장음표시 사용
181쪽
Vahasimque non tantum , sed & Mosam fuisse transgressus . invitam te agrorum copia, quos, Victis Eburonum Regibus Ambiorige &Cati vulco, vacuos secerat Caesar, cum, evocatis ad spem praedae Romanis Transrhenanis, id e t Caesar, ut stirps ac nomen civitatis Eburonum exstingueretur. Vid. Caesar. Beli. Gall. lib. 6. cap. 34. Ambitiosius sorte videbitur quam convenit Magistratui summo Batavorum, si dixero, sedem Magistratus ejus ibi fuisse, quod ibi lincus ostenditur, in quo interpres ejus fuerit tumulatus. Titulus hic
C. INVARINVS SEXTUS INTERPRES VIVOS SIBI FECITHoc modo scriptus ad me mittebatur lapis, quem aliter exhibuit Cin rus in Consecrat. Hom. pag. 2II. Uerum longa est de finibus atavorum disputatio, quos subinde mutatos puto, quare eam nec non de Januarino interprete discnationem in locum commodiorem dissero.
Simulacrum Herculis Magusani. Pocularis ejus imago ab aliis G-hibita , F focularis error Gargonii. Consulum illud Herculis monstrum est a pictore Romeyn de mog. Vera Herculis Magm' fani imaci est in lapidibus Domburgensibus, est E in Saxo Dom- burgi. Quo rempore simulacra Domburgensia a Christianis eo rupta FIracta. Christiani imagines Deorum eadem poena assece runt , qua homines. Inde nares iis recisae in Asia, caput trun-eatum in Imperio Oeridentali. MDOi nota Christiani crucem in seruo gestabant. Zelandi S Caninefates Bataoorum Reip. accensiti. Magusanus Hercules cur Frater vel Freger dictus. Germanifr en Ffreton. Heieri septentrionalium Dei S Herculis comparatio. Frejus, Frea, Friga, qualia Numina. Rure S mcister cur a liberando dicti. Templum Herculis Mugusani ubi situm. H. Mi
182쪽
Mieris notatus. Sive id est S. Catalogus bonorum Trajectensis Eecsesiae illustratus.
Restat spectandum Herculis Maguseni simulacrum. Alia illud
forma in nummis, alia in libris exhibetur. In nummis est consueto habitu ornatuque in pelle leonis, dextra clavam, sinistra arcum tenet. in lapide, si credimus, nescio quid veli portat, quod a capite inde per tergum sinistrumque lacertum diffusium, brachio dextro delphinum complectitur, laevo truncum bicipitem aut b, surcum tenet. Piget reiurre caetera, quae quisque intueri malit, ut rideat, quam magno verborum ambitu cognoscere. Cum primum spectarem illum Herculem in Matthaei Gargonii Walchersche Arcadia I. Deel. NadZ. 2o I. multa mihi cernere videbar abhorrentia ab ipsa ratione , & rerum natura,& tamen piaCulum ex istimavi, dubitare temere de fide Theologi probi non tantum, sed & hominis docti, & testis oculati, qui ob loci vicinitatem, Vlissingae nainque vixit Gargonius, Domburgum adire potuit, ubi antiqua num, num simulacra in templo Ecclesiae adeuntibus spectanda exhi. bentur, sed & ipsius litiri argumentum, cui nomen Aradiae fecit, cum sit iter per Halchriam, ostendit, eum spectas , quae de mon mentis Uomburgensibus aliisque refert. Res haec diu animum sib*ensum atque ambiguum habuit, quoad tandem ipse in Zelandiam prosectus, cum omnes aras, omnia simulacra, quicquid denique rerum vetustarum insula walacria tota habet, & maxime
Domburgum , studiose lustrarem . nuspiam autem eam Herculis λ mam reperirem, de dolo aut errore insigni cogitare coepi. Nec difficulter mox erroris λntem repperi. Vidit Gargonius Mrvatii Gal.
Iaei dissertationem de Deo Hercule Magusano dc de Dea Nelialemnia, in litterore maris Zelandici effossis, quam dissertationem is Gallaeus inseruit Disertationibus de Sibyllis Q . 29. pag. 649. In tabula picta. praetitia illi capiti Deae Nehalenniae, Neptuni &Herculis Magusani imagines exhibet Pictor, qui ni lallor, Romanus de Hooghe miti Et ne de Hercule dubites, prudenter is hunc
titulum Herculi subdidit: HERCULES MAGUSANUS Caetera,
quae picturae praeter illas imagines addita viues, ex ingenio hominis consiti sunt , rati haud dubie, eam sibi fingendi libertatem datam, quam pictoribus semper suisse Horatius stribit, & cum eo animo esset pictor ille, ut, quod idem Horatius, rem prodigialiter ornare cuperet, Delphinum Herculi apposuit, a quo sane non alienus
183쪽
magis ille piscis, quam a silvis, aut fluctibus aper: Quanquam dinhitare quis possit, ex suo ingen id commentum esse pictorem, exstat enim similis Neptuni pictura in lapide Domburgensi sexto eorum, qui editi sunt in eo volumine , cui nomen ban de .
