장음표시 사용
21쪽
erat l); si in utraque Via decano et quatuor magistris Q consilio in Via sua elociis , praesidentibus distincta examina fiebant. Erant ergo in eadem Facultato duo divorsissimae Facultates, quasi sibimetipsis oppositas, simili ratione constitutae suis tamen legibus si judiciis utentes. Jam inde a principio , eder teste, Artistica Facultas numσο potius quam inopia professorum insignis exstitit duplicisque Vias spectaculum praebuit, id est geminam philosophorum Boiam, Reales et Nominals , ' Dissiciis dictu est quo discrimino In- , mistadii studiorum ordo in utraque Via sorismporo dinoseeretur in utraque scolasticum praecipuo in modum studia insormabantur. Hoc uno utimur indicio librorum scilicet catalogo Α, quom nobis statuta tradiderunt Baccalaureandi iisdem videntur in utraque Via libris operam dodisso. ullo alio intor so quam diversa eorumdem librorum interprotations utriusque Vi fautoros distabant.
3. CATALOGUS LIBRORUM ET SOLUTE PRO LEGIONIBUS CUNI
Parvorum logicalium cum exercitio. Veteri arti cum exerciti .... 24 grossent. Elencorum
Libelli alicujus Rhetoricalis .... 1 Primae partis Alexandri Secundae
Exercitiuin priorum ...... 10 Ethicorum
22쪽
Iia Aristololis operibus et philosophiae scolassicae maxima loctionum pars tribuebatur nec immerito in speciali utriusque Visa sigillo commune id signum incusum erat: α mago Aristotolis quae in manu dextra arma domus Bavariae, ac in sinistra librum ortum tonoro , lin. inima diligentia Rhesoricae adhibebatur, nec Poeticae aut Historiae locus erat. Ea igitur tompestate, traditos a medii sevi docioribus moros In-golstadii viguisse constat; nec, si quis ad librorum delocium, lectionum numerum solutique stipendii summam spectat, inter Visnnae statuta anno 1380 disposita, et statuta Ingessiadisnsia discriminis quidquam inveniet. Imo etiam si quis studiorum rationem quae Ρarisiis, durant XIII seculo, vigebat, intuetur, rem poene nihilo immutatam comperiet Libri iidem in honore sunt: opica Elonchos, Ethica, Physica Aristotelis, et hysica liber coeli et mundi, degeneratione, de ausis etc Quid mirum, quum tres illa Academiae ex eadem ortae sint origine i R. In eo tamen jam res erat ut in Academiis mova studiorum ratio paulatim invalesceret. Hoc scilicet rerum transitu aetas illa insignis evadit. Ab initio gravia satis inter utriusqus Viae fautores discidia orta sunt, quibus Academiae tumultus injiceretur. Quotidianis contentionibus, mutuis altercationibus alii alios lacessebant; et . in
apertum schismare evaseratis 3). Non spocialem modo decanum utraque Via ex statutis elegerat, sed separat utraque aerari utebatur; nec ullis clandestinis artibus magistri abstinebant quo facilius studiosos ex altera ad alteram iam merterent. In tanta magistrorum et studiosorum multitudine, quum sui magistro cuique speciales auditores adessent, haud sacile erat prohibere ne injurgia erumperent res adeo turbata fuerunt ut a duce Ludovico componi debuerint. Docreto Dux prohibuit ne Reales si ominales a se mutuo discederint, ne se invicem lacesserent aut confictis criminibus elevarent ne neutra Via veram doctrinam sui unici juris esse praedicaret. Studiosis permissum ost altorutriu Viae prosessores Sectari quod autem ad examina pertinebat, quatuor eligendit. De Ouαlitate Sigillὶ IV, p. 71.2 Ea in statiitia an. 138 editia deprehendere licat Quunt ab irriguae secunditati scientiarum diluvio almae matris Universitatis studii Parisiensis
nova in agro Ecclesiae plantata Univeraita litterarum Viennensis ..., etc. 3. Rotmarus an . 1478.
