장음표시 사용
231쪽
Ο s T Q v A M ad satietatem usque cognouimus , quaenam sit Communis opinio Doctorum , & quae prosui 'perfectione requirantur, re- liquum nunc est, ut ad secundam partem huius tractatus transeamus, videlicet, an , & quando ipsa Communis sit seruanda; Et quoniam nonnullis durum videtur, Communem opinio. attendendam
esse , ideo imprimis videbimus , An id de
232쪽
OMΜvNΕΜ opinionem legendo, in tractatibus, simil. non attendendam esse.
Lim.nu.2 .sublimιt.num. 7. 6 communem consulendo, O iudicando non attendendam csse. Contrarium num. 16. Ampl.2. modis num.
1 Legum puritas omnino amplectenda. o Declaratio s.sed nequa l. I .C.de HL iur. ense
7 Veritassemper eadem, Osemel verum, semper
8 Ius non semper idemsed in dies mutatur. Io Opiniones bummam conditionem imitantes na-Jcuntur,pubescunt, Osenescunt. II Ius ciuile non potest sh ari. Sed contrarium seruatur, O quomodo num. I 2. I 3.7 inionum diuersitatem repellendam. is multitudo arguit imperfectionem. 18 e communi recedete nefas. Et communis non debet reddi elusoria .eto Veritas
233쪽
LIB. II. ΤΙΤ. VII I. sodio Veritas perfecta facilius potest haberi a pluria
a I Opinionem omnium , Vel maioris partis attendendum .
et et Opinioni Doct. adbaerere, ubi non est ius Harsi, dedignari non debemus. 23 Doctores splendor, O ucerna iuris. a Opinio doctor. Hi non es lex , pro lege servanda.
et 1 opinio 2 multis approbata dicitur quotidie con-
uilescere. 2 6 Iudicio populi unus non debet contrauenire.
COMMVNIS opinio doct. an sit atten
denda, discussuri,ne confuse procedamus , duplex ladhibenda est inspeetio. Prima, quid in actibus, qui tertio praesudicium nullum afferunt, ut puta legendo,in tractisneul.& simila Altera quid in actibus tendentibus ad tertii praeiudicium, ut consulendo, & iudicando. IN hac prima inspectione absque alia disputatione concludendum est, una cum Franc. Tur Zan. in trach. commv. opin. in opin. I 6 O. probationes J circa princip. versic. si primam tueri volueris J Io. Bolognet. in l. I. sub num. 63.m 3. limit.ffsi cert. pet. & ex mente omnium d Occo. I communem opin. t. non esse ait rulandam, &pro hac sententia adducitur semper l. L ita vul- M a ueracias,
234쪽
Iaeratus , prope fi n. Versic. multa autem J ff. ad Ieg.aquit. Et comprobatur optima ratione,nam
legendo, disputando, & in alijs simil. actibus
iuribus , & rationibus , non auctoritatibus quaeritur, quid verius sit , unde necessario re- eptae traditiones in dubium reuocandae sunt. Et hinc est, quod videmus ab interpretibus dubitari , & controuerti diffinitiones in legibus etiam expres as , ut faciunt doct.:in rubr. C. qui admit. de definitione honorum possessionis tr dita a I. C. in l. 3. g. bonorum igitur T. 'eodem, re sic de alijs pluribus. Et hoc nullam habet dif-z ficultatem. Haec conclusio Fall. quando't dias putando adducitur aliqua communis extrλ quaestionem , de qua disputatur, quia tunc etiam disputando est seruanda . ita tradit Hypol. Ri-IDinal. in rubr. inst. de donatio.nume r. s 9: & est in ore omnium, & verissimum. Tum quia alias totum ius confunderetur. Tum quia disputatio iret in infinitum. Sed haec Fall. non procedit,3 quando ' decisio quaesito. de qua disputatur, o mnino, dependeret ab illa Communi allegata, ita subtiliter more suo declarauit in Circulis Domi. meus Francisc. Cantutius & verum credo, quoniam id ista viget eadem ratio, quae est in Communi, de qua principaliter disputatur, hoc est, quia alias tolleretur disputatio.
ALTE R A modo subsequitur Inspectio ..