den 15. Ianuari 1747. Omnia respondent praeter furcam &tulum subscriptum, neque vas ad pedem dextrum, aut animal ad sinistrum est. Aediculae etiam sorma convenit. Hanc imaginem qui intuentur, quamvis non sit fabularum rerumque anuquarum peritissimus, non ambiget, stat scio, eam Neptuni dicere, idque verius opinabitur, si Neptuni imagines reliquas, quae in Domhu gensibus lapidibus complures exstant, cum ea compareti Tabiniam illam Romani de Home, quae Gallaei Dissertationi praefixa est, conspectam suis te Gargonio ex his 4 verbis conjicio, pag.
ycet in eaclem tabula, & nusquam alias, cultores vultu devoto humistratos. A Gargonio siuscepit errorem Jo. Georgius Κeynerus, qui eandem Herculis pistiiram dedit in Antiquiti boptentr. pag. I98. vir litterarum antiquarum peritissimus. Et cum is Latine scripsit,. Belgice autem scripsit Gargonius inde ad plurimos manavit, quorum duostantum nominabo, Martinium egregie eruditum, & Mont Bucontum, eruditoriam saeculi nostri principem. Joculare est πω Pere, si tamen in stomacho jocus, contentionem eorum de insuetis Herculi manubiis, S comite ejus monstro, quale nusquam natura: creavit: & quibus paullatim accessionibus errores aueti merunt. Hoc Reynerus addidit, formam Herculis illius in Wostcappellensi. monumento , cujus ante inscriptionem dedimus , spe flari, quod alienissimum a vero. Ueras Herculis ingulani imagines habent .. Nehalenniae arae, quarum nonnullae hinc Neptunum, illinc He cutem os cntant. Spectavi praeterea Dombussit simulacrum ejus ex saxo, quod vulgatum non memini, sed truncum brachiis: quod . haud dudum ex arenis littoris erutum es . Caput nudum est, de-iluentibus per humeros leonis exuviis.. Animadverti, cum dii, gentius intuerer, mallei aut securis ictus in fronte ejus Herciliis, quos cum caput non sequeretur, est enim dura & obstina cervice is Deus crura ejus stegerunt, brachium utrumque. Crina, quia
184쪽
hi loco proximo inventa' nunc ei reddita reperies. Uulnera in nicta credo a Christianis, Constantini Magni aut Theodosii tempore, quo templa Deorum diruta, simulacra rupta sunti In Oriente nares simulacris recitas novimus, quod ea ibi poena valuit, quae& Imperatorem ρινοτιιητον dediti Consueverunt autem Deos, quos criminosissimos dicit Tertullianus in Apologesi cap. II. eadem poena qua homines sceleratos assicere. Constantini vero & Theodosii aetate frequentissima erat decollatio, quae &caussa est, cur simulacra omnia, sive Deorum statuae, quae Domburgi spectantur, sine capite sinti Visuntur autem ibi conspicienda forma & arte Nehalenoniae non tantum statuae, sed & aliorum Numinum, in quibus magnitudine & decore eminet Victoria alata. Inter novos Christia, nos, qui per id tempus fuerunt, jastantiores dicas fuisse Batavos, in quorum nomen Zelandicarum Instilarum incolas, nec non Ca ninefates transiisse puto. Quae & caussa est, cur crucem, signum illud salutare & Christianae sectae notam, in scuto gestarinti Scuatum ejusmodi inter militaria gentium insignia. exilibet Notitia utriusque Imperii. De quo Batavorum scuto ita Guido Panaim. his, qui id in codice vetustissimo adsipexit, in commentariis pagrar. In parma coerulea, inquit, globum rubrum gerunt, pedamen. tum ejusam coloris conjunctum, quem coeruleus limbus densis orbiculis circumdatus complectitur. In umbone luteus globulus acutam emspidem emittit, ut manusoripti clarius ostendunt. Supra duplex dimidia S lutea luna, eornibus sursum versis crucem lutei coloris am.
