De Hymni in Mercurium Homerici compositione, pristina forma et interpolationibus [microform]

31쪽

prae se abigentem Deus metuens, ne Apollini prodatur, a sene silentium postula sed verbis tam parum cohaerentibus v. 90 43 , ut locus iustas dubitationes moveat. Tanta admonitionis brevitas in carmine epico, quod omnes res iusto ordine profere et quasi sub audisintium oculos subiicere debet seazi non p0test, nisi cum Oroddechio deum vultu et gestibus Sermonem compensavisse tibi persuadeas. Nimis audacter Matthiaeus locum ab interpolat0re additum esse censet, aegre seretiti, quod sabula de Batto omissa sit eamque hoc l0c inserere conanti neglectis iis quae sola mytho isti et e0haerentiam cum reliquis et lucem asserunt. Laeunam p08 Versum 1 statuendam esse recte putant SchneideWinus et Baumeisurus, nam duo p0steri0res verSus serm0ni Mercurii quum n0n 0haerent cum prioribus tum ipsi magno vitio laborant, id quod primus, quantum Scio, Schopenius in Dioitholico in Vari08 Scriptores, pari. IBon 1846 dita bene monuit et codicis Ambrosiani lectio confirmavit, qui in versu 3 praebet: δε ιι - καταβλάπτη, quod Sch0penius in Ora sur καὶ τι γαχτωλάπτη mutavit, sed inter vocabula ora et segentia lacunam esse ingeniose suspicatur, ita ut loci habitus sit:

Sensus verb0rum quae interciderunt, fuisse videtur tace, nam si Apollini vel alii quod tu vidisti prodis, caveas ne tr. - καὶ post verba metuendi et monendi saepe-nuuaero invenitur ad horum verborum notionem augendam cst. 80phocl. Philoct. v. 3 si x in μάθη ' ντ fontig.

9 et 2 in unum contractis sic lege:

32쪽

quae lectio maxime mihi probata esset, nisi duos hos versus in unum coalescere iussisset, quod modo gravissimis singulorum verborum mutationinus sacere potuit, quas vero codices excludunt. Nihilominus ad versum 2 emendandum Schmiuius multum profecit, etsi lacunam ante hunc versum esse tunc quoque negare non possumus. Quae Verba post versum 1 intercepta sint vix suspicari licet; sed quaecunque fuerunt, id probabilissimum mihi videtur poetam perexisse ut Schmittius vult, itaque totum locum sic lego:

Versus 9 et 100 magna difficultate laborant, quam

SelineideWinus primus vidit Luna enim dici non potest quinto mensis die Mercurius τειράδι grasιένου natus est primo diluculo demum in specillam ascendisse, itaque Bau-meisterus versus aliunde illat0s putat, Bergkii Viri Ill sententiam secutus, eos ante v. T collocand0s esse, ubi sane Sen8um aptum et loco acc0mmodatum praebent quum et diligentia senis illustraretur et discerni potuisse boves nocte abaetas esset credibile Baumeist. p. 2043. Mathiaeus ite- sit quidem in nostro l0co, sed errore ductus versus 97 et 98 spurios habet, quum dictio pro reliqui carminis simplicitate sit paullo φορταευτέρα. ' Sed poeta nonnisi epiconiore descripsit vel adumbravit occasum solis et noctem irrumpentem quod quum apud Homerum saep0 numero legamus minime offensionem praebet; 0nseramus Hom. Iliad. κ, v. 25 l. - 253:

33쪽

- qui loco nostro tam similis est, ut eum poetae nostri ani- mo obvertisse iure quodam suspicari liceat. De Luna allantis filia cons relle Myth. gr. p. 346 O. ueller in Gerhardi Studiis hyperbo rom. p. 285. Mercurius ad Alpheum pervenit ibique boves ad pabulum et aquam ductas in stabulum agit; v. 106: Mrὶ

