Dissertatio historico-literaria de C. Terentio Varrone [microform] : quam ...

31쪽

.- - ὰ η-tia M in lib. . mp. 22. et Abinis simulgam, inuess lib. 26. cap. . acribit Annabis a lilia- e raeco in sim sermonem en uti uri R. talpumii Pisonis consulis Atinues mis, aut hi, is eo mi e se sputet et auctores uua Livius secutus est et e quibus visistum ain usu'Neque omittendus est

VALERIu n AXIrius, auctor operis praeclari, cui titulus, a notorum otio-το -- .mamoris Eumuiri novem a Tiborias et laesarem Augustum V quo regnante Romae vixit. In hoc opere mulis memoratu dignis a refert, ad quae ex optimis ut videtur maioritas MIeeta quatenus ad Varronem speetant. Ieeloros elegare non

dubitavimus Neque dentio praetereundus est

in consulatum vasit sub Ne ne anno M. P Christum Carmen eniam picum Silii de bello M. vico II, sedecim libris es solutum magna fide istorica ompositum est, ita scilicet Plinius 1 . . Silius oribebat carmina maiori cura quam ing vi nior Pleraque eorum quae memorat Lirio lebet, cujus vestigiis Potissimin insistit, cuilasque

32쪽

tione nititur dissicillimum autem est, singulos au-Ctores enumerare et statuere, a quibus Livius in Bumserit, cum Polybii quinque priores libri, tantum ad pugnam Cannensem pertineant caeterique auctores magis compendium quam historiam horum temporum consecerint. Non minorem quam praecedentes scriptores uintitatem nobis attulit xu TARC Russin vilis ad hellum Punicum II spectantibus, nempe Fabii Maximi et Marcelli in horum vilis mores et ingenium Aemilii Paulli C. Terentii Varronis atque Fabii Maximi nobis accurale et Iuculenter depinxit, vir gravi auctoritate in disciplinis, ut ait Gellius si). In his vitis conscribendis praesertim sua est Plus archus Polybio a , in vita vero Marcelli ipse nobis indicat sontes narrationum. - Graecis scriptoribus Polybius, Posidonius I et Iuba, qui filius Regis Mauretaniae fuit cujusque historia Romana Graece scripta Pωμαικαὶ Ιστορla magni

pretii fuerunt 4 Romanis Livius, Comelius

33쪽

- Ι - Nepos, qui item Marcelli vitam conscrip.rat, Va- Ierius Maximus et Fabius Pictor Praeter hos cognovit Valerium Antiatem, de gii ad Livium mentionem secimus 13.

qui Romae vixit sub Traiano, Hadriano et Aniciis Uno Pio, reliquit nobis inter multos alios libros. librum cui titulus est Ἀννιβακή seu Bestum eum Hannibale gestum, in quo nobis diversas Iades Romanorum tradit atque pugnam Cannensem describit. Verosimiliter plurima e Livio et Polybio desumsit aut iisdem sontibus quibus illi usus est a'.

multum fortasse nobis profuisset, sed inde a rapite virginum Sabinarum ad bellum in Macedonia gesturum Historiae jacturam dolemus id,

si Vid. Iuci vita Flaminini eap. x et so ubi etiam Lit ius recensetur. In capite 3o vitae Marcelli eitatur Posidonius, ut etiam in capite s. CC in vita Marcelli eaput a et eomparatio Pelopidae cum Marcello, ubi sontes indieantur. a Plutarcho adhihit in scribendis vitis suis. a multa, quae ad hoc bellum HannibaIlaum spectant, Q. Fabio istorico hausisse videtur, citat enim illum in lib. 7. cap. 7. Polyhi mentionem iacit in lib. 8. cap. 3 de Bebus Punicis ubi dicit και τώ - Π βιος αλος αύαμ.

a Fid. Velleji Paterculi lib. I. cap. λ

34쪽

, Quid Damae ait cur Dalium in vino, sint in a Nino ad Caesarem Augustin hanc Panem 1 su mae Romanae non iugerat, mirum aliuta vi intur. Fortasse autem hujus M ti bi tuum iussam mentionem lacit, quia propositum Iustini non erat, de historia Romana scribere, nam Breviarium quaveonlaei ex libris Trogi Pompeii, quibus tituluseratis Bistoriae Philippica et otius mundi origines et terrae actus , ' aut fortasse excerpsit tam tum ea quae minime nota credebat, atque i , quod hanc partem historiae respiciebat non necosse putavit, quo minus excerperet, quippe iam permultis ab historieis descriptum D . Quod ad reliquos auctores attinet quos in eo scribenda vita Varronis adhibui, frorum. Aurelium Victorem Eutropium Iomandem aliosque, hi magis historiam Romanam i eompendium, d - re quam exponere conati sunt et multitudinem non gravitatem testium agent et quo remotior fuerint ab illis temporibus, Her alterum secutus esse videtur, quamobrem, eo minorem fidem iis hahendam eas censeo, quo mao ablae it in hoo

hello Punico inii sic merentus, de Fontibus Iustini.