plectitur. Orientis Occidentisque Imperium crucis ope , instar lunae inelenum orbem, qui dimidius videιur, compleri insinum. Similis crux in Maritariorum Iuniorum parma. Eandem crucem praeserunt,
sed geminatam, Bracmu Juniores, quos ordine juncto exhibet ea.dem Notitia pag. 2o. versa. Martiarios PanZiroilus ex gente Cat. torum fuisse opinatur, cujus gentis progenies Batavi suerunt Silentio praeterii Freteri nomen, quod Magusano praemittitur in Catalogo bonorum S. Martini Trajedrensis Ecclesiae, in quo Treber Mahusenherim. Praeterii autem non voluntate ductus, sed oblivio. ne deceptus. Heda habet Freger Mabusenhem in Historia Episcop. Ultraj. pag. 65. quem sequitur Boxhomius in Theatri Hollan ag.
ulati3. II. ex S. Bockenhemii edidit Fregri Mahusenham, ut ante monui. Sed Frcierum significari non dubito. Vox est a Germani stoen dicunt, nonnulli eorum Aretamu
185쪽
seu Fredi man d. Nunning. de Jure Curiali Litonico inuem libe, iam nuper edidit Cl. Strodiman in eo loco, ubi Afflgist det
adde Beloidum in Thesaur. prael. in voce Fr e Francken. Quincirca Deo illi ' er eundem este autumo ' um, quod apud Germanos proprium est Herculis nomen. Atque adeo, quem Latini Herculem tutorem, conservatorem nuncupant, Graeci Ἀλεξίκακον. eum Batavi Germaliique omnes appellarunt. Frei rum Deum beneficum dicit Edda , quae Septentrionalium populorum mythologia est, cap. 22. Ei vota nuncupabantur pro annona & pace, per eum jurabant, ei verre laciebant. non nulli eum solem putabanti omnia haec conveniunt Herculi. Arectois,
lentibus jurisjurandi formula fuit Uulpimiar Hre', id esst, juvet me
rexer; manis1 Iercle, Mehercle & Medius fidius. De verre Heraculi litato vid. Phaedrus lib. 5. fab. 4. Is Deus Romae atque in Graecia nonnullis sol visis, vid. Macrobius lib. cap. 2α Scio, Fretum&Freterum distingui a Keystero in Disssertationede Cultu Solis Frdide Othini, quam M. Ioannes Jariaus siubjunxit siuae Eliae Schedii de. Diis Germanis editioni pag 769. Iidem tamen saepissime miscentur. Ipse etiam Κeynerus in eodem libello eos miscuisse videtur. Via demur autem mihi non tantum Frejus & Freior, sed & Frea, Fri, D. & quidquid eo nomine Deoruin est, a stoen sive voen, id liberare, esse appellati, quod Germani libertate nihil antiquius, nihil carius habuerunt: Freyer ergo & Freiger liberator erit, quo nomine dignissimus Hercules, Tyrannorum intersector, libertatis. vindex & adsertor. Haud aliter Ruer & Hoster, sive Vr ster, ducuntur Sponsius & Sponsa, quod inito matrimonio ille Sponsam,. haec Sponsium liberat patria potestate, prisco Germanorum jure, de quo Christoph. Besoldus in Thesauri Practic. voce Fr aen. Ob eamdem caussam Freia in eadem gente dicta, quae Romanis Venus dicebatur, amoris & matrimonii conciliatrix. FreST Kongur, id, est Freyt Rex, est in carmine vetusto Regneri L bro Danorum
Regis, quod ex olao Wormio descripsit arambertu, mi Cate imbe senIeibinge tot de stelini Ne ber Dederduitsthe in Lyag. 88. Situs templi Herculis Ma sani ex proximis vicis lo.
186쪽
cisque perari e CoVoscitur', ut demonstravi. cap. Io. Hoenunc addendum, Mierisium, qui de situ vich Rys ich addubitat, quem nos Gemae vindicavimus, in Catalogo Bonorum Ecclesiae Trajectinae, vocem in verbis sive quod dicitur Ree, interpretari osse, id quod nolim. Nam Rec aut Lee cambigua enim sobptura est diversium est a Mahusenhemo. Significat ergo stoe hoe loco S, qui medii aevi usus est. Unde in eodem Catalogo est pascuis seu piscationibus , quae ua sine dicuntur pascuis aquis θ' pi scationibus. Imo non medii, sed superioris aevi est monumentum, in quo Regi me, id est de Fortunae. Dixi nonnihil in Miscedan.
