장음표시 사용
311쪽
enim caput nullum peculiarem motum obtinet, quo alterum latus inclinatur, sed colli solius beneficio illius fit particeps, ita dum circumuertitur, adeo proprius illi est hic motus, ut Lipsum nullam uersius humero inclinationem oeperiatur:&ceruix nihil cum eo communicet. Quod quum ita sit, nihil profecto ablurdius existimari, sensibus' magis repugnans Galens opinione potest, ut quae non modo falsa sit, ue rum etiam contra summam opificis nostri artem pro-a pemodum impia Ea igitur potitis spreta, quam bene percepta, suam sententiam ceu aequiuina iudices pronunciantes asserunt, super primam uertebram caput flecti ac reflacti, super secundam conuerti, Min utrunque latus solius colli beneficio moueri. Sed profecto j, qui de motu capitis tam inconsiderate contra Galenum loquuntur &perinde ac de illo aliter atque ipse existimet, sentiant, adeo concitato motu,&perturbato animi impetu in praeceptorem inuehuntur, ut ad ueritate reuocare rationem nequeant,
a nec percipere, quod dum Galenum accusant, omnem culpam in sese transferunt. Neque enim ulla sunt digni uenia, qui tam temere de motu capitis sententiam dicturi statim in primis assumptionibus turpite labuntur . nam pro conccssis sibi dari uolunt, duas primas uertebras caput, dum mouetur inustinere Midos quod aliud,quando motus fit, sustinet,necessario quiescere debere; quorum utrunque est falsum , a Galenimente alienum. Secunda enim ceruicis uertebra caput sustinere non potest,quia non modo ipsia id non tanῖ git,ssed ut sus icor, nec iciatis quidem apex etiam in maxima inclinatione ad ipsum pertingere potest. Q iidautem prohibeat subicctum alteri os simul cum illo M a moueri,
312쪽
moueri, uidere nequeo nam uertebrarum motu S, qui successione quadam obitur, quo ninus hoc fiat, nihil repugnare aperte ostendit. Et praetcrea Galenus non dicit duas prima uertcbras caput in motri sustinere; sed Ona13es tis motus fieri per articulum ad prima&adsiccundam uertebram. cum siccunda enim caput rectos habet notus, horumque dux cs psiuS cum capite articulus, non quia secunda haec uertebra caput tantuna modo sustineat, sed quia eiusdem actio est, non modo sursum illud attollere ac deorsitam deprimere, ue Grum etiam pyreno idis apophysi beneficio, ut id ipsium
annuat atque renuat maxime efficere. Similiter quo
que de primae uertebra motu Galenus sentit neque enim caput sipeream in utrunque latus perinde conuerti asserit, ac si illa prorsus quiesceret, eodemque motu nequaquam ageretur: quia ut ipsi scribit, articulum uotum obliquum capitis prima uertebrae natura commisit, ut eius articuli beneficio, ipsum cum ea ad latera moueretur , obliquusque motus a Xime fieret, per utriusque lateris part c obliquas, tum pri et in spondyli , tum ipsius capitis. Haec sane adeo aperta sunt, ut qui ea non intelligunt , aut non ani maduertunt, soli ignorare mihi uideantur, agere
pati contraria esse longissime a se disiuncti Et quamuis ii nihil aliud responderem, iusta esset haec
pro Galeno excusatio atque defensio, tamen quia negabunt minasse aduersiari in stupradictis locis illum asserere prima uertebras cum ipso capite moueri , sed hoc solum dicere fatebuntur, per diarthi olim utriusque
pondyli caput litas obire motiones; ne existiment me Solicenter admodum eius siententias interpretari, enitar
313쪽
bΗs explicare. quod si, ut spero p stitero, omnibus patebit Galenum nihil perperam de motu capitis tradidisse, me uero neque ab co digitum quidem discedere;
simulque ostendetur illos, quianatomica artis pnvceptorem non modo reprehendunt, sed etiam aperte contemnunt, in maXimo errore uersiari; quia idem ille tametsi ipsius libri anatomici non minus diruti, quam antiqua Vrbis aedificia sint, aut potius mortui perinde atque ipsie iaceant, omnem tamen iniuriam a se propel- Io lens non permittet, ut quisquam eum posthac de motu capitis accusare audeat incipiam autem a primis ac simplicissimis elementis quo illi, qui etiam in rebus apertissimis scutiunt, in minimis quoque posita habentes rudimenta, unde peccare coeperint, facilius agnoscant. Summa autem disputationis haec est, Quia capitis articulus neque est simplex, neque cum uno tantum osse fit, sed cum duobus, ideo ipsius quoque motus necessario est multiplex; in quo obeundo si
non mouentur etiam duae primae uertebrae, potius eia alligatae sunt impedimento, quam usitat. Si autem mO- uentur, aut motu earum proprius est, aut alteri communis proprium motum, uel ea ratione habere nequeunt, quia Galenus duos tantum ponit,in tertium ignorat: caput enim secundum ipsum, uel per se, uel colli beneficio mouetur at cum motu colli prima duae uertebrae communicare non possunt, quia, ut idem metasserit, harum duarum,&reliquarum motu , quemadmodum Marticuli, plurimum discrepant. Si primet
uertebrae cum ipso capite communem habent motum,3 necesse est alteram ipsarum in recto, alteram in obliquo motu cum eo agi hoc autem nihil aliud est, nisi duas uertebras secundum Galenum, dum caput moue-
314쪽
tur, non tantum ipsium sustinere, sed etiam eodem motu, ut ipsarum articulus exigit, cum ipsi agitari.
