Adnotatio ad institutionum Gaji commentarios ...

61쪽

iminanem liberalitatem, quae non caderet in mentis sanae immanem in paucissimis autem hominibit..pectata sun himuinitas, qualis erat in Plinio C ins. Epp. VII. 37. VIII. 16.

quam modo solenni non observato. In II. 229. D ruri eximie de manumissis testamento. Add. m. m. Miliae si est causa, qualis in lege Elia Sentia

Praescribitur de acta te minore viginti annis in mamimittente et triginta in manumittendo , et de mamissione fraudulenta.

Instituit. I. 7. impedis nonstruitur eum dativo i/oerfati. D. Biximus , ita intestigemus Grius interpretatione adjuvat verba legis. Adde . 2. I segm iamn Ipsale opponitur Sola ius Q. - an hoc est, cautum est, providei ex sortius est, quam conprehensa in . 27.

Erat enim sane aisu Hum. Videtur istud absur- , dumPraesertim a scholarui Praeceptoribus usu a

tum fuisse in dissensionibus, quando conclusionis salsae diversam scholam arguere vellent. Vid. II. 24st. vi. 141. L. 13. de Nox acti L. . de bonis liberi. Est igitur plus quain resegmia. Hus in sinuli causa in L. M. D. de manum vind. habui m in ore et oin re dum Coinred est , ubi lex

aliquid indulget et remittit a rigore juris per dieitu de hoc ipso , quod desinit et praescribit

62쪽

numeruit X, III servorum recte manumittit . Qui

XVII servos habet, manumittit VI, et sic porro. Vid. Epirum I. 2 2 unde lacuna suppletur, ubi eluun sermo siisse videtur de consisse data libertate. Seristis in orbon servis. In Epitoine l. 2. I. in M.terpretandi causa figurata verba pro in orbem mutatat Areiao, nimirum, quando aliquid ita Scriptum est, ut neque initium, neque exitus demonstrari lictat, servorum singulorum nonunibus ad laculi se .mam veluti scriptis, turbat or sine et serie undo Intelligatur , ad quem usque mariu mittere liceat. Differt, ut Epitoni satis significat Onfuse data libertas, sive non manifeste, quando vetante lege vid. H. 239. Ulp. I. M.' nemo nominatim cliberatui , sive nullius nomen aut ministerium morimitur. N . D. de manum test.

Libertas data σι et quod in DTq. 47. manum lagi sunt, consistunt in soli secto, quod tamen infectum est in

iure et ne minimam quidem vim habet. Displicet repetitio qui eis. Multi Iam mini reuin sit. In hae utraque

igitur singulari causa , ubi in scriptura ipsa inexplicabili, aut in consus data libertate, fraus apparet testatoris, lex est persecta, nam haec inestica est omnis manumissio. In aliis vero causis i persecta diei potest, quia rescindit tantum manumissionem eoruin, qui supra legis numerum in testamento ad libertatem vocantur.

Sunt rei gerialia Senatus Metilla Plura igitur facta videntur diserte caventia de reprimendo vario

63쪽

fraudum genere, in Mania moximi depravatione ab avaris testatoribus in detrimentum civitatis e cogitato. Add. Epitomena. l. An in hisce Senatus consuliis suit Orphitianum illud , quod laudat Paulus B. S. IV. 4. et diversum videtur ab eo, quod est in Institi. III. 4. Ssecialia. Hoc uno tantum loco a GH usui P

tu vocabulum hoc . I Pacogitata. Malo sensu de callidis et cum fraude conjunctis inventis, quibus non directe committitur contra legem, sed servatis ejus verbis mens et ratio evertitur 3 veluti cum rescinderet lex manumissionem fraudulentam in testamento, excogitatum est codicillas eludere legem , in logo

enim prohibitoria verti non ferre interpretatio iem

nec testamento contineri codicillos , quorum et forma et vis admodum diversa esset. Haec auten, fraus repressa Senatusconsultis. me etiam aes peregrinos pertinere , senatus -- censuit Cons. q. 37.

