장음표시 사용
261쪽
Disim in remita'; quota auaq; antra resinant, Torquentur nemora, Ues ad bdera clamant, Pulvereusq; diem tegit intra nullia nimbus. Quantum rei saviat Circius Nentua, siue Thrasimis in Occidentalioribu3 Bothiae littoribus, ipse habitante nobis annuncienAquisaepiva magno incommodo suo expe- Circius ra- riunto. Rapit enim integra tecta orum, eaq;perimpi domoru mensa terraeimm spatia dissoluta disperiit. Quod eri ' apud Narbonensis, ct Beneuentanos, Cato, Procopiudq variata ratione pro locorum distantia,meminerequiasin licet armatum hominem , plaus tamq; oneratum m prae capitim trudit. Hoc in ponte Viennensi DucatM A Rria sepius vetusto tempore sinum fuisse tenantur a nates, ctnec modernis temporibus prouida Imperasorispe gihahgi Ferdiη di magnificentia ct ius starem es, νι viri symperatoris telonj prasedentes , in capite pontis pericularium ignavos, magnificen' turribus praecipia accedentes,confisi s ctrigantiac viribus μ'' adiuuent, quibus fecimus tam longos, Nesiosq;pontra, motopericulo raperarepossint. Neque bac civilitatis os ιia gratis fecisse querunturiquoniam ὰ viatoribus de tam to periculo eratis Ebcraliter remunerantur. Quod autem Procopia paulo amae allegam, propris interpretationem retineat clariorem, lib. i de Beneueto Italia ciritate, Mal Euhhia' ait Quondam prifici dixere Maleuentum:id nanque o prisei dixe-pidum Dalmatia ex aduersio oppositum est,in continenti runt pro Be situm n quod spmtus violentior quidam, ct acerbis asDς ς Q ingruere consueuit: qui utique ubifare coeperit,non fori iter agere, d domiste quisque coseruare laborat.Nam venti hui in ea es violentia, ri vel equitem cum equo simul reptum, sublim mox deferat,diuq; per aein circ-am , ct quocunque tulerit casus, proiectum interimat: de oe Maleuentum , O in edito post , ex eo Nepto tolera
262쪽
I. DE SACRO Bosco. CAP. III. toleratu dimisi fortium est nomen. Eo forsitan vento cam Cambysisb is exercitus obrutus est,m Strabo reficu G. δ' Venio di siti Τυφῶνα appellant ventum, qui motu circulari sentis, Ogmerarum ex calida o sicca exhalatione a nube in terram reput Latine dicitur Turbo, quod musta turbet, quePlinius verticem appellas. Ac videtur haec Dratio nam ex pluribuu ventis controeriis, in anginis arctis locis
ranctumui interst quas de victoria disiciant , Olmcti π.Deinde ex motus inaequalitate: vademus eri pari pineriorem citim, quampriorem moueri, unde Aut posterior priore circuliariteri olvit Abirio enis vento α o domini a s6o in mense Aprilis in vado Venetorum o rosulimersus filii, cum ingrati iactura ipsius flere ni a ciuitatis. nc ventum Virgilius sic scribis: Aduersi rupto ceu quondam imbine venticoningunt,Zep maq;,Nom φ, laim Eois Eurus equi ridunt,ti aeuiis tridenti
umma atque imo Nereus ciet aequora undo. Lege ct reliqua.
