Dissertatio historico-literaria de C. Terentio Varrone [microform] : quam ...

41쪽

- 2 per sese illi objecit et cassidissimum ducem cunctando ita regit, ut Rem Publicam ab interitu servavisse dici posse videatur IJ. Fabius autem exacto Semestria erio, Dictatura se abdicavit a consulesque M. Atilius Regulas et Cn. Servilius Geminus exercitu accepto summa inter se concordia Fabii rationem aecuti,

hellum sesserunt S) Prorogatum his consulibus

est si mine ani Siliu ualleus in Ilia et 'Iuterea trepidis, Fabius spes unica, rebus. Ille quidem socios atque aegram vulnere praecePs Ausoniam armabat, viridique ad dura laborum Bellator senio, jam astra movebat in hostem

Sed mens humana major, nec tela nec enses Nec sortes spectabat equos tot millia contra Poenorum, invictumque ducem, tot in agmina solus Ibat, et in sese cuticis arma visosque Wrebat, Ac ni sacra seni vis, impressumque fuisset Sistere fortunam eunetando adversa foventem , Ultima Dardanii transiisset nominis aetas.

Ille modum Superis in Punica astra favoris Addidit, et Libyae finem, in prospera bella Vincendi statuit tumefactum eladibus ille Besperiis, lento Poenorum moderamine lusit. cons. aiv. dii, adi i5. Aure Victi rim vita Q. F.bii Maxim et Ennius apud Cic. Iib I. cap. 4 de ossiciis. sa oecentum soricis auditum Fabio Maximo dictaturae deponendae causam praebuisse, narrat Val. Maximus lib. Lde Beligione ea I. 3 Liri lib. a. cap. r. Pluc in vita abiimax cap. 34. Polyb. lib. 3. cap. ros mentionem facit Consulum anni

pHoris M. Servilii et Marci iesuli, filius Italicus vero

42쪽

est unperium in minum ac tandem interrex a Pa. tribus proditus est P. Cornelius Mina, in Qua interregno ista comitia acerbissima habita sunt, in quibus Terentius Varro consul creatus est a).

Quo accuratius autem res univer o cognoscantur

pauca dicenda sunt de conditione Re Publieao hisce temporibus extra Italiam Romam scilicet,

quamvis bellum i ens in cervieibus erat non a Iin de salute rerum non desperaverunt sed ne res externas quidem ullo modo neglexerunt, tantus

illis erat animus tantaque virtus In talibus enim angustiis legati missi sunt ad Philippum Macedo num regem, ad deposcendum Demetrium Pharium. qui urbes ditionis Romanae in Illyrico vastaverat multasque incursiones in Cyclades naula lacerat et bello victus ad Philippum confugerat , . Eodem tempore ad Ligures miserunt legatos rogatum, quibusnam rationibus inducti Carthaginienses opibus et auxiliis uvissent ut etiam ad Pineum Regem Illyriae ad exposcendum stipendium, ori u dies exierat , aut ad expostulandos obsides diem si proferro vellet IJ. Est sane hoo

43쪽

meo Ma miremur Ron--- ----α alia rei Gnatantiam, quamvis enim eos non laterat q-hira premerentur periculis, uindique oppressam Rem Publicam, ivitatem obsessam hostesque gloriant viderent, tamen eundem animum μ' -- gorem hant Res vero maximi momenti hisce tempori s in Romanis, quod socii nim tantum non descis in

rent, sed ut diserto Polybius adimat M-

suam, auxilium Eopias mittendo ostenderen e

Neapolitani enim Hegatos Romam misarant, insist

na fidei documentum praebentes, nam secum asinserebant quadraginis. Patera aurem, ut hoc motis

do auxilium tribuerent in benevolentiam suame Romanos ostenderent. Eodem modo Paesto Romam venerunt degati pocula ejusdem me talli asserentes, ut pro 'iribus socios oppressos adjuvarent; his legatis gratiae sunt aerae. mu nera non accepta fa), qua re significare voluerunt, se ipsos moi tantum; sibi sumoere vero etiam res suas neutiquam eo perdirotas esse, ut auxilio alieno indigerent; an eadem M manis sit mero Siciliae tyrannus qui cum jam antea maxima ossicia Romanis praestitisset insuper pollicitus xyτως γὰρ est δατ μαως in λελειμμένον αυτῶν , in μα πόλις απέ- των area τὸν 1 Ma Min Καρπε νέαις, Ma

a Liv. lib. m. cap. 32 et 3το

44쪽

luserat a quo. animo Primo bello Punico Rem uilhlicam adjuvisset, eodem se senem adjuturum v, 'Huic etiam Romani in documentum grati an rtanquam amico et foeto Praecipuo magnam artem praedae a GaIlis reportatae dederunt αὶ Et revera semPer promissis stetit Hiero, nam magna ejus opera in hoc bello fuit, quae si Romanis defuisset, merito verendum suisset ne tandem succubuissent, Insula raeterea IIva pro viribus Romanos adjuvit atque iunditores Romam misit do. Videamus quaenam Romanorum domi fuerit conditio , et quid Romanis praesidio et auxilio

esset.

