장음표시 사용
151쪽
etsi xei v. Llustris, perantiqua& sancta apud Sueuos antelaae
DA H q. Pontificis Augustini tratre accersunt,&in omni Germania supra sexcentosta annos incliti habentur. Agrum olim amplu& uberε possidebantiqua Danubius Vima alluit ad quatuor viginti millia passuum porrectum, oppidoGeistingano&arceHeliant ainiaι quamBurcardus Hugobaldo quarto loco nat in faucibus montium constituerat munitum. Nunc plenique lina suae ditio nis fecit, artam euertit. In hac nobilistima domo multi roes extiterunt cum virtute tum pietateillustres, quos inter&ille: Atariis Ludovicus Hellanstainius fuit,qui cum Friderico Ahenobarbo Druicua vis in Orientem profectus ad Iconium Lycaoniae caput in ip ard repraeli, oculis ipse palam, cum illo alij complures, etiam inter hostes non pauci, S. Georgium in acie pro copiis nostris acerrime propugnantem spectauit, iuratusque dixit, se etiam ad candentium laminarum comerum pro testanda veritate, silides Hi dero8aretur, paratum. Fuit ex eaden Multa, qui in contaio 'am's manum porrigebatiperindequin egentibus ordine &4in nimi ipem erogaret. Ejusdem sanguinistruitSuicardus -- stainius, qui societati Land erga Boiorum Collegium potuit
in quo tirones ad Societatis norma instituuntur.Is in regio quon- , dam epulo inter principes' dynastas aequales accubans, cum se calente jam conuiuio, proceres pro more nobilitatis majoribus
poculis poscerent, inus aliquis ex combibonibus grandem craterem vino ronarum nanu teneret, videreturque pleiisque maj quam vim, initim impetu spirituque extauriri pos secωua obsiti umis., parum sebrius. certe non sobrio dic et ego vero, quamuis Oipsi:icyphum insideat, exha Liam Tum Hellanstainius periculo vocis impiae motus: Hoc verbsupremum, inquit, numen prohibessit simulque dextra sacra cruce jamjam,r,lateram admoue em signauit cum subito cyathus effuso temeto cum ingenti assidenuum stupore dissiliit p raturumque
152쪽
DE UDALRICO HEL FENS IMO. 13otaturumque pestem&orcumirimus&uiserorum exitio inpia se liberauit. Ex hac ergo sancta Helfensainiorum familia satus Udalti cus, Monachil ojorum, dum Rudolphus pater aula praesidem ageret apud Serenissimum principemGuilesinu Maximiliani Ele. choris parentem, anno Ioro terris subductum&caelo, uti certi
sieramus, inseriture, imputar ludustriarium apud socie Iesu Gymnasi insido ho fratre,obibat,& singultaepietatis& religionis musarum tiriunculis exemplum praebebat. Nam si quando tarditascontingebat illuctasse accedereon medio scholae medioque cuneo puerorum ingenua supplex humi procubuit, unctisque
di sublatis in caelum palmulis Deum velut e caelitibus unus veneratus est. Cum proconsuetudine gentis,illa nocte Quae S.Nicolailierias praecessitim ema parentibus puerilia plumulae,pugiunc Electuaria, aliaque insentium crepundiaci crustula clam ingereremin, ipse postrici subtristisnullumamid parentes bruti es-s tum prae se tulit, cum alias gestire ruolo, ostentare beneficia, praedicaredonassileant S. Nicolai Mirantibus domesticis, ouae. renteque matre, Ecquid est datrice, satisne placent xenia uico lai Abnuente puero,quid ergo expectabase Quadratum,inquit,& sacratum pileum, qualem de Societate Iesu ferunt. Aperuit
nempe plus puer,quorsum animo collineare Sed piam mentem aeterna mens respexit, quam ut ne mutaret, vita cum mor commutare jussit. Ergo cum annum agitaret undecimum,dum Eclasse literarii domum redit, hi Mia concidit, reductus aegmum ex varijs,&ecthymatis, ut icivocantum, opu etis insesto pustulae .hulcuscula in summa cute eivmpunt; quibus de oppressus .extinctus est. Cum haud procul
aDesset ab ultimis in parentes moesti lectum assisterent, vitamque dulcissimi filii insipeciem consolabundi, reuera deplorarent, repente puer; tacete, inquit, non auditis concentum mum
cum ὶ suauissima coelitum haec symphonia fuit Udatricum id-horagaudia, taeternas Deolaudes canendas euo trium: nec diaprouisit. Exemplum pueritiae; nam si innocentiae imago depingendatist abVdatrico sumi forma potuit, adeo etia in obtu, gestu, moribus, vita&moriemus ephebi eluxit Epitaphion ipsuum praesentes assiximus, cum 'funus in patriam V visenstat gium Helsenstainiorum toparchiam esserretur&referretur, c ius ultimum duntaxat versum mutauimus.
