Missa gothica seu mozarabica, et officium itidem gothicum

21쪽

alter Hymnus, Tersus, Supplicatis, Capitulam, Pater noster & Benedictiρν ita ut Completorium quinque Psalmis constet, duobus omnis, Vc 'Supplicatione, Capitulo, Pater noster & Benedictione. Matutinae Preces breves sunt, & constant Oratione Domini GAngelica Salutatione, Antiphona Adie Regina Caelorum cum Verbu Noratione Beatae Virginis, qua absoluta Sacerdos ait, In nomine Γρ vi Jesu-Christi lumen cum pace ; quibus verbis omnes Horae prτxςx Completorium inchoantur, δc respondent illis, Deus in adjutorium mcμ intende Olscii Latini, subsequitur Antiphona, Psalmus Miserere , pQ ς' modum aliae tres Antiphonae cum uno Responsorio, & post quamlibς Antiphonam dicitur oratio.

Laudes incipiunt ab Antiphona, quam subsequitur quod JN

Gηticum Veteris aut Novi Testamenti: Canticum Benedictus Do 'Nus, &C. , Solum dicitur in festo Sancti Joannis Baptistae, &-A gnisi eat tantummodo in Festis Beatae Mariae Viretinis. & nocte Nativitati

Domini Nostri Iesu -Christi: fin iis Cantico & Antiphona dicitur ali/Antiphona, quam subsequitur Psalmus Benedictu; es Domine Devi P trum nostrorum; post haec dicuntur' Sonus, alia Antiphona, Ps imp La date Dominrem, Prophetia, H innus, Supplicatio, Capitu μm, noster, Laus & Benedictio. Aurora, quae est una illarum Precum species, quae temp*yς Surgentis Aurorae in Feriis antiquitus dicebantur ante Primam, G

22쪽

9 propterea Capellani Muzarabes raro ea in praesentiarum utuntur pr

terquam in Vigilia Nativitatis Dominicae, Epiphaniae , & in die Cine-

rum; constat una Amiphona, quatuor Psalmis, Laude, HVmno, mersu, Oratione Dominica absque Capitulo, dc quibusdam Precibus. Prima constat una Antiphona, septem Psa is, Responsorio, Prophetia, Epistola, Laude, omno, mersu, de denique dicitur Te Deum Iaudamus, Glaria & Credo : Quando in Sacro non dicitur Gloria, loco Te Deum succedunt dymbolum Apostolorum, Supplicatis, Pater noster dc Benedictio.

Tertia constat Antiphona, quatuor Psalmis, Responsorio, Prophe tia, Epistola, Laude, 'mno, Clamoribπ' quibus a Deo exposcitur ut non juxta scelera paniar, Supplicatione, Capitulo, Pater noster, di Benedictione. Sexta & Nona eodem modo quo Tertia recitantur, scilicet ouoad ordinem & numerum Psalmorum, sici differunt in substantia: In fine omnium Preciam MuZarabes dicunt In nomine Domini Nostri Jesu- Christi perficiamus cum pace, respondetur: Deo gratias; quae verba congruunt illis Oiscii Latini: benedicamus Domino. Progrediamur ad Missam. C

23쪽

RDO SERVANDUS IN MISSA HIC EST:

Primo Sacerdos dicit Psalmum judica me Deus , cum Confestione ocAb olutionibus, quae omnia sonueniunt, ut dicebamus, cum Oscio To letano antiquo, & verius Romano mixto cum Toletano , Seu cum Caeremoniis, dc Precibus peculiaribus quibus communiter utebar inrEcclesia Toletana tompore Cardinalis Ximenii de Cisneros; Subsequi '

tUr Adoratio Crucis desumpta necnon ex eodem Officio antiquo ΓΟ-

lciano, in Codicibus cnim manu scriptis perantiquis Ritus Muzarabicinumquam haec inveniuntur exarata, sed a praedicto Cardinali Ximenio Missali Mueta tabum inserta sunt, fortasse quia jam Mugarabes ex TO letano aliquid sibi mutuaverant. Post crucis adorationem, dc Adjutorium nostrum &c. , legitur μ' iroitus ad modum Orlicii Romani, dicitur Gloria dc Honor dcc., SQQui tur Ora ιο, dictoqde Per Assi ericordiam tuam oce. leoitur Prophetia, postea Psallendum, quod respondet Gradu ali Oisicii Latini; co ab O