Intellisuntur peregrini in civitate Romani, ex iis populis, apud quos etiam in usu sui manumissio in testamento, visui Athenienses. Hi igitur jure gentium testamentum iacientes impune fraudem

eam poterant committeres, cui in civium Ilomanorum testamentis lax Elia Sentia occurrerat. Interpretatione legis per Senatusconsultum Peregrinorum ius reumscriptum et civium creditorum commodis consultum. Quaesitum fuisse videtur, qualis suturus sit conditio iii nia inaniis sus peregrini servus. 14

Disputa r. I2 laudatur sententia Octavini JCti,

64쪽

eum probet legem unium, Mae gelius Munomimintroduxit, non pertinere , peregrinos manumissoros. Adde locum Plinia Epp. X. h.

Praetor tamen et hunc manumissum humanissimo

in libertate tuebitur , nisi peregrinus, natione Grae-eus c., qualis in Disput significari videtur, Pr vocet ad legem suae vitatis, quae repetitionem in se tutem ob causa iuro Romano non cognitas permiserit aut manumissionem inessicacem fuisse

probaverit.

Ex a uetori ara Hadria M. An excissit nisi pCeter Merομπα pus legis. Iura legis sunt partes alicuius legis, iussa et praescripta ejus pecusari Continentes , si ejus legis in L. M. D. M adopt. M. GHus II 63 ubi sermo de jure legis Iutiae Add. g. 87 Quae praecipit lex Eliae Sentia de einta manumittentis et manumissi, de Latinis et O dedi

liciorum numero constitutis, usu non veniunt in manumisso peregrino. Ceterum verba haec Iuro legas dubitare iaciunt, utrum locus pertineat dPeregrinos creditores , an ad peregrinos debitores.

Alio in potestare. Reprehendit Hum Donestus f. M. o,inment aur civ. II. 20. 2. quod hanc vocem usurpavit de sera is aeque ac de filiis iamilias, nam servum esse in dominio at vid. ΙΙ. 244. 245. L. I. b. et 6. D. de Pecul et L. 215. D. V. S. Si cogno-rimus simul in lineo s. Simissimaenunciatio in . IV. Diligenti illustratione et descriptione alterius pax l. 50. tis hujus loci, sive personarum eorum, qui Sunt alieni juris, sive in jure et potestate alterius Iu

65쪽

assunditur alteri liarti, sive in Iara luce ponitur status ac couditio P sonarum eorum, qui sunt sui

iuris , id est, qui jus ipsi in se habent et in sua

sunt potestate , quamquam aliquando aetatis aut antini causa uti ea non Possunt, Veluti pupilli, et

f. M. Servi ominorum. Am potest servus cogitari sinu domino P Sane potest . anuinissus inter amicos ante legem auniam liberatus potestate, tamen revera sex rus erat. Ut etiam is est, quem dominus proderelicto habuit L. M. I. I. D. de Nox Αct. uae omnes meque genua. Per aegis, hoc est, aequali ratione ac modo saepe usurpat hoc voc hesum Gaius, hi de iure gentium et civili sit. Loeos adnotat Brissonius. υm ti a gentes. Adcl. I pit. I. 3. I. ure vero A tico, o videtur, non nisi causa cognita. Docto locum istum exponit Heraldus, Obs. IV. . Animuin rure possumus, hoc est, videre licet. Hi e meisque Exempla vid apud Appiunum de bello civ. I. S. Plut in Uit. COI1Ol. c. 24 Ma- erob Saturn I. LI. . oerimum sae. In Institi. I. . legitur minus recte fura. Et qui eurique per aereum cumiritur, id omino a uiritur. Quamvis rectior sit lectio ad Gritur , quam a uiri , de qua cons. l. avigia de auro Possess. q. 62. miramur tamen constructionem'

jus loci, etiam conspicuam in silinita transitum onumero plurali in insularem. Quod siue jus sonbere voluerit, quod illum significaasu uiamus,

