concessa, eundem Ludovvicum inuocata Spiritus sancti gratia in Romanorum Regem eligo, in Imperatorem futurum promouendum. Electione autem huiusmodi celebrata, eam nos omnes de singuli Electores prediacti presentes approbauimus,&Ie Deum Laudamus M A alta voce fecimus decantari, Zc dictum nostrum Electum qui presens extitit, de electioni de se facie, diuine nolens resistere voluntati interpellatus cum instantia a nobis reuerenter consensit.)Et deinde Electionem ipsem clero & populo solempniter fecimus publicari.

Postmodum vero ipsum electum in ciuitatem Franchen uordeci. introducentes in Ecclesiam lancti Baria tholo mei deduximus, de ipsum super altare malus Pr ut moris δc consuetudinis est, adhibitis solempnitati. hus in talibus debitis Ze conietis posuimus, T e Deum Iaudamus denuo decantantes, deinde in Cimiterio dicte Eeclesie Clero & populo ipsum electum presenta- Dimus,&eius electionem solempniter secimus publi- . , cari. Ea propter sanctitati vestre tam humiliter quam A deuote voto unanimi supplicamus, ut ipsium electum nostrum in Regem Romanorum paternis ulnis amis plectantes, munus inunctionis de consecrationis conse

rendo de sacrosanctis manibus vestris, sacri imperii Diadema dignemini loco & tempore impertiri, ut sciant &intelligant uniuersi quod posuerit in lucem gen-G tium

75쪽

so DE SACR. ROM. IMPERII tium vos dominus, & per vestre sanctitatis arbitrium orbi terre post nubilum exoptata serenitas elucescata. Ceterum ut beatitudo Vestra cognoscat euidentius vota nostra omnium presentium in predictis omnibus& singulis concordasse, ac in petitione huiusmodi existere unanimes & concordes,presens Electionis nostre Decretum sanctitati vestre transmittimus cum sigillorrum nostrorum appensione ex certa nostra scientia roboratum, Datum apud Franckenuori, Decimo

lend. Nouembris Anno Domini Millesimo Trecente simo quarto decimo. XXX VIA. CLEMENs V. Pontifex Maximis literis βιὰ ad Du.cem Ruri ham idem resatur, hie insertis. CLEM E 's Episcopus seruus seruorum Dei, dilecto filio nobili viro, Rudolpho Duci Bauarie, salutem & Apostolicam

benedictionem. De acerbe mortis occasu quem pertulit clare memorie Albertus Rex Romanorum, cum auditui nostri apostolatus innotuit, presertim propter casus horribilitatem doluimus,&expertes adhuc esse doloris huiusmodi non valemus. Propterea nobilitatis tue nouit circuspecta prudentia quod Alemante regni prouiso precordialissime nos & Ecclesiam Romanam contingit, & ut de persina utili prouideatur non m dicum dinoscitur expedire. Propter quod profundis meditationibus, assiduisque sollicitudinibus excitamur, &desideramus ab internis cordis nostri: vi talis' ad dicti regni regimen eligatur, qui discretionis prouidentia preditus: consili j maturitate conspicuus: ma

guin imitate sublimisi &precellens virtutibus habea-

xur, quique mentis oculis erectis ad Deum: & in sui processibus previum habens altissimum: erga ipsum de memoratam Eeclesiam splendore sue fidelitatis eluce

76쪽

SE EMVIRAT v.

Illat, & preeelse deuotionis esserbeat puritate, eam qui studeat sicut matrem & dominam filialibus studiis re uereri; & regni Ecclesias memorati Ecclesiasticasque perssinas assectu propitio, eorumque libertates&iura

nedum quod illibata conseruet,verum etiam tanquam Princeps Catholicus fauorabiliter potenti hraehio tueatur; teque virtutis perationes indesinen ter adiciat: ut eiusdem regni ac tuus & aliorum Principum ipsius regni status prospere conseruetur & exaltetur Deo propitio felicibus incrementis:&magnifieis honoribus attollatur: & qui terre sancte tribulationibus& pressuris diuino excitatus spiritu pio affectu com- Patiens, tanquam sortis athleta domini &pogit strenuus crucifixi, ad recuperationem ipsius . auquarria desideria nostra vehementer aspirant, Operam efficacem impendat,& sollicitis & opportunis studiis elabo. get. Ea propter opus est ut tu qui unus de Electoribus eiusdem Regis fore dinosceris,super hoc ingenium acuas mentis eue, animi virtutes exerceas, ut cum exactit