Observati novis anni I742. Pag. a. α
Hercules Saxanus 6ρ ininius. Humburali minus de Hremis Saxmno. His Hercules adjuvat laborantes in lapiicinis. Titulus arae hujus Herculis expositus. Nibure fanum Herculis G Cataractae. Da altera ejus Harculis. Harii errores descriθentium notati. Aratertia Herculis Saxant illustrata. 7 Nota ab imperius omissa. Christ. Saxis laus. Ad Aman cum plures Hersulis Saxant arae
inmentae. Ara quarta ei' consecrata ibidem. Etquepro atque. Ara ejusdem quinta explanata. Legio I. Minervis. Menema pro Minerva. Suis eura quid. Oginius Hercules Gallorum Μωδsiliensium inventum. A Luciano dosori us. Rhetores multi in Gallia ui oe Seholae. M pilienses custum disciplinae Graecae per Gallias sparserunt. Sebolae Latinae per Galliam. Oginius vox
Origine Graeca. Idem δημα.γπος ει μουσαγετM. Luciani errori.
Restigia Herculis per Gallias. Castra Herculis in Batavis tibi. uerum E alia o Herculis nomine dicta in Gallia. Praeter Herculem Magusanum & Deusoniensem in Gallia cultus. est Hercules Saxanus & Οginius. Quanquam alitem illi nihil
ad Postumum, quia tamen diversiae de iis seruntur doctorum homunum opiniones, nonnullis non injucundum fuerit, de illis meam sententiam percepisse. opiniones illorum sere collegit Keyneri in , Antiquit. Selectis. pag. 38. & Im. De Hercule Sarano peculi rem librum scripsit, majore conatu quam eruditione, H. von Hagen K 3. hucta
187쪽
ch. Tu autem cave MXalam Herculem Gallis aut Germanis numen proprium fuisse censeas. Scripsi olim epistolam ad Cele. berrimum virum Beria. Sebast. Cremerum. ut Herculi Thebano nomina dc opera vindicarem, quae ille ad Simsonem transtulit. Inseruit ille epistolam ,meam Natiraeo suo & Simnoni Litterati. Quae de Hercule Saxano docuit, exposita videbis pag. 273. Quibus addo cum maxime, verius, mihi Herculem Saxanum Deum communem suisse omnibus iis, qui in lautumiis operabantur. So. iliti ergo sicia caedentes Saxant Herculis opem implorare, & vo. ps poscere. Labor ille durus suit, quare pro stupplicio impositus condemnatis. Herculis Saxanislud munus sive Osficium non tantum ex Voce arguas, sed etiam ex locis, in quibus Herculis illius arae inventae. Dabo aras omnes , quarum duae ab aliis vulgatae non sunt, aliae admodum corrili te si ni traditae. Hanc Gruterus a Smetio accepit prodiditque Thesauro Inscr. XLIX. 3. l
L. Τurpilius Dexter & M. Maecius Rufus consules fuerunt anno inde a nato Christo ccxxv. Steph. Uin. Pighius in Hercul. Prodic. pag. 394. in versu ultimo tituli habet verius EVTYCHVS. De Hercule Τihurtino Tiburtinisque lautumiis haec Straho lib. s.
λα τοῦ λιθου του Τιβουρτίνου. Tibure fanum est Herculis S praeceps aquae adjectus cataractam vocant 3 quem facit Anio navigabilis ab excesso loco in convallem dejiciens se profundum lucisque obsitum ad ipsam urbem. Inde per loca fructu issima perlabitur , juxta secturas lapse ldis Ziburtini. Lapis secundus est.