23쪽
erant magistri, omni Viae, opinionum et secta discrimino romoti . Ρrescriptum est ut unius decant, uniusque sonatus ditionis Vias in
posterum essBnt, eodemquΘ uterentur aerario. Non tamen decretis, otiam consideratis, ros in melius mutanda erat. Ea tantum conditione animi e scholasticas sordes expellerent,
si novae Humanismi disciplinas et in lucem scens oditorum operum studio se applicarent; nec semol posterius Mais si Nominales Academiam conturbarunt. Anno 1498, in disputations quadam publica, quum duo Realos philosophi verbis Facultati Musticae invisis usi ossent, de intogro in duas partes certams exortumost, et doctores Iurisconsultos praefectumque urbis, se in pacific tionem interponere oportuit lin. Anno 150 discidia odint rata sunt, ns tamon in Artistica, sed in Theologica Facultate R, tanquam a prosossoribus novis et novo lectionum genere in molius immutataArtistica Facultas estnihil jam ad se attinore existimaret Inrusiam in Ominales Thoologi do ducti sunt, resque tanti fuit ut ab ipso Duce disputatio fuerit dirimenda. Propo est factum ut Roales s Acadsmia xpsilerentur; quum tamen memoratum fuisset multos lim, etiam Rsales, inter sanctos annumeratos fuisse, cessit saditio. Nullum postea in Ann libus discidii hujus vestigium apparet, quippe quum tempus graVi rum certaminum apyropinquaret. Quo scilicet anno nova studiorum ratio in Ingesstadionsi Academia suerit accommodata, nullo modo potos constitui, quum istiusmodi commutations aetato tantum diutina confirmentur. Si quid ex illo documento conjicero licet quod nobis odorus tradiderit: Μωα gistri sequentes obtinuomni per lectionsm ordinarias lectiones principales quatuor, alias vero per sortem juxta consuetudinom et decreta collegii Artistarum R, , quum 33 magistros nobis in Aristotolo rustillatim discerpendo, occupatos ΜΘderus ostendat, et eadem series ordinariorum librorum investigantibus nobis offoratur Parva logicalix Vetus ars alicorum Elencorum Μ us Volumen Prisciani Ἀlgorismus, de Oeneratione et corruptione , nihil ab anno 14 2 immutatum suisso videtur.
1 Rotmar. an. 1498.2. Mimar. I, p. 73.
24쪽
Haud tamen major se quo huic documeni fides adhibenda si eodem enim anno, 1492, Conmidum Celtem tanquam novum pro- femorem, prof human. Ingolstadii inscriptum invenimus l). Conradi Celtis auspiciis processerunt paulatim Ingesstadii humanioros
In annalibus Visnnonsis Academiae acta inscripta sunt, quorum auxilio eum potissimum annum notare licet quo humanioribus litteris quasi locus in Viennonia Academia fuerit assignatus Annosnim 1500 4 rostaurandas latinitatis causa, articuli fuerunt in lucem editi R. Non quod nullum ante illam aetatom Viennae hum niorum litterarum vestigium apparuerit, praesertim quum de iisdem articulis itisrdoreus memorsu illos jam superioribus annis suisse conceptos. ω Anno clamon circitor 1500 publicaraumanismi apud Viennenso studium initia assignare licet. Inmistadii auiom, vel quum humanioros litterae jamdiu in honprolissent, nullum hujus immutationis vestigium inter acta publicalico deprehenderct. Haud dubium est quin Conradi Celtis adventu novas studiorum rationis initia designentur. Jamdiu enim alia non intra Academiarum muros, animi ad nova studia sese conVerterani, nec vel in Germania, viri defuerant qui Italorum vestigiis insistentes 3), renovatis litteris se toto animo dedidissent. Anno 1492, conradus Celtis novus professor Humanitatis apud Ingolstadiensem Academiam inscriptus est μ). Conradrus Meisset, cognomine Celtis 5ὶ jam pernotus apud
Germanos erat quum InmIstadium advonit. Ersordii Schlostadii, Colonias se ad oratoriam poeticamque applicaverat utque animi sui facultatos comparando exercoret, omnes Gormaniae Academias lustravit, Italiamque invisit, ubi tunc plurimum litterarum studiosus vir quilibet proficiebat Parmam, Ferrariam, Boloniam,1 Annales, I, 39.2.mitterdorser Conspectus historiae Viennensis Univers. p. 6 l. Viennae.