153쪽
x DE UDALRICO HEL FENSTEINIO. Hic patri essigies, matris cubo vita dolorque Post tres non totas raptus Olympiadas. Natales non jacho meos, nec imaginis umbras, Quamuis illustres tangat origo duces Viricus primo cecidi flos nobilis aevo,
Nec tamen annorum dehreuitatequeror.
Sat vixi lacrymis, lachrymas abstergite mecum. Quam mihi vita breuis, tam fuit urna leuis.
De eodem celestes audire cupis prope funera cantus e Exemplum vitae sit mea vita tuae. Mutaui terras coelo, luctusque triumphis, Cur luctum vobis gaudia nostra ferunt Vivat uterque parens, Valeant cum fratre sorores,Viuere nunc coepi, mortuus ante fui.
Ahinnocentissimo puero non abijt innocentia filio Ru-dolphisattis Udatrici, de quo modo scripsi. Haec enim cuti mihi coram exposuitillustrissiimus Princeps a Zolleren, qui hodie Ρrα--ctus praetorio Palatino Monachisest haec inquam,quinquennis puella Rudespho patre in mortem decumbente, quaesiuita R. P.Marquardo, qui parenti id temporis a confessionibus fuit, e D. Francisci familia, an liceret cum Deo de vita parentis pacisci se velle suam pro patris vita offerro Precari potes, inquit religiosus riten Precata est, impetraui aegrotauit, mortua est: Rudol phus reualuit, reuixit, vixitque postea diu,praeterito
154쪽
Canistis non uno nomine venit in censum popu- C. γγήν. larium Boicae Sanctorum iamin apud Ingola xv. latis. dianam Academiam caelestium literarum Docho Ex vitae ἡrem Petrum Lombardum, quem M. sententiarum appellant, publice explicauit. Academiae Rechoarem egit, populum pro concione adClaristianam d. bd. vitam erudiuit, Societatis colonias auctore ipso Boiorum Duace Alberto Vangolstadium & Monachium deduxit, Gulielmo Alberti filio Laiadishutae duobus annis a concionibus fuit, socijs, per omnem prouinciam sparsiis, totis viginti annis praefuit. Vitae orro morumque sanctitas, in omni vita,&post exactam ii am, admiranda passim opera quae natura ipsi pomi mirari, merith Canisium syllabo Piorum inserunt. Hic ego qui primus res ab illo gestas tribus libris ante paucos annos in lucem vulgatis exposui, tantum immarcrum capita persequar,&ea potitumum quq ad mores ejus&vitae senetimoniam pertinent, e quibus si quidanae tum praetermissum est, ex FranciscrSacchini Jacobi Kelleri
Patrum Societatis nostrae qui post me de eodem tradidere, jam adnectam. Canisius Selga genus, Sicamber gente, seu Gelder Noui magensis domo, patrem habuit Iacobum virum literis&eloquentia opibusque lonoribus consularibus inclitum, maciem Aegidiam Honuvingam, cujus majores Silu,ducis Noviom
sum commigrarunt:auum Theodorum dicunt. Lucem primam Fausit Canisius s. d. Maias p. c. n. I s a L. Domi dum studiorum elementa perdisceret, tape a turba diuertebat, Mila loca castans in preces fusus numini supplicabat, teneraque latera molerios totoque thorace diuexabat Ipsis Liberalibus cum genus hum