An Communis opin. Docto. iudicando, & consulendo sit attendenda . Et in hac difficultate
235쪽
4 rum Prima est negativa. Vt nullo pacto ' attendi debeat Communis, & huius opinionis reperi solum Udatri. Easi. in l. 2.f. post hunc, maxime
in verb. innovare J circa med. sub numer. 78. versic. nec communes opiniones sequimur J Ede origin .iur.&lib. a. sing. respon. cap. I. in fin. Eum. 27. & complures in voce audiui huius esse
opinionis, quae fulcitur ex pluribus . Et Primo ,s fiam legum i 'scita , legatisq; sapientia purit Gem, ut Zasii verbis utar sequi omnino nos de
here, nemini dubium em At Communes opiniones non modo legum puritatem non insectantur, sed potius in ambiguum detrudunt, cum se pe in eadem q. hinc inde adsint attestationes de Communi, & receptae sententiae non pro verita
te, sed pro questii huc, & illuc meritis forte testim Ofiijs figantur , & refigantur . Merito &c. Haec ratio contrarium sultinendo facile diluitur. Primo, quia opiniones pro quaestir firmari in dubio non presumitur, & qui hoc dicit, suum potius deligit, quam aliorum ostendat defeetim
Praeterea cum veritas oculis cerni nequeat, non est absurdum in eadem q. esse Communes hinc inde ; cum quot capita, tot sentent ae, nec quis sibi tantum arrogare debet. Vt suadeatur, me Ilus solus veritatem reperisse , quam tot Viri illustres Communem opi constituentes fecerin ,
cum facilius esse possit, ut quemadmodum plu- res falli videntur, solus: multo magis fallatur,
de cum certa veritas reperiri nequeat merito 'sequimur praesumptam. Secundo igitur pro hac' sententia negativa adducitur tex. qui hac qon i terminis dirimere videtur in L i. circamred. ver
236쪽
sed neque C.de Vet.tur. enucl. Sed neque ex multitudine autorum inquit ibi Imperat.) quod melius,& aequius est, iudicatote, cum possit unius forsan,& deterioris sententia multos,& maiores aliqua in parte superare. At communis est sente-tia multitudinis autorum. Ergo &c. Stringitur ille contex. quia in vim rationis ibi dicitur,quod unius sententia potest esse melior. Huic tex. duε pliciter respon. Et primo, quod decisio ' illius
non potest habere locum in casu nostro , nam ibi ea verba proferuntur eis, qui debebant compia Iare ius ciuile , & potestatem habebant addendi,& minuendi non secundum id, quod scriptum reperiebant, sed illud debebant statuere,quod magis humano generi prodesse sentirent,ut aperte cauetur in ead. I. infra g. sed & in hoc studium vobis, & in I. a. f.tanta autem C. eod. nos vero loquimur de Doctoribus nostri tςmporis, qui non id, quod magis hominibus prodesse sentiunt,sed illud solum , quod in Iure scriptum reperiunt,
amplecti debent. Secundo respon. text. illum non dicere, quod multorum opinio sit contem nenda, & unius seruanda, sed velle quod omissa multorum sententia attendatur opinio Vnius , quando illa opinio est melior, aequior, & verior, cum possit sententia unius forsan multorum opi- nionem superare, & hoc est, quod vult dicere ille tex. quod nos non negamus, quando sententia vulus est verior ipsa communi. Tertio iuu τ tur opinio ista hac ratione, nam veritas i semperest una, & eadem, & semel, verum semper Veru, ut patet ad sensum, & ttadit Bald. in c. I .col. q.in princip.nu. I 6. infin.ext.xt.lita non contest. & in consi. 8s. D. Thomas Asmarius col. a. post princis subta
237쪽
& tamen dicit Bald.J puIchre Franc. Conna. in
suis Comment. Iur.civit. libr. I. cap. I. nu. g. circa
med. Vers at de natura quicquidJcum sinit.& veritas omnino attedenda est c. quaeritur.*.q. 7. sed Communis non est semper eadem,nam in Vna q. modo affirmativa,modo negativa est communis, ut late supra in praef. nume. s. Merito &c. Haec quoq; ratio euitatur duobus modis. Primo quia 8 veritas est semper eadem t secundum naturam, secus vero de Iure, nam Ius in dies mutatur secundum tempora, & personas l. 2.* sed quia diuinar,C. de Vet. iur. enucl. Q. l. exigendi, cum ibi not. C. de procur. cum simit.& tradit late Cona. 9 ibidem num. 3.per tot. Secundo respon.quod Veritas est semper eadem,quando ' sumus in veritate certa,& clara, secus in praesumpta, quae mutatur ex mutatione praesumptionis. At communis opin. non est, sed solum praesumitur Vera, Vt late diximus supra in piaefat. num. z. cum Ergo &c. Neque illa praesumptionis mutat ferre debet admirationem, cum oriatur ex Opi- 0nionibus, quae t ab hominibus procedentes humanam conditionem imitari debent, & sic tangli omines nasci, pubescere , & senescere,Vt egregie tradit Gomes . in comment.ad reἶ.cancell.mreg. de trie n. pos. q. s .post prin .versitaque ex supradictis. J Quarto sustinetur cisii opinio, quoniam communes opin. plerunque constituuntur
autoritate doctorum interpretantium, & Glos. sentium, & Comentari i, seu interpretationes adri ius ciuile prohibita i sunt,ut expresse sancitum
extat in I. I.f.nostram autem consumationem ,&
238쪽
Ih l si hoc autem: quod ab initio C. de vet. iurienuclean . Sed contrariam sententiam tuentes possumus respondere pluribus modis. Et primo 1Σ quia decisio' istorum iurium est sublata,per potestatem, & licentiam interpreta di, & glossandi, quae coceditur Doctoribus in Doctoratu, ita tradit Alciat. lib. I. dispunct. cap. 23. per tot. quem sequitur,licet non referat, Cagnol. in I. I.nu. 13 9. Escer.pet. Nisi forte dicatur, ' ista licentia interpretandi, &Glossandi non intelligatur tradi, quoad exten=endas leges ad nouos casus,&commentarios conscribendos, sed solum quoad ecponedum, & declarandum verba, & sensus leguobscuros Tironibus, & alijs non intelligentibus ih scholis,quae interpretatio conuenit cum dispostione dictarum legum,in quibus conceditur potestas transformandi latinas voces in Graecas, &hoc, ut Graeci ignari linguae latinae possint inteli gere quid iure cautu sit. Secundo igitur,& me-13 1uis meo iudicio resp.decisionem illam ' esse abrogatam per consuetudinem,seu vim contrariua, Irnerio ceptum, & ab Accursio,&ali;s au diu,& huius opinionis fuit idem Alciat. in d. cap. 23. in princ.&in d.l. I .in verb.celsuSJ num. 2.quem ibi refert & sequitur Ιo. Bolognet. sub nu. 3. in 3.lim. fisi cer. pet.quicquid dicat Carnol. ibi nu. I s 8. nam non eis dubium, 'uod conluetudo potest tollere etiam leges scriptas l. de quibus, &ibi Doct.ε de legib. Quinto facit pro Easi. nam rara est Communis opinio, quae non habeat con- . tradictores, & sic non insit diuersitas opinionii. I At opinionum diuersias ' penitus test repellenda cum reddat Ius dubium,& obscurum d.l. i.6 nostram autem colammationem C. de Vet. Iur.