lluto legitur Api to g. postea Evangelium, quo finito dicitur Laus

24쪽

Lauda, & AIIAuia, respondentes Versiculo A luia qui canitur in ordine Romano ante Evangelium. Dum Evangelium legitur apponitur in cornu Epistolae Libellus

manu Scriptus, quCm Vocant: omnium osserentium, sic dictus ex illis verbis orationis G omnium osserentium, continens orationcs communes Sacrificii, & in ossicio Latino appellatur Ordinarium Missae: Post hoc subsequuntur Oblatio Hosti e c& Calicis cum Orationibus ; statim profertur In Spiritu Humilitatis, deinceps Adjuvate me Fratres &c.,

quae verba respondent illis Oscii Latini Orate Fratres t Consequitur Sucri ficium aequivalens Antiphonae Ossertorii in ordine Romano. Hucusque perdurabat Missa Cathecumenorum, id est, donec fera oblatio, de quia iubebantur abesse dum reliqua fiebant, idcirco dicit hic Missale Muzarabum Incipis Missa. Dchinc ergo prius dicitur quaedam oratio, quae Missa vocatur, deinde alia, postea Celebrans adiicit: Osserunt Deo Papa Romensis &c., in quo peculiariter est notandum primo Vicarium Christi ut Caput visibile Ecclesiae primo loco nominari; secundo asseri hoc ipso ordine

esse digniorem osserentem infra Christum; tertio Unitatem & Communionem Catholicae Ecclesiae in uno Capite, de in eodem Sacrificio his verbis prosteri. subjungitur postea: Facientes Commemorationem dcc., A Laudem Peatissimae Virginis, Apostolorum Mari rum, in quo observandum

25쪽

non fieri mentionem Sanctorum Consessorum, quia primitus u q. ad Sanctum Martinum non colebantur ut Sancti, nisi Marsyrc Post praefatam Martyrum Commemorationem dicitur, Item y qSpiritibus pausantium &c., dc fit mentio quorumdam Sanctorum Hi larii, Ambrosii, Athanasii, Martini, Augustini &c., & quorum δ'' Praesulum Toletanae Sedis, & aliarum Hispaniae ante e post Maurorum incursionem, & in fine Archiepiscoporum Toletanorum post Civitacem Mauris recuperatam, ut Bernardi, Rarmundi &c. Observandum itidςm Venie, ut Vitetur Scrupulus, hoc secundum non esse Memento pro Defunctis, istud namque fit post consecrationem ut in Romano, Sed tantummodo honorabilem memoriami ut contingebat in his, qu*Dipthica nuncupabantur J in primis Benefactorum, insimul Docto rum Ecclesiae Universalis, ut Albanasii, Ambrosii, Augustini, Deinde Benefactorum Ecclesiarum Hispaniae, ut Fulgentii, Leandri, Isidori, &c. Denique Benefactorum Ecclesiae particularis Toletanae, ut Bernardi, Ra7mundi &c., ita ut illis, qui Sanctorum albo sunt ad scripti, proficiat ad Honorem; aliis autem ad Salutem; seu verius Aproprius, ex intensione Muzarabum in Beneficiorum recognitionem. Oratio subsequens appellatur: Post Nomina , & recte ., scilic ς post nominatam BeatiSsimam Virginem, Apostolos, Martyres, & 5ς

nefactores Ecclesiae Universalis Sc Particularis, majoris Meriti GDignitatiS.

Alia

26쪽

Alia oratio inscribitur ad Pacem , quia Pax petitur , dc datur a Sacerdote in Cilicio Mugarabico ante consecrationem hisce verbis Habete osculum paci , ea ratione ut unione de charitate solidati, apri sint sacrosanctis Mysteriis Dei , & quia tempore , quo HV retici & Schismatici Ecclesiam Dei dilacerabant, perprius in parce & charitate Catholici sociabantur ad sacrosancta Musteria confi-

cienda.