num in gaudia corporis effunditur, genioque liberaliter indulget,ipse remotis Bacchi Dialis pro pG debacchantibus purum etonte laticem aquae, vini abstinens, hausit, uti velut alter Iobus pro filiis in orbem epulantibus, ipse pro genere humano abstunentia litaret oblectamenta pueritiae ejus non erant quae hodie plurimorum,plerisque omnibus minus nota: Sed quibus futurae
155쪽
I42 E R. P. PETRO CANISIO. sanctitatidi religiosae vitae prolusit,inter sodales meliores sacerdo tem agere,odaria psallentium aemulari,ecclesiastico rituro concione circumfusam adolescentum coronam ad virtutis studia exhortari, sacras aedes frequenter obir &ardentes ad sacri corporis Christi praesentiam preces sternere. Ipse porro florem corporis intactum custodim non a rebus duntaxat foedis velut pestibus animorum abhorrere , sed nullam etiam praetcxtatam vocem a verecundia alienam ad aures admitter: pueritiae respondit adolescentia nisi quod cum aetate cresceret&virtus, quotidie ad maturitatem proficeret. Sub amnum quippe quintum decimum aetatis a parentum complexu a uulsus Coloniam ad excolendum literis melioribus ingenium missus numinis ductu ad aureos Martyres diuertit, hospitemque Andream Bardonigium sortitus, Theologiae sacris initiatum ma sistrum vero mortimq; formatorem Nicolaum Eschium virum 1acrum & omnium praeceptorum unicu exemplum apud qucm Canisius verae sanctitatis posuit tirocinium;cui omnia arcanas choris vulnera, affectus, sensus, cogitationes quotidie aperuit, potestatem in se fecit animaduertendi, prout ludicaret meritum fuisse. Itaque tanquam si acta cera, sequebatur manum fingentis Petrus: misericordiacum illo nata videbatur, adeo in egentes
effusus, ut cum non esset quod largiretur, id quod charissimum habebat distraheret, libros inquam, quibus quoquomodo carere
poterat, pauperioribus impertiretur. Mortis ut assiduam menti imprimeret memoriam, inter libros calamos ad mensam statuit cadaueris caluam uti cum physicis disciplinis etlaicam conjungeret, nedum proficeret initteris, deficeret in moribus. Interim cum pares, hoc est maximos, inliteris & virtutibus progre sus haberet,& anno undevicesimo in contubernio, quod montanum vocant, decursis Philosophiae pacijs laui ea insigniretur, in
gnamque sibi sapientiae: eloquenti claudemcomearasset,ac parentes illum ad ciuile jus Coloniae, pontificium Louanij
succedentibus annis applicarent, opima' conditiones siue politicam vitam sequi, siue ecclesiasticam sumere togam statuisset; offerebant, illinc nobilem opibus pollentem sponsam, hinc magnificas Canonicorum epomidas ostentabant, quinin insu- Iarum quoque spem Canisio faciebant; fortasse haesisset inflexu aetatis ad metam, nisi Escliij diligentiari tutela periclitantem seruasset. cum domo ibi diutius haerere.&laxare habenas disciplianae caeperat, secum abstraci um sibi prioribusque vitae institutis restituisset.
156쪽
restituisset. Trajectis ergo Sirenum seopulis, quae juveni passim insidiabantur, jam in altum euectus, ardere caelestibus deside ius coepit, totusque in Deum: religionem ferri, incertus ad quem religionis portum nauim appelleret.
