Johannis Raphaelis Moxii ... Methodi medendi per venae sectionem morbos muliebres acutos, libri quatuor. Quibus succedit Spicilegium eorum, quae a variis sunt scripta de curandi ratione per venae sectionem febres, quas humor putrescens accendit .. 1.

발행: 1612년

분량: 533페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

511쪽

mae itidem in vasis crudorum humorum CG pix, sanguinis etiam corruptelae,ita ut ne crus vincat i dea, virium praeterea laguoris,praecedentis hem Or- rhagiae, siue perliares, siue per os eductae, inediae etiam,aut morbi alicuius praecedentis , valentis vata ipsa inanire dec. si enim etiam horum ait crusta a L

erix , abest quidem huius auxilij occatio, cunctis

vero absentibus,adla sane. Verum enim verb, quod methodus haec rationalis , occasionem inueniendi huius auxitu in a cisis mensibus sit ex perenni Galeni aerario deprompta, ex eo manifest um fit, quod etiam apertis vel bis eadem referat lib.de cur.rat.per Venae sect. cap. 18 quo loco,postquam utendi modum descripserit, de ipsa occasione sic effatur, ubi id facere volueris temptu consueti mulieri circuitis tribus,ruiu ν 'diebi u anteuertens,aut vena incisa,aut scarasticatis m illeolis cruris uniuου pauculum euacuatu:deindepostero die similiter facito in crure altero : ut tamen etiam istis

diebus in quid. vacuin ante eos fuatuor,aut quin eque extenuantem victum procures cstc. Altero ryrsus

libro de venaescct. aduers Eiasistrataeos cap.1. idem recenset,dum Erasistratum arg iit, nolentem Chie. si puellae sanguinis sputo ex mensum accisione laboranti sanguinem haurire. verum elus haec sunt verba, Postquam enim per tempus purgationis ,- circuitu quod eri solebat,saguine ad superua perla

ro pericatu immineret,ne mulier quAdoque anguineia expueret Erasistratus pleni tudinem minuere cu- em,ad inediams contu .isuque hae superuacanea

plane est, s modo vena sedis quo momento temporis Detuineia juperfluum euamare facillimum fuerat, secersatur.Proinae illi qή Roma morieres medebam

tur,

512쪽

MENfEs REsTRICTOS LIB. IV. II 69tur, rei qua contigerat experientia maxime commoti. tempore, 'uo emptio menstruorum futura expectabatur,venae sectionem usurpabant, tyc. Hoc itaque loco,

postquam haemaphobum Erasistratum expunxerit, Medicos eos laticlat, qui veritate conuicti occasionem secandi venas in accisis mensibus captabant, illud videlicet tempus, in quo menstruorum eruptio iam iam expectabatur iatura, haudquaquam actu ipsa existente. Inferamus igitur ex his non innotescente typico mensumi sanguinis paroxysmo, quodlibet tempus& idoneum ac opportunum ad huius alix iiij v sum:

agnito vel b eodem , licere tunc tantum, aut per tres aut quatuor dies ante eruptionis menstruae accessum. illud, ut naturam quasi oblitam excit mus,& eius motum secundum naturam mox iuuemus : hoc autem, ut citra discrimen, hoc idem praestemus. Verum nec respuenda=Venae sectio. etiam ipsis actu fluentibus , respectu tantum alterius scopi, ut scilicet, naturae defectum arte emen

demus , & altra simul futura noxa sedulo praeca

ueamus.

Caeterum aduersus haec & ardua occurrit diffi- epitas, quae cerib comprobare videtur in accisis mensibus nullatenus licere, saltem in quibus iuxta consuetudinem auare prosiliunt, per tres aut qua tuor apte soles infernas tundere venas. Ratio facilis. Ignoratur rei expurgandae ab ipsa natura quan ritas;quae forte futura sufficiens. ergo ante eius Ope

risconsumptionem, ne ius vacuare,neve aliqua ra-.tione mouere.

