장음표시 사용
521쪽
ideo, quia pulsatiles venas humoris grauantis moles & deprimit, & sensum decipit. Praeterca ricque suffocatio affatim quit ulla ratione 1 circlincisis mentibus germinari, cum illi Ls moles in dies sensim augeatur, ac una seruetur, p ulatim simul calorem obruens. quare neque affitim ad li par irruit , imb lento gradu silccrescendo , suas actiones exercet , calorem natiuum extinguens, dc frigi, dam itidem sensim in hepate introducens inrem- periem. In huius itaque morbi principio , dum ad-bnc vires sustinent, quas robustas illud requirit auxilium , tum morbi frigidi non renuit magnitudo, venae se stio exercenda talatum. Vtendi modus indagandus modo, si Hippocrato sonthlamus, citata libr. q. de rat. vict. Diarenti ex brachio auferendus sanguis, dum scribat, Sidfficulter spirauerit, fueratque anni te invi uerit aetas, viriburique fueritvalentinus,sanguinem a bra hio tolles. Quibus verbis innuit Hippocrates ad detractionem sanguinis assistant opus eiIe, tum contentientes scopi, tum postulantes. consentien
tes vocat, robur virium, aetate vigente, tum Vernutempus, ita enim serib legendum cum Dioscoride Alexandraeo censet Galenus, quam eandem admittit Hieronymus Mercurialis lectionem , dicens, m ἡ ωρη εαρινη : des tempus vernum fierat. postulantes rursus morbi magnitudo, quam paritaceriuata plenit do, comitatur difficilis spiratio. His itaque, adsta latibus consul tb sanguine in mittit , cum respectet hypochondria , ceu mali sedem , eundem a brachio auferendum suader IIunc modum utendi intactum relinquit Galenus in commetitario i cum nec re u i , Ut
522쪽
admittat, sola qualitate contentus , uti S Trallia
Uallerius in citato commentario diuersimode . sentit, & forsan exactius, dicens, ex brachio sane non semper, nam ob menstrum euacuationes, porrus suppreisiones , aut hamorrhoidas ex talis melius extrahuur. Si rem exacte Contempletur accura- , te hunc dixisse fiet palam. nam, cum in morbis praesertim chronicis , ex parte mandante in note icente praestanda revulsio, cum uterus, aut anum partes sine mittentes, quibus hepar assicitur, re eius calor, a transmissa ab eisdem partibus sanguinis mole obruitur: proculdubib ab hisce partibus, quamprimum reuellendum. quid quod oc plenitudine ab eisdem partibus deposita, illicditerum ad eandem partem mittentem sanguinis superna copia irruet, insequens infernum impetum , dc hepatis calor leuabitur, ablata obruente caussa,& ventillabitur amplius. Ad oraculum dicemus, hunc librum, neque Hippocratis genuinum. imb plurimis scatet erroribus, ut siepe eosdem conuellit Galenus sub variis eiusde operis comςntarsis,etiam & in cod. co.eiul de sentetiq.Quare ne standu huic, sed rationi.Consulerem igitur, ut caussae principio quam primum occurrerem , aut menstruis, aut haemorrhoidibus . accisis , venas infernas tundere, verum in quibus nulla particularis plet horae obruentis inest caussa,
cubitorum potius ti M in illa hydropis specie,qua
Gal. describit lib. 6. dc loc.affect. ca. i. dicens, Haud secus halucinari eo euerulan eis quoq;aqua intercu - έωecie, qua ad acutos morbos sequitur. quine via' us
523쪽
securicalida,4spenumero sicea quoque intemperis ramgrauiter , ut ribtim in sanguinem transemutare nequeat. In hac enim, ut attemperetur ingens hepatis calor, aut ratione ardentis febris , aue
Phlogosis, seu phlegmonis potius contractus , ius quidem illicb& venam scindere , & cubiti internam. Neque fas, calidam hanc hepatis intempe-xiem per sie , ac positive hydropis statuere caussam; sed quia obruit natiuum calorem, viriat, ac COT- rumpit hepatis oeconomiam , & introducit per accidens frigiditatem, prim b alterius morbi causam: omnis itaque hydrops primo ac proxime intempe rium s equitur hepatis frigidam ex Actio tetrabibli3.ser. 2. c. 2o. nisi forte illa, quae consequitur febrem quampiam ardentem, haematoseon non corrumpentem, nequeuntem ve cibos in sanguinem transmutare: verum liquantem, ac in serosam substan-riam vertentem omnem fere sanguinis molem,
quem affectum illicb, ac affatim contingere videmus,& ardentes febres insequi .Caeterum hunc hydropem proprie non esse reor, cum & affatim ir- . ruar , & affatim quasi occultetur , nulla relicta in hepate frigida intemperie, aut tumore in Ventre , aut reliquo corporis habitu , form iis quidem cuiusque hydropis ratio. quod for- e perseueret tumor,succrescat ve affectus,&vna intemperies in hepate frigida contrahatur, hydropsiam censendus. in quo affectu quam primum febris ardentis ratione adhuc praesentis' sanguinis missio pariter exercenda,& ex cubito itidem.