Dininguitur autem τυφων ὰ vento seuperiori trabimmodis dirimum H in minor subtilior est, ide)Deitas propellitur stigore alicuiti nubis ad tenam. Deinde ducitur in gyri , Merar in orbem Tertio fit a duobus νentis inuicem contrariis, ct ister se pugnantibua . interdum σ a duabua nubibuis: ἐκρε ιαe autem propellitur saltem ab νna nube, mouetum non motu circulari, cum maiori impetu. Typhonera sic describit Pontanus: Turbineud fortasse Ilomm miraberis unde Eruat eum amfammis radicibu ornum, Nunc frangens monte aduer*,nunc nubibus actam ris mergetq;,agitatq;stequenstandem illa ruina
263쪽
S 4 FR. IUNCT. IN SPHAERAM Prona cadit,longo plangens fiolassenta Ronore: Interea densa si rin caligine fertur, Perq; via Derq; arua uisternitq;feritq;
Pulverein globus inuoluens caelum; diemq;: Nanque per aduersum dum concursantia venti Arma mouent,animisq; τα,9 viribus,ecce
Est θ alia ventorion species, prioribus non mulium dismulta,nise quod haec accensa aerem simul accedat, Graeis dicitum , ct videtur vocabulum duct- elam πριμι, quod accendere signis t. Pono de his tribus pommisspeciebus lege Aristotelem lib. 3, cap. 1,statim in principio.Plini lib. 2 cap. 8. Q Hum de ventis probi ara huic Moo mafferiae aptissima atque conuenientissima, vide apud Ari totelam
Hydrographi auteni hodierniq; nauigatores d ventorum differentias conituunt:8 quidem principales, totidem medra i6 mrsum interimedira, exitii antes a P eunque borigontis parte lamosam illa atque lateraliter motam ventomm exhalationem, in oppositam ct ecte verberari Vnde hi qui littoralis oras adυ- na; igari ita n, mimm eos desiribunt in charta, quare,ob irinam toriam
Modus de- vocant. Nam deducta prisum cisculi peripheria, eam inscribet VCP echn arcus aequales dimisunt mox centrum ac diuidemtia puncta rectis connectunt lineis. ita per centrum ince
dent octo Eneae r singula vero peripheriapuncta fieri alia quidem sedecim, hae atitem duos ae trigiata ventos N mg x indicabunt Similiter in nrade quadam volubilem fle ΡΣ,,hEis, includunt,quae octo uestiarim ue duobκε ac triginnatura'mira ta radu s, magnetis viriste correcta totidem ventos,qua sibilis. animarasit, indicat. Recimentio multa commoda attulit nauigan
264쪽
I. DE SACRO BOSco. CAP. II Lm gantibus. Nam maiores nostri Solem intredis,noctu odera obfirmantes nauigabant:non enim aliter medio aber Pyxidis nau
uis nubila o die diri reus cursim omnem, pro caelo PM do,situ lo-dem hanc considerante quinetiam ignaris , esiqua pla- coru explo-nitie Gripuis mundi cardinibus seu ventorum tractibu VRRd0- licebit rotrahere sine positionis Dorium quorumuis k---φyxide situm itineris docente. Similiter, ct eorum postis cum tertio quopiam loco non ignorabitis. Quare trianguli quod tria loca faciunt,anguli patefient,oeperinde latera notam balebunt racione r nec aliter quarii loci ad illorum duos uis positio elicisturi nec Rcus reliquo rure ad reliqua: quo fit, ut duorure duntaxat locorum situ distantias cognitis, omnium inter β locorium positiones ac distantiae ac perinde destri is nota Neniant. Similiter haec p is, aut verseria, maximum U-halet in bombardarura proiectionibus, O in accipienda alicuius ciuitatis vel arcis figura, vulgo radice. Quando enim aliquis strateguue me copiarum Dux aliquam urbem de nocte inuadere voluerit, necesse est ut libratores, seu bo- versoriae, se fulminare voluerint aliqua popuInacula, mcus Hiam non verberarent. Cum itaque globum i euim
de nocte quis eiicere conatur, oportet illum in primis stire vim illius iaculatoria machini, atque deinde distantiam loci quem cupit igne vexare. cognitis his duabus retari inclinanda, vel eleuanda es machina iuxta Qxi quadramatis normulam, ut globus igneus tramitem recte incedat, O precutiat destinatum A M. Deinde termininUNUM
quere ipsi libraros fulminare intendit, re*iciat cum Nemsoria: O terminum certe Aias per i an versoriam ad
bardaru' machinis adhibeant quadrantes, Mantpote tiam O vim huiusmodi magnetis,cox sicctq; Num istia
265쪽
ass FR. IVNCT IN SPHAERAM quam mundi plagam t e terminus versus est: faciat ratulam.Et ita de nocte cunnprotractus fuerit priua ictas, ipse librator sine cunctatione coaequet torista bellica cim quadrare quo ad altitudinem siupra horrUntem, di quo ad tela dirigere debet ora bombardarum Nesin deni natum terminum cum Nersoria: ct exinde fui inare locum messi mr O sterium cum hac regula ordinare imprumenta belli in reuerberare locum praefixum.Nec illa hἱ cribo t homines doceam ad mala inserenda, βια pantepra cliues hominibis esse adhuc nocentiores, tartareias inis instriumentis infiniame totum mundum: Rd si nece tracogat i praedones aut latrones tu arcibus reclusi aut Tunca intra portisfima propugnacsti tuis Nersam,commodius expugnaripossint. Quanquam vulos istorum artificum satis probὸ remeas disiciplinara Mam,ut nemo mihi improperare queat, me docuisse homines infantire contra iam nes, si artem decuisse insaniendi cum bombardis. Vrrum
hac sic ripsi, ut iam nes sciant quod verum est illud tritum prouerbium quo let dici,quod inpetris, verbis hembis consistit malua potestas. De essecti- Expertassissem lapidis magnetis Nirtute pote bus magnς' tia singulum magnetia ' in horologiis Solariis pomni soleomoueri circa,ct undequaque, quidem natur 'l tenetiamsi magnes 1kb mensa aut tabula hi ponatur m tu eius lingulam moueri. Ne mir- ιtur si, si in pe-itrisverbis,in herbis insit magna tensos. pertu nanque saepe est etiam, naues clauis sim eis compacto mare Aethiopicum oberrantes, O te inare ad si pulos an promontoria agitat M,infundum a Magnete auracia misitem clauis, magnetis vis tute extractis, in mille potes Magnetis dissolutas esse.