Iam primum Romanis praesidio erat alimenti copia, nulla enim re milites Romani indigebant. a tergo commeatibus abunde subvectis, deinde iis non deerat hominum multitudo, quod acile Probari potest numerosis exercitibus, undique tum esuis, tum sociis in aciem eductis Hannibal contra omnibus . rebus destitutus in diem rapto vivebat, magnaque praeterea Parte exercitus iam et

ser- 1 Liv. lib. I. cap. so. a Plut in vita Marcelli cap. 8. 3 Polyia lib. 3. cap. S. iis lib. a. v. 3τ. et Silius Ilia. Ιib. s. v. 6I4. canens. Addiderat ter mille viros, in aris sagittae Expertos, fidus Sicula Regnator ab Aetna, Non totidem IIva viros, sed laetos cingere ferrum. Armarat patrio, qu nutrit bella, metallo.

45쪽

- 2 serro consumta obgebatur in hostili et peregrina terra ubivis hostibus circumdatus helium gerere i). Fueritne discriminis ultimi cogitatio, quae eo' coegerit concordiam eositare atque huic momedem tacere, quam biennio ante L. Manlius Praetor in Gallia, in arce iaciendam voverat, B Vero ostentatio ae uritatis cujusdam qua significarent, populum Romanum concordem nulla in re

destituturum de magnitudine Imperii atque e quibuslibet periculis salvum emersurum quidquid sit, in infestissimo bello, securos vecte saltem, eos pacis laboribus intentos ridemus fa). Quod autem in quavis civitate maximum haberi eiusque columen lacte dixeris, est ilIa virtus, quam recte συμφερτήν ἄρετήν dicit Homeriis 33 Con-eordia, hac enim dilapsae res saepe restituuntur, ut opposito vitio maximae et integerrimae dilabuntur. IIIa autem virtus penitus defuit in tanto rerum discrimine Romanis Notum est, quae jam ab an

tiquissimis inde temporibus discordia Patricios intell

in vita Fabii Q. cap. 14, a Liv. lib. s. eap. 33. Romani enim maximam inisdustriam adhibere solebant periculosis'imis temporibus ad Deos sibi faventes reddendos. t. quod Polybius do iis vribit lib. . cap. Iis. Δερρο γαρ εω τῶ περπιάσεσι Ρωμαῖα κα θεαὶ eoae εσθαι καὶ πυώπους, - μηδὲν αo rhι' ine ἐς ἐν τοῖς τοι- ς καιροῖς ἡ ῖσθαι του περὶ ταλα

δὲ Homerus Iliad. m. v. 237.

46쪽

- 25 ter et Plebeios intercesserit. Ut enim Patricii audia toritatis suae tenacissimi erant, sic PIebs libertatis aut in malis licentiae avidissima, Patriciis semper invulebat et quamvis occasionem arripiobati

ingenii ostendendi ut enim Aths i ha et It -isi

saepe et ubi non. terra rumpὶ Procax libertas civitatem misquit Frenumque solvit pristinum licentia i .mod malum minam in modum Romam auge- hatur audacia Tribunorum PIobis, qui saepissmet sub specie ei. Publicae bene consulendi. tantum id ob oculos habebant ut privatae utilitati servirent popularibusque artibus nihil stre AEliud agebant,

quam ut calumniandis et vexandis Patriciis gratiam plebi conciliarent sibique viam ad summu . honores temerent. In eligendis praecipue Consu- Iibus saepissime accidebat ut Plebs aeque ac Patricii suos taberet eandidatos. qui latronorum opinionibus addicti sere semper. neque aliter seis

ri hoc poterat his se invicem dissedebant, id solum intuentes alteri quomodo alterum collabefaceret qui igitur in tali rerum conditione dissidium Plebem inter et Patricios in diem non resceret et acerrimos fructus proferret Hujusce au tem rei exemplum habemus in hac ipsa electione