66쪽

nimirum, potestatem vitii et necis juris gentium actinitionem Per Semum esse juris Romani, an non locus ad hoc sere modum erit cortistituendus

quies- - potestatem esse Iiariunt lier, comprehensa

accipere et Poteucium referre ad Personam, si dicere licet, servici acquirere ad operas et bona ejus.

nec semper ponit ante vocalem. Distinguit cives et alios homines sub imperio P. R., quod discrimen sustulit constitutio Caracallae. In provinciis igitur baud sectis atque in urbe, hoc criineo saevitiae Pu nitum. me rem ore Significat Gaius recentissimam constitutionen Aratonini ordinatores Instituit verba

GH hoc te ore inepte repetiverunt, nam a m stitutione Antonini araque ad Justinianum phis quam trecenti anni praeterlapsi erant. Merarissimis Ara umento est hae vox, GHuin haec scripsisse regnante a illuc Iilonino Pio, qui humanissina hujusce rescripti auctor fuit. In L. 9. D ad Scivin Tertuli. Marcum Antoninum Philosophum sacratissimum principem nostrum vocat, unde sequitur scriptum esse ejus Commentarium adra natusconsultum Orphitianum Antonino iobur mortuo , quod item dicendum videtur de ejus commentario ad Edictum Provinciale. H. L. II. pr.

de iurisdiet. In L. H. . 26 etiam simiama

Marcum Antoninum. Diuilia πιν Corale

67쪽

Sine ausa. Cognoscere, quae catis justa sit

Praetoris fuit, Quaestoris ex lege Cornelia de Sia rariis, vel, ut tum erat conditio judiciorum publia eorum, Praefecti Urbi. Teneri Meeur. an Institi sumri; sed recti teneri quod eximie significat lege et poena teneri. Alien- serutam. Continetur etiam usus uctuarius. L. I. g. 2. D. ad leg. Cornel de Sicar. μου et in jor quoque cumriuu for hic est, quae superat modum. supra quem qui saevierit, is tenetur. Qualis intelligenda sit asperitas, idi uficat copiose Ulpianus L. I. q. 8. . de sic. Praef. Urbi. . Musdem primipis on titution- , hoc est, x scriptum, cuius nunc sequitur argumentum naee igitur constitutio de aspernate temperanda diversa fuit a superiore de occisore servi sui. uno eorum , vel aes statuas Pri F m. An hocce rescriptum nam Athenis praesertim servis hoc moris suisse videtur, ut docet una cum Tacito Annal. III. 60. Plutarchus opp. VI P. 2. p. Ul0.ilaique stentiachius' datum sui ad magistratum in Graecia aliquem p BOInae jam antea cura hi jus

rei mandata Praesecto Urbi L. I. g. 8. D. de Praes. Urbi. Con giunt, hoc est, in ore solent tanquam

ad asylum, nam extrahi nefas fuit, ut remitterentur ad magistratum , qui cognor ceret. Hinc in ego mancipitri ad statuam non confugisse. H. L. I9.

68쪽

Praeemit. Hahet vim uris significat igitur rmandatuin aut rescriptum dedit, Per quod constituit et sanxit. 1 III. Ita usurpatur de ip- lege XII Tabb. Laudanda hoc loco diisentia ordinatorum Institutionum, qui ipsa rescripti vecta a GH praetermissa ex Ulpiam loco in L. ΙΙ. D. 1 4 descripseriint, ut onmis hic elegans locus magis illusum

retur.