alatura, Magnetes etiam in extremo Septentrionis velutino
266쪽
I. DE SAc Ro Bosco. CAP. III. res, unde nautica directio connat, reperiuntur: quorum etiam magnetum tam Nehemens est operatio, ut certis lignis figineis coniunc ea vertant in sui duritiem, O n turam attractivam Refert enim Ma es Dii tudium ciEP t enim in camh dtiose epincta immobilia, axem Dara teminantia, Septenuio. super quilus tota cali machina votistar, qua per
βη; lapides poliuntur, i 2 ueniri possimi. Reducto in forma globi aut pilae,
Meridies. cunque se verterit acus
O qicturrit, lorum loca indicabit. Et quo id certius fias, R iu tentandum es, O linea ab acu demons Baga in i deseruanda esse tamenta se mutuo huiust da lineae in duobus punctis, prolit ipse Meridiani circuli in polis
Vimm punctorim iam dictorum restondeat polo Artii Modus dico, me Septemrionali, ita Glinguitum: Accipiatis vas e sty g ς Rinum quaviaris amplam in quo magno super sissem leuem Lui . . 'ponettur,vel in nride non admodum profunda: ita tamen mi duo puncta in lapide inuenta, aequaliter eleuata lacerat in dicta Vride: sic rirtute lapidis eoasque mouebitur ρ ais, quo polus Meridionalis Meridiem, alter vero oppositum parte cilicet 'milem aspiciet siq; quiescet. Erit igitur Dcly hoc modo es mere, Grum punctoram potissim o in Antaretico restondeat, ct ipse caeli regiones aliquo modo pricis cognitae Sed redeam Mundae fuimu R digressi.
267쪽
talem venti Es, Meridionalem is, Occiduum ouest, Septentrionalem veris North. Hinc ventum inter ortum instentrione medium, vocant Northsanter ortuis Omericem,Sirestanter meritem O occasum, Dores:inter nique occidentem oe septentrionem, Nomoi s. Flauddissmisiter, intermediorum ventorura conficiunt mminue
cupare,Esaorces. Et consequenter de reliquis intelligas. Quadrantum ergo intermediorum nomina respodenter in hunc fabricas modo erbi gratia, eius qui inter Non Norinoribest sic vocitat, Nort,vn quai t du Northest: eum autem qui inter Norrhest, ct eundem Non northemn hune modii: Northelhun quare du North. Et restondenter ea de cateris. Pro cognitione netessaria ventorsi confieret mulam n rugantibus obseruationes, claea Solis o Lume propriet tes,in qualitatibra aeris consederandis,m videlicet modo, Sol purus quod Sol rus oriens,ac non emens, fere vim amnantia quid signifi rarum Edus autem nundinem. Si sero occidis pridie seq dolo ., ' μ' rem , o oritur, tanto certior Messerenitatis habetur. Cracem avete orienset ira indicat,idemq; ventos, cum ante essin orientem nubes rubescunt. Quod si rubentibus Sol rutilans terueneris, pluuias designiat oriturM. circa Occidentem
in occasia cum rubsunt nubes serenitatem futurae diei Jondent siquid sigm4' tem rivi exorti 1 untur,parim ad sti κλη, patim ad Aquilonem, pura licet circa mem serenisadsit , pus aura tamen cum veto significant.Et i in eis ocessu pluat,
aut radj nubes mst trahant, asseram in proxima dis tam
268쪽
tendunt Sinubes ante Solis ortum globentur, asperum de nuntiant imbrem : si ab ortu repellavitur ,σ ad occasium abeant, erenitarem. Si nubes Solim circumludant, qui nihilominus isse purus, unius orbis, oestrenus relinquatur , tarito tempestia erit turbidior: s vero duplex etiam orbis fuerit anto atrocior Quodsi ex ortu, et occasum ita ut rubessant nubes axima ostendetaer impinas. Si non ambiunt edinc tantia quocunque vento fuerit deportendunt.Si a Meridie, imbrem. Si ories orbe cingatur, liter u luxerit, serenitas erit. si ante ortum radii Rese Vetas via. tendunt,pluuiam ct ventum portendunt Si circa occidentem carissidus circulas eris, noctis leuem tempestatem. Si
