Vetustissima inscriptio qua L. Cornelij Scipionis elogium continetur Romæ nuper reperta, & doctis explicationibus illustrata

11쪽

4 vestigia relego tam obseruate, ut quasi gemma Vnionesque consecter Mihi ergo diligenter omnia

scrutanti,&perquirenti venit albquando tandem in manus e visceribus antiquitatis effossiis lapis nedicam, an lapillus, aemma thesauris Arabum anteferendi quae cum diu multumque inter rudera, urbisque parietina latuisset, ad extrCmum eruta ne agnoscebatur quidem pro gemma priusquam Iacobum Sirmondum e dalitate Iesi1 virum insignite doctum, ditteraturae cuiusdam remotioris apprime gnarum nancisceremur,qui ductus in rem praesentem ae lapidis pretio iudicauit. Censilit haec es se incunabula quaedam Romanae linguae quae sic habuit sitas aetates, ac progressiones quemadmoducia. buit imperium . Intuere igitur etia

12쪽

tu Princeps Excellentissime gemmam hanc in linguam illam omnium Reginam gentium, audibabbutientem in Cunis, vagientem. Id si tibi gratum fuisse intellexero, nae ego conijciam, hoc munus lotibi etiam in posterum oppigneratam esse industriam meam, quae qualistumque tandem illa sit, aliquot iam annos fidelem institutioni tuae operam nauat. Vale.

13쪽

Iisi is est Privernati similis sed durior multo, aforma, qua hei expressum damus, longitudinepalmorum Hevnciarum IV latitudine palmor. IV. nciar. X. incisi charactιres rudessent, atque inaequales, quem admodum dolineandos ad amu sim curauimus.

14쪽

INSCRIPTIONIS

QUA L. SCIPIONIS

BARBATI REX PRESSUM EST ELOGIUM,

Explanatio.

IS OSSA est altero in hinc anno Romae ad portam Capenam haec inscriptio quae quὀd interpretem

fortasse nacta non sit, hactenus neglecta,ri sine honore iacuit a nonnullis etiam, quos merito rudeas, barbari selliori . iaculi suspicione damnata est. Mihi vero, nisi mea me fallit coniectura , egregium hoc monimentum, nulli omnium quae Romae sunt vetustate concedere, atque inter praecipua memorabile videtur. Quod vitute, lector, mecum sentias, ubi Iinceram eius sententiam e pressero, res ipsa ut spero persuadedit. Sic enir legendam censeo.

15쪽

s ANTI INSCRIPTIONIS

Hunc num plurimi consientiunt Romae Bonorum optimum fuisse mirum Lucium Scipionem filius Barbati Consilli, Censor, Aedilis hic fuit. Hic cepit Corsicam Aleriami urbem, Dedi Temperitatibus aedem merito. Nunc ergo suam ipsa, ut vides, prodit aetatem: Nam cum L. Scipione ni, cuius elogium contianet, Barbati silium vocet Barbatum autem ii Scipionum familia vitieum sciamus fuisse Cornelium Scipionem Barbatum , qui anno V. C. CD LVII . Comitia Consulum creandorui causa Dictator habuit,&anno insequente Ponti tib ex Maximus aedem Concordiae, Liuio teste, dedicauit: reliquum est, vilad proxima omnino tempora inscriptionem hanc referamus; atque adeo Duiliana ipsa, quae vetustatis nomine prae omnibus hodie celebratur si tamen haec vere illa est antiqua vi non alia potius interpolati, priorisque loco , ut fama est a posteris restituta nihilo recentioren esse fateamur cum Duiliivictoria naualis, cuius honori columna illa rostrata posita est, i annum inciderit ab urbe condita GD XVIII. quem annum qui excepit, is L. Scipionem Consulem vidit, & res ab eo iii Corsica gestas, quae hoc

elogio commemorantur.

Iam aeuo illi, hoc est prisci, antiquo seculo congruere obseletam vocum literarumque sor

16쪽

EXPLANATIO. 9

mam, quae tota cernitur inucriptione, qui neget ρQuamquam vox quidem in ea nulla est, si Duo num excipias, quae latina prorsus,Musitata non sit. Duonum autem pro bono ab antiquis dici se-litum, auctor est Festus, apud quem etiam in

Topper Duona ad naves portare vetus scriptor ait, pro eo quod est Bona portare Min Carmine Saliari Duonus ceruses, ut grammatici exponunt, Bonus est creator Hac igitur voce dempta, reliquae omnes vulgo notae sunt, sed a communii men usu remotae, vel orthographia dissimilitudine, vel inepto, ut videtur, discrepantium casuum nexu, de coniunctione, vel denique inusitata duarum maxime literarum forma, charactere. Ceterum haec omnia, ut ostendam norta

exoticam barbariem, sed Romanam vetustatem illam redolent, quam dixi. Atque ut hinc potissimum exordiar, se istud uncinatum, Mi ad I Graxorum instar semiclausum in alijs etiam eiusdem aru monimentis, nummis scilicet, tabulisque aereis videre est,&a nobis ipsis utriusque olim exemplum in privernatis lapidis fragmento, in quo A PTIOS CONSOL inscriptus legebatur , animadue sum meminimus. Rursum quod , pro V pas sim exhibet in HONC, O SENTIONT, L V ION, Malijs, non opificis errore, vel institia, sed ex eo prorsus veterum more factium est, quo