diligentia & cautela prouideas,ae debita consilij maturitate consideres: qualiter id valeat Deo volente ad enfectum debitum peruenire. Quare nobilitatem tuam rogamus, monemus & hortamur attentius, quatenus premissis diligenti meditatione pensatis de huiuscemodi persona attentione sollicita studeas cogitare, &priusquam ad electionem procedatur nobis cogitati nem huiusmodi & deliberationem super hoc omni occasione postposita celeriter iiitimare procures. Noe etiam cogitamus & cogitabimus super hoc meditatione solicita,&intentionis nostre propositum ut per illud cautius existas premunitus,tibi Deo propitio cura

bimus intimare.*bie igitur in premissis te reddas pro-G a uidum

77쪽

si DE SACR. R M.' IMPERII uidum& attentum : se licitum & diligentem exponas, quod tua fructuosa operante virtute nostris in hae parte desideriis satisfiat, & preter retributionis eterno premium tibi exinde prouenturum, nostram & Sed is Apostolice benedictionem & gratiam plenius cons 'quaris. Datum Picta u. X l I I.Kalend. Iuli j, Pontificatus

nostri anno Tertio.

XXXIX. ALBER Tvs I. Aus iactu idem palam prositetur in sit

-- c. ru ad Bonifactum Pont. Anno regni sui V. Nonberga datis: hur. GHow δελ- πσλεοῦ Recognoscens igitur quod Romanum Impertiam e . rem p. um per Sedem Apostolicam de Graecis transsatum est

2 ,ar in persona Magnifici Caroli in Germanos, & quod tu

δωρουν. isteae. eligendi Romanorum Regem, in Imperatorem postis

modum promouendum, certis Principibus Ecclesiast, cis&secularibus est ab eadem sede eoncessum , aqua Reges & Im peratores,q u i fuerunt,& erunt pro tem po re, recipiunt temporalis gladii potestatem ad vindicta . malefactorum, laudem vero bonorum, pia deuotione& sincero corde profiteor, quod Romanorum Reges in Imperatores postmodum promouendi per sedem eandem ad hoc potissime & specialiter assumuntur, Vesnt sanctae Romanae Ecclesiae aduocati, Catholieae fideiae eiusdem Ecclesiae praecipui defensores. X L. Nec minor probanda ansiquitatis Electorum vim habet Ab Anno diploma Caes. R v DoLFII. Regi Bohemia menesao genero M. CCC. suo concessem quodιυ suo loco ad verbum des tum repra

ritur

XLI. MARTI Mus POLONVs. Et licet, inquit, isti tres π 'ς si Ossiones per successionem generis regnauerinti tamenis Mo .s Postea fuit institutum, ut per officiales Imperij Impeia 3 - rator eligeretur, qui sunt septem: videlicet primi tres Cancellari, isti, Moguntinen. Germaniae, Treuiren.

78쪽

A SEPTEM VIR A et v. 2 13 Galliae, Colonie n. Italiae Cancellarius. Marchio Branis

denhurgen . Camerarius est, Palatinus Dapiser, Dux Saxoniae ensem portat, Rex BOhemus pincernam agita aB. AVGusTINUS TRIVMPAVs. Gregorius U. XLIL tempore Othonis Imperatoris,conuocatis&requisitis Principibus Alemaniae, septem Electores instituit, OLficiales ipsius Curi et Imperialis,quatuor Laicos, Ut R gem Bohemiae ; Ducem Saxoniae : COm Item Palati- . . . Mnum: & Marchionem Brandenti urgen . Et tres Clertiacos, Archiepiscopum Maguntinen . Coloniensem &Treuirenses .

M. ALBER Tvs A RGENT I Ns I s, de Electione XLII LRurilsi I. verba faciens, pres nominatsex Electores: er6- tu patenter indicat, auod Burggravius Norimbergensis, cuti nec abs Principes unus exugorum numero non fuerit estitimenim subistit; Burggrauius acceptu titeris de electione Princ pam, erc. Verba Albertisunt hae: Maguntinus feliciter & pro spere pro creatione regis Principes ad oppidu Franck

furi conuocauit,&c. Congregatis autem Principibus

& Electoribus,& inter se de periculo vacationis Imperij,& de perditione iuris Principum qu et rentibus,&de persona eligenda tractantibus, Maguntinus Rudolphi Comitis de Habspurg magnanimitatem ac sapientiam

commendauit: multisque potentibus nominatis, Ma

guntinus afferens sapientiam & strenuitatem diuitiis& potentiae esse praeferendas, pro Rudolpho institio, Coloniensem quoque & Treuerensem ipsum inducens, &C. Post commemoratos Electores seculares Duce nempe Bauaria,Ducem Saxonia,Or Marchionem Brandenburgen.