Antecedens manifestb probatur: quia quamuis

513쪽

xie natura ipsa se habet, non in diuersis indiuiduis naturis solum, verum &ctica idem in diuiduum, ob varias & diuersas cauilas, quae & diu crsimode alterant, & nostrum disponunt corpus. Hinc alrcra quaeque mulier iam parce, iam copiose, iam rursus mediocriter sanguinem rcddit mensurnum. Quare, si anceps res, & temerarium centendum,quod n tura sufficienter sorsan erit aggressura, nos perturbare,aut si paullb minus ultra modum nos vacuare. Videtur hanc doctrinam , crisium e cemplo summus Dictator confirmare,lib. I.Aphor. sen. ΣΟ. cum naturam, dum decernit, haudquaquam mouendam

esse scribat, sed omittere. quod si mox imperfecte moram conspexerimus, illud tunc addere, ac surplere , in quo ipsa defecerit. Idem praestandum suadet insignis Gal.li.aduersEralistratum,duni hince diuinis eloquitur verbis , oportebat enim Priamum te vera natura mihi describere, deinde declari rarerct qua illa inte e , perfecte propriis conat Lus incitata , sesqua morbosis causiis praepedita dimis te agat e nam huiusmodi ratio viam ad inuenienda medicamina nobis suppeditat. cum enim didicero qua probe ab illa per iciuntur , DP eraddito eo , in quo a deficit , faciti ei adiumento ese potero: rA6km, i ipsnihil penitus mouet id quod quandoque morbosarum caussarum vehementia fuerat a patitur, tum ego illud omnes gerere enitar, .Ex his itaque Gai .verbis, quouis sole illustrioribus innotescit palam, ante

quam de aliquo nos delibererrius auxilio , morum naturae prius obseruanduna. Cumque meti surria

purgario,altera quςdam iit quasi crisis perquam n tura per metisses decernit singulos et uti in crisi ae

514쪽

MENfEs RESTRICTO s. LIM IV. IIII licet quidem , operante ipsis natura quicquami O-uere, nec iustante opere, verum illam contemplari. quare nec instante periodico fluxu, aut actu ipsis prosilientibus mentibus. Expectandus itaque motus, & aestimandus eiusdem modus, an vo re,4 secus parce natura ipsa decernar, elimineta quod si primo modo pro gratia habendum,sin alae .ro, defectum emendabimus. Verum cum venae lectio in restri istis, alit imminutis mentibus duplicem vi diximus)habeat scopum,aut motum naturae iuuare, aut eius defectum

emendare, prior difficultas, dc eius comprobatio tantum habet locum' in hoc ultimo huius auxi

iij scopo: quando scilicet, per illud nobis mens est

naturae defectum emendare, haudquaquam quando motum eiusdem iuuare : quia, tunc secta vena per tres aut quatuor dies ante periodum; commode materiem disponimus , ut facile dc apte eandem natura expellere valeat. neque eo medio intendimus primo redundantem materiem deponere , inde mediocrem imperamus; sed aptam solum vacuationi parare. unde nihil interest ignoretor quantitas expurgandae m rςriet , dummodo innotescat ex iam praecedentibus periodis , mulierem nihil aut avare salis rem vacuaturam esse . quid quod & illud eri sis exemplum,nihil ad rem,cum nec ante crisim quicquam mouendum, natura rota incoctione posi- ta,quam impedire neses, motus itidem eiusdem na- rurς ignoretur,ac locus etia,per que obscessus;qua- ri ceu incerta,nec imitari,aut prosequi ius. In meli

515쪽

tur laesio , semper adstante occasione: locus porrbagnitus,uterus inquam, per quem certo natura expulsura: commode itaque illo venae sectionis auxia Ilo, naturam omni tempore iuuabimus , non innotescente typico termino.

Praeterea in illo altero scopo & defectum ipsius

naturae corrigendi,& morbos una praecauendi,duo aestimanda veniunt; primum,an per longam cosuetudinem ipsius purgationis menstruae quantitas innotescat, an secus abdita occultetur. si igitur agnita, Scauare procedat, comminans humoris ad sh-- pernaanadromen, lentoque simul gradu moueatur natura,etiam ipsis adhu fluentibus venas tundemus infernas, ut videlicet quantitatis emendemus defectum , & motum quam primum retrahamus supernum .sin vero cunctanter illa moueatur, ac crebrbdepleuerit plurima , tunc si uniuersae molem n turae molestam non deposuerit adhuc , aestimata per coniectricem artem redundantiae copia, tum ex consiletudine mensium periodorum, vita antegressa. mulieris statu, temperamento, aetate, morbo si forsan ptaecessierit aliquo, Vel altera quapiam ess tu digna vacuatione petita, reliquum omne,earuem arte,venas secando crurum, vacuabimus, ut utrisq; insuper coniunctis,natura,& arte,quod redundans postulat materies,absoluamus. Sin autem mensium coiisuetudo, seu tenor fuerit nobis ignotus, qu cunque illud acciderit ratione, ne mouebimus quidem nos ipsa operante natura , nec sectione venae, neve aliis Irritamentis: sed illorum carcerem expc stabimus vltimum. quod si naturam parce ac imminute operata Vespexerimus, nos arte des