τας ιι, συνελασσεν ἐς αυλιον ). Deinde ignem non ut mos erat pastorum veterum duobus lignis aridis ad se invicem fricatis elicit,' sed unum tantum ramum decorticat, quo vero ignem incendi posse nemini persuasum erit. Recte igitur Baumeisterus post verba μιρορ δε παλαμη notionem rei fricandae interceptam esse suspicans versum II in duos maneos divisit. - ne incenso Mercurius duas boves e grege Sumptas mactat: cst. V. 18:

Quod his versibus Viri Ducti offenderunt mirum non est; nam tota mactandi actio, ab Homero uberius et explanatius descripta hic prorsus desideratur, vel uno tantum eoque ineptissimo versu poeta ea defungitur. Porro versus 19 Valde corruptus exstat cod. Mosc0v. exhibet εκκριιος, libri

ABC eodd. arisini δι αἰῶνος, libri BC τετορησας. Et quid valet otii δε quum Mercurius boves iam humi

prostraveriti quomodo in tergum coniectas interficere potest exterebrans medullam spinalem Optimum videtur ver8unae

CD. Senec. Quaesit nat. II, 22: Videamus quem admodum apud nos fieri soleat ignis. Duobus modis uno, si excitatur, sicut ex lapide percusso altero, si attritu invenitur, sicut quum duo ligna inter se diutius trita sunt. Non omnis tibi materia praetabit, sed idolaea eliciendis ignibus, sicut laurus, hederae et alia in hunc usui nota pastoribus. Cis et ismopollo Arg. A, lM qe.

34쪽

vix medie manu reficiendum, eontextu eiicere et post versum 118 lacunam statuere, qua quae de mactatione ipsa sine dubio dicta erant significetur; quanta vero sit nullo pacto explorari potest. Postquam Mercurius duas boves mactavit ante antrum in rupe coria pandit camesque in duodecim partes divisas ratione habita duodecim deorum do summo utro suspendet; deinde boum capitibus pedibusqus crematis cineres exstinguit et eleriter furtimque Cyllenen revertitur, domumque ingressus in cunis decumbit. Nemo non hunc locum gravi vitiro laborare intelligit, nam versus 14 et 147 prorsus repugnant du0bus qui sequuntur illis

dicitur Mercurius' domum irrepsisse aurae nebulaeque sim, iis, his vero antrum petiisse suSpenSo gradu, ne pedum crepitum excitaret. Altera narratio expungenda est, ut Sententiae coiitroversae tollantur; nam Mercurius, aurae similis, cur timet ne pedibus strepitum edat Et quomodo domum ingressus antrum petere dici poιost His dubitationibus permotus ei mannus antiquior poetae modo versus:

attribuend0s esse putat, quam lectionem interpolatori suo Marte sic c0nlarmavit:

Hermannus hos ipsos versus eiiciendos putavit fortassequum senderet mentione domus pro antro, quod vero ex mea sententia nihil offensionis praebet, neque Mercurii per sorante clavis intr0itus in donium mirus Si cons. Hom. Od. 3, v. 802: ες θύλαιιον δ'εἰσῆλθε παρα Iθος ἱμάντα, et v. 838. Immo vitium quaerendum est in versibus posterioribus praecipue in versu 148, qui ineptum sensum praebet praeterea Verba πωνα rio qu0nam reserenda sint ne8eio sive coniungimus eum ἐθωας sive cum αντρου sensus tri-

35쪽

tus et molestus evadit, neque SehneideWini coniectura ἡδαείρονα σρο ουμ loco medetur. Itaque Baumeisterum fee tus hos versus et 14 et 148 spurios habeo. . .: Versus 233 et 23 Mathiaeus ob dictionem frigidam et ieiunam l0co abire iubet, quibus eiectis nihil ad sententiam desideres.' Etiam hoc loco V. D. probat, se causis