Inlatio est idem ac praefatio ad Populum in ordine Romano,& in ea Populus monetur circa Mysterium , aut Vitam sancti, cujus Fcstivitas celebratur. Dicitur Matio quasi illatio ex anteactis ad ulteriora & occultiora Sacrificii peragenda: Concluditur Mati, cum Trisa

gio SANCTUS, SANCTUS, SANCTUS, quod idem est ac Chori

responsio AG S, AGYOS. AGYOS. Devi, dicitur quarta Oratio Post Sanctus nuncupata; & Sacerdos inchoat sacrum Canonem illis verbis: ADESTO JESU BONE &c. Stati in consecrat, hodie verbis quibus Ecclesia Romana utitur, ante tempora vero Cardinalis Ximenii de Cisneros verbis quae infra apponentur in Missa: Elevatur Hostia, deinde Calix coopertus cum Filiola siccam vocant; in facta elevationc recitatur oratio, quam inscribunt Post pridie; ita fortassis denominata, quia licet non proferantur illa verba Cilicii Romani Priate quam pateretur attamen inlaidem recidit Iu μμ nocte tradebatur. Orationem Post pridie subsequuntur illa verba

27쪽

I Te protante sancti Domine dcc. , mae conveniunt cum illis 'r μ m

lo omnia Domine semper bona ereas dcc. in ordine Romano.

His peractis accipit Presbyter Corpus Domini de Patelaa, & pQΠλauper Calicem dicens: Fidem quam erede credimus, ore aucem dicam HTunc elevat Hostiam ut videatur a Populo, ερ illicὀ dicitur Θm qiμm taminopolitanum , ut apparet ex Decreto Concilii tertii Tolerant C/p. a. . ubi praecipitur Symbolum Fidei Concilii Constantinopolit Bidecantari in Missa priusquam oratio Dominica recitetur, ut dia Fidς vera manifestum testimonium habeat, & ad Christi Corpus & san'guiacm praelibandum pectora Populorum Fide purificata acceuant. Hic etiam Observare oportet Fidei professionem non importune fieri

Sacerdote manibus tenente verum Corpus dc sanguinem Donatu noStri Jesu Chriari, cui non absimile quidpiam occurrit in Ritu RQ mano cum Pisab3eter Sacro Viatico resecturus Agrotum, verum COrpus & sanguinem Christi manibus accipiens cum revetenter Excitae ad Fidei publicam professionem erga sacrosancta Catholidae Ecclesiae Sacramenta. Symbolo recitato frangit Hostiam eam dividens in novem partes, quas collocat super Patenam ordine praescripto in Rotis, ut infra designa bitur, a Corporatione Seu Incarnatione usque ad Regnum, quae est ultima

lapparitio est idem ac Epiphania; caetera intellectu sunt ficilia : Particulπcollocantur in formam Crucis Christi, M ob hoc in Missali Muzarabu M

28쪽

4unt, extra & ultra Rotas, Particula Gloria & Regnum: Ol si addiscere possemus a Sanctis Praesulibus, qui primi hanc introduxeraent formam eas collocandi in Patenad ationes quibus ad hoc moti fuerunt, quot MI ti eas significationes assignarenti Fas sit aliquas conjectari; Primam, quia licet Hostia in tot partes dividatur, unus & idem Christus crucifiau verus di integer in omnibus & in qualibet earum repraesentatutὴ secundam, incipiendum esse in fractione & collocatione a Corporatio ne, quia Incarnatio Verbi fuit principium nostrae Salutis, α in M' urrectione, quae est Particula qua ultimo Brachium Crucis efformatur, consummatio Passionis, dc nostrae Redemptionis designatur ι adjiciun

tur aliae duae Particulae Gloria & Regnum non circunscriptae Rotis, ut credamus Christum ad dcxteram Patris victorem Mortis sedere, M Regnum ejus in saecula saeruulorum perdurare; In Sumptione incipit