25쪽
Florentiam, Vonetiam, Romam invisit, celeberrimosquo illius aetatis professores audivit l). Ea scilicet aetate, quum Italorum exemplo, aurea corona illustrissimum e Germania ootam Imporator ipse redoricus III donavisset, primo omnium ea laus conrado Cotti 18 dio aprilis 1478, in arce ori ergonsi contigit 2J. Eam scilicet ob causam, singulari et quasi publica auctoritato
florobat Celtis; sc sino juromedem eum Ingolatadii commorantem Q professione poetam , appellat 33. Inmistadii studia loc-tionosquo humaniorum litterarum instituit, nullo tamen pretio conductus, eadem qua apud caeteras Germanias Academias ratione usus collogiatis enim modo solvebantur a principe stipendia; majorem autommoVi professores celebritatom habebant, si Adamo auctore, accepimus jam Lipsim et Rostochii mon exiguas docendo pecunias Cellom acquisivisse , Primus Ingesstadii humaniorum litterarum auctor fuit; irimus loquentiam Romanam, quantum Germano saltem homini concessum, cum rudimontis Graecae
linguae in Germaniam induxit M. , Cestis habitum ingoniumque haud invenusto Adamus spinxit se animo et monto hilari vultum gelasino, solis, nemorum, montium, peregrinationum, balneorum, conViViorum, et utriusque musice pertinax amator, omnium anti-α quitatum inquisitor et admirator. . . in tali magistro informati paulatim scholasticae philosophiae nugas studiosi omiserunt Latina opora nuper in lucem do integro edita, studiosissime sunt evoluta. Cottis ipse Horatii exemplo inductus, α libros Odarum quatuor, . cum Epodo et oeculari Carmine 'in edidit, Inmistadiique po ticam, oratoriamque professus est. Si quis Celtis opuscula ovoI- verit, facile apparebit, ab ipso sit explicata, qua in lectionibus suis uteretur nova docendi ratio. Nusquam facilius institutorum ab illo studiorum summam, quam in Q Panogyrico ad Duces Bal. Quas ob causas Celtis, nec Celtes, efferri omrteat, vide Koberatoin I. p. 270.2. V. Melchior Adamus Vitae German Philosoph. - Vita celtis. 3. AnnaL I, 39. 4. Adamus. Ibid. 5. Loci et temporis mentio deest. Fraelatio ex Vienna an l5l data
26쪽
. variae si , licet deprehendere. Videtur enim Collis non tam Ρansgyricum Ducum quam suarum lectionum argumentum scripsisseri nec quidquam aliud est Panegyricus ille quam iratio in Gymnasio Ingolatadiensi publicerocitata 2ὶ , Academiaejuvenes alloquitur 3ὶ Quid enim, per immortales Deos, prodest multa α scire, pulchra et sublimia intelligero, si de his loqui cum digni- tata et eloquentia negatum est, et quod uniquum solicitatis hu-α minae ornamemum est, cogitationes nostras posteritati mandare . nequivorint si , Et in ali lac Convertite vos, Germani, convertit vos ad miliora studia, quae sola vos philosophia et Heloquentia docere potost 53. . Non tam orgo eruditissimi quam tuleris ornatissimi ingHnii exemplum praebet ad imitandum, nec Facultatis Arusticae modo studiosos alloquitur, sed ad se e quatuor Facultatibus auditores invitat, quum declaret vel jurisconsultis philosophiam eloquentiamque necessariam omnino esso, nec quemquam in quovis studio profuturum esse, nisi humaniorum litterarum 1 go usu uerit exercitatus Neo minus musicam Celtis laudat,st ad linguas Graecas studium, cujus ipso expers suisse Videtur, concives suos adhortatur. Si quis quo Celtis modo auditorum suorum ingenia informaverit