Cum inter haec Moguntiam ad Fabrim venisset, visius sibi est non inhonunem, sed in coeluemali ciueminctasse; tantari-bri virtus erat, conjunctam coelesti Getam innocentuc Imbuit illico mercinisium rerum caelestium cognitione&s
motum a strepitu turbarum, docuit penitius nosse Deu,&quem in finem a Deo conditus esset, qua via modoque idem colendus. Ostendebat Canisium Canisio persa ipsius cognitionem, docebat omnes vitae culpas ab annis primis contractas conseisone, purgandas. Ducebat illum per extrema hominis ad aeternitatis contemplationem mortem, judicium inferos, coelum
lmponebat, quor assiduamiaitationedeincepsinonimia peccati abstineret, omnem vitam ad virtutem componere eam demum esse certissimam ad sempiternam vitam ducem&magistram. Hoc masisterio imbutus Canisus negauit se ab ejus latere discessurum; illum haud dubie esse ex ijs, quos ex vaticiniola
mestico sacrarum foeminarum secuturus dicebatur, votum concipit Societatis ineundae promittitque omnia majorum imperia seriemuhexhausturum, patrimonium omne ex ejustans im. istisconsilio inmis tributurum:castimoniam amantemo desicarat. Ita Deo initiat rudimenta igionis vinule jam, teran subijti&Coloniam remissus uti studia sanctiora prois queretur, ibi Fabrum religiosis viris apud Carthusianos nae Gmendauit,ut inuitatus Moguntia adeo patres D.Brunonis sibita, uinxerit, ut nusquam certiorestiberalioresque in se amicos &ὲ tronos laudariti abro in Lusitaniam profecto Canisius Novi magum ad patrem cum morte luctantem auocatus accurrit ad
cujus primum paterconspectimi. gaudio talor simmatus,seu fatisti agentibus illico expirauit. Quare aieta,
Petrus, cum Deo salutem parentis infimis precib lacrymisque commendasseti diuinitus intellexit utrumque parentem Iacobiuri
inquam.&Ψgidiam inter caelites heuos degere. Versus inde ad opes paternas, fundos, praedia agros, pecullum omne in miseros partitus Coloniam vocatu Fabri ex Lusitania jam reuersi recurrit. Iecumque tres eximiae spei adolescentes adduxit, qui sacris commentationib' exculti pars adnos,pars adtarthusian diuertere.
157쪽
34 . DE R. P. PETRO CANISIG. Canisius interea Coloniae suam adeo industriam, viri rem,doctrinam,prudentiam Academicis probarat,ut in omnium Ore&oculis cum admiratione versiaretur,cumque vererentur, ne a moderatoribus Societatis inde avocaretur, eo nomine literas
ad eos dederunt, petieruntque uti sibicinisi academia necessarium Coloniae resinuistim Quem ipsi deuicto obii tamejus jam ante ruuentiam, tum singularem virtutemmati. sit myriactandis adhibuerunt, legatumque ad Leodiensem pontilicem, carolum . aduersus in annumcolonia
ensem archiepiscopum, a fide Romana deficientem miserunt, Otho vero Truchsessius, Augustanus antistes&Cardinalis Clauadio eundem lato etiam ad sacrorum patrum concilium Tridentum,&Bononiam ituro socium adjunxit. Ita Colonia auulsius
Romam omnino accessiyinde jussu conditoris&parentis Soci tarisIgnatii Siciliacumalijs ingressustinetoris, ecclesiastaemu nere per illum anniun cum ius nil nominis Hebritatefructi, queri netiis , Romam rediit ubi ultimisseDeo&Societa
ti votis intinxit, & sub autumnum in Boicam, petente Gulielmo gentis principe, cum Claudio Iaiodi Salmerone amandatus Bononisinsignia academica supremi honoris Theologus uicepiti&inde recta in Boicam profectus apud Ingolstadianam acia Mammaximum laborum fructum feci Petrum Lombardum
promoreissi aetatispublicto=licauit, auditores ad vium fi quentiorem coelestium mysteriorum induxit, per Cineralia ad