nebula, b entiorem Si cadente Sole enim. 1ama autem quaria aequo attenia obseruaturici expleudens exortapino nitores, eri serenitatem crediturn tendere rubicurida, mosmigra ver pluuiam erecta Oinsiecta emos si aDobtu pluuia comu Se Etrionale acutumrigidum, angit isti inserias,Austria rer que Nero recta quarta,noctem ventosam. Si quinta die mna recta fueri grauem tempestatrim in mari' agit: nise haleas circa se coronam, cum illo modo non ante Lama
plenam Θ maturam inendit. Si plenilunio per dimidium pura fuerit,aes significat sterreos: si rutila,ventos: ner scensa res Et si orbe aliquo nubem incluseri ventos designanquam se ruperio urrexerint orbes gemini, mi rem tempestare ct magis siti essecundum quod aut a bivini nigriquidum intenrupti, aut diritructi orbes Ilierint. Nasices Luna,si cornu siuperiori is Arcticosurgat ,pluuias decrescens dubit. Si plena circa st orbem habuerit, ex ea parte παπκm simiae ex qua is maxim/θό debit. Si mortu Lunae cornua fiserint grossa, designatur tepetius hom
269쪽
268 FR. IVNCΤ. IN SPHAERAM fida.Si autem quarta orbem habuerit vento rationis flamae, b Tmalis erit toto messe.Si decimarimaveb tantia flamma apparuerint,asperas impenates portendit. Sura φῖ . - septem articuli, quoties in angulo Solidi sui eidit , plerisique intra ilis ta tura obseruannis4pr agis,
De riam autem,ct virgis Solaribus ac Lunaribus *pradictis, fatis se refotiis Seneca lib.6 MLquaesitasserens, certum genus earum esse unius radis, quae si per angusti sommina tenues, O intense, dinantesq; inter se disjun- vhht6id eo in Mu imμm igna descensuro m. gnitio pere- Ventorum cognitio nonsolism necessaria est nauiganti-grinantibus bu ed etiamperegrinantibus per tererm: contingit rata necessaria, ventorum experientia, ct notitia, infelices homines non minoravita tisiscrimina quandoque in inui, nemoribMister crudeles biniis errabundos evadere,quam in moerianis tempestatibws, procellis AEnrenda nausia aβη θ. . t mortera praesientissima declinare. Hanc artem Tatriari,
ora natura: regulam imitantes, Pod densiores obor π rtices,s rami ad Austrum Sole contracti,humamra habitationes frequentius e rantibu indicant, sicuti versus Occidentem declinanda sunt crepuscula longiora. Quod Militaribus nuta militares homines. Reges quoque,ac Principes infaue
bini i si prasi' quaudoque pres et fugati, experiri coguntur,
gnitio. AUT Vtilim esset, ut in otio visistem Ῥentorum potias, quam a Funisue taxillarum ample I rentur,ne,ob ignorantiam tum fa,cilis ac Milis disci P , in vitae discrimen, aut nulla pericula et hini lim captiaritem bi mori ρο- tiua,quam vivere Tellent, perpetuo gemebundi labernari In mari autem, es aliena directione contra Omnem Ne
270쪽
I. DE SACRO Bosco. CAP. III. astram tempestatimq: muriam, oes tam videnturaecuri, propria ramen experienti necessitate urgente, Irequentius evadunt feliciores:eos casu uno Principe, Rege, vel Duce euadere,infinita hominum multitudo, sim regna, ininis elicitati restituuntur,ut his oria demonstrant.
. de Sacro Sosico, Commentaria. CAPIT VLvM QUAR TvM DE
Circulis & motibu planetarum,& de cau- eclipsium S olis & Lunae.
perficie linea: eclipticae, de est eccentricus. Eccentricus quidem circulus di vi xcului. citur,non omnis circulus , sed selum talis, qui, diuidenseterram in duas partes aequa-