ctum si applabimus.. Tandem

516쪽

MENfEs REsTRICTO s. LIB. IV. Ii 7 Tandem si conie stemur & nos, ex quibusdam signis , aut indiciis euidentibus menstruam fluxionem,sive praesentem, siue futuram mancam,& parcam, nihilominusque humorum anadromen ad aliquam partem principem comminari, gei minaturam ibidem morbum aliquem acutum : tunc sedu-l , ac serio quidem motum naturae iuuabimus,eo Ddemque humores ad partes retrahemus oppositas& longinquas: caedemus itaque infernas. De curandi methodo per vena sectionem morbos tum acutos, tum si siciter magnos, ex mensumisanguinis . accisione gem

CAp. XXIII.

CVm ea, quae ad mensurnum sanguinem accisum per venae sectionem climinandum spectant, ubere explicauerimus: iam superest modo aliqua libare de curandi methodo per idem auxiliu,

morbos tum acutos, tum simpliciter magnos, ab eadem cxortos caulla. Vti namque plures existunt

morbi huiusmodi restri stionis caussa, ita & alij plures,quos eadem suppressio effoetat, virorumque& ideas caussarum iliades primis huius libri

capitibus abunde explorauimus: mox priorum curationem aggressi: iam modb,eadem acclaniat methodus,aliorum non negligamus curationem. Rc mordiamur.

517쪽

seni, qua prodiicitur, nihilominus & saepe rationem habet cautia plurimorum morborum fisauchor: imo ge graues aliquando , ac hostiles germinat morbos, iam mediate , iam. rursus immedia

tὸ, iam in ipso met utero , iam denique in parte aliqua principe, siue in reliquo corpore. Et cum dis . parem hi contrahant naturam, cum alii urgentcsct acuti, alij magni simpliciter, dc chronici aliqua-do : hinc methodus exurgit dispar.: nam quandra urgens Sc acutus, neglecto hoc sympto male , seu antecedente ac remota caussa, illicb ad coniunctae ablationem accingemur , nisi forte aliquis concedatur locus occurrendi quamprimi, in ipsi, ut ne de alteram coniunctam foueat, quando videlicet haec , ut agens ut nunc aestimatur. Hanc eandem methodum seruanilam consuli mus supr de libro primo , dum imminutos menses Cum morbis acutis connexos replicauimus, tum te libro tertio, dum in lochiorum accisione eandem meth dum exercuimus, capite praeiertim 4s. Quare, quanto acutior morbus, qu antove urgentior,

tanto magis symptoma illud negligendum. Ratio , quia ars iubet Vrgentiori illico occurrendum: dc si reuellendum & vacuandum crebro a parte recipiente praestandum , haudquaquam ab alia distante, etiam nec a mandante, etsi ipsa innotescat. Verum in morbis simpliciter magnis, uti in chronicis aliter nos geremus , cum inducias ipsi dent,

nec in ipsis volucris occasio, distinguendi igit ut

quamprimum hi . nam aut venae sectionem admit-runt , aut eandem potias renuunt . si hanc omninorenvant, etsi accisio eandem postulet, adstante prohibente

518쪽

MENfEs RESTRICTO S. LIB. IV. II7shibente digniori, respuenda sane. quod si vita prosequatur, tunc utriusque affeictus ratione cordate

consulenda. quamuis, si utendi modum species, potius infernae partes scindendae , ex Hippoc. decreto a. Epidemicorum, quia in utero cauilae hri cipium Quod si in medio horum ambigat affect us,qualis hydrops, qui ceu frigidus morbus , venae secti nem Omnino respuit , admittit aliquando eius caussa, si mensurni sanguinis, aut haemorrhoidum aut alteram quamcunque sensuinis suppressionem caussam habuerit , aut morbum acutum , iuxta Hippocratis libru secundu Prognost. sen. I. seribdistinguendum: cum si .positive insit frigiditas in hepate, nefas sit tundere venas, cum amplius i temperiem augeat frigidam: sin priuatiue, & a sanguinis copia obruatur calor,ius lane illud praestare: neque enim subet hydropem sanare, quin prius

tollatur multitudo, natiuum extinguens calorem,& frigidae intemperiei, ac hydropis simul auctor. Adeamus utrosque Medicinae Antistites, dilucide

hanc rem exponentes, Hippocrates quam primum libr. . de rat. vich. sen. III. mox Sc Galenus in eius sententiae comm . rum & libro quinto, de loc. aD sech. cap. 6. app osite rem declarant. Hoc tenore pr

cedit affectio , stabulato satagiti ne in uteri vas s , illicb sursum ad fontem ille resiuit, ad hepar inquam