perspicere velit, necesse est Panegyricum attente legat. Id tamen, quo celsis flagrabat, humaniorum litterarum studium, proprium quoddam habuit. Illius enim animo semper patris imago proponebatur, singularique in Germaniam pietate clarus fuit Quum enim ad historiam excolendam Ingolstadisnses studiosos incitat, his verbis utituri: magno vobis ducite pudori Graecorum et Latinοα rum nescius historias, o properansque ea addidit 4 super omnem impudentiam regionis nostrae et terrae nescire situm, sidera, flu-α mina, montes, antiquitates, nationes denique s). Ea propter Germaniae in ostatem sollicitudo in Celio merito laudanda ost in
l. Reipsa huic libello inscriptum est conradi Celtis Panegyris adduces Bovariae s. Loci et tempori mentio deest Paginae numero carent. 2. Ea cilicet Verba Panegyrico, protinus ab dedicatoriis carminibus, inscripta sunt. 3. si uno rede ad Vos, generosi adolescentes ... negyris...ὶ4. Ibid. b. Ibid. 6. Panegyris.
27쪽
Panegyrico Gormaniae laudes celebrantur, de qua scripserit justum in ipsam Italiam ab illa imperium habitum fuisso. Hac eadem mente poema composuit Celtia α de Germanias situ et nioribus l),etraros istas carmen in lucem odidit. Quum Inmistadii ageret, . Epitome in utramque Ciceronis Rhetoricam, cum arte memoratio et modo epistolandi uti tissimo , sitis edidit,maximilianoquo Romanorum rogi dodicavit 2ὶ nihil aliud quam storicas Enchiridion o Ciceronis
operibus haud in arte expressum, otia Ciceronis ipsius verba saepissimo retulerit et Q paene totius orationis ejus illum 33, , seipso teste fuerit secutus. Eo tamen majore auctoritate in ipsa cademia Hobat Celiis quo se minus intra Academias muro continebat. Auctor onim fuit illarum poetarum Societatum, quarum numerus paulatim mirum in modum croVerit, . hujusque opera nata est Sodalitas illa Rho-κ an o Danubiana 4 , qua in unum humanismi fautores Rheno ad Danubium congregarentur. Perpauca quidsm do illis Sodalitatibus accepimus plerumque proceribus, tanquin patronis, utebantur : anno enim 1502, a milomus constat duas fabulas
Georgio On Sinetonhosen Sodalitatis patrono primari, 53, fuisso dedicatas. Non dubium est quin do Sodalitato a colis constituta
Eisi tamen amedem Societas Rhinan o Danubiana Sodalitas
l. Editum in ollectaneis quibus inscribitur : Sohardius redivivus, sive Rerum German. aeriptores. 6734, p. 226. Hoc poematium 3 p. in-sol. nullo merito, praeter pium auctoria in patriam animum, commendabile eat. Idem scilicet Germanicae patriae studium apud omnes illius aetati eximios acriptorea deprehendas nec alio impulsu edidit,elanchtho is moαουια Regionum et gentium quae recensentur in hoo libello Taritio Ap. Soharinum, p. 77.2 Epistola dedicatoria Ingolatadii a. d. V. Kal. Apr. an. 1492 data eat. Notatione dignum est, tot illa aetate, Maximilianum etsi regem modo Romanorum, pro unica acribentium patrono ab omnibus haberi. estis eat an .l492 cellia qui etia Ingolaiadii, intra ansa Dueatiis Bavariae, commorabatur, suum Epitome et SacratissEmo principitino Aa imiliano Rhomam Rem, dicavit, et in dedicatoria epiatola haec verba usurpavit a Vale, rex victoriosissime, et, ut soles, bonis litteris 've. 3. Vide Epistol. Dedimior. 4. ederer. 1498, I, 53.5. eter Paul Finauer's Vermemeiner BaierisOhenielehrten Gesehielite. 1767, in-4', P. 3.