C. Terentii Varronis et L. Aemilii Paulli hominum diversissimi ingenii.

47쪽

ter Plebeios et Patris os iis temporibu salis indistant condione Diuunorum Plebis timo habitae. quis Iobelisi inaos misisque contra Patrici ci 4hitabant Aeti hissim sane suit ista cones M. 'mis telli Tribuni platiis in Dictatorem Fabium Maximum habita, de aequando magistri minimia et Dieisin toris jure Qualis autem eventus hujus dirisionis Imperii fuerit, satis notum, brevi enim post

Magister Equitum sponte Imperium abdicavit, postquam paene, copiis suis in summum pericuIum adis ductis, ipse a Fabio ab interitu servatus erat L . Plebs varia est, et acile aures calumnianti adulatori praebet, quid mirum iPtur, quod quum auderet Bibium Herennium Tribunum, pubIice Conis sules accusantem, quod bellum traxissent, quum hostem debellare potuisseni, maximo odio Patricios habuerit, qui revera nulli rei studerent quam quo- inodo debellarent hostem patriamque ab interitu

servarent.

Haec igitur istis temporibus erat lacies Reipublicae Romanae, sive externa sive intem vectes;

quid pluribus demonstrem in tali rerum conditions

via a Polyh. lib. 3. cap. o3. Liv. lib. a. cap. 5. Pluti in vita Fabii Max. cap. 8. et Silius Italicus lib. 7. v. bio. a Polyb. lib. 3. cap. iob Liv. lib. s. cap. 29 et P. 3o Plut in vita Fabii eap. x et i 3. Aurel. Victi in annidibilius Italicus lib. 8 initio et M. Maximus lib. 5. de Gr titud. IV. 4.

48쪽

IS viro sorti, strentio diligenti, celeriter quae opus erant invenienti neque minus in rebus gerendis prompto quam in excogitandis quasi Themistocle altero opus suisset Sed eligebatur homo, qui solo Patriae amore et inconsiderato libertatis studio se emeere posse sibi persuadebat, quod summo tantum eonsilio me Poterat ,

49쪽

Quod hodἱe norinunquam accidit ut homines ex L . a plebe oriundi, aut calliditate aut audacia aut quibusdam artibus ingenii et animi saeultatibus si hi viam muniant ad summos in Republica honores, si et Romae quondam accidisse tum plurium exemplis ium C. Terentii arronis discimus. Caius Terentius Varro originem suam ducit e Terentia gente Plebeia ilIa gens, auctore M. Terentio Varrone ax, Terentia appellabatur a diis rento, quod lingua Sabinorum noue significat, uti aliae gentes Romanae ab aliqua re aut voce nomen duxere, verbi gratia, Livia gens Moundum alios a voce Livio quia plumbei coloris erat, qui primus dictus est tutus Porcia gens a portas, Opimia gens a voce Irimus, Frnotae, ut reserti arro lib. 2. cap. I. dicens , Nomina multa ha-

Varro ad Libonem I. citante macrobio saturna lib. Q.

50쪽

ibemus ab utroque pecore, a maiore et a minoore 1'.' cognomen autem rare significasse rurarum, eam ob causam putas Cornutus, quia servi militum marrones dicebantur quod utique erant stultissimi, alii iontra putant, vocem mare idemi

significare, quod Baro, litteris B et Viropter cog

nationem mutatis, et sic arrones ut aromes pro viris sortibus habendos esse ae videatur Turnebus. De Lege agraria Ciceronis pag. Id. Servius Porro nobis Iradit secundum Varronem, Primum sui

Varro dicebatur,. ita appelIatum, quia in IlIyἀω

heso hostem Varronem nomine ceperat et equitem ad suo pertulerat atque eum insigne ex facto hoe cognomen meruisse O i. Romae humili loco C. Terentius arro ortus est; quamvis annus, quo natus --t, in alto scriptorum silentio certo definiri nequeat, attamen, a compitemus annoa requisitos ad illos magistratus obeundos, quibus Varro unctus-est tunc statuere possumus, in annum Urbis conditae circiter M. ante , chri prata de his , si quis revirat, eonsulat Q. Valliane

Ps Servius ad Virg. Aeneid. Iu . XI. v. 243. Dubitandum

autem est hac de re Varro enim Consu verosimiliter anno V. C. 495. circiter natus , iam nomen Varronis gere rit Bellum vero Illyricum cum Teuta Illyriae regina e tum est anno V. C. 5a4. viginti novem ergo annos post Terentium Varronem natum Fortasse igitur Varronei nostrum hoe cognomino insignitum innuit, quamvis allibi hac de re mentionem factam esse, inini ceu ti