poetilum emiserit, precandi rationemstudiolis literarum ci composuit. Iuventutis mores rector academiae, quantum quidem potuitemendauit, licentiam coercuit. Defunctus magistratu pecuniam&stipendium recusaui Vicanum inde academiae pro Cancellario.quod is qui eas partes sustinuerat decessisset, Canistam imponereacademici conati, honorem penitus repudia
uit, quod tanto magis sunt admirati, quanto ambirimus is gradus expeti solet. edonisius, nonea sileto ingestadiitae
nio, vocatu Ferdinandi regis, mox Imperatoris,'iennam venit,
ita Nelaiulamentiscol iis . jussu regis conscripsit do,
nae Christianae epitomen, quae postea Catechismi nomen accepit civicum maximo Christianae reipudicomodo in omne orbe evulgatus, in omnium prope Ientium linguas versus hodieque ab omni pueritia&juventute ediscitur Canisius Viennae eadem
quaelagoistadij&majora etiam aggressus & scholas in academia
158쪽
DE R. P. PETRO CAMSIO. ης&concionesui templo habere, obire publicas custodias praebere aures confitentibus, lati afflictos, ex humanis corporibus lamstes generis humani pellere, desperabundisinedicinam animi a cerci coetus sacrarum virginum ad religiosa disciplinam reuocare, excurrere etiam in suburbanos pagos agrestes docere euange- iij doctrinam, rudem infantiam ad tirocinium Clitistianae vitae
minisque comurionem instituere, totam denique Austriam iustam: udis sum quoque regem des ecclesiastaseiden comustaviennensi praesule,concionatoris munus fungustaurifulam ejusdem oblatam pertinaciter reiicere nec interim potu
lum deserere: bis festis diebus verba, primum ad regem dein ad populum facere. Nec interea loci Academiam negligere. decu .rionem ejusdem agere, mores juventutis per contubernia sparsae componere, haereticorum rabiem stilo, disputationibus, concio
nib retundem odium illorum&conuitia maledictaque contatemnere. Vocatus indepraemannot 10 ibi quoque societa tis domicilium inchoauit, istequentes impiorum insidiasella sit,maximosque laborra exandauiti Rediit inde in Bojariam, quod Albertuspetierat, ut Ingolstadiano Collegio initium iaceret inde Viennam &Iragam totique Societati in Germania jam passim sparsae praefectus en Interim defungiturRomae Ignatius, qud ad creandum nouum Societati praesidem proficiscendum fuit.recurrit inde in Germanianati Rarisbonae in principum conuentura emaxima apud rem perdinandum pro concio ne ibasic ubi in Augustani praesidis OthonisCardi isami citiam familiarius intrauit. Designatur tum ad colloquituri V Vormariense cum haereticis instituendum, quo, vitio haereticorum,abrupto,ad shum munus redijsio post collegitim Ingol
stadiense coeptum, colonias anno, o Augustam Monachium deduxit, inde oenipontem, tum Dilingam te Friburgum. adeo Canislj opera Socij collegia complura per Aululam Liro-lim, Boiimam, Baliariam, Sueuiam Helvetiam, varigique sedes& domicilia obtinuere Augustinum, inquam, Instaminense, ling num. Monacensciviennenseaeragense,Oenipontaniun, Friburgense quoq; Nisu instituit. Vndesectu est, viab non nullis auctor societ uniuerta vult crede etur ejusq; nomen
publica ingeniimonumentavi conciones ad Caesare nain populum munusique praefecti prouinciae, & ingentia interim Dina pallim prodigia magnopere celebrarent. Certe per Canisi sacros libros,&B. Ainsitus Gongaga mirabiliter ad sanctitatem pros
159쪽