Si insolerisius MMαι - , hoc est, si causa cognita apparet Becte Theophilusci εἰ avi. Intote abrias saeςitia linatur. Hoc est iiij uria non serenda propter violatam pudicitiam Theophilus recte vertit. βρυν, quod vocabulum in lege Solonis apud Aeschinem in Timarchiun p. 30 eximie ad hibetue do v illata pudicitiae.

re Praesenti, quia sunt ipsa verba rescripti tum recens dati. An hic exciderunt libra torum negi sentia verba bom eo Miombus, quae in Institi. adjecta sunt non videtur etiam in Digest. n. non

leguntur. Accessisse videntu textui, ut interpretatio quaedam legis, ad c udelium OIniI OruIn Daudem avertendam , qui inriti parentes rescripto servos durissimis venderent conditionibus. Ceterum M. Plutarch. l. l. et Hemsterhusius ad Lucianum I. 277. Mox in foro agitata videtur quaestio de hujusmodi servo, an fugitivus hahe i possit. Humaniter respondit negando Ulpianus in L. II. f. IT D. de Mil. Edicto. Uerramque erae t. sentiebat prudens Jurecon- sinus , posse hic occurri a quibusdam, qui dicerent:

69쪽

-justum esse reseripium Animum , quo misinus vel invitus cogeretur Vendere servum suum. Solvit igitur hanc dissicultatum , delendens justitietu et aequitatem rescripti, quod uiri si et domui et servo opitulatur, gravissimo usus argumento ex lego xi de prodigis. Aliud autem exemplum i vitae et coactae venditionis servi ob domini asper, talem exstat in I. I. g. 17. D. de Quaest. Interesieitur, imis ratio. Sic etiam Ulpianus in l. I. D. M Curat. - Ubi non additi, do voeabulam ἁ- ωruinis, usurpani ablativum casumtionis, ut Gajus in L. 27. pr. D. demin et Ulpian. H. XX , 13. ita uinula Praetoris, quam exhibet . II S. IV. 4. q. 8. g. uincim Romum ae visae sit --- , -- in bonis. Vox ominium usurpatur etiam de eo, qui tantum in bonis habet discrimen in

foro obtinuit ex Oinis sione rituum et forIiIularum in rebus mancipi eligiose observandarum et ipso

tempore atque usu ab hoc vitio purgandarum Vid. Hegans exemplum infra 11 4L Noli autem o tandere eum, qui in bonis habet, et bona fide

POSSeSSorem, aut bonorum possessorem creditotiem,

do quo III 80. Nudum jus quiritium. Cons. q. 39 et 167. Itaque nudum jus Quiritium, ut vel ipsa vox nudum sutis arguit, vi effectum ejus spectamus, magis in juris subtilitate positum fuit, qua in in commodis it inlini jure Quiritium bene tuendis Nilis ei adquiritaexuus. Vid. H. 88. III. 66. Ulpian. rasin

70쪽

Εade injuris subtilitas ira EoviIactuli sol cernitur. Est quidem aut P. Rom. an Caesaris, cujus, ut ait Gajus possessionem tantur et usumfructum habere videntur. Vita in autem de industria addit, ut significet differentiam revera non esse, existeru

tantula videri.

restarem hasere non in selligitur. Vox potest seiuncta ab omni notione duris Quiritium, quamquam is qui in bonis habet, potestatem non habes vindicandi servum lV. H. , aut donandi eum justa libertate. q. 17. q. 35. h. l. quod jus idem ac gurae potestas. In Institutium fbus est I. 9 jus Fores alis. Fere Add. f. 189 ubi in Gaitur. Mansitu ad verbium deest , Latini nominis socii apud savium XII 8 liberos suos mancipio dant civibus Romanis .. conditione, ut manumittantur. Viguit igitur etiam apud Liatinos et jus vendendi et ius noxae dandi proprium, non origine, sed vi et forma. Eius praesertim poetabatur vis in i dicio domestico Livius Blat. VI 20. L. M. Coa. Theod. I. M.). Unde Livius VII 8 patrias potestati tribuit libuestatem. Adde alex Max. . . b. ρ -- nos hahomo. Ubi Grius exesint ea iuris publici instituta, quae ad universam civitatem perlinent, utitur voce bos uias Romanus. In privatis vero negotiis , quoruit usus ad Privatos quosvis

cives pertinet, loquitur prima persona, quam au

unianus quippe Imperator in titula Insuit de patri