a septem hisce Electoribus ait, concorditer fuisse electum,

79쪽

14 DE sac R. ROM. IMPERI rAnno Domini M. CC. L XXIII. XII. Octob. Pergisdem de auctori Burggrauius autem,acceptis literis de electione Principum,Basileam ad Rudolphi exercitum

properauit,o c. Cur autem Regis Bahemta inter eateros E-

. t lectores nulti his fuit mentio,eius rei ratia ex insta dicendis constabit. X LIV. ΕLgo TostvM Imperij lite publiea aae Summum ron

is πηε M. G c, timem, qua Roma exstot authenticae.

πων. cis diis. Nos Principes Imperii Vniuersis praesentem pagi-mstarm. , nam inspecturis,omplectens ab olim sibi Romana r Mater Ecclesia quadam quasi germana charitate Getiamaniam, illam eo terreno digni tatis nomine decorauit sil quod est super omne nomen, temporaliter tantum . praesidentium super terram. Plantans in ea Principes tanquam arbores praeelectas, & rigans illas gratia sin gulari, illud eis dedit incrementum mirandae potentiae ut ipsius Ecclesiae authoritate multi; veluti Germenu elelium per ipsorum electionem, illum, qui frena R mani teneret Imperij,germinaret. Hic est illud Lumi- .nare minus in firmamento militantis Ecclesiae r penta Iuminare maius, Christi Vicarium, ill stratum. Hie est qui materialem gladium ad ipsius nutum excutit Mconuertit, ut eius praesidio pastorum Pastoradiutur, oues sibi creditas spirituali gladio protegendo communiat, temporali refraenez,&corrigat ad vindictam . malefactorum,laudem vero credentium & bonorum. Vt igitur omnis materia dissensionis & scandali, seu mtiam rancoris occasio inter ipsam Ecclesiam & Impe. rium auferantur,& ij duo gladi j in domo Domini eon. stituti, debito faedere copulati, scipsos exerceant, in utilem reformationem regiminis uniuersi, & nos in a

80쪽

: S E P T E M v I R. A T. V. 13 pacis, qui tam ΕccIesam quam Imperium confove re tenemur : quicquid per Dominum nostrum R. Dei gratia Romanorum Regem semper Augustum sanctissimo Patri & Domino nostro D. Nicolao Papae III.

eiusque lucces loribus, &ipsi Romana: Ecclesiae recognitum, confirmatum, ratificatum, innovatum, de nouo donatum, declaratum siue concessum, iuratum&actum, seu factum est per priuilegia, Vel quaecunquo alia scripta quorumcunque tenorum super recreabtionibus, ratificationibus, approbationibus, in noua tionibus, confirmationibus, donationibus, Conces

sionibus & factis seu gestis, tam aliorum Imperatorum,& Regum Romanorum praedecessorum Regis elucdem, quam ipsius Regis,&specialitersia perfidelitate, obedientia, honorificentia, & reuerentia per Roma nos imperatores A Reges Romanis Pontificibus & ipsi Ecclesiae impendendis,ac possessionibus, honoribus,&iuribus eiusdem Ecclesiae: Et nominatim super tota ira quae est a Radicolano, usque Ceperanum, Ma Chla Auc nitana, Ducatu Spoletano, I erra Comiti me Mattidis, Ciuitate Rauennae & Emola, Bobio, Cesena, Foropopuli, Fortiuio, Fauentia, Imola, Bononia, Fera a vacraria,Comaclo, Adrianis,atq; Gabello, Arimino, Urbia Vno, Monteferetri, Territorio Balnen. Comitatu Bret- tenorij, Exarcha tu Rauennae, Pentapoli, Mallia trabaria. cum adiacentibus terris,&omnibus aliis adprςdictam Ecclesiam pertinentibus,cum omnibus fimbus, Territoriis, atq; Insulis in terra mariq; ad Prouincias, Ciuita tes,Territoria,&loca praedicta quoquo modo spectam tibus, nec non nuper Ciuitate Romana,& Regno Sic,

Iiae cum omnibus ad ipsam spectantibus tam citra Fa-rum,quam ultra, Corsica quoq; at. Sardinia,& caeteris

- terin