146 DE R. P. TETRO CANISIO.cit,4 princeps nuper Neuburgensis V Vol . Gulielmus ad Romanam ecclesiam potissimum est adductus Vltimos vitae annos Friburgi Helvetiorum posuit, ibidemque viuus Mortuus vaticinijsti prodigijs haud parum inclaruit, quae sibi copiosius plicauimus& Sacchinus enarrauit Hic attigisse rerum capita sufficit,&docuisse quae puer juvenis, vir senex pro nomine Christianoelaborant, quando primam aetatem in literis: moribus conformandis posuit, juventutem: virilem aetatem in maximis laboribus, concionando, scribendo, disputando agendo, consumsit: extremis annis totum se studio precandi scribendi emancipauit: ausimq; affirmare unum Canisium ab anno I sq, .usque ad eor per annos inquam p . tantos retulisse ex laboribus fructus, quantos vix sperare quisquam ab uno potuerit. Tam trestinum virum literis exculium, virtutibus ornatum Deo planum in ecclesia versari. Ita pauci ex primis Christi auditoribus§atoribus uniuersum orbem moribus corruptum, auro, Venere, vino perditum, cultu daemonum execratum, orco demum
penitus deuotum aggressi sunt expugnarunt. Mouitias sim animos mortalium virtus Canisiij, rerum omnium contemistus summa modestia cum summo ingenio, eruditione,eloquentia conjuncta, castissimus numinis cultus, studium uuandia borantem ccclesiam, inexhaustus labor preces assiduae victusculiusque frugalitas, quibus omnibus non hominibus duntaxat admirabilis, iud ipsis inferorum monstris formidabilis fuit, ut quocunque ille pedem figeret, illa sedem relinquerent hoc Au- usta, hocOetinga testatur Caelitum vero tutela virum coeliti us parem nunquam destituit, praesertim cura illorum apparuit cum Augusta per Elatense iter Oenipontem peteret, ex medijs
aquarum molibus per caelestem ductorem subito comparentem, ereptus est, qui postquam Canisium periculo exemerat , I pente disparuit. Vixit annos menses, .dies Is natus set I. mortuus Ips7. XH. Cal. Ian. ipso die o mad Thomae,
160쪽
QVI Ful PETRI EX PATRE FRATER.
Aius hic Neomagi sicambrorum, eodem patre, di uersa matre anno post Christum natum sesquimii x Iz I flesimo alier lupra tricesimum, disciplinis elegan- . , αι tioribus, Philolophicis Theoloescis adeo celeri- a. p. E. M ter excultus, Hesterori videsimo humanam &dμH-- vinam sapientiam pro iispublice,supremis Academiarumlio. ----e noribusor iussit. Moribus erat tamhonestis&pudicis,oflo dis' 'rem aetatis nulla unquam labe Odriae cupidinis aspersisse putetur. Ubi vero coepit cogitare,quod genus vitae sequeretur ingen 'tibus curarum aestibus jactatus, nullam animo quietis partem capiebat,quoad decreuit suum inter Socios nomen se professurum, extempl6que,ut ipse mihi coram fassus est,cogitationum fluctus sedere, omnesque turbinum ac turbarum procellae posuere, uti
tanquam inisenouanquillo v mari, portum sibisecundisse tissubitavideretur. Cum deinde Petrociniso fratri, s ijs prae secto votum coram exposuisset, petissetque ut illud ratum sui.
vim vellet,&se in Societatis familiam cooptaret, Petrusi, jus constantiam non minus ac B. Stanista Κoshae haud paucis experimentis explorauit, jussitque longo itinere Romam petere,&ab ipso Ignatio impetrare, quod a se efflagitasset. Properauitergo Romani Theodoricus anno Christi cI I xiv. cum alterum
e vicesimum ageret ipse,atque ab ipis B. P. Ignatio gentis nostrae conditore infimiliam societatis adscitus en, adeoque postaliuquot menses, in ipsius contubernium admissus, ut ipsi eius a cubiculo essetiquopost bienniumad caelitum Societatem eum
cato, Theodoricus in Germaniam missus, tribus Collegiis cum Rectoris auctoritate praefuit annis omnino triginta, Monacensi aliquot, Dilingano ipsis viginti, reliquis Ingolaadianta quae tria nobilissima sunt, irequentissima prouinciae nostrae domicilia. Eodemum onere leuatus Lucernam Helvetiorum missus mirifice enim illam gentem propter singultae studium pietatisconia a plecto