gravibus non prolatis nimis celeriter versus eiicere. Ossendit in verbis αυτ Droλλων, et He annus quoque et SchneideWinus pron0men αυτος serri non posse colitendunt, illo quis sp0ndeat, inquit, n0 scripsisSe 0etam ἐκατη- λο αργυροτοξος qu0 ann0tatione Ἀπολλων in versum illata lacile potuit a librariis, quum emendare Versum Vellent, c0rrumpi, IchneideWinus ei assentitur, sed verba απιτ Ἀπολλων e versu 151 hunc in locum incidisso suspicatur quod num aliis probare p0ssit valde dubito. In memoriam sibi revocare debuerunt, Apollinem, qui primum per aera latus est, nube velatus cst. v. 227 hs Κεν in Λιος ἱπχπύλλων, 'et v. 217 ,.πορφυρέας νεφέλη κεκαλυμ/ιενος πρέας ἄμους nunc rursus pedibus, sua ipsius forma indutus in solo praecedere, ita ut αυτὰς quemadm0dum Baumeisterus l0- cum ex Ov. et III, v. 278 laudans recte dicit, esset Minteibhane Gestati. Maiore iure haeserit quispiam in versu 239

nam Verba λεεινεν εαυτὰν i. e. se ipsum evitavit, omni Sensu

carent Matthiaeus censet coiruptelam sedρm habere in Verbo αλεεινεν, quod Clarhius ad Ἐκαεργον et ἐδων ad εαυτον refert. Male nam primum eiusmodi verb0rum implicata positi inaudita est, tum quid faciat verbis δέον αντον ipse nescit itaque versum spurium iudicat quippe quem recentioris Graeculi aliquid ad sensum deesse putantis, peperit in- Fcitia. In relegando versu cum Clarkio consentit Matthiaeus, neque Baumeisterus quid mutantum sit, utrum aυτῖν an αλέει- εν diiudicare audet. Iam in hoc verbo quo saeponumero 0-

36쪽

merus utitur cfr. κῆρα aut θ ac , ἀλεείνειν corruptela certe posita non est, at in αυτον. ccirco lassius mendavit ἀλέεινεν ἄνακτα, quod serri quidem p0SSe 0 negamus, sed hoc ipso loco et Stollius et reliqui interpretes parum respexerunt versus praecedentes duos, qui primata companationis partem continent sicut enim ignis sumo velatur, ut nitorem animadvertere nequeas, ita Mercurius fasciis se involvit. Tertium comparationis positum eat in densa velatione, sed huc nulla adhuc emendatio in versu 23 spectat equidem legendum propono verSum:

quo sensu verbis ἔσω ἀλεείνειν utitur Apoll. Rhod. III.

Versus 241 et 242 codices legunt:

qui quum corrupti sint, multimodis coniecturis vexati stexagitati sunt, donec Matthiaeus, ut sententias controversas finiret, more consueto locum expunxit. Quae magnam ossensionem praebeti sunt haec: primum particulam in rarissime in initio poni constat deinde nitivus γρης non habet unde pendeat denique vocabulum ἐνέτεον quod modo uno loco apud callimach. hymn. in Dian. V. 143, nusquam apud poetas antiquiores reperitur, coniunctum cum voce χέλυν sensum habet prorsus nullum. ' Hases corruptelas deque fingenuitate horum versuum dubitationes ingenios Hermanni

coniectura removit legendum suasit φή pro μ' et rinitio

3 vix quisquam probet versionem Erpeatii quippe nuper lotus proeurans dulcein somnum a venatione recentemque testudinem sub ala tenebat; nam quum ipse ad Callim. l. l. doceat vocem Piτων esSe novennem, ' scire Velim quo iure sit ,recens. ' articula e 1 prora, idem significat atque is escinoi Il. 3, 144 ενῆ κυματα. De accentu acuto pro circumflexo disputavit Butt-Iuanuus in .exit. I, 240, qui particulam putat esse eorrelativam ad πῆ.