524쪽
MENfEs RESTRIc Tos. LIB. IV. Iiti Sylloge huius libri quarii de curandi ratione per vena sectionem menses suppressos , ct una morbos a-χutosex eori germinnios accisione. CAP. XXIV.
R Atio docet,& experimentum confirmat dico scietiarum omnium praeclara tecineriu&iolam mulierem illustriorem inter animalia cuncta,& solam pariter menstruale. istud tum propter ingentes ac plurimos usus, tum varios,ac clarissimos fines serio Natura prouisit: quos & accurate Galenus recenset, & sed ulti iugiter distinguit, lib. praesertim de venae sect . adueri . Erasist. cap.3. Illos itaque cum ab uniuersa natura, tum a sexus pecu-. liari proprietate tributos,cuique contemplati peruium. Sed cum & inter caeteros,illum nihilominus praestet usum , per singulos videlicet mei sis numinam a molesta quadam sarcina liberare,ut integra,ac stetici fruatur Canitate: quoties hoc cruentum tributum Lunae,cui subiicitur ipsa, non libuerit,in graues,ut plurimum,ac funestos tape incidit ipsa morbos.Indiget igitur,ut se a tot vindicet malis, perpetuo, per omnem scilicet vitae statum demptis extremis,pueritia, inqua,& senectute)typica quada periodo,dchat monica tenuore istud persoluat tributu.Quare hac a tot pressiuris liberare deuincimur,tu quia nobis in auxiliu , tum quia plurima in nobis ab eadem collata beneficia, idque per longa interualla foetationis, nixus, lactationis, dc educationis, maximo de asssiduo cum labore. omni igitur cura, omnive solertia hanc ipsi toto genere secundum naturamvacuationem seraemus
525쪽
ius est,imminutam , aut abolitam in naturalem ac salubrem restituamus starum:cum ipsi nec ulla alia res,aut gratiosior,aut talicior. Inter cuncta vero Medica organa , nullum ad utrumque captaridum praeitantius ipsa sectione venae. hinc Luius quarti libri exurgit consilij ratio, An morbis cunctis menses occultantibus auxilium illud conserens , an quibusdam tantum, quod si quibusdam, & quibus , de qua methodo procedendum , indicationibus parta . iuxtaqtra tuor mEdendi scopos , quibus cuiusque auxilii congruus perficitur usus. Caeterum cum haec omnia, ob doctrinae perseistionem,quasi coacti,variis ac diuersis nos implicaremus doctrinis,disparatisυιia opinionibus .a quibus forte,ob ingenij tenuitatem , qui- busdam obscurior apparet nostra sententia, dim ciliorque methodus,decrevimus proinde, ac serio,il la eadem cuncta, lub breui modb aperire sylloge. Sed, ut methodo rem prosequamur , inquirendum quam primum, An affectias , quem sanandum proponimus,illud insinuet nobis auxilium . dein Oittat istud de morbi natura, una dc eiusdem caussae idea.quare,cum affectibus ab obstructione, quam patitvel plenitudo,vel humorum redundantia,sari-guine suam ideam seruante, venae sectio ite ex usii, morbo eodem adstante , aditante iugiter Ic eadem
eatissa fetib venς sectionem deliber bimus, velat V. sente haudquaquam. Eiusdem rursus auxilij quantitatem artificiosa soniectura nos metiemur , quam plurimis inquam
obseruatis,temperie videlicet, aetato, consuetudine tam circa victum,quam iuxta mensurni sanguinis redditio .m,ann ilia tarea te POIe,regione, iri-
526쪽
MENfEs REsTRICTO s. LIB. IIII. Ii 83. bus itidem:nam ex his perbelle coniec habimur sati-guinis quantitatem, quam nobis detrahere sis. In quo exequendo munere Sc illud quam maximestimandum , quod muli b minor fiat detrachio, quam fuerit redundantis sanguinis copia, iuxta illud diuini Urinatoris libro primo Aphorismo