28쪽
in unum misceri videntur, utramque separatam fuisse in consesso
ostiΙj. Heidelborgensis cadmiae prosessoribus Dalbergo, Trithe mio Wimpsolingo sociis consilii assumptis, Rhenanam SocistatomColtis constituit eamque ob causam torraeidelbergam exeunte xv saeculo secit, ibique paulisper os commoratus. Omni cogit tione in Romanas antiquitates istis Sodalitatibus adscripti viri incumbebant, incorruptaeque latini sermonia integritati, motricas arti mathomaticis etiam, astronomiae, musicaequo operam dabant. Sodalitatum auxilio citius in inportorem Germaniam influxere humaniores littoras 23. Sox άnnos Ingolatadii Celtis commoratus est. Ea tamen erat Viri auctoritas ut anno 1494, rosessor ordinarius humanitatis pronunciarotur, et publica stipendia acciperet. Deinceps, anno 150l, quum Viennam, regnanto Maximiliano Imperatore, cuncta Vergerent, quumque principis liberalitate, doctissimi totius Gormanias viri ibi agerent R, Viennae dactor ordi-α narius posticos ac oratoriae ad Univorsitatomis est constitutus H, si Μaximiliani indutio, quasi nova Facultas, Geticum Collegium, Colais auspiciis tonnae fundata est. Celsis ergo, Polyhistoris illius 5ὶ nomine ea aetate Musticaringolaiadiensis Academias Facultas illustrata est, illaque duco hum niorum litterarum viam ingressa. Nec tamon forsan ex aetatum ordine, primus Ingolstadii Celtis novam studiorum rationem adhibuerat anno enim 1489, 15 die Junii in diario Artistica Facultatis Iacobum Locherum inscriptum invenimus. Discendi docendive causa ochorus Ingolstadium venerit, incertum est. Eo tamen adducimur ut credamus eum jam anno 1489Magistri partes gessisse. Eisi enim perpauca do Locher accepimus, illum tamen
1. Hausser. Die afunge... . . . p. 24. Ia principio libri Odarum Celtia, Vientiae an ibi editi, brevem de vita illiu commemorationem invenias. -- α μιtis Vita, per Sodalitarem litterariam Rhe-
2. istiusmodi Sodalitate pluma fieri coeperunt, ab Argentorato, et Ra iispona ad mittembergam. 3. M. Adamus. Vita sentini, p. 76.4. Indultum Mammiliari v. 3 octob. 1501. - . Mittordo er, I, 64-66. - Μeiners. I, 197. 5. Una cum Erasmo Celtis ipse Polyhistor dictus eat.