Sed ad ipsiam rem aggrediente orato omne anato miae studiosos uolo, ut quae in hac tractoatione a me dicuntur , non prius iudicent, quam sedula anatome examinauerint, laticiata commentariorum Galeni lectione perceperint. Res noua Madmiranda profecto est, capitis articulus, in quo maximum os propemodum minimis imponitur atque copulatur natura enim figa omnium oportunitatum moderatrix cum prospiceret plures motus capiti csse neccssarios, illosque nisi ossa rotunda, simplici articulo commissa laxeque alligata sint, obire non posse, de nobilissima parte sollicita, securitalcm
potius, quam motuum uarietatem, Magilitatem elegit satiusque esse putauit,quando laxe deuinci, & quoquo uersum solute agiliterque moueri cum securitate pugnent, atque ideo simul stare non possint, paucissimos motus,eosdemque tutos,potius quam uarios cum periculo capiti tribuere: & ob id nec simplicem nec a xum eius fecit articulum, sed duplicem ac robustum, in quo nec cauitates magnas 4duguem rotundas,neque capita sipherica, neque ligamenta tenuia propter
eandem rat Onem quercre oportet. quoniam alters opus non erat prorsus contemnendus, ideo natura prouida, quod unius articuli magnitudine laxitate praestare non potuit duobus paruis arctio ibus , multit ad meque musculorum compens auit, adeo ut caniti hanc ob causam nullus motus cesse uideatur. Cum enim is genere duplex sit, rectus nimirum4 obliquus repugnetque secutitati capitis e duobus obliquis atque simplicibus motibus uia uim celum, perinde atque in mani-
315쪽
a recto plurimum distare natura uoluit vi duobus arti
cusS diuersis, cuiusmodi sunt usii, ,et et a t
utrosque obiri haec certe quae a Galeno
tur,si aduersiari diligenter collegiment. expen In capiti motu explicando non'pei itide s
ac si dictionem ex literis componere pueri essent a no
bis edocendi Si iuxta illius siententiam ii iii I
arbitrantur, dum caput uel recto, uel obliquo motu agitur , altera primarum uertebrarum cum ipsi non mouetur, sed quiescit potius, ut illud sustin at ouo
sum obsecro spectat scisiparatio,qua nos aperi ad
monet geminos motus capitis, non secus ac cunilia duobus articulis cilici risi in cubito radius circumue 'tur,' ulna extenditur atque flectitur, cur nos primam 'tu agi pariter non affrinemus, uidere non possum. alioqui enim similitudo adeo ineola est
ut ex ea contrarium magis liceat nobis an uer Lampropositum confirmare nam quum in iudθα ambigit, quod si utraque harum uertebrarum
dum id uno, aut altero agitur motu, nono duunuc
meque enim dicendum puto Galenum motum duarum primarum uertebrarum aut otio asse ' alus ecit, qui solam primam uertebram capiti motum
praebere, reliquas uero immobile esset u idi
quidam IJ, a quibus commutatis nominibiis no sine errore prima uertebra dicitur Athlas fecunda a uertendo επι-εως, tertia a stabilitate . . Quia ipse Gale
316쪽
nus, non modo duarum primarum uertebrarum motum non tacens inter primamin secundam, alterum neruorum iugum tuto egredi, nihilque ab ipsiarum motu haedi docuit, uerum etiam magnitudinem eiulmodi motus explicans admonuit, aliarum uertebrarum commissuram parum moueri, harum uero duarum plurimum. Ac denique huius rei causam assignans dixit, utriusque primae uertebrae inter sic, ambarum cum ipso capite diarthrosim , ceruicis commissuram potissimum escere, quia ipsa solae undique soluta per articulum committuntur. reliquae uero non item sed partibus quidem anterioribus tuto inter se colligantur, posterioribus uero articulorum benefici componuntur, atque coniunguntur Minus etiam susipicandum esse arbitror Galenum non animaduertisse duarum primarum uertebrarum motum