188쪽
Vit Uustris Gisb. Cuperus in innumentis Antiquis, quae Harpocrati adnexuit Pag. 228. dum titubationes allorum, qui ante se hane aram publicarunt, Conigit, ipse in eo lapsius est, quod S SANTO edidit, adfirmans, sibi summa fide Saxa describi. De fide Viri Summi non dubito, diligentiam autem ejus in lapidibus, quos ipse ubdi, saepe requisivi, ni forte caecutientium oculorum id vitium fuit. Nam in laoc lapide το T a voce Saxsani abest. In versia S. edidit PREF. Aliter eam Dan. Κayserus ad Keyserum perscrip sit, qui & alios Clivensis agri titulos antiquos cum eo communicavit admodum prave descriptos. Non otii nostri est exponere, quo quisque modo Herculis Saxant scripturam dederit, aut quo quisque modo notas extricanti Hoc aegerrime tuli, ab Jo. HenriVon Hagmbuch in Sacr*r. Princip. pag. 4. quem libellum huic arae illustrandae Impendit, 'eam tam negligenter fuisse habitam, ne dii cam imperite.' versiam tertium & quartum edidit
Fefellit eum 7 nota, quae praefixa est, ut soIet, voci LEG. notatque centuriam aut conturionem legionis, quam notam mulus imprudentibus praeteritam repperi. Cum ipse lapidem conspicatus sum. litteras, quas expressi, certas deprendi, si a F discedas, quae subdita τω P. Vivum quod ei a vetustate acciderat, ambiguum faciebat E F an L. sculptum olim fuisseti Caeteris autem F praetuli, quod in aliis monumentis Legio illa XXII. PR PF cognominatur, id est, primigenia pia felix. Castra illa habuit in Germania superiore ad Bonnam oppidum, id Dod ex Ptolemaeo didici. Monumenta ejus
189쪽
perquam' multa olim exstiterunt ad Rhenum. Quanquam autem hodie ad Cliviam Urbem visitur lapis ille, crutus tamen fuit ad An. tunnacum, ubi lapidicinae in Proximo, saxorum, que caementi. tia hodie dicimus. & molarium foecundae. Didici illum inverti lo. eum quondam ab Amphlsimo Papenbroekio. Saxsianus scriptum est in eo pro Smano, ut maXsimus pro maximo , Uxsor pro uxor, & multa alia. quae peritioribus hominibus non ignota sunt. Ara tertia est depim & illustrata ab Auctore Religionis Gallicae, quam vernacula scripsit, de la Religion des Gaub Iola crediturque Mininus esse. Is Tom. a. pag. 32. ita exhibet
a L O. M. ET HERCULI. SAXA SACRUM
V. S. L. L. MIdem docet, inventum fuisse lapidem in Lotharin a prope Pont a Bloutan Vidit eundem lapidem Monsal conius exposivitque in . Antiquiten expliq. TOm. a. lib. 3. cap. 2. Additque, quod probe observandum, fuisse inventum in Lautomia. Omittit Monfalc nius in veri quinto cenmrionis notam, animadvenit eam eXpreMsitque Martinus de la Raeligion des Gaulois Tom. a. Chap. 9. Sed quia in Commentario praeterit . quid velit, aut significet ignorasse videtur, quanquam notam adjecit. Ita namquSille: PIUription, qui est gravis fur une de ses faces , porte, que Lautes eniter fui dedida Niter tres bon, tres grand , F is Hercule Saran par Publius Q Tmpidius Clemens F les Miduis de la fuitieme legion . furnomm/ -- Estr,mur accomplis de hon coeur is vom, aqueius sViolent evagea. Titulum ita expleo: Iovi optimo xlaxi no& i ferculi Saxano Sacrum Publius Talpidius Clemens centurio legionis octavae Augustae cum militibus legionis ejus votum solvit libens laetus merito. Si
190쪽
attendas, reperies saepe, Praeteritam illam centuriae vel centuri nis notam, vel quod Oculi fallebant, nonnunquam enim obscurius sculpta, vel quod ea spectatoris & lectoris scientiam fugiebat. ostendit Christoph. Saxius V. Cl. egregie meritus de lapidibus antiquis de majora meriturus, si fata sinunt, in lapidum vetust. Epigram. pag. 24. omissam illam a Clusio notam, ubi alii prodiderunt. contra pag. 23. proditam a Clusio, ubi eam alii neglexerunt. Aram quartam & quintam Joannes Michael Rouhens, Vir Consularis, No .viomagi servavit, deportatas illuc inter lapides caementitios, quos tophos vulgo dicunt, conservavit. Assirmabat Vir Amplissimus, eruditionis & rerum antiquarum' non studiosus tantum, sed & in paucis peritus, ex lautumiis fuisse erutas, quae inter Rheni & ΜΟ.1ellae confluentes & Autun cum speetantur. In ipsis lautumiis
eas consecrarunt praesenti Deo, in quibus eos primum religio est tuita, quae cum dudum neglem, Iapides illi nunc temere moventur, & in longinquas terras negotiandi caussa inter caeteras ve .huntur, quibus usus in calce maceranda. Comminutus enim&. Calce mistus aquas excludit. Quarta itaque ara haec est:
Primus edidi. hoc Saxum in Brittenb. pag. I 2. nunc addam pauca illustrandi caussa. Sententia haec est: Herculi Sarano Coelius Marcellus Centurio legionis x Geminae atque omnes 'commilitones votum lvit vel liverunt merito lubens. fitque in versia quinto ponitur pro atque, sic in tabula vetusta Begeti in Thesauri Bram
denburg, Tom. 3. pag. 4i I. RENOVAVERUNT ETQUS OMNES. Muratorius' in Thelaun pag. LX xxv. n. I. ETQUE OMNES ALIS ALIUM Adde Sciopp. arti criti pag. 46. idem de C aut G c quae litterae olim non discrepabant) q. in Q. mutata