Sacerdos a Particula Regnum ad cujus fiuitionem Homo fuit creatus, S ultimo loco sumit Particulam Corporatio ad ostendendum Deum esse Alpha & Omega, Principium & Finem omnium rerum, de omnia Mysteria Incarnationis, Vitae, Passionis, Mortis & Resurrectionis Chris-xi propter nos Homines, x propter nostram Salutem mirabiliter fuisae ordinata: Tertiam denique, ut innuatur Goriam de Regnum Christi

nec loco, nec temporc circunsctibi.

Post fractionem Hostiae dicit Sacerdos voce intelligibili Memento pro Viris, & omnes Fideles Christianos, praecipue vero illos qui Sacro

29쪽

1 6 intersunt in Christo commendan, quin proptet hoc excludatur MVin talis recordatio eorum pro quibus offertur ante consecrationem, S ς cedit deinde Capitulum seu Praefatio ad orationem Dominicam, 'Vδ

dicta Pectus percutit ad illa verba: Pone Domine finem peccatis noli ψέ, quae consonant his: Nobis quoque Peccatoribus in ordine Romano POStea accipit Particulam Regnum, de in quibusdam temporibus 5cili cet a Paschate usque ad Pentecostem, S in Festo Corporis Chri i, manibus eam tenens super Calicem ter canit illa verba Vicit L q&c. quibus Christo triumphatori Mortis gratulatur. Confestim Sacerdos hortatur Populum Ut se humiliet Benedictio'ni, quam impertit cum tribus Petitionibus ordinariis, ut dictum est in Horis Canonicis ; quod hoc loco impartiatur in Missa Benz' dictio provenit ex Concilio quarto Tolciano Cap. I 8. . Praebi JG Sancto Isidoro, ubi decernitur Benedictionem Populo dandam poscorationem Dominicarii, & postea Sacramentum Corporis & Sangu

nis sumendum. .

Absoluta Benedictione subsequitur oratio quae vocatur Ad Ac

cedentes, nam in ea monentur Fideles, ut majori qua possint devotio ne, ad illam coelestem Mensam accedant: His finitis Sacerdos accipit Particulam Gloria, Cuae est major caeteris in quantitate, & eam te nens manu super Calicem diCit: Memento pro Mortuis, quo peracto protest illa verba: Ave in Sandiissima Caro Christi; sumit polin

30쪽

IZtea Particulam Gloria, caeterasque omnes ordine illo penitus mutato quo suerunt positae in Patena, ita ut ultima in sumptione sit corporatio quae fuit prima in fractione.

Ultima pars Missae est Oratio post Communionem cum Sequenti buS USque ad:: Solemnia complata sunti, quibus verbis loco Ite Missaeit Populus dimittitur in Festis solemnioribus, in minus autem solemnibbus dicitur: Missa acta est in nomine Domini Nostri Jesu-Christi, perficia mss cum pace. Finita Missa Sacerdos in mediis Altaris flexis genibus recitat Antiphonam Suiste Regina cum Versiculis Oratione juxta Ritum veterem Toletanum; erectus deinde osculatur Aliare, & pQSt- quam haec protulit verba In unitate Jandit Spiritus, vertit se ad Populum illum benedicens his quae sequuntur: Benedicat vos Parer . Filius, ubi notari utique debet Sacerdotem in Missa Muzarabica numquam Vertere se ad Populum nisi quando fit offertorium & hane ultimam largitur Benedictionem. Caeterum non leve etiam foret modo piaculum, ut mihi quidem videtur, sequentcm hac de re non injucundam praetermittere narrationem: Nostris ferme Temporibus cum Potentissimus, Ocul tiSSimus, & aeternae memoriae Noster Catholicus Rex PHILIPPUS Rin eadem Muzarabum Capella Missae Sacrificio summa animi attentione di devotione adesset, animadvertit, cum verba immediate prae-ςcdentia non audisset, Sacerdotem facie ad faciem Populum benedi-

ccuin