37쪽

versus 242 , ἐ--- λων γε, ' ut sensus totius loci esset: manus pedesque contraxit in breve v. 24M, quasi infans recens lotus, dulcem quidem Somnum proVocans, Vere autem vigilans testudinem sub axilla tenebat. Recenti dolo non deceptus Apollo Mercurium acerbissimis verbis increpat. Sed puer se omnino nihil de bubus abactis comperisse simulat. Verba sunt haec v. 263 He.ὶ

Quorum postremum versum Herni annus spurium indic vit, quum negationibus t0ties sine copula repetitis aperte prodant rhet0ricae elegantiae studium. Id negari quidem non potest, sed minime abhorret a poetis, ne ab Homero quidem, quem veteres ipsi rhetoricam invenisse saepe multis modis declarare student Baumeist. p. 219). Neque providum est ex eo quod Apollo penes Iovem du0s priores tantum orationis Mercurii versus repetit v. 363 - 364 concludere hunc tertium versum interpolatoris manu additimi esse illis duobus versibus Mercurius se nihil de boum surto comperisse dicit tertio autem versu id quod dixerat gravissima causa effulcit, quam Apollo, ne accusatio irrita fieret, lovem elavit. Et profecto Mercurius, ut probet se boves non abegisse, argumento utitur hoc quomodo fiat ut ego heri natus furtum tam dissiciis commiserim γ' orro, cur Apollo Idvi non retulit Mercurium iusiurandum quoque se daturum esse promisisse Certe, quia etiam h0 accu- 8ationem magis magisque vanam fecisset, nam peieraturum esse Mercurium quamvis iuvenilem nullo modo exspectari potusrit. Ii vero ille id quod dixerat iureiurando se confir-

38쪽

matutum esse n0 pollicitus esset, Apollinis suspicionem sine dubio auxisset Mercurius autem haud ignorat promis sum, nam postea coactus iurare nova alaude se involvit. En, mirifica epici poetae ars, qui quod sibi proporuit ast tiam et ingenium Mercurii enarrare scite et accurate persequitur. Itaque poetae consilium non perspiciunt, qui versum 25 textu removent; SSentior Hemanno, hos versus tam cunSpicuos esse Veteris elegantiae nitore, ut si quidquam in hoc 'mno pro antiquissimis habendi sint. - N

Locus qui sequitur vss. I 13 - 408 a nonnullis

interpretibus ad magnam partem pro Spurio habitus eSt. . Narra, poeta utrumque deum postquam ad Iovem perve nerunt, litem suam disceptandam protulisse primum Apollo planis verbis Mercurium surti arguit v. 340 κλεφας D. λεμαυ- hia βους Ἀχετ ελαυνευν totamque rem enarrat, praetermissis Pavissimis ausis, quas Mercurius, ut proba ret e surtum 10 c0nimisisse, supra v. 29 et 274 attulit quasque maximi m0menti esse sibi persuasum est, et iusto temp0re penes Iovem repetit. Hic vero Mercurio mallide

palpebranti haud ita agnam fidem habens eum iubet Apollini

quo boves abdiderit ostendere. Iovii iusso et auctoritati . obsequentes ad Alpheum proficiscuntur et Mercurius ex an tro boves in lucem producit Hanc narrati0nem cuius ad umbraVinius argumentum poeta qua par est pica diligenti accurate et non numquam verb0se exhibuit, meque laesu erunt qui h0 illio poetam aliter dixisse mallent. mis locis aduumerandi sunt 88 3l3-32l, quibus n0nnulli reete ostenderunt ob duram et contortam orationem. Quantam negligentem et iucultam dicti0nem lota sententiarum iunctula praebet, quam nemo picam et ex familiaritate cotidiana natam phietur. Versum 1 excipit v. 320, et quae interiacent multum distant a perspicuitate et accurato ordine, nam quum coepisset 0eta dicere sese ταρ αεὶ τά εχοστ 1aήρηδην ρέεινε nemo non exspectat eum sic sero