35쪽

duo vulgo populis Midi in Ioria miIuari et

uia gerendis Misoam Iaudem quaerentibua ut nullum aliam, pra a s eris viri aut parem M. Pa uantur, hoo etiam . Muua aecidit c-thago fio. ιὰ urbs ADtea Mnplisae a mereatum et .Piabus potentiam . nee M a helliectivi et victo His larissimas Praeter oras Alateae, intaniam, emin imo Sisiliam in vitaritate Roma Romanorumipis tene in . o horum insisti mullanam via de bur Boo non seren tum erat Romus Proga nisi nihil igitur a primis inde temporibus aliud molita est, quam ut quih stet rationibus quamcunque aemulam civitatem armis subigeret ita ut erulatum Catonis seriori tempore prolatum arat cent eo carthaginem esse deIendam V ab eo inde tempore, quo iam valere coeperat Re Publica, animo cujuscunque civis impressum esse videretur. sine lites et controversiae hine bella tracta et gesta, tandem in intemecionem Caritaginis finita. Iam

36쪽

Iam haec ambitio et alterius Iteri suspeeta potestiis lia caussa fuerat belli Punici I. cui bello occasionem dabant Mamertini qui Romanos in auxilium

ocaverant adversus Carthagimenses Pax rigintiquatuor annos post duri conditionibus Carthaginiensibus concessa a , magis magisque eorum animos adversus Romanos incenderat, quum urgeret populum nobilem et superhum Sicilia Sardinia amisissa et imperata tributa. Requies itaque quadriennii, quae exceperat bellum Punicum I magis armorum induciae erat, in quibus Carthago quaereret occasionem sese ulciscendi, quam revera pax, d --rum igitur quum annibal qui puer in ultionem injuriae patriae suae allatae ad aram juraverat, di hostem semper sors populo Romano I , copiis Carthaginiensium praeesset, novum hellum exoriri. Fortis IlI Silaenis nunquam inmemor iuramentipatri suo dati, nil aliud o oculos hahebat, quam qua ratione Romanos nomini et genti suae inimiiscissimos Iabefactare imo perdere posset. ViriI animo juvenis vir sactus, senili prudentia cogitata e secit. Saguntum urbs Hispaniae, quae in fide et elle

t Polybius ih L cap. o.- x6. Zonaras Ann. VUL p. 8, 9 Liri supplem Freinshein lib. I eap. 6-37. obb. Iib. I. cap. 63. IJ Florus lib. s. cap. 6 Liv. lib. I. cap. I. Appiantur pellum Hannibalteum . Sextus Aurelius Victor in Hannitale. Carthaginiensium duce. -

37쪽

uti Romano um erat, tandem ansam praebuit illi ad bellum Punicum Secundum, de quo recte Livius asseverat, quod, adeo varia ortuna et ancipiti arte gestum sit, ut si quis conserat damna utriusque

populi, similior sit victo popuIus ille, qui vicit , 3.

Saguntum enim contra jus ab HannibaIe obsessa auxilium oraverat a Romanis, his vero tempus terentibus deliberando ac Iegalis mittendis, summa vi oppugnata tandem expugnatur Infelicissimae urbis excidio Romam nunciato, pudor non lati auxis illi , et ira in Carthaginienses omnium animos in is vasit et extemplo legati Carthaginem missi, qui per- conotarentur Publicone consilio Hannibal Saguntum oppugnasset Responsio a Carthaginiensibus data quum nullo modo Romanis placeret, bellum indictum est 53. Sed malis ominibus incoeptum hellum est Ro-

st Polybius tres ausas hujus es recenset, Primam s. e. Iram Hamilcaris, patris naturalis anuiualis, qui in

Ilum suum coegit ad aram jurare se nunquam cum Romanis in amicitia victurum, seoundam, iacturam Sardiniae et in. gentem pecuniae imperatae summam et tertiam, felicam sueia

cessum Carthaginiensium in Hispania, s Polyh. lib. 3. p. 8 de mussi helli Punici Secundi Appianus de bella Hanniti. Aurelius Victor in Hannidi et Florus lib. s. cap. 6. a Liv. lib. r. cap. r. es omandes de Regni Sume

3 Livius lib. r. mp. 8. Polyh. Iib. 3. cap. o. Silius italleus, Carmen de Bello Punico Secundo lib. II vera I relidi . v. 376-3so Pes . lib. 3. cap. 33. Eutropius lib. eap. 8.