rum, lentestia quinta. In tenui ut peccant agreseri,quost ut m M ladantur,siquidem quodvis peccarum gramus hic, quam in paullo pleniore vitiu solet esse. Qis quamuis de diaeta scribantur, appolite &de vacuantibns queunt intelligie cum virorumque eadem ratio. nam non ah b in tenui victu peccant aegroti,nili quia praeter modunt ipsa vires langues. . cimi, quas nihilominus elumbes ac flaccidas copiosae parant racuationes,cum nec ipsas natura ferat,citra maximum discrimen. Hunc concentum pariter Gaiqnus insinuat lib.de vcn .sei 1.aduersEra listiat.in c.7.dicens, Sit enim,si ita sorsserat,medio. eris detractio trium haminarum:νti si quatuor detraxerιs, noxam maximam inferes. duin rursum si eum euaris,commodabit quidem id satis, iasionis vero nia hil asseret. licebιt namque tibi unam illam haeminam vel co Zerisus,velioedia,vel rιclionibus, veloudoribus exhaurire,praeterquam quod P denuo dei hise si voles,non vetaberis. In hoc igitur capite G lenus eleganter innuit , quod ad unguem dignoscere tum morbi recessiim , tum cius cauisae quanti ratem cum sit difficile , aut impossibile fere ; similiter aut impossibilis, aut difficilis adaequatae auxilij quantitatis descriptio. qua e in re dubia , cum tutior pars eligenda , α abstinendum , & cauendum quae ultra
527쪽
ii 84 DE CVR. RAT. PER VEN. SECT. modum vacuent, uti iuxta Hippocratis oraculum,
peccatum in tenui victu:utrumque dignitatis vii ita respectu. mediocritas igitur consulenda, ut viresseruemus incolumes.& latius multb versus partem robustiores vires seruantem desse stere,ium re immoderatas semper inanitiones vitare.
Porro 3c eiusdem auxilij modus utendi, duplici ratione aestimandus, etiam iuxta Galenum lib. aduersErasistrataeos,ca. . primo, quatenus in quolibet affectu vena secanda exploratur conferens,quai itidem crebro partis laes, plenitudinem tollat, aut fluxum recellati non enim indifferenter, aut citra discrime in quolibet affectu quaelibet scin ecla vena,vt falso existimarunt quidam. Mox,quatenus eiusdem auxilij aestimamus iterationes. an semel tantum, atabis, an amplius potius sanguinem subtrahere liceat. In nostra igitur hypothesi, illud primum,aestimato videlicet partis aflectae situ, meatus natura, humoris inclinatione, venarum denique coniugio, impellit venas scindere infernas, vi CC-lerrime multitudinem,obstructionis caussam ab ritero, parte quidem laesa ac commode, auferamus: quia maxima utriusque partis coniugatio. neque, etsi in toto corpore adfuerit plenitudo, ab incepto opere desistendum,cum nullo alio medio,serius ac , commodius,naturae impetu, de inclinatione inspectis, naturali pariter meatu, ac vasor uni coniugio aestimatis, plenitudo tollatur: neque alius contemplandus affectus, prςtcr morbum hunc, Dcius caus. sam.morbus obstructio, eius caussa plenitudo interi vasis stabulata,in fiento simpliciter esici eris,in facta fouens vel augens plznitudo verb, extra uterinpotentia tantum caulla, quae qua ratisine indicat
528쪽
MENfEs REsTRICTos. LIB. Iv. iis sautem caussa &tantb celerius,quam tb urgentius. Proinde coniuges caedendae venaes ρος caussam adhu tollunt,&rurtiam sanguinem exacte ducunt versus meatum,per quem natura bene operans,mquere inten sit.quid quod nec altera potentia caulla rem'ratur istud,cum Ahqc,iuxta Me dici operantis scopum,etiam &multb commodius per easdem caesiones infernas tollatur , etiam citra noxam aliquam,aut obortae obstructionis, aut au ctae:cum utraque plenitudo tam uteri , quam venae cauae aeque impetum capiat vcrsus partem sectam,& inauitam,cosequutione quadam naturae.&quod
magis e potςiarius multo dirigitur sanguis,versus sectam partem,quam versus partem ad quam a n rura propqllitur, ut accuratὸ exemplo haemorrha-giae per nares Galenus demonstrat, quae quidem occohibetur,ac retrahitur cubiti secta vena.quasi potentius ars operetur,quam ipsa satura. Denique iuxta partem alteram scopi utendi modi, quae iterationes respectat, ὸicemus, duo itidem consulenda, vires,tum materiae redundantis copia. quae quamuis ad quantitatis scopum referri videatur: tamen per alteram rationem formalem, disc tionis quantitatis,quae usum respectat potissimum, ad hunc alterum scopum spectabit hauddubiE. Illa igitur duo consulenda j quia cum natura, diuino testante Dictatore & lib. i. sen.=.& 2.Aph.sen. I. ilibitas& multas non serat vacuationes, ius est,&cum euphoria simul exerceatui auxilium:visi sorte morbus &eius caussa multum indicet vacuandum