39쪽

pergere o μὲν νημι- ερο ν . . L . . . ὁ δὲ φ ε- λεν ἐραστατει, sed huic simplicitat interpolator vel librarius socors anac0luthum praeseri, quo Vero miseriorem et ineptiorem conficere certe non potuit. Et quid quaeso poetam movit narrare quod iam supra satis superque explicavit. Apollinem Mercurio petulanti frustra persuasisse ut Verum lateratur Non dubito 3l4 Il prorsus e textu removere non modo ob universum loci habitum, sed etiam ob sin-- gula verba inepta. Ita Mercurii epithet0 olano λος in . 314 me vexavit, sive interpretamur solitariis locis inversans quo sensu semel apud indarum epin. yin. IV V 28, numquam in Homeri carminibus exstat qui modo de regionibus dicit olo1αλος ut in Iliad. , v. 473;ρ 54 τ 377 ω, 6643, sive ovium custos', nam orium cura demum infra v. 570 ei committitur neutrum ad nostrum locum quadrat. Deinde . 316 Baumeisterus si quem alium a cnsuetudine epicorum alienum putat, quippe in quo narrationi immisceatur ipsius poetae iudicium, quod

continetur verhis Ουκ a Jίκως . Quum autem a se impetrare n0n 0sset versum sine ulla iunctura cum praeeedentibus positum relegare, coniecit ἐκδεμιυς pro Me δμως, quod autem omnium codd. lectioni obstat equo sententiam tritam exturbat; quin etiam taedium movet haec repetitio: ille propter boves corripuit Mercurium , nam quis est qui neSciat Apollinem auguratum et paullo post v. 254 - 259ὶ ei minatum esse, sese Mercurium ni furtum lateretur in Tartarum deiecturum esse Verbum λάζυσθαι, quod imS-leius Atticorum proprium esse contendit cla Eurip. Her. fur. V. 903 Bacch. v. 503 apud Homerum n0 exstat, qui formas habet claro in derivatas, ut in Iliad. β, . I 8; δ v. 357 θ, V. 389.

Magno deorum risu Apollo et Mercurius in Olγmpum perveniunt a Iove litis disceptationem petituri Apollo quem Iupiter exhortatus est ut prior quid vellet exponeret.

40쪽

sibi boves a Mercurio furto abactas esse narrat v. 434-

364 Sententiarum nexum ipsum bene se haberes liquet; Matthiaeus sine ulla causa eo offendit, quod Apollo pueri quidem lacinus exposuerit, sed quid a Iove hae in re fieri vellet, addere imiserit praeterea ei videtur iratio nimis abrupte desinere, ita ut amplius quid desidereti suae ausae imbecilliores sunt quam quibus orationem truncatam et grammaticis expletam esse probare possit; maioris certe momenti est nimia copia verborum quae dicuntur detra εἰρημένα aut quae sensu diverso quam alibi inveniuntur illis adnumeran

3393, laxet ρπαλαμησεν v. 357, coniectura Ilgenti) ,1ιπγαζε v. 361 ab Ilgenio bene restitutum pro ηιιωτα ε, v. 361 ab Ilgenio bene restitutum pro μύρταρε quod explicari non potesti his autem κερτηιιος; v. 338 cst Hes. p. v. 786xproforma usitata κέρτομος ἀλαπαδνος v. 3343, quod apud Homerum numquam de oratione dicitur; διατρέβειν κελα iv. 3483, viam emetiri , quae vero structura minus offensionis praebet,

quoniam τρέβειν do sive κελευθά saepius legitur Tragicorum locutionem sapiunt duo vocabula στέβος v. 352), primum huius vocis exemplum, et αυγή v. 368), quae vox in Bomeri carminibus splendorem significat, apud hymnographum vero nostrum methaphorice pro oculo exstat. Sed quum nusquam aptus Sensus desideretur et rerum series iusto continuetur habe qu0 mancam huius irationis formam aut interpolationem Statuo.

In oratiose Mercurii, qui a fratris accusati0ne se defendere studet, versus Tm 386 ab interpretibus obelo notati sunt Subditit. um habuit locum primus HermanuuS qui quidem de verss. 379 - 382 vel in mediocri carmine vix serendis, haec dicit Sententiae argutae abruptae male nexae; oratio non qualem in antiquo poeta exspectes; cuiusmodi haec sunt: c Ἀλβιος ιον, piatis, οἶσθα καὶ Γλυτέος, n0 ad praegressa sed ad sequentia relatum quas nihil nisi