esse diuersum; & quemlibet ipsiorum seorsim ea industria a natura fieri, ut unus alium impedire non possit Nam, ut ille scribit, forma articuli utriusque uertebrae inter se in singularum ipsarum seorsim cum capite, maxime conuenien non sinit, ut connexio secundae cum capite a phima, quamuis ea sit interiecta, quicquam habeat negocij, neque item ut primae a secunda aliquid impedimenti uel morae inferatur: quod prosecto accideret,si CYterarum uertebrarum modo anteriori in parte utraque ipsarum esset colligata altera enim alterius motum impediret, &quiescens agentem retraheret atque coerceret nec, ut
modo fieri cernimus, singula uicissim per si sola motum sibi commissum altera quiescente obire posset, musculi a quibus duarum uertebrarum motus tum inter se, truncum ipse capite fiunt, prorsus inutiles red
317쪽
Haec omnia , quae nisi Galeni commentaria landitus pereant, negari non possunt, inuiti , ut arbitror, nobis dabunt aduersarij; quod ubi fecerint,compellendi sunt rursus, ut ab ij rudioribus elementis ulterius pergant: illiusque theatri gradus huic iudicio aedificatos sensim
conscendant, quos alias concitatis hominibus implere atq; munire contra Galeni manes non sunt ueriti. Oportet autem interrogando rursus eos urgere, ut explicent, quis nam qualisve sit iuxta eiusdem Galeni senro sum duarum primarum uertebrarum motus, qui tum inter se, tum cum ipso capite ab utraque earum, uel altera quiescente obitur resipondeant necesse est, aut illum caeteris uertebris esse communem, aut nomine motus capitis comprehendi, aut tertium motionis genus ab utraque illarum obiri Hoc ultimum profecto non modo asserere, uerum etiam e X cogitare absurdum est; quia Galenus duo tantum prima genera motionum ponit, alterum proprium, quod a capite quiestente ceruice fit, alterum commune, quod ipsius colli beneficio obitur. Si dabunt duarum primarum uertebrarum motum reliquis etiam esse communem, in maximos errores labentur,& in dissicultates plane inextricabiles sese inuoluent nam ut iam monuimus, quum articuli duarum primarum uertebrarum,& eterarum, quaesiub ipsis collocantur, longe diuersi sint, accidit etiam, ut ad motum non perinde aptivi expediti esse possint; sed harum quidem parum moueantur, illarum uero plurimum si enim, ut Galenus testatur, totum collum a musculis stomacho subiecitis in priora trahaturi, caput ipsum parum annuet; nisi citam dius commissura moueatur, quae per se ipsiam ma X smum annuendo&rcnuendo motum habet, siquis illam cum
318쪽
uertebris conserat, quae post pii mas sint quod autem
reliquarum commissurae paululum moueantur, CUCnit quia, non ut duarum primarum blutae sunt, sed Obusto uinculo anteriori in sede aretis sine constrictie, cuius etiam causa longe minus in posteriora reflecti , quam in priora inclinari possunt, ut in gibbis aperte intuemur, in quibus utraque primarum uertebrarum ceruicis ualde recuruatur, reliquae uero quinque minimum&obscure admodum Getcrum quod adhuc obscurius in latera moueantur, non modo ipsarum articuli iogynglimum referentes, Muincula arcta ac robusta ad hanc motionem parum apta efiiciunt, uerum etia transueris ipsarum apophyses, quae quoniam in multis earum bipartita sunt, Malata basi originem ducunt, maximum eis in motu afferunt impedimentum atque moram. Sed arguet fortasse aliquis Galenum inconstantiae, quia alibi motiones capitis duplices esse statuens, illas, quaecum totius ceruicis motu a maioribus musculis fiunt, longiores csse diXit:eas uero, qua S colloquiescente paruorum musculorum beneficio caput solet obire, omnium esse breuissimas. Sed obiecta haec contrarietas potiti apparens, quam uera est ceruicis enim uertebrae, aut cum alijs subicetis,aut inter se comparari possunt. si cum alijs comparentur, tametsi duae primae in hac collatione non sint comprehcnis, tamenseteri certe oportet caeteras quinque ceruicis, omni,