17쪽

quo haec inuicem Fabio teste, permutabant, ut Hecuba, Notrix. Dederont, probauerant. Eo

demque modo quia pro V, longa nunc I nunc OE surpabant , hinc est, quod OINO , pro UNO, scriptum est,& PLOIRVME, pro pi

rume; sicut in alia inscriptione Alatrina coirauit, pro curauit, de in Siliomm plebistito apud Festum , - - itier pro utier. At vero V contrari loco seribe- re, ut PLOIRVME, OPTVMO, usque adeo Romae ab antiqua consiletudine inoleverat ut quod Optimus, Maximus mediam Pliteram, quae veteribus Viberat, acceperint, Caij primum C saris inscriptione factum ferant. Ita quod 11militer, I quoque locum occupat in PLORIUME, FVET, DEDET, TEMPESTATEBUS, MERETO, pristae itidem vetustatis est indicium, vel Duilianae columnae argumento, in qua exemet pro exemit, x et pro Cepit, aliaque id genus visuntur: inscriptionis eiusdem Alatrinae, in qua haec inter alia kripta sunt O B H AS

RES SENATVS FILIO STIPENDIA MERET A SE IOUSIT. Quibus i

verbis aliud praeterea extat in ESE, IOUSIT antiquae scripturae vestigium, quod in hac quoque nostra in VISE, in Duiliana instriptione i GL A ST S in reuum est cum simplicia haruomnia scribantur, quae gemina selemus quia semivocales, ut idem Fabius obseruat, non gemi

nare

18쪽

EXPLINATIO. O

nare diu seu vetustissimi moris. Denique si stera percurras, nihil est omnino, seu literarum,sormam spectes, seu variam illarum inter se permutationem, quod temere, aut casu positum ,

&ab illo, quem dixi pristae antiquitatis fonte du-

cstum non sit. Restat ergo, ut de verborum nexu&iunctura dicamus, in quo vereor ne difficiliussiit persuadere. Quis enim Romae umquam ita locutos putet, Lucium Scipione , cepit Corsica Dedet id aut quis cetera sere omnia, quae ad

eum modum vix cohaerent latina linguae legibus aduersiri, seloecilinis scatere non censeata Verum hic tu mihi, lector, paulisper, ut ait ille, stine patientiam, iide num quod vitio erroriq. imputas, tribuendum sit potius vetustati. Quid enimi an contra grammaticae leges scriptum diu ci potest, quod eius artis ussim, doleges omnes a

tecessita Grammatica olim Romae, ut Suetonius De Ilustr.

Tranquillus testatur, ne in usu quidem erat rudi x Π scilicet, ac bellicosa ciuitate, armis potius quam liberalibus distiplinis vacante Primusque,vtidem opinatur, eius artis studium in urbem intulit Crates Mallotes,Attali Reges legatus,inter secundum,&tertium bellum Punicum, hoc est annis post Scipionem Barbatum pra centum viginti. Ad id tempus grammaticae regulis nondum con stitutis, una Romae loquendi scribendique lex erat populi comitetudo. Quae quoniam continuo itu

motu

19쪽

i, ANTI L INSCRIPTIONI s

motu varia erat,ac sebinde mutabatur; Ita Roma- me tum lingua magnas fieri necene fuit mutationes mirum ut proinde non sit , vel Saliorum , carmina vix tandem Sacerdotibus mi satis intelle-

ista disse, quod Fabius affirmat, vel Polibitaetate , ut ipsemet narrat libro tertio aegre etiam ab antiquitatis peritissimis potuisse explicari verba seederis, quod Romani primum cum Carthaginiesibus post exacto Reges pepigerant. Non ergo si quid est in ista inscriptione, quod aures nostras accuratis Grammaticorum praeceptionibus assuetas L fendat, id tamquam a recte loquendi, stribendiq. legibus abhorrens illico damnandum est. Sed illius potius aetatis agnostenda conditio, quae nullis adhuc erudita magistris cum scriptores nondum ullos haberet, quorum exempla sectaretur, in primis quodammodo linguae suae cunabulis balbutiebat Posthaec enim secuta est artis disciplina, elegantissimorumq auctorum imitatio, quae rudem linguam perpolivit, bxeuiq. ad eam perfectionis dignitatem perduxit, quae florente Republica viguit, stetitque, quamdiu Romana res stetit tur

exinde cum imperio ipse sensim deffexit: quod in aedificijs, ceterisque rebus accidere solet, per

eosdem gradus &incrementa quibus adoleverat, reuocata, pristinam rurrus ad infantiam, balbum itemque redacta est

Atque haec quidem ita disserui, quasi in com

20쪽

EXPLANATIO.

seta esset, latinitatis leges, neque in hac laseriptione seruatas, neque illo iaculo eas suisse, quae postea fuerunt. Quid si contra nihil in ea esse

contendamus, quod grammaticorum placitis re pugnet, totamque istam, quae admirationem p rit,vitios, orationis speciem, ab eadem ipsa, quam in ceteris ostendimus, pronuntiandi scribendique antiqua consiletudine natam esses Enimuero si rem propius intueare, animaduertes prosecto, ea quae in hoc genere reprehenduntur, omnia serme unius M literae defectu in extremis aliquot vocibus laborare. Hanc autem ut exilis, obscuri cum dictiones claudit seni, nec enuntiari, nec scribi olim blitam , tum maxime, eum insequentillata dictionum a vocali erat, initium, atque hoc Li more, quod Fabius itidem obseruat, die hanc non diem , scripsisse Censerium Catonem , quis nescit Fac igitur quod Catonis aetate tum fiebat,cum proxime dictiones a vocalibus incho bantur, id L. Scipionis rudiore adhuc amo fieri consuesse qualecumq illarum esset initium atque ira litera in eius elogio expressa non est, ex

pressam puta, ut O INOMADVONOROM, OPTUMOM VIROM, legas, L. SCIPIONEM, itemque CEPIT CORSICAM , ALE

RIAMQUE URBEM , QDEDET IDEM:

iam salua, atque integra erunt omnia, nullae pa- raptoses , nulla vocum absena connexio, nihil