239쪽
enucl.&tradit post alios Roderic. Suarer. in al- Ieg. 2 s.quidam miles habens J circa fi . nu. 6. cum mil. Merito &c. Sed haec ratio retorquetur, na comunis non parit obscuritatem in Iure,sed contrarietates, & obscur1tates remouet, si in dubio ei accedamus,quae vera praesumitur. Sexto igitur loco cotra Communem adducitur tex. in l. quod dicitur, in s.fin.ff. de impen .in reb. dotal. fac. ubi I.C. recipit opinionem Marcelli, licet plerique contrarium tenerent. Sed facilis est responsio. Tum quia opinio Marcelli erat squa,ouo casu secundum quo a Communis non attenditur.Tum quia contra Marcςllum no erat com. opinio, nec
tex. ille hoc dicit, sed solum asserit, habere plerosque contradictores. Sed dict. plerique veria ficatur etiam in duobus arg. g. singulorii, institui. de rerum diuis. & duo non faciunt communem. Ergo. S c. Septimo iuuatur negativa haec sentontia ex l.Plautitis, in prin .ffad I. Falcid ubi opiniecilius Cassiij prs fertur sententiae Attilicinij,Neruae, &Sabini,& sic comuni. Hic quoque text. f cile potest euitari. Primo,quia deciso illius tex. non e si contra comunem. Et quia illa tria nomina Attilicinus merua,Sabinus possiant et se unius tu fiscon . cuius sit nomen, cognomen , & nomen regionis,in quo osset oriundus, quod suadetur, quia illa tria nomina sunt simpliciter absque ulla copula apposta,quq ea possit separare,ut plerunque solet fieri,& quia licet essent tres non faciut communem opin . Secundo rei p. quod licet esset communis contra Cassium tanaen non est mirum, si ibi non attenditur, quia pro contrarii interuenit rescriptum principis, Ut apparet citare in D. princip. ibi nam & diuus Pius J quod restri plum
240쪽
rescriptum non solum communem sed & Iegem,&consuetudinem potest tollere . Octauo facitrs pro risii sententia,quia multitudo arguit ' imperfectionem,& imperitorum infinitus est nume
Paul. Lancel. in d. sua disp. an &quand. attend. sit Comm. opin .in princip. Sed comunis fit mutilitudine Doet. Ergo &c. Sed facilis est solutio,
quia Communis constituitur multitudine Iuris. peritorum, non imperitorum. Nono,&vltim contra Communem adducitur. Nam sequi Communem opi .videtur repugnare menti, seu dispositioni ipsius Iuris, quoniam si legislatores v luissent seruari Communem opinionem, Vtique
statuissent, quemadmodum statuerunt, in dubio attedendum, quod est verisimilius,quod aequum,&sim. Sed non fecerunt, ergo noluerunt argu. l. vni c. g.sinautem ad deficietis C.de cad tol. bed
neque ratio ista admodum urget. Vel quia negatur, id expressirin non esse in Iure, ut infra vide- bimus, vel quia si non expresse saltem in necenseriam consequentiam id Iure cautum est. Nam quod communiter approbatur, & verisimilius est,& magis squum,& fauorabile censetur,quam quod a paucis tenetur. Plura alia possent induci pro hac opinione, Verum quia parum, aut nihil
urgent, & facile ex his tolli possitnt, comito praeterinitio. Et ex his patet, qu bd ista risii opinion ut a nititur lege,vel ratione, cui non possit facile, & concludenter responderi. Quamobrem altera superiori contraria est opinio affirmativa, ut scilicet consulendo,&iudicani 6 dol communis sententia sit attendenda & hanc amplexus est Hos .in c. r.de consit. quem ibi si cuti