38쪽

- - mano desemisse avita victoria videbatur, ne nil rum, aetate juvenis , consitu senex, muumque barbarorum sortissimus et calli Maimus PI quemque nescio an omnibus anteponam, adversus Roamanos in aciem descendebat Hannibal Hamilcaris filius, qui quotiescunque eum Romanis, eo gressus est in Italia, semper sere superio disceant..

qui, nisi domi civium suorum invidia Iahelae tua

fuisset, Romanos videretur superare Poluisse et ιveluti hereditate relictum odium Palemum erga Romanos sic confirmaverit, ut Priva animam, ami deposuerit Hannibal iam invadens Italiam variis ceriaminibus prostigat Romanos, mox Hanno state vincit Gallos Romanorum socios apud Rhodanum numen, transitum impedire eonantea I. i. et Scipio non longe Post in certamine apud Tici num sauciatur 40. Dum

sere semper superiorem discessisse, victus aurum est anis .ibia apud Nolam, quod diserto assev at Limus lib. 3. p. 46. Flarus lib. a. cap. 6 Cic. d. Iamisi istori τeas. 3.

3 Polydi lib. 3. cap. 43. Nepos in vita Hannibalis, in

4 Plinius o ad Tria iam amnem aecidissae narrat, ad Ticinum vero Liri lib. I. v. 39. Pes . lib. a. v. m.

39쪽

rebatur, secundiori sortuna mari uti sunt, magna enim pars triremium a carthaginiensibum ad depopulanda ora Italiae missarum ab uterone Rem Stelliae capta, emaniam dedueta, classisque caminaginiensium cujus praeeipue cura erat Lilybaei oceupandi a Romanis. Sempronio. Consule, victa atque fugata est lx non vero diu Romani hisce victoriis gaudinant, Sempronius enim Consul qui opem laturus Scipioni ex Sicilia venerat, adore, hiam numen pri satur donee tandem Carthaginiensis superatis Apenninis in Etrurian, venit, ubi Flaminius Consul. homo clemerarius, victoria 4n

priori consulatu a Briis reportata superbiens, inst. diis ab Hannibale eircumventus ad Thrasymenum lacum, quamvis sortissime dimicans cum exercitu

caeditur IJ.

. M. Max. lib. 6. capra de pietate in parentes. Silius Ilai lieus lib. IV. v. 454. rosius Hist. lib. 4. eap. 4. Flor lib. a cap. 6. Aurelius Victor in vita Hanni C. depor ero refert hoc ad Padum flumen fuisse in vita Hannib. cap. 4. i Liv. si ar caP. 5o. α' iv Iib. ar cap. 56. Polyh. lib. VI eap. 74. Iomandes de Begni Success. lib. I. urci Victi in annidi Eutropius lib. III. cap. s. Florus lib. II. eap. 6. Plut in vita Fabii Maximi et Silius Ita lib. 4. v. 63o. 3 Plut in Fab. Nax cap. 3. dicit τὸν κα viaris Θ πυγίαν λύρινουν Polybius vero τὸν κτιμένην καλουμένην λάμ-εν. Cf. etiam Liv. lib. 2. cap. 7. Florus lib. a. cap. 6. Eutropius lib. 3. cap. s. rosius lib. 4 cap. 14. Aure Viet ii Hannib Cie de Divin. lib. I. cap. 35.

40쪽

- Io i unciata hac clade Romam, populus Romanus adventu exercitus Hannibalis perterritus, via enim Romam ei nunc patebath, persuasusque quam in tali rerum conditione ima esset gravi Imperio, viroque qui Rem severe e intrepide administraret, urgente necessitate ad ultimum emedium confugit, ad Dictatorem scilicet dicendum consule vero ab . sente, a quo uno dici poteratri populus, quod nunquam antea, Prodictatorem creavit Q. Fabium

Maximum et M. Minucium Rusum , magistrum Equitum cxx, quibus sim ut a Senatu negotium datum est, is ut muros turresque urbis firmarent et

praesidia disponerent quibus Iocis videretur Pontesque rescinderent numinum, cum Poeni a pro urbe dimicandum esse, quando Italiam tueri nequivissent 4 quo mandat, Senatus apparet, ad 'uasnam angustias eo tempore Roma redacta suerit, imo parum abfuit, 'uin Res

Romanam ad desperationem issent redactam nisi unus adfuisset Fabius, ille enim non solum in aciem adversus HannibaIem descendit . verum etiam Sem

x Cn. Servilio Consuli, qui in Gallia provincia erat, ius sui dicendi Dictatorem f. Livius lib. a. c. 31. a Polyb. lib. 3 c. 8 . Liv. lib. a c. 8. Plut in vita Fabi c. 4. Appianus de Bello Hannib. 3 Plut in vita Fabii una vocat Λευκιον Μινουκιον Livius autem et Polybius aliique scriptores habent Marcum

Ninucium.

4 Sunt verba Livii, quae bi retuli, es porro Liv. lib.

sa. c. 8.