bus alijs ogis faciliusque moueri, quia sensus hoc indicat, ratio etiam confirmat, quod scilicctvi ipsarum corpus, aliarum corpore angustius stivi procerita icinquandam in inferiori sic te habeant,quae cum plana non
sit, te in anteriorem partem recuructur, in cauitatem
subiectae uertebrae, ceu articuli caput coniecta, incit,
319쪽
tem, potius, quam ad motum a natura fuisse compara tOS, eorum uero, qui in collo fiunt, usum magis in actione, quam in securitate consistere, quod sepe oporteat collum uatie celeriter, ac multum , nunc inclinare, nunc attollere&ad latera circumagere; reliquum uero non item Si uero primae secudaeq; uertebrae motus, cum eo, qui a reliqua ceruice simul fit, conferatur, ille maior, hic minor proportione censeri debet. sed non propterea motus, qui capiti proprius est, longior erit eo, quem obit colli beneficio. nam hic motus, quia omnes musculi capiti motores in ipsium inseruntur,sine duabus primis uertebris fieri nequit, illum uero collo quiescente essici nihil prohibet. Ex his iam patet, umotus duarum primarum uertebrarum ab eo quem reliquae ceruicis uertebrie essiciunt plurimum discrepat:& ueluti ostensum est, quamuis eae inter ses cum capite moueantur, nihilominus tertium quoddam motionis genus secundum Galeni opinionem statui nequit, cogi aduersarios fateri primarum uertebrarum
motum ub eo, qui capiti est proprius passim ab eodem Galeno comprehendi, illiusque nomine ubique appellari. Hoc autem si dabunt,inportum angustum&sico pulis plenum, maleque munitum propugnacului sese recipient quum enim Galenus capitis motus,qui fiunt quiescente ceruice genere duplices esse statuat, quem admodum duplices sint eius articuli, atque musculorum eos mouentium genera duplicia,&altcro, qui rectus cst, extensio ac flexio eiusdem capitis fiat nimirum dum ipsum, uel reclinantes in priora annuimus,
320쪽
uel attollentes in posteriora renuimus altero uero Obliquo , caput ad latera, hoc est ad leuam Mad dexteram circumagimus, necesse erit rectum uni, obliquum alteri primarum uertebrarum concedere,vi fateri hos motus secundum Galenum fieri per articulum ad primmo ad secundam uertebram, non, ut ipsi asserunt, quia caput, dum mouetur, tantummodo sustineant, sed quia robustissimis uinculis ei annexae, quando ab illo urgentur, obsequi, quo impelluntur mouerit gantur. Sed quid multis opus est nonne hoc idem Ioipsi met aperte confirmat, quando Lycum Malios priores anatomicos de capitis motibus,qui cum primis uertebris fiunt, perperam sensisse testatur,quia paruos articuli capitis musiculos, anteis retro locatos, in primasque uertebras infixos, parum in dissectione accurati, non bene nouerunt. Si enim parui musculi capitis articuli propriissent,d motus duarum primarum uertebrarum sub nomine eius, qui capiti peculiaris est, non comprehenditur, duo parui musculi, ut alios modo taceam a secunda uertebra in primam oblique inserti, o male inter eos a Galeno numerantur, qui sine collo δε-lum caput mouere apti sunt;&non sine errore ab coalleritur, quosdam magnos musculos, tam re quam
Obliqui motus authores, cuiusmodi sunt, qui stζmacho ubi)ciuntur, per primas quidem fibras in primam secundam uertebram insertas, solum caput mouet:
pQ alias uero in collo sub illis caeteras locatas '
ciolaXare nodOS, sed totos mutare, iccircone dum se et o
sic tum motum, quo in priora caput nectitur, & in posteriora