neque affatim, ac vice unica istud fiat,sed paulatim ac sensim,quantum postulantis vrgen ta indicabit 7ixes paritar pati tur: quae si forsan imbecille et si'
529쪽
maxima redundantia , cum virium indicatio praestet caeteris, dc haec praeferenda. quare his aestimatis, sanguinem quidem hauriemus, verum per Vices plures auxilio repetito , ne vires amplius labatur, ex hypothesi imbecilles, quas subitae ac copiosis proculdubio valet exoluere Vacuationes.Sin autem redundantis humoris portio, a mediocri parurecesserit,unica tunc, ac simplici nos vacuatione v temur: sin ultra modum aucta , viribus nihilominus robustis existentibus, copiosam nos axercebimus, quantum illae patientur, dc plenitudo simul postulauerit, citra lypothymiam tamen, ne sursu mlinguis retrahatur. quam noxam serio iteratione vitabimus, & vires una seruabimus firmas. quare prima se sta vacuatione ς copiosa satis, intra rationis carceres, si adhuc instarit plenitudinis indictu,
cum itidem adhuc naturam contemplemur grauari, mox altero die retetemus eandem, etiam re te tio si licuerit, amplius. Hanc methodum dc praeceptis lib. de cur. rat.per venae se 2.ca. I8. docuit Galenus,& libro 6.Epidem .commen.s.sen. 20. iugiter exemplo illustrauit, cum nobili sceminae per tres . vices ex talo sanguinem hauriens, octo mensium occultatorum plenitudinem dopleuerit, & in ptistinam restituerit sanitatem. . Opportuni temporis tandem scopus ultimus, exponendus restat. qui iuxta nostram hypothesin, ex naturae operatione captatur, dum typicE, per si gulos menses , redundantem illa eliminat sanguinem, maximo cum animalis commodo.quae actio,
si forte abolita, aut imminuta n ue modo deprauatam admittimus,cum potius h c ad muliebre
spectet profluuium: & utraque rursiis si obscuras
530쪽
MENfEs RESTRICTos. LIB. IV. Ii 87' aut manifesta,omnis hauddubie, curationi subiici, tur. obscuram iudicamus, non solum eam abolita, in qua nulla excretionis apparet vestigia,verum Meam,in qua, citra fluxum manifestum, aliqua apparent signa, symptomata videlicet aliqua imperse- istum naturae motum ostendentia,qualia lumbo rit& ventris imi dolores, anxietates,cephalalgiae,in appetentiae, crurum grauitates, dc alia. Mani festam denique actionem eam dicimus, in qua suo quoq, periodico tempore actu sanguis apparet mensur-nus,etsi imminute fluant ipsi. In utraque igitur Naturae operatione, cum manifesta, tum obscura, tria plex nobis se offert opportunum operandi tempus, aut instante a stionis naturae termino, aut eadem
actu iam operante,sub typica videlicet periodo,aut demum ipsa periodica fluxione undequaque absoluta. Si igitur periodorum typus innotescat, una d cin reddendis lochiis consuetudo, tunc , cumstis iulis praecedentibus serib perpetisis, una &aestimata
natura,imminute, & auara manu sanguinem mcnsurnum eliminante, etiam iuxta Galeni consilium, lib. de c .rat.per venae se l. c. I8. venas infernas rvdere summa ratione decernemus,paullb ante ipsius periodi terminum, per tres videlicer, aut quatuor ante carcerem dies, ne actu fluens sanguis retraha- 'tor,aut accedente lipothymia superiora repat, cor versus. Quare hac methodo,nou solum haec cuncta cauentur incommoda, verum, & quod magis est, ad instar naturet, sanguis ipse maiori cu impetu 'ersu partes mouetur infernas: quo motu naturae sanguis aptatur,vt dc copiosius,ac exactius multb prosiliat, forasque per naturalem meatum demittatur. - Verum, si periodi carcer lateat,ac ignoretur, aut