29쪽
Friburgae et Basilas si poeticam eloquentiamque prosessum suisso constat, antequam in Celtis locum succederet. Oela et ipse laudi reatus exstitit η, et forsan ab ipso Celis laurea fuit coronatus, intorquo socios Sodalitatis Rhenanas annumeratus est. Cognomen illud Philomusus, quo unice nuncupatus St, argumentum est qualis ab aequalibus suis poeta fuerit habitus Ingοl- stadii sine ulla intermissione, eo usque donec mortuus 3 sit, prο-
Locherus profecto inter eos prosessores locum obtinere debet, qui plurima opuscula didorint nec tamen tot libelli Husdsm onmes pretii sunt. Prima tenent, propter novitatem rei tres illassabulae ab illo Ingolstadii editae. Jam anno 1497, Idibus Μaiis in Gymnasio Friburgonsi a semetipso conficiam . Traoediam de Thurcis et Suidano , ochurus egerat 5ὶ Hoc Turcarum terrore, quoad vixit, sollicitatus 6), duas de Turcis fabulas, annoque 1521, contra Turcas Q horta- tionem heroicam , composuit. In illo fabularum genere, etsi in praefatione se . inusitatum Hemannis nostris scriptitandi suus aperuisse T)- Lochorus profitetur, nihil laudo dignum reps-rias '. Non ergo initium in fabulis Lochorus faciebat, quum Ιn-gοlsiadii haec α dramata, ederet: Po Ludicrum drama : Plautino more tactum a Jacob Loohor
. inauer, p. 89. 2. In fronte avorum librorum solst Celti essingi eodem, quo agit, habitu et ingenti hedera redimitus. 3. Proprius est fidem Celtem an . 523 decessisse. 4. Tot operum indice octo paginae apud Finauerum implentur. 5. Loci et temporia mentio deest Libello inscribitur Libri Philo mus Panegyrici ad Regem, Tragem a Thurris et Suidam, ναιος de heresiarchis. 6. Iterum de Turcis in Panegyrio mentio fit a Sistit pedem pessimus ιαυοχωαaetus M. Haec Verba ad praelium prope Nicopolim spectant. 7. In tragio ludi speetaculo prefatio. 8. Id opusculum, partim soluta oratione, partim Versibus scriptum, prope nullius momenti est Chori partea, quibus actus singuli absolvuntur, solae carminis modo inclusae sunt. - Jactantiorem auctoria eruditionem immoderata personarum olitoquia testantur. Fidem acient haec dramati argumenta : Actua I. Continet Fidei querimoniam lamentaque tristia adversus gentes. - Actus III. Caesar et Christianorum principum legatus de bello in Thureo et Gentile consultant. - tua IV. Decretum bellicum et consultationes hurci et Suidan n. In sine ingens Triumphus.
30쪽
et Philomuso. De sene amatore, filio corrupto et dotata iu-
2 Spectaculum a Jacob Locher hilomus mors tragico effigiatum, in quo Christianissimi roges adversum truculentissimos Turcas consilium ineunt, expeditionemquo bellicam instituunt, inibi salubris pro fide tuenda exhortatio. 3 Rusdem Iudicium Paridis de pomo auroo, et triplici hominum vita, do tribus Deabus quae nobis Vitam contemplatiVam, activam et Voluptuariam representant, et quae illarum sit melior
Propter argumenti genus, fieri non poterat quin Plautina fabula in Acadomia agoretur; sed alia utraque Ingolstadii acta est,
alteram dis Fobruarii, altor 14 dio Junii l502 l). Philomusus ipso
in Q Spectaculo M personam egit. ersonae aliae a studiosis, plerumque o nobili genere ortis, susceptae fuerunt, et quamVis Finauerus do hoc sileat, res in dubium Vocari non pot0St, quum pleraqus juvenum illorum nomina, quae inmerus ipse retulerit,
inter nobiles inscriptos anni 1496, 1497, 1499, 150 Linusniamus.
Ergo intra Academias muros, studiosorum opera, et quasi ut noVae studiorum rationi praeclarius adderetur dedus, solennis ista fabularum celebratio habita est. Nec sine multorum invidia caras res habuit. Si quis ossim Ingol- stadienses Annales ovolverit, manifestum erit Lochori nomen baud magis poetica et piosessoria laudo quam propter acerrima cum Theologis certamina fuisso insigne Theologorum paries egit grandaevus sacerdos Georgius inoelius. Id sibi Zingelius assumebat ut studiosis, non antiquorum poetarum libri, sed Ρrudentii tantum, Baptistaeque antuani et et gregalium vipera permitterentur. Nec erat Ingolstadii Zingelius unus e vulgo, quippe qui in collegio novo duo stipendia instituisset 2 Universitatisque procancellarius esSet, is scilicet cui fidei integritas servanda committeretur. Eoquo Simultates exarserunt ut in Satyra ingelium Lochorus sprehenderit quod . divum Thomam aliosque id genus suae professionis doc- tores ingelius contempsisset, poetas vanissimos, philosophos Venenosos, jurisconsultos rabulas et legum venditores, medicos