ικιλλων ab Hippocrat. lib. I. de moIb. t tui. nula cupatum: mox sanguis sita copia eius calorem minuit,

ac obruit quodammodo,hinc sanguinis oeconomia Vitiatur , eius ubertas in aquas , & pitu iram haud dubie vertitur. ex his rursus succis cache.

519쪽

xia oritur, ipsis impartitis, ac per totam compaginem distributis: quia in minores confluunt Vcnas carnibus & cuti affixas: dc cum nec apponantur, nec assimile iitur succi illi cacoetiyiari,cum appulsu potius ad partium nutritioncm accedant, inde vitiata illa nutritio. re suppressio oppressionis caussa , uti haec suffocationis,' ex suffocatio fiens c chcxiae,liaec randem amplius perseverans hydropis, illi iis piaessertim speciei qtram Graeci Uπε-

vin az.. Lubet igitur ut hac tantum aE chione vena secare,ut multitudine tollamus oppressionis,& suffocationis caussam. Istud perbelle ctiam 1nssinuat Alexander lib. s. cap. 2. dum inqqit, Ac frigiditatisqvidem ratione illa non indiget: sed quoniam eostia detractio naturam leuat , ut hac minorem illam effectam facile superet. Postul*t itaque proxime hoc auxilium mustitudo obruens, hydropis caussa

altera.

Occasio captabitur ex absentia itidem impedientium. impediens quidem positiva hepatis intemperies frigida , tum & languor virium , quas robustas requirit auxilium. utrumque abest in hydropis principio. quare in ipso tantum venas scindere lubet. firmatur & Galeni auctoritate citato com. q. de rar. vidi. quo loco sic fatur , Nempe hic tu cum incipit,eget interdum sanguinis detractione , ra scilicet ex retentione vel haemorrhoida. vel muliebriu, vel ex quapiam, qua 1ta plethorica sit caussa , inceperit . Interest igitur in nixius morbi principiorem exercere, dum adhuc calor natiuus labascit, & a iustoc iue caussa obruitur. quia tunc re vires sust 3 nebunt

520쪽

MgNLs REsTRICTos. LIB. IV. IITTnebunt auxilium, cu adhuc non succumbant, & Vna spes cst calorem de nouo recreari a sarcina liberatum. Mod cleganti pariter analogia illumat paullo infra Galenus dicens, m ignis prope extis gustur smmisiis tignis tum humidis, tu muhis, nisi quis

multitudinem sustulerit: sic infigidiore ob copiam

sanguine, vbs calor nativus prope extinguitur,praesen

risiimum est remedium sanguinis missio, quo ιempore periculum ita prehenderit Ex utraque itaque sentcntia liquidb elicitur, ius tantum tundere venas in

hydropis huius principio , sub cachexia inquam,

aut ipsa inchoante anasarca: qua ingrauescente ne fas quidem;quia extingueretur potius scissione imbecillimus calor, maiorque amplius introduce retur, frigida in hepate intemperies,caeteris specie-bu S , atque temporibus interdicendum auxi

lium . . t

Franciscus Vallesius co m. in citatam Hippocra tis sententiam, neque in hoc principio morbi limius auxilii locum esse retur: quia, inquit, vires Ven sectionem neque eo tempore sustinere valent, nisi exiguam nos sanguinis copiam sederimus , aue mediocrem saliena, cb praecipue cum morbus paulatim non ingruerit, sed affatim potius calore su D secari incipiente, aut ab accisis mensibus, haemorrhoidibus, aut altera quapiam vacuatione consue ta, aut exercitatione intermista: quo sane casu est,

missio sanguinis propius expetitur. Caeterum duplici expungitur nomine , primum, eb qu bd vires in eius saltem morbi principio si ux- .ra nostram hypothesin ) robustas non admittat, quis ctiam per essentiam firmas arbitramur. quod si serte huiusmodi aliquando non aestimentur, hoc

SEARCH

MENU NAVIGATION